Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Байдаулетова А.Казирги казак тили Морфология.doc
Скачиваний:
99
Добавлен:
16.02.2016
Размер:
2.22 Mб
Скачать
  1. Табыс септік;

  2. жедел өткен шақ;

  3. жіктік жалғау;

  4. сөз тудырушы;

  5. барыс септік.

# 132

Өзгелік етістіктің жұрнағын көрсетіңіз

  1. –ыңқыра, -іңкіре;

  2. –ыс, -іс;

  3. –тыр, -тір, -қыз, -ғыз, -т;

  4. –та, -те;

  5. -қан, -кен.

# 133

Мектептен келді дегенде –ді қандай қосымша?

  1. жіктік жалғауының ІІІ жағы;

  2. жедел өткен шақ;

  3. табыс септік;

  4. сөз туырушы жұрнақ;

  5. шығыс септік.

# 134

Жіктік жалғауының қысқа түрімен жіктелетін етістік формалары:

  1. шартты рай, жедел өткен шақ;

  2. есімше, көсемше;

  3. бұйрық рай;

  4. қалау рай;

  5. жалқы есім.

# 135

Ауыспалы өткен шақтың жасалуы:

  1. -атын, -етін жұрнағына жіктік жалғауы қосылады.

  2. –ып, -іп, жіктелуі арқылы;

  3. –ты, -ті жұрнағына жіктік жалғауы қосылады.

  4. -ғалы, -гелі, жұрнағымен көмекші етістік тіркеседі;

  5. –ар, -ер, -р жұрнағы арқылы.

# 136

Қимылдың өту сипаты категориясы дегеніміз не?

  1. қимылдың ішкі өту шегі, ағымы

  2. қимылға бірнеше субьектінің қатысы

  3. шындықтың болмысқа қатысы

  4. қимылдың болашақта болатындығы

  5. қимылдың атауы

# 137

Жеке тұрып тиянақты қимылды білдіре алмайтын, негізгі қимылдың амал, себебін т.б. сипатын көрсетіп, қосымша қимылды білдіретін етістікті” формасы.

  1. көсемше;

  2. етіс;

  3. тұйық етістік;

  4. есімше;

  5. көмекші етістік

# 138

Тұйық етістік (қимыл есімі) дегеніміз не?

  1. түбір етістік;

  2. қимыл, іс-әрекеттің атын білдіретін етістіктің түрі;

  3. әрі етістікше, әрі есімдерше түрленетін, оларды” қасиеттерін бойына сақтайтын етістіктің ерекше түрі;

  4. туынды етістіктер;

  5. қимылдың шартын білдіретін түрі.

# 139

Табыс септігіндегі сөз қандай етістікпен тіркеседі?

  1. салт етістік;

  2. сабақты етістік;

  3. болымды етістік;

  4. тұйық етістік;

  5. салт етістік.

# 140

Болымсыз түрі –с қосымшасын қабылдайтын етістіктің түрін табыңыз.

  1. көсемше;

  2. қалау рай;

  3. есімше;

  4. тұйық етістік;

  5. өзгелік етіс.

# 141

Қалып етістікті табыңыз

  1. отыр, жатыр;

  2. келеді, барады;

  3. санаған, берген;

  4. айтқалы, бергелі;

  5. оқымақ, салмақ

# 142

Күрделі етістікті табыңыз.

  1. наздана қарады, сазарып отырды;

  2. алып кетті, еріп шықты;

  3. алып денелі, аққұба;

  4. он сегіз, жиырма бес;

  5. әжептәуір, бірталай.

# 143

Есімше дегеніміз не?

  1. қимыл, іс-әрекеттің атын білдіретін етістіктің түрі.

  2. қимылды тікелей орындаушы, агенс;

  3. әрі етістікше, әрі есімдерше түрленетін, олардың қасиеттерін бойына сақтайтын етістіктің ерекше түрі;

  4. көмекші қимылды білдіретін етістіктің түрі;

  5. тек етістікке қызмет етеді.

# 144

Сөйлеу кезінде болып жатқан қимылды білдіретін етістіктің формасы:

  1. осы шақ;

  2. өткен шақ;

  3. келер шақ;

  4. мақсатты келер шақ;

  5. жедел өткен шақ.

# 145

Жаз, ал, бер етістіктің қай түрі?

  1. сабақты етістік;

  2. туынды етістік;

  3. күрделі етістік;

  4. тұйық етістік;

  5. есімше.

# 146

Рай категориясы дегеніміз не?

  1. ашық, шартты, қалау рай;

  2. грамматикалық мағынаны” грамматикалық формаға қатыстылығын білдіретін категория;

  3. іс-әрекетінің шындыққа қатынасын білдіретін грамматикалық категория;

  4. қимыл, іс-әрекеттің атын білдіретін сөздер;

  5. әрі есімдерше, әрі етістікше түрленетін сөздер.

# 147

Қалу, жіберу етістіктіңңң қай түрі?

  1. сабақты етістік;

  2. туынды етістік;

  3. күрделі етістік;

  4. тұйық етістік;

  5. көсемше.

# 148

Есімше шақтық қызмет атқарғанда сөйлемнің қай мүшесі болады?

  1. баяндауыш;

  2. бастауыш;

  3. анықтауыш;

  4. пысықтауыш;

  5. бастауыш.

# 149

#ЫЫрықсыз етісті көрсет.

  1. әкелдір;

  2. әкелісті;

  3. әкелінді;

  4. жуынды;

  5. өсірді.

# 150

Нақ осы шақтың көрсеткіштерін атаңыз

  1. салт, сабақты етістіктер;

  2. қалып етістіктер;

  3. болымды, болымсыз етістіктер;

  4. тұйық етістіктер;

  5. есімше.

# 151

Сын есімнің шырайының аналитикалық формасы:

  1. үлкендеу

  2. үлкен

  3. үлкенірек

  4. өте үлкен

  5. жақсы

# 152

Сабақты етістік жасайтын етістің түрі:

  1. өзгелік;

  2. өздік;

  3. ырықсыз;

  4. ортақ;

  5. сұрау есімдігі.

# 153

ІІІ жақта жіктік жалғауының нольдік формада тұратын етістік:

  1. бұйрық рай;

  2. жедел өткен шақ;

  3. көсемше;

  4. ашық рай;

  5. қатыстық сын есім.

# 154

Қимылды тікелей орындаушы субьект қай етіс түрінде кездеседі?

  1. өзгелік;

  2. ырықсыз;

  3. өздік;

  4. ортақ;

  5. көсемше.

# 155

Көпше түрдегі етістікті табыңыз?

  1. айтатыным;

  2. көресің;

  3. көмектесіңдер;

  4. келетіндер;

  5. жолықпас.

# 156

Келер шақтың неше түрі бар?

  1. екі;

  2. төрт;

  3. үш;

  4. бір;

  5. алты

# 157

Тұйық етістікті сөзді көрсетіңіз?

  1. айтыс;

  2. болыпты-мыс;

  3. ұшу;

  4. қас.

  5. оқы, жаз.

# 158

Септеулік шылауды анықтаңыз?

  1. бұрын;

  2. және;

  3. ай, ше;

  4. қарай;

  5. әйтпесе.

# 159

Бесігін деген сөзге жасалған морфологиялық талдаудың дұрысы қайсы?

  1. бес- түб. іг-з.е. туд.жұрн. ін- өзд. етіс жұрн.;

  2. бесі-түб. гі-сын е.туд.жұрн. н-сөз туд. жұрн.;

  3. бесік түбір, і- тәуелдіктің ІІІ ж. н- табыс септігінің жалғауы;

  4. бесік-түб. Зат.е. ін- таб.септ.жалғ.;

  5. бесігі –түбір, н-жалғау.

# 160

Бұйрық райды табыңыз?

  1. борасын;

  2. жетсін;

  3. барамын;

  4. оқыды;

  5. жазды.

# 161

Туынды үстеуді тап?

  1. бізше;

  2. кеше;

  3. осы;

  4. ортасы;

  5. жаз

# 162

Біріккен үстеулерді белгілеңіз

  1. екеулеп, дем арасында

  2. үстірт, ертең

  3. таң ата, селсоқ

  4. құлантаза, таңертең

  5. анда-санда заттанады.

# 163

Үстеулердің түрлену жүйесі бар ма?

  1. бар;

  2. жоқ;

  3. кей топтары түрленеді;

  4. бір түрі ғана түрленеді;

  5. анда-санда түрленеді.

# 164

Туынды үстеуді көрсетіңіз

  1. жоғары;

  2. әрең;

  3. бірталай;

  4. қазақша;

  5. баяу.

# 165

Түлкідейін түн қатып. - асты сызылған қай сөз табы?

  1. үстеу;

  2. зат есім;

  3. етістік;

  4. сын есім;

  5. сан есім.

# 166

Сөйлем ішінде басқа сөздермен байланысқа түспейтін, оқшау қолданылатын сөздер:

  1. одағай;

  2. модаль сөз;

  3. шылау;

  4. үстеу;

  5. етістік.

# 167

Мезгіл үстеуді табыңыз.

  1. әуел баста, әлі, ала жаздай;

  2. жол-жөнекей, жолшыбай;

  3. жайымен, бірталай;

  4. тез, жоғары, төмен;

  5. баяу, зорға, жылдам.

# 168

”Әрқашанда осылай ешкім сенбейді” сөйлеміндегі осылай үстеудің қай түрі?

  1. мөлшер үстеуі;

  2. сын-бейне үстеуі;

  3. мекен үстеуі;

  4. мезгіл үстеуі;

  5. күшейткіш үстеуі.

# 169

Еліктеу сөздерді табыңыз..

  1. әділет, ауа, үй іші

  2. сонша, қанша, анағұрлым

  3. қорбаң-қорбаң, гүрс, бырш

  4. жақсы-жаман, сымбатты

  5. қандай, сол, мен

# 170

Одағай сөз дегеніміз не?

  1. лексикалық мағынасы жоқ көмекші сөздер;

  2. айналадағы дыбыстарға еліктеуден туған сөздер;

  3. адамның әр түрлі көңіл-күйін білдіретін сөздер;

  4. адамныңәр түрлі көзқарасын білдіреді;

  5. сөз бен сөзді байланыстыратын сөздер.

# 171

Мақсат үстеуін көрсетіңіз.

  1. ылғи, кілең, өңкей;

  2. әдейі, қасақана;

  3. екеулеп, он-оннан;

  4. жорта, жоғары;

  5. зорға, тез, баяу.

# 172

Лексика-семантикалық тәсіл арқылы жасалған үстеулерді табыңыз.

  1. қазақша, өлердей, жасырын;

  2. қазір, әуелі, таман;

  3. басқа, артқа, шетінен;

  4. шалқасынан, етпетінен;

  5. аққудайын, сұңқардай.

# 173

Одағай сөздердің мағыналық топтарын табыңыз.

  1. демеулік, жалғаулық,септеулік;

  2. көңіл-күй, шақыру, жекіру;

  3. дыбыстық, еліктеуіш;

  4. жалқы, жалпы;

  5. қимыл іс-әрекеттің атын білдіретін сөздер.

# 174

Үстеудің мағыналық топтарын табыңыз.

  1. есептік, реттік, жинақтық, болжалдық, бөлшектік;

  2. жіктеу, сілтеу, сұрау, өздік, белгісіздік, жалпылау;

  3. мезгіл, мекен, мақсат, себеп-салдар, сын-бейне, топтау, күшейту;

  4. деректі, дерексіз, жалпы, жалқы;

  5. шырай, салт, сабақты, тұйық.

# 175

Туынды үстеу жасайтын жұрнақтарды табыңыз:

  1. –ша, -ше, -шалық, -шелік;

  2. -шылық, -шілік, -дық, -дік;

  3. –шы, -ші;

  4. –ма, -ме;

  5. -аған, -еген.

# 176

Одағайы бар сөйлемді көрсетіңіз.

  1. Тұз астың дәмін келтіреді;

  2. Қыздың даусында ойнақы бір ырғақ бар-ды;

  3. Ол әрең жүріп келеді;

  4. -Уф-ф!-деп күрсінді Кенжебек;

  5. Олар кешігіп барып келді.

# 177

Көңіл-күй одағайы бар сөйлемді белгілеңіз..

  1. Аһ, бір өкініш, бір үміт;

  2. е, оны қайдан білдің?

  3. дүние қалай еді?

  4. мен он төрттемін, ал сен ше?

  5. Менің әкем ауылда тұрады.

# 178

Одағайлы сөйлемді көрсетіңіз

  1. Әңгімелері тек қана ауыл жайында;

  2. Соғыста сақау болып қалғандарға не ем жасайды екен?

  3. Тазалық бар жерде шыбын шіркей болмайды;

  4. Бұл адамда қандай шаруаңыз бар;

  5. ПаҺ, шіркін, қайран жастық-ай!

# 179

Шақыру одағайын табыңыз:

  1. аһ, үһ, масқара;

  2. шөре-шөре, көс-көс;

  3. жә, тәк, тәйт;

  4. қызық, мәссаған;

  5. ғой, -ақ, -ды.

# 180

Көмекші есімдерге тән негізгі белгілер қандай?

  1. мағыналарынан толық айырылған, түбір күйінде жұмсалады;

  2. мағыналық дербестігі жоқ, түбір күйінде қолданылмайды;

  3. мағыналарынан толық айрылған, түбір күйінде қолданылмайды, заттық мағынадағы сөздер;

  4. қимылды білдіреді;

  5. сындық мағынаны білдіретін сөздер.

# 181

Көмекші есімдер қандай формадағы сөздермен тіркеседі?

  1. атау септіктегі;

  2. ілік септіктегі;

  3. барыс септіктегі;

  4. табыс септіктегі;

  5. жатыс септіктегі.

# 182

Сен де бір кірпіш дүниеге … сөйлеміндегі де қандай сөз табы?

  1. көмекші етістік;

  2. жатыс септік;

  3. демеулік шылау;

  4. зат есім;

  5. етістік.

# 183

Талғаулыө мағына беретін жалғаулыөты атаңыз.

  1. біресе,бірде;

  2. дегенмен, кейде;

  3. не, немесе, яки;

  4. ал, алайда;

  5. әрі, және, мен

# 184

Шылау сөздердің мағыналық топтарын табыңыз:

  1. демеулік, жалғаулық, септеулік;

  2. көңіл-күй, шақыру, жекіру;

  3. дыбыстық, еліктеуіш;

  4. салыстырмалы, күшейтпелі;

  5. асырмалы, жай.

# 185

Модаль сөздер дегеніміз не?

  1. айналадағы әр түрлі дыбыстарға еліктеуден туған сөздер;

  2. адамның әр түрлі көңіл-күйін білдіретін сөздер;

  3. адамның ойға деген әр түрлі көзқарасын білідіретін сөздер;

  4. затты атын білдіретін сөздер;

  5. заттың сынын сөздер.

# 186

ғой, ғана қай сөз табына жатады?

  1. шылау;

  2. модаль сөз;

  3. үстеу;

  4. одағай;

  5. етістік.

# 187

Демеулік шылауы бар сөйлемді белгілеңіз.

  1. Ақын туралы әңгіме көп;

  2. Кейде қар ,кейде жаңбыр жауады;

  3. Ол да тойға барған-ды;

  4. Ы.Алтынсариннің Бай баласы мен жарлы баласы әңгімесі;

  5. Отан үшін отқа түс.

# 188

Септеулік шылауы барын белгілеңіз.

  1. ағаш арасымен жүру;

  2. шетелге саяхат жасау;

  3. бұрын келіп кеткен;

  4. еш уақытта сенімнен айрылма;

  5. үйге дейін бару.

# 189

Шылау бар сөйлемді көрсетіңіз

  1. Жаз келді;

  2. Еңбек сүйген қор болмас;

  3. Оқы да біл;

  4. Алыстан қара көрінеді;

  5. Ертең бәріміз қонаққа барамыз.

# 190

Күшейткіш демеуліктерді табыңыз.

  1. мен, пен, бен;

  2. -ау, -ай, -ақ, да;

  3. -мыс,-міс;

  4. ғой, ғана;

  5. -ма,-ме

# 191

Бар, жоқ, аз, көп қандай сөздер тобына жатады ?

  1. үстеу;

  2. зат есім;

  3. модаль сөздер;

  4. етістік.

Е) оқшау сөз

# 192

Сұраулық шылау бар сөйлемді табыңыз.

  1. А-а, сіз бе едіңіз?

  2. Уа, қандай дауыс?

  3. О, сұлу сезім!

  4. Жоқ бірге барады;

  5. Қашан келесіңдер?

# 193

Демеулік шылау бар сөйлемді көрсетіңіз.

  1. Ел аузына қақпақ болып көрші;

  2. Қарапайым жазбаларын естелік кітап етіп шығарды;

  3. Қой, ертерек қозғала берейік;

  4. Бәріміз ойнап жүрміз;

  5. Ертең-ақ қуып жетеміз.

# 194

Модаль сөзді белгілеңіз..

  1. уау; аҺ

  2. керек,. мүмкін

  3. япырау; бірақ

  4. мынау; ешкім

  5. қайда., соң

# 195

Шылауы бар сөйлемді көрсетіңіз.

  1. Тілшіге өлеңдер ұнамады;

  2. Ит ашуын тырнадан алды;

  3. Қазір радио арқылы орталықпен сөйлеспек;

  4. О заман, бұ заманда естімеген оқиға екен;

  5. Бастығымыз бүгін келді.

# 196

Қомсыну мәніндегі шылауды табыңыз

  1. О, дариға, Карашаш өлген екен;

  2. Мына баланың қандай ойы бар?

  3. Құс екеш құс та балапанын баулиды;

  4. Қысқасы,көп нәрсенің мәні ашылады;

  5. Мәкен мені апамдікіне жұмсады.

# 197

Шылау қандай грамматикалық қызмет атқарады?

  1. сөз бен сөзді байланыстырады, сөзге грамматикалық мағына қосады

  2. жеке сұраққа жауап береді

  3. толыө мағыналы сөз болады

  4. жеке тұрып түрлене алады

  5. заттың санын білдіреді

# 198

Модаль сөзді табыңыз

  1. Неғұрлым ерте тұрсаң,соғұрлым жұмысың өнеді;

  2. Бүгін алай-түлей боран соқты;

  3. Шыдай алмай Құртқа қыз және де ашты есікті;

  4. Еш уақытта Асқарды іздемейді;

  5. Сайран бүгін жұмысқа шығатын секілді .

# 199

Ыңғайлас жалғаулықты анықтаңыз:

  1. үшін, соң; кейін

  2. және, мен, бен, да,де

  3. біресе, кейде; әлде

  4. әсіресе, да, тағы

  5. егер, егерде, екеш

# 200

Шығыс септікті сөзге тіркесетін шылауды белгілеңіз.

  1. сондықтан, сол себепті

  2. бірақ, алайда

  3. ма? ме? ба? бе?

  4. я, яки, не

  5. соң, бұрын

$$$ 201

Морфология тіл білімнің қай саласына жатады?

А. лексикология

В. грамматика

С. дербес сала

Д. Синтаксис

Е) Морфонология

$$$ 202

Синтаксистіклық тәсіл дегеніміз не?

А. сөздердің жаңа мағынаға ауысуына ие болуы

В. сөздердің қосымшалар арқылы жасалынуы

С. сөздердің бірігуі, тіркесу,і қосарлануы арқылы жасалуы

Д. жұрнақтар арқылы

Е) қосымшалар арқылы жасалуы

$$$ 203

Аналитикалық жолмен жасалған сөздерді табыңыз

А. куәгер

В. желаяқ, сәлемхат

С. жүйрік, айдар, айлық

Д.оқушы, басшы

Е) баспа

$$$ 204

Синтетикалық (морфологиялық) тәсіл дегеніміз не?

А. сөздердің жаңа мағынаға ауысуы

В. сөздердің қосымшалар арқылы жасалуы

С. сөздердің бірігуі

Д. сөздердің орын тәртібі арқылы жасалуы

Е) Сөздердің тіркесуі арқылы

$$$ 205

Туынды сөзді морфология қай жағынан қарастырады?

А. құрамы, тұлғасы

В. нәтижесі

С. тәсілі

Д. мағынасы

Е) дыбыстық құрамы

$$$ 206

Синтетикалық тәсіл арқылы жасалған сөзді табыңыз

А. АҚШ, бірқазан, егеуқұйрық

В. өкілетті, елші, дөңгелек стол

С. бүгін, әкел, апар

Д. қаламгер, оқырман

Е) баспана, желаяқ

$$$ 207

Лексика-семантикалық тәсіл қайсы?

А. жұрнақ арқылы

В. қосарлану арқылы

С. сөз мағынасының жаңаруы

Д. басқа тілден сөз ену

Е) бірігу арқылы

$$$ 208

Аралас тәсіл қайсы?

А синтетикалық

В аналитикалық

С синтаксистік

Д аналитика-синтетикалық

Е) семантикалық

$$$ 209

Сөз түрлендіруші жұрнақтардың жіктелімі

А модификациялық, грамматикалық

В сөзжасам

С сөзбайлам

Д грамматикалық мағына

Е) тәуелдік жалғау, предикаттық қосымша

$$$ 210

Қосарлану қандай тәсілге жатады?

А сөзжасам

В аналитикалық

С синтетикалық

Д грамматикалық

Е) семантикалық

$$$ 211

Қосымшаларды жалғау-жұрнақ деп жіктеудегі ең негізгі фактор

А қызметі

В мағынасы

С құрамы

Д шығу тегі

Е) дыбысталуы

$$$ 212

Таза грамматикалық қосымшалар

А жалғаулар

В жұрнақтар

С сөзтіркесім

Д жұрнақша

Е) қайталану

$$$ 213

Кіріккен сөз дегеніміз не?

А. екі сөздің қосарлануы арқылы жасалған сөздер

В. екі сөздің бірігуі арқылы жасалған сөздер

С. екі сөздің дыбыстық өзгеріске ұшырап бірігуі арқылы жасалған сөздер

Д. сөздердің тіркесуі арқылы

Е) түбір мен қосымшаға ажыратылатын сөз

$$$ 214

Төмендегі жұрнақтардың қайсысы өнімді?

А. –мақ,-мек,-пақ,-пек

В. –шы, -ші, -ма,-ме

С. –дақ,-дек,--т,-қал

Д. –ын,-ін

Е) –шық, -шік, -й

$$$ 215

Сөз тудырушы морфеманы табыңыз

А. келші, жүрген

В. келіпті, жүрген

С. келін, бөлім

Д. келді, жүрді

Е) отырғыз, кетпек

$$$ 216

Зат есімнің сөзжасамдық жұрнағы бар туынды сөздер

А. алыңқыра

В. сенім

С. балам

Д. қалам

Е) келем

$$$ 217

Қосарланған күрделі етістіктерді тап

А. ата-ана, әке-шеше

В. қызыл-жасы, көк-сары

С. көре-көре, сұрай-сұрай

Д. келе-келе, жеті-сегіз

Е) үсті-үстіне

$$$ 218

Лексика-семантикалық тәсіл деген не?

А. сөздердің жаңа мағына ауысуы не ие болуы

В. сөздердің қосымшалар арқылы жасалуы

С. сөздердің бірігуі, тіркесу арқыл жасалуы

Д. сөздердің қосарлануы арқылы

Е) сөздердің тіркесуі арқылы

$$$ 219

Морфология тілдің қай саласымен байланысты?

А. фонетика, лексика

В. лексика, синтаксис

С. Сөзжасам, лексика

Д. фонетика, морфология

Е) грамматика, лексика

$$$ 220

Кіріккен күрделі етістіктерді тап.

А. алып кел, апарып бер

В. әкел, апар, әкет

С. келе-келе, жылап-сықтап

Д. әкеле жатыр, апарып бер

Е) жәрдем ет, жеткізіп бер

$$$ 221

Жұрнақты тап.

А. –қа, –ке

В. -ыс, -іс, -с

С . –лар, -лер

Д . –мен, -бен

Е) –ның, нің

$$$ 222

Түбірлес сөзді тап.

А. басқар, атқар

В. зергер, зер белбеу

С. мақта, мақпал

Д. ұш, ұшқыш, ұшқында

Е) бал, балық, балта

$$$ 223

Жіктік жалғауының І-жақ көпше түрінде тұрған зат есімді белгілеңіз

А. Біздің үйіміз

В. Біз баламыз

С. Біз келдік

Д. Қаладанмын

Е) Біз жақсымыз

$$$ 224

.Рай категориясы дегеніміз не?

А. ашық, шартты, қалау рай.

В. грамматикалық мағынаның грамматикалық формаға қатыстылығын білдіретін

С. модальділікті, іс-әрекеттің субьектіге қатысын білдіретін грамматикалық категория.

Д. қимыл, іс-әрекеттің атын білдіретін сөздер.

Е) Қимылдың шындыққа қатысын білдіретін категория

$$$ 225

Мақсат үстеуін табыңыз:

А. әдейі, қасақана, жорта.

В. сонша, қанша, анағұрлым

С. топ-тобымен,ондап

Д. кеше-бүгін

Е) ішкері, артқа

$$$ 226

Еліктеу сөздер деген не?

А. лексикалық мағынасы жоқ белгілі бір сөздердің жетегінде жүретін сөздер.

В. айналадағы әр түрлі дыбыстарға, құбылыстарға еліктеуден туатын сөздер.

С. адамның әр түрлі көңіл-күйін білдіретін сөздер.

Д. қимыл, іс-әрекетті білдіретін сөздер.

Е) көмекші сөздер

$$$ 227

Сөзге грамматикалық мағына қосатын к өмекші сөзді белгіле.

А. шылау

В. есімдік

С. одағай

Д. үстеу

Е) туынды сөз

$$$ 229

Айтушының ойға деген әр түрлі көзқарасын білдіретін сөз табы:

А. одағай

В. еліктеу сөз табы

С. модаль сөз

Д. шылау сөздер.

Е) үстеу

$$$ 230

Жалқы есімді белгіле:

А) шөп

В) түйе

С) Астана

Д) аудан

$$$ 231

Көмекші есімдерге тән негізгі белгілер қандай?

А) мағынасынан толық айрылған, түбір күйінде жұмсалады

В) мағыналық дербестігі жоқ, түбір күйінде қолданылмайды

С) мағыналарынан айрылған, түбір күйінде қолданылмайтын заттық мәндегі сөздер

Д) қмылды білдіреді

Е) сындық мағынаны білдіретін сөздер

$$$ 232

Көмекші есімдер қандай септіктегі сөздермен тіркеседі?

А) атау септіктегі

В) ілік септіктегі

С) барыс септіктегі

Д) табыс септіктегі

Е) жатыс септіктегі

233

Дерексіз зат есімдер дегеніміз не?

А) жеке, дара заттарға берілген атаулар

В) сезім мүшелері арқылы арқылы білінетін зат атаулары

С) Көзбен көріп, қолмен ұстауға келмейтін зат атаулары

Д) қосымша мағына үстейтін сөздер

Е) сындық мағынаны үстейтін сөздер

$$$ 234

Жалқы есім деген не?

А) жалпы есімдердің ерекше атаулары

В) адам аттары, жануар, мекелме атаулары

С) айналаны қоршаған жеке зат атаулары

Д) жалпы зат атауы

Е) сындық мағынадағы сөздер

$$$ 235

Жалпы есімдерге берілген анықтаманың дұрысы

А) бірыңғай заттар берілген атау

В) зат есімдерге берілген атау

С) жеке затқа берілген атау

Д) жалқы заттарға берілген атау

Е) есімдіктің түрі

$$$ 236

Салыстырмалы шырайда тұрғанын белгілеңіз

А) кішілеу

В) ең қадірлі

С) биік

Д) сұп-сұр

Е) аппақ

$$$ 237

А) Қатыстық сын есімді белгілеңіз

А) көк

В) аласа

С) ащы

Д) мейрімді

Е) семіз

$$$238

Сапалық сын есімді табыңыз

А) кеуде

В) кеңшілік

С) кең

Д) кеңіту

Е) таулы

$$$239

Етістіктің салт немесе сабақты болуы немен байланысты?

А) грамматикалық тұлғасымен

В) лексика-грамматикалық мағынасымен

С) жалпы сипатымен

Д) алдындағы сөздердің жалғауларымен

Е) жұрнақтарымен

$$$240

Мәнсіз көмекші етістіктерді табыңыз

А) бар, кел, тұр, жүр

В) е, еді, екен, жазда

С) ой, қаз, қу

Д) отыр, жатыр

Е) оқы, жаз

$$$241

Сын-бейне үстеулерді табыңыз

А) әуел баста, ала жаздай

В) жол жөнекй, жолшыбай

С) жайымен бірталай

Д) тез, жоғары, төмен

Е) баяу, жоғары, жылдам

$$$242

Мезгіл үстеуді көрсетіңіз

А) бізше

В) кеше

С) осы

Д) ортасы

Е) жаз

$$$243

Туынды түбір еліктеу сөздерді белгілеңіз

А) сопаң

В) дүрс

С) көлбең

Д) дір

Е) жалт-жұлт

$$$244

Еліктеу сөзді ажыратыңыз

А) гүрс

В) бәсе

С) әттең

Д) әдемі

Е) ойнақтады

$$$245

Бейнелеуіш сөзді анықтаңыз

А) сатыр-сұтыр

В) бала-шаға

С) қорбаң-қорбаң

Д) кеше-бүгін

Е) жер-ана

$$$246

Демеулік шылауы барын табыңыз

А) ағаш арасы

В) шетелге саяхат

С) үйге барған-ды

Д) еш уақытта сенімнен айрылма

Е) үйге дейін бару

$$$247

Талғаулық шылауы барын белгілеңіз

А) Ақын туралы әңгіме көп

В) Біресе қар, біресе жаңбыр жауады

С) Ол да тойға барған

Д) «Бай баласы мен жарлы баласы»

Е) Отан үшін отқа түс

$$$248

Шылауы барын белгілеңіз

А) Ел аузына қақпақ болып көрші

В) Жазбаларын кітап етіп шығарды

С) Қой ертерек қозғала берейік

Д) Бәріміз ойнап жүрміз

Е) Ертең-ақ қуып жетеміз

$$$249

Шылау сөздердің мағыналық топтары:

А) демеулік, жалғаулық, септеулік

В) көңіл-күй, шақыру, жекіру

С) дыбыстық, еліктеуіш

Д) салыстырмалы, күшейтпелі

Е) асырмалы, жай

$$$250

Одағайы бар сөйлемді көрсетіңіз

А) Тұз астың дәмін келтіреді

В) Қыздың даусында ойнақы бір ырғақ бар-ды

Д) Уф-ф! – деп күрсінді Кенжебек

Е) Олар кешігіп барып келді

Дұрыс жауаптары

1 С

2 С

3 А

4 В

5 С

6 С

7 В

8 В

9 В

10 В

11 В

12 В

13 А

14 С

15 D

16 Д

17 В

18 С

19 А

20 В

21 А

22 С

23 А

24 А

25 В

26 Е

27 С

28 В

29 А

30 В

31 В

32 С

33 А

34 С

35 С

36 С

37 В

38 Д

39 А

40 В

41 D

42 А

43 C

44D

45 С

46 С

47 С

48 А

49 С

50 D

51 С

52 В

53 D

54 А

55 С

56 В

57 А

58 В

59 А

60 D

61 С

62 D

63 Е

64 В

65 А

66 С

67 Е

68 С

69 В

70 D

71 А

72 В

73 В

74 А

75 D

76 С

77 С

78 А

79 С

80 В

81 А

82 С

83 А

84 С

85 D

86 В

87 В

88 А

89 А

90 В

91 А

92 А

93 А

94 Е

95 С

96 А

97 В

98 А

99 А

100 А

101 В

102 С

103 А

104 А

105 А

106 А

107 В

108 А

109 В

110 В

111 А

112 В

113 А

114 А

115 А

116 D

117 В

118 В

119 А

120 В

121 Е

122 В

123 В

124 D

125 В

126 В

127 С

128 В

129 D

130 В

131 В

132 С

133 В

134 А

135 А

136 А

137 А

138 В

139 В

140 С

141 А

142 В

143 С

144 А

145 А

146 С

147 D

148 А

149 С

150 В

151 D

152 А

153 В

154 С

155 С

156 С

157 С

158 D

159 С

160 В

161 А

162 D

163 В

164 D

165 А

166 А

167 А

168 В

169 С

170 С

171 В

172 Е

173 В

174 С

175 А

176 D

177 А

178 Е

179 В

180 В

181 В

182 С

183 С

184 А

185 С

186 А

187 С

188 Е

189 С

190 В

191 С

192 А

193 Е

194 В

195 С

196 С

197 А

198 Е

199 В

200 Е

201 В

202 С

203 В

204 В

205 А

206 Д

207 С

208 Д

209 А

210 В

211 А

212 А

213 С

214 В

215 С

216 В

217 С

218 А

219 Е

220 В

221 В

222 Д

223 В

224 Е

225 А

226 В

227 А

228 С

229 С

230 С

231 С

232 В

233 С

234 В

235 А

236 А

237 Д

238 С

239 В

240 В

241 Е

242 В

243 С

244 А

245 С

246 С

247 В

248 Е

249 А

250 Д

ПӘН БОЙЫНША ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

  1. Ысқақов А. Қазіргі қазақ тілі. Морфология. -А., 1991.

  2. Оралбай Н. Қазіргі қазақ тілінің морфологиясы. -А., 2007.

  3. Аханов К. Грамматика теориясының негіздері. -А., 1972.

  4. Исаев С. Қазіргі қазақ тіліндегі сөздердің грамматикалық сипаты. -А., 1998.

  5. Исаев С. Қазіргі қазақ тіліндегі негізгі грамматикалық ұғымдар. –А., 1992.

  6. Қалыбаева А., Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тілінің морфемалар жүйесі. -А., 1986.

  7. Мұхтаров С. Қазақ тіл біліміндегі сөздерді таптастыру мәселесі. -А., 2001.

  8. Қазақ грамматикасы. -Астана, 2002.

  9. Қазақ тілінің грамматикасы. І т. Морфология. -А., 1967.

  10. Шакенов Ж. Қазіргі қазақ тіліндегі сын есім категориясы. -А., 1961.

  11. Ибатов Ә. Қазақ тіліндегі есімдіктер. -А., 1961.

  12. Маманов Ы. Қазіргі қазақ тілі. Етістік. -А., 2007 (1966).

  13. Оралбаева Н. Қазақ тіліндегі етістіктің категориялары. –А., 1980.

  14. Сарыбаев Ш.Ш. Қазақ тіліндегі еліктеуіш сөздер. –А., 1960.

  15. Төлеуов Ә. Зат есімнің категориясы. –А., 1971.

  16. Ерғалиев Т. Қазақ тіліндегі сөздер мен сөз таптарының морфологиялық құрылысы. –А., 1968.

  17. Мұсабаев Ғ. Қазақ тіліндегі сын есім шырайлары. –А., 2008 (1951).

  18. Хасенов Ә. Қазіргі қазақ тіліндегі сан есімдер. –А., 1957.

  19. Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тіліндегі сан есімнің сөзжасам жүйесі. –А., 1988.

  20. Қасабекова Қ. Негізгі түбір салт етістіктер. –А., 1998.

  21. Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тіліндегі етістіктің аналитикалық форманттары. –А., 1975.

  22. Жұмағұлова Ө. Қазақ тіліндегі көсемшенің мағынасы мен қызметінің дамуы. –А., 2002.

  23. Оразов М.Қазақ тіліндегі қалып етістіктері. -А., 1980.

  24. Ерғалиев Т. Қазақ тіліндегі есімше категориясы. -А., 1958.

  25. Қордабаев Т. Қазақ тіліндегі шақ категориясы. –А., 1953.

  26. Садуақасов Ж. Қазіргі қазақ тіліндегі етістіктің жақ категориясы. –А., 1994.

  27. Сарыбаев Ш. Қазақ тіл білімі мәселелері (Междометие в каз. Языке). –А., 2000.

  28. Төлеуов Ә. Сөз таптары. –А., 1982.

  29. Қалыбаева (Хасенова) А. Қазақ тіліндегі етіс категориясы. –А., 1951.

  30. Оралбаева Н. Сөздерді қосымшасыз қолданудың сыры. // Кітапта: Сөз өнері. –А., 1978. 21-28 бб.

  31. Нұрғалиев М. Көптік жалғау туралы. –А., 1973.

  32. Қордабаев Т. Сөздерді иопқа бөлу тарихынан. // „Қаз. мектебі”, 1985. № 7.

  33. Кенбаева С. Шырайдың аналитикалық тәсіл арқылы жасалуы. // „Тілтаным”, 2005. № 3.

  34. Қатембаева Б. Бейнелеуіш сөздердің семантикасы.// „Қаз.мект.”, 1964. №11.

  35. Қатембаева Б. Еліктеу сөздердің семантикасы. // „ҚазССР ҒА Хабарлары”. 1965, І шығарылуы, 68-76 бб.

  36. Ыскаков А. Наречие в совр. каз. языке. –А., 1950.

  37. Мұхамади Қ. Қазақ тіліндегі септеуліктердің аналитикалық септікке қатысы. // Кітапта: Қазіргі қазақ тілі теориясы және лингводидактика. 9-шығуы, -А., 2004.

  38. Әбдіғалиева Т. Қазіргі қазақ тіліндегі болымдылық-болымсыздықтың мағынасы мен қызметі. Алматы,1996.

  39. Байтұрсынов А. Тіл тағылымы. Алматы:Ана тілі, 1992.

  40. Балақаев М. Қазіргі қазақ тілі. Алматы, 1992.

  41. Жұбанов Қ. Қазақ тілінің жоғарғы курсы. Алматы,1999.

  42. Ибатов А. Сөздердің морфологиялық құрамы. Алматы, 1983.

  43. Ибатов А. Қазақ тіліндегі есімдіктер. Алматы, 1961.

  44. Қайдаров А. Структура односложных корней и основ в казахском языке. Алматы: Наука, 1986.

  45. Қасабек Қ., Мұхамади Қ.Қазіргі қазақ тілі / Морфология/. Алматы, 2004.

  46. Қасабекова Қ. Негіз түбір салт етістіктер / Оқу құралы. Алматы, 1998.

  47. Қасабек Қ. Бір буынды негізгі түбір салт етістіктер. Алматы, 1999.

  48. Қасымова Б. Қазіргі қазақ тіліндегі күрделі етістіктер. Алматы, АлМу-дың баспасы, 1996.

  49. Мұсабаев Ғ. Қазақ тіліндегі сын есім категориясы. Алматы, 1961.

  50. Оразбаева Ф.Ш. т.б. Қазіргі қазақ тілі. Оқу құралы. Алматы,2005.

  51. Оразов М. Қазақ тілінің семантикасы. Алматы,1991.

  52. Оралбаева Н. Қазақ тіліндегі етістіктердің аналитикалық формалары. Алматы, 1975.

  53. Оралбай Н Қазақ тілінің сөзжасамы. Алматы, 2002.

  54. Омарова Б. Сұрау есімдіктері, оның грамматикалық ерекшеліктері. КДА. Алматы,1999.

  55. Сыздыкова Г. Қазіргі қазақ тіліндегі қатыстық сын есімнің семантикалық және стильдік сипаты КДА. Алматы, 2003.

  56. Хасенова А.Қ. Етістіктің лексика-грамматикалық сипаты. Алматы, 1971.

  57. Хасенов Ә. Тіл білімі. Алматы, 1996.

  58. Хусайынов К.Ш. Звукоизобразительность в казахском языке. Алматы, 1988.

  59. Шаһаман.Ы. Демеулік шылаулардың функционалды сипаты. Павлодар, 2002.

  60. Шаһарман Г. Қазақ тіліндегі сан есім сөздерден жасалған туындылардың мағыналық ерекшеліктері. Алматы, 1998.

  61. Ф.Ш. Оразбаева, Г. Сағидолда, Б. Қасым, А.Қобланова, Қ. Есенова, Ұ. Исабекова, Қ. Қасабек, Ж. Балтабаева, Қ. Мұхамеди, Р. Рахметова, Ж. Көпбаева.. Қазіргі қазақ тілі. Оқу құралы. - Алматы, 2005.

3