Мастацтва

Узнікненне мастацтва звязана са	з’яўленнем “чалавека разумнага”, бо хутка развіваецца свядомасць людзей. Чалавек навучыўся маляваць і выразаць фігуркі з біўня маманта
Паходжанне першабытнага мастацтва	У ХХ ст. распаўсюджваецца думка пра магічны характар паходжання першабытнага мастацтва
Рэчы мастацтва старажытнага каменнага веку	фігуркі жанчын і птушак, пацеркі, бранзалеты
Найстаражытнейшы мастацкі выраб на тэрыторыі Беларусі	вынайдзены на Юравіцкай стаянцы. Гэта пласціна з біўня маманта, на якой каменным разцом нанесены арнамент (нагадвае рыбную луску) –
Ямы-кладоўкі	былі побач з жытламі, там захоўвалася ежа
Позні палеаліт	пачала фарміравацца архітэктура, першабытныя людзі рабілі купалападобныя буданы з касцей і скур маманта
У неаліце жытло	на поўначы Беларусі і ў яе цэнтральнай частцы пачалі будаваць наземныя драўляныя жытлы слупавой канструкцыі (доўгія наземныя дамы з двухсхільным дахам, сцены абмазвалі глінай) - на поўдні Беларусі пераважалі прамавугольныя паўзямлянкі са слупамі па вуглах - дамы зрубавой канструкцыі з’явіліся толькі ў канцы жалезнага веку
Скульптура	- від мастацтва, які звязаны са стварэннем аб’ёмнага вобраза
Твар	- яму ў канцы каменнага веку ў скульптурах аддавалася больш увагі
каля в. Асавец Бешанковіцкага раёна Віцебшчыны	знойдзены дзве галавы статуэтак, гэта сведчаць аб тым, што ў канцы каменнага веку ў скульптурах больш увагі аддавалася твару
Неаліт	баольш разнастайнымі сталі ўпрыгожанні чалавека. Каралі з зубоў жывёл дапоўніліся касцянымі падвескамі, з’явіліся ўпрыгожанні з бурштыну, зробленыя ў форме гузікаў, пацерак і інш.
Мастацтва новага каменнага веку: знаходкі Крывінскага тарфяніку на Віцебшчыне:	- касцяная фігурка птушкі з адтулінай для нашэння - касцяная фігурка змяі, якая пакрыта разьбой, што перадае асаблівасці змяінай скуры - драўляная галоўка барадатага мужчыны, якая вельмі дакладна паказвае твар старажытнага чалавека - часам схематычныя малюнкі людзей сустракаюцца на абломках глінянага посуду
Бурштын	даступнае насельніцтву Беларусі ў канцы каменнага веку новае рэчыва, якое трапляла да нашых продкаў шляхам абмену з берагоў Балтыйскага мора
З бурштыну вырабляліся	падвескі, гузікі, пацеркі, кольцы на пальцы
Амулеты	упрыгажэнні, якія насілі на шыі, запясці, нашывалі на вопратку, якія адначасова , па тагачасных уяўленнях, засцерагалі чалавека ад небяспекі, надавалі яму моц у барацьбе за існаванне
Упрыгожанні	у форме падвесак і пацерак, матэрыялам служылі ракавінкі, зубы і косці жывёл
У эпоху мезаліту	чалавек пачаў арнаментаваць касцяныя і рагавыя прылады працы, але яны дайшлі да нас у адзінкавых экзэмплярах
У канцы каменнага веку	дасягае росквіту арнаменатаванне гліняных пасудзін
Неаліт	свайго росквіту дасягнуў арнамент на гліняным посудзе, які меў таксама магічнае значэнне
Арнамент	- гэта нанесены на паверхню прадмета ўзор, асабліва гліняных пасудзін
Арнаменты канца каменнага веку	круг, ромб, крыжападобныя фігуры
Круг, ромб, крыжападобныя фігуры	з’явліся з распаўсюджваннем земляробства і жывёлагадоўлі. Яны былі сімваламі сонца і іншых нябесных свяціл, плоднасці, кругазвароту прыроды. Традыцыя арнаментоўкі посуду захавалася да жалезнага веку
На стаянцы каля в. Юравічы	Знойдзены кавалак пасудзіны з малюнкам чалавека, які танцуе перад качкай
Бубен	музычны інструмент, які старажытны чалавек вырабляў шляхам выдзёўбавання паглыблення ў кавалку дрэва і абцягвання скурай
Дудкі і жалейкі, на іх падобны	на стаянках каменнага веку выяўлены кавалкі трубчастых костак з прасвідраванымі адтулінамі, гэта рэшткі духавых інструментаў
Прыкладамі ўзнікнення першабытнага мастацтва з’яўляюцца	упрыгажэнні, арнамент, скульптуры, музычныя інструменты