- •3.Перыядызацыя.
- •Камены век.
- •Банцараўская культура
- •5. Канцэпцыі паходжання беларусаў.
- •5. Узнiкненне Беларусi: розныя падыходы I канцэпцыi.
- •8. Полацкае, Тураўскае і іншыя княствы
- •11,71. Увядзенне хрысцiянства на беларускiх землях. Культура.
- •13. Прычыны I працэс утварэння Вялiкага княства Лiтоўскага.
- •14. Палiтычная барацьба ў вкл у XIV—XV стст.., Крэўская ўнiя I яе вынiкi.
- •6. Тэндэнцыі сацыяльна-эканамічнага развіцця вкл . Наступствы аграрнай рэформы хvі ст.
- •16. Знешняя палiтыка вкл у XIV—сяр. XVI ст.
- •21,25. Люблiнская ўнiя. Утварэнне Рэчы Паспалiтай.
- •22. Палiтычнае I сацыяльна-эканамiчнае становiшча Беларусi ў XV—XVIII ст.
- •23. Супрацьдзеянне Рэчы Паспалітай татарскай, шведскай і турэцкай агрэсіі
- •24. Паглыбленне палiтычнага крызiсу. Падзелы рп.
- •30-31. Уваходжанне Беларусi ў склад Расiйскай Iмперыi. Палiтычнае I сацыяльна-эканамiчнае развiцце беларускiх зямель.
- •33. Культура Беларусi другой паловы XIX – пачатку XX ст.
- •38. Кастрычнiцкая рэвалюцыя на Беларусi. Устануленне Савецкай улады.
- •39. Беларусь у перыяд германскай акупацыi. Абвяшчэнне бнр. Вызваленне Беларусi ад нямечкiх захопнiкаў.
- •40. Утварэнне бсср. Аб`яднанне бсср з Лiтоўскай сср.
- •41. Новая эканамiчная палiтыка, яе сутнасць I вынiкi.
- •42. Палiтыка iндустрыялiзацыi.
- •43. Сталыпiнская рэформа
- •45. Нацыянальная палiтыка. Беларусiзацыя ў 20-я гг. XX ст.
- •48. Заходняя Беларусь пад уладай Польшчы (1921—1939).
- •50. Пачатак другой сусветнай вайны I Вялiкай Айчыннай вайны (верасень 1939 – верасень 1945 гг.).
- •52.Пачатак Другой Сусветнай вайны.
- •54.Пачатак Вялікай Айчыннай вайны.
- •55. Акупацыйны рэжым на тэрыторыi Беларусi. Барацьба беларускага народа супраць нямецка-фашысцкiх захопнiкаў.
- •56. Антыфашысцкая барацьба
- •57. Вызваленне Беларусi. Уклад беларускага народа ў Вялiкую Перамогу.
- •61. Аднаўленне народная гаспадаркi Беларусi пасля Вялiкай Айчыннай вайны.
- •62. Грамадска-палітычные жыцце бсср ва умовах хрушчоўскай адлігі і адыходу ад яе, бсср у гады застоя
- •63. Свацыяльна-эканамiчнае развiцце Беларусi ў 50-я – першай палове 80-х гадоў XX ст.
- •64. Культура бсср (1950-я – першая палова 80-х гг.).
- •66. Асноўныя этапы палiтычнага развiцця Беларусi ў 1985—1997 гг.
- •68. Рэспублiка Беларусь у мiжнародным супольнiцтве (1991-1998 гг.)
43. Сталыпiнская рэформа
Паскарэнню развiцця капiталiзму ў сельская гаспадарцы i сацыянальнаму расслаенню вескi садзейнiчала Сталыпiнская рэформа. Яе мэта – умацаванне сацыяльнай апоры самадзяржаўнага ладу i стварэнне ўмоў для фармiравання аграрнага капiталiзму. Меркавалася, што яна (рэформа) будзе дасягнута шляхам лiквiдацыi сялянская абшчыны з уласцiвай ей сiстэмай земляробства i землеўладання i стварэння шырокай праслойкi сялян-уласнiкаў, арэентаваных на прадпрымальнiцкую рыначную гаспадарку. Рэформа атрымала развiцце ў шэрагу законаў буржуазнага характару, якiя былi прыняты напрацягу 1906—1912 гг. Сталыпiнская рэформа на Беларусi мела шэраг асаблiвасцей.
45. Нацыянальная палiтыка. Беларусiзацыя ў 20-я гг. XX ст.
Разглядаючы перадумовы палiтыкi беларусiзацыi, неабходна мець на ўвазе асаблiвасцi нацыянальных адносiн на Беларусi на пачатку 20-х гадоў.
Па-першае, iшоў працэс тэрытарэяльнага самавызначэння беларускага народа, беларускай нацыi. (У 1924 г. адбылося вяртанне, перадача БССР 16 паветаў i ў 1926 г. -- 2-х паветаў).
Па-дургое, паводле перапiсу 1926 г. беларусы складалi 80,6 %, яўрэi – 8,2 %, рускiя – 7,7 %, палякi – 2 %, украiнцы – 0,7 %, латышы – 0,3 %, лiтоўцы, немцы i татары – па 0,1 % (шматнацыянальныя меншасцi складалi амаль пятую частку насельнiцтва).
Па-трэцяе, палiтыка беларускага адраджэння ва ўмовах савецкай улады пачала ўжыццяўляцца раней афiцыйна абвешчанай беларусiзацыi перш за ўсе намаганнямi дзеячаў нацыянальна-дэмакратычнага руху.
Намаганнямi вядомых дзеячаў беларускага нацыянальнага адраджэння закладвалiся асновы нацыянальнай палiтыкi, якая пазней была аформлена як дзяржаўная палiтыка беларусiзацыi.
З сярэдзiны 1923 г. да сярэдзiны 1924 г. працыс беларусiзацыi прайшоў першую фазу, на працягу якой вялася ў асноўным яе палiтычная i iдэалагiчная падрыхтоўка.
Лета 1924 г. i прыкладна да 1928 г. – час актыўнай практычнай рэалiзацыi вызначаных напрамкаў дзейнасцi ў палiтыкi беларусiзацыi.
1) Адмiнiстрацыйна-тэрытарыяльная рэформа праведзена ў 1926—1929 гг. пасля таго, як адбылося вяртанне БССР значнай часткi этнiцна беларускiх зямель. У складзе БССР губернi, паветы, вобласцi былi лiквiдаваны i замест iх утвораны акругi, раены i сельсаветы. У аснову новаўтварэнняў пакладзены нацыянальны прынцып.
2) Адным за напрамкаў нацыянальнай палiтыкi з`яўлялася беларусiзацыя дзяржаўных устаноў, грамадскiх арганiзацый, якая мела на мэце вывучэнне супрацоўнiкамi беларускай мовы i перавод на яе справаводства.
3) У ходзе бларусiзацыi вырашалася задача больш актыўнага вылучэння на кiруючыя пасады прадстаўнiкоў карэннага (не толькi беларускага) насельнiцтва.
4) Палiтыка беларусiзацыi закранула i войска. У 1923—1925 гг. праводзiлася ваенная рэформа.
5) Важны напрамак беларусiзацыi – нацыянальна-культурнае будаўнiцтва. Значныя змены адбылiся ў агульнаадукацыйнай школе: калi ў 1921 г. беларускiя школы складалi 21,5 % ад агульнага лiку школ на беларусi, то ў 1931 г. – 83,5 %.
У 1930 г. 76,6 % студэнтаў вышэйшай школы рэспублiкi былi беларусамi, выкладанне больш за 80 % вучэбных дысцыплiн вялося на беларускай мове.
6) У беларускай акадэмii навук працавалi нацыянальныя сектары – яўрэйскi, польскi, латышскi, а таксама камiсiя па вывучэннi Заходняй Беларусi, сектар масавай работы i краязнаўства. Сярод навуковых супрацоўнiкаў акадэмii ў пачатку 30-х гадоў колькасць беларусаў складала 45 %.
7) У 1924 г. заснавана Дзяржаўнае выдавецтва Беларусi.
8) Значных поспехаў у гады правядзення палiтыкi беларусiзацыi дасягнулi беларуская лiтаратура, нацыянальны беларускi тэатр, музыка, жывапiс.