Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
практикум латинскии.doc
Скачиваний:
15
Добавлен:
25.12.2018
Размер:
663.04 Кб
Скачать

Имена прилагательные III склонения

По характеру окончаний nom. sing. прилагательные III склонения делятся на 3 группы:

1)прилагательные трех окончаний (-er, -ĭs, -ĕ) типа acer, acris, acrĕ острый, -ая, -ое;

2) прилагательные двух окончаний (-ĭs, -ĕ) типа fortis храбрый, -ая fortĕ храброе;

3) прилагательные одного окончания (на –x, -r или -ns) типа felix, icis счастливый, -ая, -ое; par, paris равный, -ая, -ое; ingens, ntis огромный, -ая, -ое.

m f n

-er -is -e

m, f n

-is -e

m, f, n

-x

-r

-s

Образец склонения прилагательных ш склонения

(celer, celĕris, celerĕ быстрый, -ая, -ое)

Падеж

m f

n

Nom.

Gen.

Dat.

Acc.

Abl.

Sing.

Sing.

celer celĕrĭs

celĕr-ĭs

celĕr-ī

celĕr-em

celĕr-ī

celĕrĕ

celĕr-ĭs

celĕr-ī

celĕrĕ = Nom.

celĕr-ī

Nom.

Gen.

Dat.

Acc.

Abl.

Plur.

Plur.

celĕr-ēs

celĕr-ium

celer-ĭbus

celĕr-ēs

celer-ĭbus

celĕr-iă

celĕr-ium

celer-ĭbus

celer-iă

celer-ĭbus

Примечание: 5 прилагательных одного окончания pauper, ĕris бедный, dives, ĭtis богатый, princeps, ĭpis первый, partĭceps, ĭpis причастный, vetus, vetĕris старый склоняются по образцу существительных III склонения согласного типа.

Упражнения

1.Согласуйте данные прилагательные и местоимения с существительными, полученные словосочетания просклоняйте.

1)mare, is n; ingens, ntis; 2) homo, ĭnis m; sapiens, ntis; 3) tempus, ŏris n; felix, īcis; 4) mens, ntis f; celer, ĕris, ĕre; 5) vita, ae f; brevis, e; 6) verbum, i n; fortis, e; 7) mos, moris m; antiquus, a, um; 8) urbs, urbis f; noster, tra, trum; 9) carmen, ĭnis n; dulcis, e; 10) cogitatio, ōnis f; utĭlis, e; 11) orator, ōris m; celĕber, bris, bre; 12) victoria, ae f; grandis, e; 13) nomen, ĭnis n; nobĭlis, e; 14) natus, i m; amabĭlis, e.

2.Прочтите и переведите следующие предложения:

1)Vita brevis, ars longa. 2) Omnis ars natūrae imitatio est. 3) Dulce etiam nomen est pacis. 4) Veritātis simplex est oratio. 5) Vocāles ante vocālem brevis est. 6) Mores vetĕrum Romanōrum sevēri erant. 7) Clementia utĭlis est victōri et victo. 8) Filius meus est simĭlis maiōrum suōrum. 9) Divitiae sapientem in servitūte sunt, apud stultum – in imperio. 10) Nihil est tam populāre, quam pax, tranquillitas, otium. 11) Infelīci vita longa est, felīci brevis. 12) In proelio equestri fortitūdo equitum nostrōrum magna erat. 13) In regiōnĭbus silvestrĭbus aēr salūber est. 14) Vestis muliĕrum nobilium Romanārum alba erat. 15) Excellentium homĭnum virtus imitatiōne, non invidia digna est. 16) Ingens homĭnum multitūdo in urbem conveniēbat. 17) Sapientem neque paupertas neque mors neque vincula terrent. 18) In Africa multa ferocia animalia sunt. 19) Nomĭna civium fortium semper memoriā tenēmus. 20) Non est facĭlis ad astra via. 21) Multi flores hominĭbus utĭles sunt. 22) Athlētis nobilĭbus in Graecia antiqua magna praemia dabantur. 23) Similia similĭbus curantur.

3. Переведите тексты на русский язык.

De Mario et Sulla

Marius et Sulla, viri genĕre et ingenio dissimĭles, sed pares gloriae cupiditāte, auctōres belli civīlis Romanōrum erant. Gaius Marius, humĭli loco natus, vir erat animo aspĕro et crudēli, rudis literārum, sed insigni robŏre corpŏris et belli perītus. Sulla, nobĭli natus, forti et audāci anĭmo egregiaque cognitiōne Romanōrum et Graecōrum litterārum imbūtus erat. Romae tum gravia et tristia tempŏra erant. Milĭtes Marii Romam quasi hostīlem urbem tractābant, cives nobĭles necābant, omnia ferro ignique vastābant. Postea Sulla urbem occupāvit.

De Gallis

Caesaris tempŏre in Gallia duo genĕra homĭnum erant, qui aliquo erant honōre: druides et equites. Plebs enim servōrum paene loco habebātur; itaque sors plebis gravis et tristis erat. Homĭnes, cum ingenti tribūto aut gravi iniuria premebantur, in servitūtem se nobilĭbus dabant. Fortūna nobilium felix erat. Plebs magno et gravi onere vectigalium premebātur, druides autem omnibus tribūtis et militia liberi erant. Druides sacrificia publica et privāta curābant et de omnibus controversiis publicis et privātis decernēbant. Homines scelere turpi inquitāni a druidibus gravi poena afficiebantur. De Gallōrum moribus multa in Caesaris libro, qui Commentarii de bello Gallico inscribitur, legētis.

4. Переведите текст на русский язык. Найдите в тексте прилагательные 3-го склонения и определите их форму. Произведите грамматический анализ выделенных существительных и глаголов.

De Achille

Celeber est Achilles, filius Pelēi regis et Thetidis deae. Achilles particeps belli Troiāni erat. Celebre est scutum, celebria sunt arma Achillis. Et scutum et arma ei Hephaestus ille fabricat. Celebris est celeritas Achillis. Celeritāte suā incredibili et magno corporis robore Achilles Troiānis terribilis erat. Ira Achillis Graecis perniciōsa erat. Mors Patrocli, eius amīci, Achilli dolōres acres dat. Propterea Achilles Hectorem ad pugnam provōcat et virum fortem necat.