MatAn_practice
.pdfТогда по формуле интегрирования по частям получим
|
|
|
|
|
2 |
x |
|
|
|
|
cosx |
|
|
|
sin xdx |
|
|
|
|
|
|
|
|
cosx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
cosx |
|
1 |
|
|
x |
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
cos |
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
ln |
tg |
|
C . |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3 |
|
|
|
2 |
|
2 |
|
x |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
2 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
sin |
x |
2sin |
x |
2sin |
|
|
|
|
|
|
|
|
2sin |
x 2 |
|
|
|
sin x |
|
|
|
2sin x |
2 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Здесь использована формула (8) из таблицы интегралов. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Примеры для самостоятельного решения |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Найти интегралы: |
1. |
|
xsin2xdx, |
|
|
|
|
|
|
|
2. |
|
|
|
x exdx , |
|
|
|
|
3. |
|
|
ln x2 1 dx, |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
arcsin |
|
|
|
|
dx, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x3dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4. |
|
|
|
x |
5. |
|
|
|
|
|
|
|
, |
6. |
|
sin ln x dx. |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Указания. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
В 4-м примере положить u arcsin |
|
|
|
|
и учесть, что |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
u |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 x |
|
2 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
В 5-м примере положить u x2, |
dv |
|
|
|
|
xdx |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
В 6-м примере применить метод интегрирования по частям 2 раза. |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ответы. |
1. |
1 |
sin 2x |
1 |
xcos2x C , |
|
|
2. |
|
|
|
xex ex C , |
3. |
|
xln x2 1 2x 2arctg x C , |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
4.2 x 2 |
1 x arcsin x C , |
5. x2 |
1 x2 |
|
|
|
1 x2 |
C , |
|
|
6. |
|
sin |
ln x cos ln x C . |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3 |
|
|
|
|
2 |
5.4. Метод замены переменной
Во многих случаях введение новой переменной интегрирования позволяет свести данный интеграл к более простому. Такой метод называется методом замены переменной или методом подстановки.
Пусть функция непрерывно дифференцируема на некотором промежутке и имеет обратную функцию x u . Тогда
|
f (u)du |
f x x dx |
|
x u |
. |
(5.3) |
|
||||||
|
|
|
Выражение, стоящее в правой части этой формулы, означают, что после отыскания интеграла вместо x нужно подставить его выражение через u.
Остановимся подробнее на применении формулы (5.3).
При замене переменной в интеграле f u du нужно
а) заменить переменную u на функцию (x), заменить du на x dx,
б) вычислить получившийся интеграл,
в) результат выразить через первоначальную переменную u.
Укажем некоторые рекомендации по выбору новой переменной. Пусть R u,v −
рациональная функция, полученная из u,v с помощью сложения, вычитания, умножения, деления. Рекомендации по выбору новой переменной приведены в следующей таблице.
31
|
|
|
Тип интеграла |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Замена |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
I1 R u, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
du |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
a2 u2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
u a sin x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
I2 R u, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
du |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
a2 u2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
u a tg x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
u |
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
I3 |
R |
u, |
|
|
|
u2 a2 |
|
|
du |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
au b |
|
xk , |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
au b |
|
|
|
|
|
|
|
au b |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I4 R u, |
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
|
|
m |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
du |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cu d |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
cu d |
|
|
cu d |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k - |
|
наименьшее общее кратное чисел m, n |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx ; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
Пример 5.6. Найти интегралы: |
1) |
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
dx; |
|
|
|
2) |
|
|
|
|
|
|
|
x 1 |
|
|
|
|
3) e |
|
|
dx. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
4 |
|
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
Решение. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
1). Имеем интеграл типа |
|
|
|
|
I4 . |
Для вычисления интеграла произведем замену пе- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t5 |
|
|
dt . |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ременной: x t4 , |
тогда dx 4t3dt и |
|
I |
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
dx |
|
|
|
|
4t3dt 4 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 t |
3 |
|
3 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 4 x3 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 t |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
Выделим целую часть дроби |
|
|
|
|
t5 |
|
|
t2 t3 |
|
|
t2 (t3 1 1) |
|
t2 |
|
|
|
|
t2 |
|
|
. |
|
|
Тогда |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 t3 |
1 t3 |
|
|
|
|
|
|
|
1 t3 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 t3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
t2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 d 1 t3 |
|
|
|
|
|
|
|
t3 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I 4 |
t |
2 |
|
|
|
|
|
|
dt 4 |
|
t |
2dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
ln |
|
t |
3 |
|
1 |
|
|
C |
|
|
|
|
t |
3 ln |
t3 1 |
C . |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
1 t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
1 t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
Вернемся к переменной x, |
заменив t 4 |
x . |
|
|
Тогда |
I |
|
|
|
|
|
|
|
|
ln |
4 |
|
|
|
1 |
|
C . |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
3 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
2). Имеем интеграл типа |
|
|
|
|
I4 . |
Для вычисления интегралаI |
|
|
|
|
|
|
|
x 1 |
|
|
|
сделаем |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
замену t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
откуда x t2 |
1, dx 2tdt. |
|
|
Тогда |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x 1, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t 2t |
|
|
|
|
|
|
|
|
t2 1 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 1 |
|
|
|
|
|
dt 2 |
|
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t |
2 |
1 |
|
|
t |
2 |
1 |
t |
2 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 t arctgt C t x 1 2 x 1 arctgx 1 C .
3). Для вычисления интеграла I e xdx |
сделаем замену t |
x |
. Тогда |
x t2 , |
|||
dx 2tdt . |
Отсюда I 2 t et |
dt . |
Вычислим полученный интеграл с помощью |
||||
формулы |
интегрирования |
по |
частям. |
Положим u t, |
dv et dt , |
тогда |
du dt, |
v et и |
|
|
|
|
|
|
|
||
|
I 2 et t etdt 2 et t et C 2et t 1 C . |
|
|
|||||||
Вернемся к переменной x, заменив t |
|
. Тогда |
e |
|
dx 2e |
|
( |
|
1) C . |
|
|
x |
x |
|
|||||||
x |
x |
32
Пример 5.7. Найти интеграл I |
|
|
|
|
a2 x2 |
dx. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение. Имеем интеграл типа I1. Положим x asint , тогда dx a costdt , |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a2 x2 |
|
|
dx |
|
|
|
a2 a2 sin2 t |
|
acostdt a |
cos2 t |
|
dt a |
1 sin2 t |
dt |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dt |
|
|
|
asint |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sint |
|
|
|
|
|
|
|
sint |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
a |
sintdt aln |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ctgt |
|
acost C. |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sint |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sint |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
Вернемся к прежней переменной x: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sint |
x |
|
|
, |
|
|
cost |
1 |
|
x2 |
|
|
|
|
a2 x2 |
, |
|
|
|
|
ctgt |
cost |
|
|
|
|
|
a2 x2 |
. |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sint |
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Следовательно, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
a2 |
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
I aln |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a2 x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
Пример 5.8. Найти интеграл I |
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
x2 |
|
|
|
a2 x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
Решение. Имеем интеграл типа I2 . |
|
|
В соответствии с рекомендацией положим |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x atgt . Тогда |
dx |
|
|
a |
|
dt, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
cos2 t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
adt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
adt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
I |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin |
2 |
t |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cos |
2 t a2 tg2 t a2 a2 tg2 t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cos |
|
t |
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cos |
2 t |
cost |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
costdt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dsint |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
1 |
|
1 |
|
C. |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
2 |
|
|
2 |
|
2 |
|
|
2 |
sint |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
sin |
|
|
t |
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
sin |
|
|
|
|
t |
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
Вернемся к прежней переменной x: |
|
|
tgt |
|
x |
, |
|
следовательно, ctgt |
a |
, |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
a |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|||||
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a2 x2 |
. |
|
|
Итак, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
a2 |
|
|
|
x2 |
|
C . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
1 ctg2 t |
|
|
|
|
|
I |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
sint |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Примеры для самостоятельного решения |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1. |
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(замена x t6 ), |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
(замена 2x 1 t4 ), |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x(1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2x 1 4 2x 1 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
3. |
sin |
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
(замена |
|
|
|
|
|
|
|
t), |
|
|
|
|
|
4. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 x2 |
|
|
dx |
|
|
(замена |
x sint ), |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x 9 |
|
|
|
|
|
|
|
x 9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|||||||||||||||||||||
|
5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(замена |
x atgt ), |
|
|
|
|
|
6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(замена |
x |
). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
(a2 x2)3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
x2 9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin t |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
Ответы |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
1. |
6 6 |
|
|
|
6arctg 6 |
|
|
C , |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C , |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x |
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2x 1 |
2 |
|
4 |
2x 1 |
ln |
4 |
2x 1 |
1 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3. |
2sin |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4. |
|
|
|
1 x2 |
|
|
arcsin x C , |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
x 9 |
|
|
x 9cos x 9 C , |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
5. |
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
C, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 9 |
C . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
a2 |
x2 a2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
9x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
33
5.5. Интегрирование тригонометрических функций
При нахождении интегралов с помощью тригонометрических подстановок обычно приходят к интегралам от функций вида sin x cos x. Рассмотрим интегрирование таких функций более подробно.
Выделим несколько случаев, имеющих особенно важное значение.
Случай 1. sin x cos x dx , где (или ) – положительное нечётное число. В
этом случае следует отделить от нечетной степени sin x (или cosx) одну степень и подвести ее под знак дифференциала.
Пример 5.10. Найти sin4 x cos5 x dx .
Решение. Подынтегральная функция содержит cosx в нечетной степени, поэтому отделим cosx и воспользуемся тем, что cosx dx d(sin x) , а cos2 x 1 sin2 x .
Тогда sin4x cos5 x dx sin4 |
x cos4 |
|
x cosx dx |
sin4 x (1 sin2 x)2d(sin x) |
||||||||
sin4 x dsin x 2 sin6 x dsin x sin8 x dsin x |
1 |
sin5 x |
2 |
sin7 x |
1 |
sin9 x C . |
||||||
|
5 |
7 |
9 |
|||||||||
Пример 5.11. Найти |
sin3 x dx |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
||
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
cosx |
cosx |
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Решение. Подынтегральная функция содержит sin x |
в нечетной степени, поэто- |
му отделим sin x и воспользуемся тем, что sin x dx d(cosx), а sin2 x 1 cos2 x.
Тогда |
|
sin3 x dx |
sin2 x sin x dx |
|
1 cos2 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
d cosx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cosx |
3 |
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
4/3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
cosx |
cosx |
(cosx) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
cosx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
cos 4/3xd cosx cos2/3xd cosx 3cos 1/3 x |
3 |
cos5/3 x C |
3 |
|
|
3 |
|
|
|||||||||||||||||
|
|
3 |
cos5 x |
C. |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
5 |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
3 cosx |
|
|
|
|
|
||||
Случай 2. |
sin x cos x dx , где и – |
четные неотрицательные числа. В |
этом случае следует понизить степень, используя следующие формулы:
sin x cosx |
|
|
1 |
sin2x , |
sin2 x |
|
1 |
(1 cos2x) , |
cos2 x |
1 |
|
(1 cos2x) . |
||||||||||||||||||||||||||||||||
2 |
|
2 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
Пример 5.12. Найти sin2 x cos2 xdx. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
sin2 x cos2 x dx |
1 |
sin2 2xdx |
1 cos4x |
dx |
1 |
dx |
1 |
cos4xdx |
x |
|
sin4x |
C . |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
8 |
|
|
|
|
|
8 |
|
|
|
|
8 |
|
|
|
|
|
|
|
8 |
|
|
32 |
|
||||||||
Пример 5.13. Найти cos4 xdx. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
1 cos2x 2 |
1 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|||||||||||||
|
cos |
|
x dx |
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
cos2xdx |
|
|
|
cos |
|
2xdx |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
4 |
|
|
|
4 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
. |
|
x |
|
|
sin2x |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
1 cos4x dx |
x |
sin2x |
sin4x C . |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
8 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
4 |
|
4 |
8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
32 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Случай 3. sin x dx, где , – целые неотрицательные числа. cos x
Здесь единой рекомендации нет. Выделим следующие случаи.
34
а) 1 |
|
при четном применяется метод интегрирования по частям (см. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
пример 5.4); при нечетном имеем случай 1); |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
б) 2 |
подынтегральное выражение выразить через tgx |
и d tgx или че- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
рез ctgx и d ctgx ; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
в) |
2 |
|
|
|
|
|
|
увеличить |
|
|
степень числителя, умножив его на |
|
выражение |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
sin2 x cos2 x, |
равное единице; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
г) 0 |
|
в числителе заменить sin2 x |
на 1 cos2 x |
или cos2 x |
на 1 sin2 x. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Пример 5.14. Найти |
|
sin4 |
xdx |
|
|
|
2 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
cos |
6 |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin |
4 |
|
x |
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
tg |
5 |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
Решение. |
|
|
|
|
|
|
sin x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
tg4 x d(tgx) |
|
C. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
6 |
|
|
|
|
4 |
|
|
|
2 |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cos |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cos |
|
x cos |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
Пример 5.15. Найти |
dx |
|
|
|
|
|
|
2 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
4 |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
Решение. |
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
cos2 |
x sin2 x |
|
cos2 x |
|
dx |
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
sin |
4 |
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
sin |
4 |
x |
|
|
sin |
4 |
x |
|
sin |
2 |
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
2 |
x |
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ctg |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
cos |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
( ctgx) C ctg2xd(ctgx) ctgx C |
|
|
ctgx C . |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
2 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
sin |
x |
|
|
sin |
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
Пример 5.16. Найти |
sin2 |
xdx |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
cos |
2 |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
Решение. |
|
|
sin2 x |
dx |
|
1 cos2 x |
dx |
|
|
dx |
|
|
|
|
|
dx tgx x C . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
2 |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cos |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cos |
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cos |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Примеры для самостоятельного решения |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Найти интегралы: |
|
|
|
1. |
tg5xdx , |
|
|
|
|
|
2. |
|
|
sin3 xcos2 xdx , |
3. |
cos2 xdx, |
4. sin4 xdx, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
5. |
sin2 xcos4 xdx, |
|
|
|
|
6. |
dx |
|
, |
|
7. |
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
, |
8. |
|
|
tg25xdx. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
3 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin |
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin |
|
cos |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
Ответы. |
|
|
1. |
|
tg4 x |
|
|
tg2 |
x |
ln |
|
cosx |
|
|
C, |
|
|
2. |
|
|
cos5 x |
|
cos3 x |
C, 3. |
|
|
x |
|
sin2x |
C , |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
2 |
|
|
4 |
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
4. |
3x |
|
sin2x |
|
sin4x |
C, |
|
5. |
|
|
|
x |
|
sin |
4x |
|
sin3 2x |
C , |
6. ctg |
x |
ctg3 x |
C . |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
8 |
|
|
|
|
|
|
|
16 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
32 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
64 |
|
|
|
|
|
48 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
7. |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
C , |
|
8. |
|
|
|
1 |
tg 5x x C . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
2ln |
tg |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
cos |
2 |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5.6. Интегрирование функций, содержащих квадратный трехчлен
Рассмотрим интегралы следующих трех типов:
I1 |
dx |
, |
I2 |
mx n dx |
, |
I3 |
|
dx |
(k 1 |
или k |
1 |
). |
ax2 bx c k |
ax2 bx c k |
|
|
2 |
||||||||
x |
ax2 bx c |
35
Отметим, что интегралы 1-го и 2-го типа при k 1 возникают при интегрировании дробно-рациональных функций (п. 5.7).
Укажем общие рекомендации по отысканию интегралов этих трех типов.
Винтеграле I1 выделить из квадратного трехчлена полный квадрат.
Винтеграле I2 выделить в числителе производную квадратного трехчлена.
Винтеграле I3 вынести x из-под корня.
Поясним рекомендации на примерах.
Пример 5.17. Найти интеграл |
|
|
dx |
|
. |
|
|
|
|
||||
x2 6x 25 |
||||||
|
|
|
Решение. Для нахождения интеграла следует выделить полный квадрат из квадратного трехчлена:
|
|
dx |
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
d(x 3) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ln |
x 3 x 3 2 16 C |
. |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
x2 6x 25 |
(x 3)2 16 |
|
(x 3)2 16 |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
Пример 5.18. Найти интеграл |
|
|
|
dx |
. |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
2x |
2 |
2x 3 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение. Выделим из квадратного трехчлена полный квадрат:
|
2 |
|
|
2 |
|
|
3 |
|
|
|
|
2 |
|
1 |
|
|
1 |
1 |
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
2 |
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
1/2 |
|
5/2 |
||||||||||||||||||||||||||||||||
2x |
|
2x 3 2 x |
|
x |
|
|
2 |
x |
|
|
2 |
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
. |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
4 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
Тогда |
|
|
|
dx |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
d x 1/2 |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
arctg |
2x |
|
1 |
C . |
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
2x |
|
|
|
2 |
x 1/2 2 |
5/2 |
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
2x 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
Пример 5.19. Найти интеграл |
|
|
|
3x 1 |
|
dx . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
x |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4x 8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение. Выделим в числителе производную квадратного трехчлена, тогда
|
|
|
|
|
3x 1 |
|
|
|
|
|
|
|
3 |
(2x 4) 1 6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
2x 4 |
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
dx |
2 |
dx |
|
|
|
dx 5 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
x |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
x |
2 |
4x 8 |
|
|
|
|
|
|
x |
2 |
|
|
|
x |
2 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
4x 8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
4x 8 |
|
|
|
|
|
4x 8 |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
3 |
|
|
d x2 4x 8 |
|
5 |
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
ln(x2 4x 8) |
5 |
arctg |
x 2 |
C. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
2 |
|
|
|
x2 |
4x 8 |
(x 2)2 |
22 |
|
|
2 |
2 |
2 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Пример 5.20. Найти интеграл |
|
|
|
|
dx |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
Решение. |
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
d 1/ x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ln |
1/ x |
|
1/ x2 1 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x x2 1 |
|
|
|
|
x2 |
|
1/ x2 1 |
|
|
|
|
|
1/ x2 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Примеры для самостоятельного решения |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Найти интегралы |
|
|
|
|
2x 8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
1. |
|
3x 2 |
|
|
|
dx, 2. |
|
|
|
|
dx , 3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
x |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
4x 5 |
|
|
|
|
1 x x2 |
|
|
|
|
|
|
|
2 x 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
36
Ответы.
1.3ln x2 4x 5 4arctg x 2 C, 2
|
|
9arcsin |
2x |
|
1 |
C , |
3. arcsin |
2 |
x |
|
C . |
|
2. 2 |
1 x x2 |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
5 |
|
|
|
x 5 |
5.7. Интегрирование рациональных дробей
Перед интегрированием рациональной дроби P(x) надо сделать следую-
Q(x)
щие алгебраические преобразования и вычисления:
1) если рациональная дробь – неправильная, то выделить из нее целую часть,
то есть представить в виде |
P(x) |
|
P1(x) |
, где M x – многочлен, а |
P(x) |
– |
|
|
M(x) |
|
1 |
||||
Q(x) |
Q(x) |
Q(x) |
|||||
|
|
|
|
правильная рациональная дробь; 2) разложить знаменатель дроби на линейные и квадратные множители:
Q(x) (x a)m...(x2 px q)n..., где p2 4q 0, то есть трехчлен x2 px q не разлагается на линейные множители с действительными коэффициентами; 3) правильную рациональную дробь разложить на простейшие дроби:
P1(x) |
|
|
A1 |
|
|
|
A2 |
... |
|
Am |
... |
||||
x a m ... x2 px q n |
(x a)m |
|
(x a)m 1 |
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
(x a) |
Bnx Cn |
|
||||||||
|
|
|
B1x C1 |
|
|
|
|
B2x C2 |
|
... |
; |
||||
(x2 px q)n |
|
(x |
2 px q)n 1 |
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
(x2 px q) |
4)вычислить коэффициенты A1, A2,...,Am,...,B1, C1,..., Bn,Cn,....
Врезультате интегрирование рациональной дроби сведется к нахождению интегралов от многочлена и от простейших рациональных дробей.
Пример 5.21. Найти интеграл |
x2 2x 6 |
dx. |
(x 1) (x 2) (x 4) |
Решение. Данную рациональную дробь можно представить в виде суммы простейших дробей следующего вида
|
|
|
|
x2 2x 6 |
|
|
|
A |
|
B |
|
|
C |
. |
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
(x 1) (x 2) (x 4) |
|
|
|
x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x 1 |
|
|
|
x 4 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||
Умножив это равенство на x 1 x 2 x 4 , получим: |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
x2 2x 6 A(x 2)(x 4) B(x 1)(x 4) C(x 1)(x 2). |
|
||||||||||||||||||||||||||||||
Положим в этом равенстве x 1, |
тогда |
|
|
12 2 1 6 A(1 2)(1 4), откуда |
A 3. |
||||||||||||||||||||||||||
Полагая x 2, получим 14 2B, |
B 7; |
|
полагая x 4, имеем |
30 6C , C 5. |
|||||||||||||||||||||||||||
Итак, разложение рациональной дроби на простейшие имеет вид: |
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
x2 2x 6 |
|
|
3 |
|
|
|
7 |
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 2 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
(x 1)(x 2)(x 4) |
|
x 1 |
|
x 4 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
Таким образом, |
|
|
|
x2 2x 6 |
|
dx 3 |
|
|
dx |
|
7 |
|
|
|
dx |
5 |
|
dx |
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 2 |
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
(x 1) (x 2) (x 4) |
|
x 1 |
|
|
|
x 4 |
|
|
37
3ln |
|
x 1 |
|
7ln |
|
x 2 |
|
5ln |
|
x |
4 |
|
C ln |
|
(x 1)3 |
(x 4)5 |
|
C. |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
(x 2)7 |
|
|||||||||||||
Пример 5.22. Найти интеграл |
|
|
|
x2 1 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
dx. |
|
|
|
||||||||||||||
|
(x 1) |
3 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(x 3) |
|
|
|
Решение. Знаменатель имеет действительные корни, некоторые из них кратные. Множителю (x 1)3 соответствует сумма трех дробей, а множителю x 3
− только одна дробь: |
|
x2 1 |
|
|
|
|
A |
|
|
B |
|
C |
|
|
D |
. |
|
|
||
|
|
|
|
|
(x 1)3 |
(x 1)2 |
x 1 |
|
|
|||||||||||
|
|
(x 1)3(x 3) |
|
|
|
x 3 |
|
|||||||||||||
Умножив это равенство на x 1 3 x 3 , получим: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
x2 1 A(x 3) B(x 1)(x 3) C(x 1)2(x 3) D(x 1)3. |
(5.4) |
|||||||||||||||||||
Положим в этом равенстве x 1 |
и x 3: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
x 1: |
2 4A, |
A |
1 |
, |
x 3: |
10 64D, |
D |
5 |
|
|
||||||||||
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
32 |
|
|
Для отыскания B, C сравним коэффициенты в равенстве (5.4) при старшей сте-
пени x, то есть при x3. В левой части нет члена с x3, то есть коэффициент при
x3 равен 0. В правой части коэффициент при x3 |
равен C+D. ПоэтомуC D 0 , |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
значит, C D |
5 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
32 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 или придадим x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
Сравним коэффициенты при |
какое-нибудь значение. Пусть |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
x 0, |
тогда 1 3A 3B 3C D, |
или 1 |
3 |
|
3B |
15 |
|
|
|
5 |
|
, то есть |
|
|
B |
3 |
. |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
32 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
x2 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
32 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8 |
|
|
|||||||||||||||||
Итак, |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
1 |
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
5 |
|
|
|
1 |
|
|
5 |
|
|
|
|
, |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
(x 1)3(x 3) |
2 (x 3)3 |
8 (x 1)2 |
32 (x 1) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
32(x 3) |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
2 |
|
|
|
|
1 |
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
dx |
|
|
5 |
|
|
dx |
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
x 1 |
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
3 |
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
2 |
32 |
|
|
|
|
|
32 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
(x 1) (x 3) |
|
2 |
|
|
(x 3) |
8 |
|
|
|
(x 1) |
|
|
(x 1) |
|
|
x 3 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
3 |
|
1 |
|
|
|
5 |
ln |
|
x 1 |
|
|
5 |
ln |
|
x 3 |
|
C. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
4(x 1)2 |
|
|
x 1 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8 |
|
|
|
32 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
32 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
Пример 5.23. Найти интеграл |
|
|
dx |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
x |
5 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение. Разложим знаменатель на множители:
|
|
|
|
x5 x2 x2(x3 1) x2(x 1)(x2 x 1). |
|
||||||||||||||
Тогда |
1 |
|
1 |
|
|
|
A |
|
B |
|
C |
|
Dx E |
. |
|
||||
|
x5 x2 |
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
x2(x 1)(x2 x 1) |
|
x |
x 1 |
x2 x 1 |
|
||||||||||
Умножив это равенство на x2(x3 1) x2(x 1)(x2 x 1), |
получим: |
|
|||||||||||||||||
|
1 A(x3 |
1) B x(x3 |
1) Cx2(x2 x 1) (D x E) x2(x 1). |
(5.5) |
|||||||||||||||
При x 0 |
имеем 1 A, |
|
A 1; |
при x 1 |
имеем |
1 3C, C |
1 |
. |
|
||||||||||
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
Для отыскания еще трех коэффициентов B, D, E сравним в равенстве (5.5) ко-
при x4 :B C D
эффициенты при степенях x: при x2 :C E 0,
при x : В 0.
0, |
|
1 |
|
1 |
|
|
B 0, |
D |
, E |
. |
|||
|
3 |
|||||
|
3 |
|
|
38
Следовательно,
|
|
|
|
|
dx |
|
|
dx 1 |
|
dx 1 |
|
|
|
|
x 1 |
|
|
dx |
1 |
1 |
|
|
x 1 |
|
|
1 |
|
(2x 1) 3 |
dx |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ln |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
5 |
|
|
|
2 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
x |
x |
x |
|
|
3 |
x 1 3 |
x |
x 1 |
|
x |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
6 |
|
x |
x 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
1 |
|
|
1 |
|
|
|
x 1 |
|
|
1 |
|
ln(x2 x 1) |
1 |
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
1 |
|
1 |
|
|
|
|
x 1 2 |
1 |
|
|
2x 1 |
C. |
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
ln |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ln |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
arctg |
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
x |
3 |
|
6 |
|
2 |
x 1/2 |
2 |
|
|
|
|
|
x |
6 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3/4 |
|
|
|
|
|
|
|
x |
x 1 |
2 |
|
|
3 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
Пример 5.24. Найти интеграл |
|
x3 3x2 |
5x 7 |
dx . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение. Выделим целую часть неправильной дроби, поделив числитель на
знаменатель: |
|
|
x3 3x2 5x 7 |
x 3 |
3x 1 |
. |
|
Тогда |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
x3 |
3x2 5x 7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
3x 1 |
|
|
|
|
|
|
3x 1 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
x 3 |
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
xdx 3 dx |
|
|
|
|
dx |
|||||||||||||||
|
|
|
x |
2 |
2 |
|
|
|
|
x |
2 |
2 |
x |
2 |
2 |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
x2 |
|
|
|
3 |
|
2xdx |
|
|
dx |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
3 |
|
1 |
|
|
|
|
x |
||||||||||||||||
|
|
|
|
3x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
2 3x |
|
ln x2 |
2 |
|
|
|
arctg |
|
|
|
C . |
||||||||||||
2 |
|
2 |
|
2 |
|
|
|
2 |
|
|
2 |
2 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
x |
2 |
x |
2 |
2 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
||||||||||||||||
Пример 5.25. Найти интеграл |
|
|
x2dx |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(x 1) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение. Подынтегральная функция является правильной рациональной дробью. Можно найти интеграл, представив дробь в виде суммы простейших дробей. Однако нахождение интеграла можно значительно упростить, если произвести замену переменной x 1 t, тогда x t 1, dx dt . В результате получим:
|
|
|
x2dx |
|
|
|
|
|
(t 1)2 |
|
dt |
t2 2t 1 |
|
|
|
|
|
dt |
|
|
|
|
dt |
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dt |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(x 1) |
5 |
|
|
|
|
t |
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t |
5 |
|
|
|
|
t |
3 |
t |
4 |
|
t |
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
1 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
C |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
C. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2t2 |
|
3t3 |
4t4 |
|
|
2(x 1)2 |
3(x 1)3 |
4(x 1)4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Примеры для самостоятельного решения |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Найти интегралы: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
5x3 2 |
|
|
|
dx, 2. |
|
|
|
|
|
dx |
, 3. |
|
|
dx |
|
, 4. |
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
x4 dx |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, 5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, 6. |
|
|
|
|
|
|
|
. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
x3 5x2 4x |
x x 1 2 |
x4 x2 |
x3 1 |
x 9x5 4 |
9x5 4 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ответы. 1.5x |
1 |
ln |
|
|
|
x |
|
|
|
|
7 |
ln |
|
|
|
x 1 |
|
|
161 |
ln |
|
|
x 4 |
|
|
|
C, |
2. |
|
|
|
1 |
|
|
ln |
|
x |
|
ln |
|
x 1 |
|
C , |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2x |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
3. |
1 |
|
|
1 |
ln |
|
x 1 |
|
|
1 |
|
ln |
|
x 1 |
|
C, |
|
|
4. |
|
|
1 |
ln |
|
|
|
x2 |
x 1 |
|
|
1 |
ln |
|
x 1 |
|
|
|
|
|
1 |
|
arctg |
|
1 |
C , |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
x |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
3 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
5. |
1 |
ln |
|
9 4x 5 |
|
C , |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6. |
|
|
1 |
ln |
|
9x5 4 |
|
C . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
20 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6. Определенный интеграл
Пусть на отрезке a,b задана функция f x . Разобьем отрезок a,b произ-
вольным образом на n ячеек с длинами x1, x2 ,..., xn . В этих ячейках выберем произвольно точки x1,x2 ,...,xn. Если существует предел интегральной суммы
39
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
f ( |
x |
k) xk |
при стремлении |
максимальной из длин ячеек d к нулю, не зави- |
||||||||||||||||||
|
k 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
сящий от способа разбиения отрезка a,b |
и от выбора промежуточных точек |
||||||||||||||||||||||
x |
k , то этот предел называется определенным интегралом функции |
f x по от- |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
b |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
резку a,b и обозначается f(x)d x. |
Итак, |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
b |
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
f(x)dx lim f( |
x |
k) xk |
. |
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
d 0k 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6.1. Свойстваопределенного интеграла |
|
||||||||||||||
|
|
b |
|
|
|
|
|
|
b |
|
b |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
1) [ f(x) g(x)]dx f(x)dx g(x)dx . |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
a |
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
b |
c |
|
b |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
2). |
f(x)dx |
f(x)dx f(x)dx ─ для любого расположения точек a, |
b, c. |
||||||||||||||||||||
|
|
a |
a |
|
c |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
3). Если f(x) g(x) |
на a,b , то |
b |
b |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
f(x)dx g(x)dx. |
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
4). Если m f x M на отрезке a,b , то |
|
|
|
b |
|
|
|
|
|||||||||||||||
m(b a) f(x)dx M (b a) . |
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
b |
|
b |
f x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
5). |
f(x)dx |
|
|
|
dx |
|
(a b). |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
a |
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
6). Если функция |
|
f x непрерывна на отрезке a,b , то на этом отрезке найдет- |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
b |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ся точка c |
такая, что |
|
f(x)dx f(c) (b a). Значение f c называют средним |
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
значением fср функции |
|
f x на отрезке a,b , т.е. |
1 |
b |
|
||||||||||||||||||
|
f(x)dx. |
||||||||||||||||||||||
|
fcp |
|
|||||||||||||||||||||
|
b a |
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
7). Пусть функция |
f t |
непрерывна на отрезке a,b . Тогда производная опре- |
деленного интеграла от этой функции по переменному верхнему пределу равна
x |
|
|
значению подынтегральной функции на верхнем пределе, т.е. f(t)dt |
|
f(x). |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
x |
|
|
|
2 |
4 |
2dx |
2 |
|
|
|
Пример 6.1. Доказать, что |
e x |
. |
|
|
||||
16 |
4 |
|
|
|||||
|
|
e |
2 |
|
e |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
2dx. Известно, что функция |
|
f (x) e x2 |
|
Решение. |
Нужно оценить интеграл |
e x |
|
|||||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
монотонно |
убывает, следовательно, |
наименьшее значение m |
|
функции |
40