- •Бичкдүдин дидактическ наадд
- •II-гч балчр баг
- •«Ээҗин хаша дотр»
- •«Кен дуудв, медҗ үз?»
- •«Цаһан күүклдә серв, хувцан өмсхәр бәәнә»
- •Наадна нерн: Юн сольгдв?
- •«Илвтә белг».
- •«Бичә эндүр!»
- •«Панр шата» эс гиҗ « Сәәхн тасм олҗ үз»
- •«Эн күүкиг хувцлтн»
- •«Юмна кев-янз таньҗ үз»
- •VI. Наадн күүндвр игры-беседы. «Би сурнав – чи кел»
- •«Күүкнлә таньлдый»
- •«Юн яһҗ йовна?
- •«Юн яһҗ хәәкрнә?»
- •VIII. Режиссерк наадд. «Мини зург»
- •Дунд багин бичкдүдин дидактичекс наадд (4-5 наста бичкдүд) «Тоть әдл дуулҗ үзхм»
- •«Цааран келтн»
- •«Би келнәв – чи үзүл»
- •«Юн герт бәәнә?»
- •«Юн һарудт тәрнә?»
- •«Ямаран җилин цаг?»
- •«Ю бийнь тускар наадһа келҗәнә?»
- •«Кен ю соңсна?»
- •«Кен түргн цуглулҗ авх?»
- •«Юн хүврв медҗ үз»
- •«Халун - киитн»
- •IV. Ширәлң наадд. Настольно-печатные игры. «Бичә эндүр»
- •«Әдл зургуд»
- •«Олҗ үзтн»
- •«Хөөч болн малч»
- •«Иим төгрг олҗ үзтн»
- •«Чини гер ямаран?»
- •«Кенлә долда харһв?»
- •Ах болн школд белдлһнә бичкдүдин дидактическ наадд. Дидактические игры. Старшая и подготовительная группа.
- •«Бодма бәрҗ үз»
- •«Тоть әдл келҗ үзхм»
- •«Цааранднь келтн»
- •«Кергтә ә олҗ үз!»
- •«Кен меднә, цааран тоолх»
- •«Хама йовсан келхн угавидн, ю кесән үзүлнәвидн »
- •«Олн юм бәәдг орн-нутгур зуульчлһн»
- •«Зурачла күүндхм»
- •IV. Ширәлң надд «Элст балһсна гиичнр»
- •«Кен ю кеҗәнә»
- •«Кен шулун-шудрмг?»
- •«Оллҗ үзтн»
- •«Хөөч болн малч»
- •«Иим төгрг олҗ үзтн»
- •«Чи кенд дуртавч?»
- •«Чини үр ямаран?»
- •«Нүрлздг»
- •«Чи кенлә үүрлнәч?»
- •«Тәәлҗ үзтн!»
- •«Кен зург үзүлҗ чадх?»
- •«Харһлт»
- •IX. Режиссерк наад.
- •«Кен чини зүркнд бәәнә?»
«Ю бийнь тускар наадһа келҗәнә?»
Наадна күсл:
- Нег юмна тускар келҗ чаддг дасхх.
- Келҗ өгсн цагт юмна онц темдг йилһҗ келдг дасхх.
-Нег-негән соңсч чаддг дасхх.
Наадна зокал: Авдрас неҗәдәр наадһа һарһҗ авх. Наадһан тускар келҗ өгх.
Наадна үүлдвр: - Нег юм хәәҗ авлһн (келҗ өгсн темдгәр)
- Кен түрүн нерәдҗ келнә, тер күн наадһа авна.
Үлгүрнь: - Эн наадһа дөрвн төгрг көлтә, 2 шатдг нүдтә.
Бичкдүд: - Эн машин.
-Эн бичкн,ә һархла җиңгнә.
Бичкдүд: - Эн хоңх.
Наадна зер-зев: Наадһас, авдр.
Багшин, сурһачин үүлдвр: Урдаснь багш эс гиҗ сурһмҗлач наадһа авдр белднә.
«Кен ю соңсна?»
Наадна күсл:
- Бичкдүд оньган өгч соңсдг дасхх
- Нег юмна ә угаһар келҗ чаддг дасхх (җиңнә, наачана, дуулна, шарҗңна).
Наадна зокал: - Нег юмиг бичкдүд соңсч нерәдсн хөөн һарһҗ үзүлх.
-Тоолдг тоолад наадна йовулачиг шүүҗ авх.
Наадна үүлдвр: Хааһул ард көвүн эс гиҗ күүкн дуудгдна. Тер күн үлгүрнь бүшкүр татна. Бичкдүд соңсна, дарунь юн болхнь келҗ өгнә. Үлгүрнь, бүшкүрин Ә һарна. Келҗ өгсн хөөн, тер күн бүшкүртә һарч ирнә.
Наадна зер-зев: Кеңкрг, бүшкүр, домбр,бубен, хоңх нань чигн наадһас
Багшин, сурһачин үүлдвр: Багш ширә деер олн-зүсн юм тәвнә. Ямаран ә һарһдгнь бичкдүдт үзүлнә.
«Кен түргн цуглулҗ авх?»
Наадна күсл: Бичкдүдиг олн земш, тәрә-темсд нег багд орулҗ чадг дасхк. Багшин келсиг оньган өгч соңгсч даалһвр күцәдг дасхх.
Наадна зокал: Зембл дотр бәәсн темдглә ирлцәтә зер-земш, тәрә-темс чикәр тәвҗ чадх. Кенә баг түргн цуглулҗ авна, тедн диилнә.
Наадна үүлдвр: Кергтә юм олҗ авлһн. Команд нег-негнләһән дөрлднә.
Наадна зер-зев: Муляж (зер-земш, тәрә- темсн).
Багшин, сурһачин үүлдвр: Урдаснь багш эс гиҗ сурһмҗлач урдаснь зембл болн зер-земш, тәрә-темсд белднә.
Нег юм олзлҗ наадлһн.
«Юн хүврв медҗ үз»
Наадна күсл: Эргндк бәәх юмн альд, хама бәәдгинь медх (барун тал, зүн тал, өмн, ард, деер, дор...)
Наадна зокал: Юн хама бәәснь хәләҗ тодлад келх.
Наадна үүлдвр: Инәдтә, шогта Баир көвүн мел нег юмиг ормасн талдан ормд тәвнә, дарунь мартна. Күүкд, көвүг нөкд болхинь сурна. Юн хама бәәхинь сурна.
Үлгүрнь: Ширә дор бодма тәвнә, дәкәд сурна:
-Юн ширә дор бәәнә?
-Ширә дор бодма бәәнә.
(Иим кевәр талдан юм бултулад сурх).
Наадна зер-зев: Наадһа, театральн ширм.
Багшин, сурһачин үүлдвр: Бичкдүд чикәр келүлҗ чаддг дасхх.
«Халун - киитн»
Наадна күсл: Багд урһсн цецгәсин, наадһасин туск медрлинь батлх. Оньгта болдг сурһмҗ өгх. Бичкдүдин келинь өөдлүлх
Наадна зокал: Наадһа цецгә нерәдсн, олсн хөөн авх.
Наадна үүлдвр: Нерәдҗ келсн цецгә олх. Цецгән өөр өөрдҗ ирсн цагт «халун, халун», сәәнәр эс өөрдсн цагт «киитн» гиҗ келх.
Наадна зер-зев: Багд бәәсн цецгәсиг кеерүлҗ, чик бәәдләр бәрх. Наадһас белдҗ тәвх.
Багшин, сурһачин үүлдвр: Багд бәәсн урһсн цецгәсиг темдгтә ил ормд тәвх. Цецгәс амрар өөрдҗ болх һазрт тәвх.
IV. Ширәлң наадд. Настольно-печатные игры. «Бичә эндүр»
Наадна күсл: Әмтнә эрдм - бәәдллә таньлдулх.
- Кенд ямаран зер-зев кергтә болдг медҗ авх.
- Оньгта, олмһа болдг сурһмҗ өгх.
Наадна зокал: - Кен түргн, чикәр зургуд негдүлнә, ю кесән келнә, тер диилнә
Наадна үүлдвр: - Кергтә зургуд олҗ авч чадх.
-Зургуд шулуһар негдүлҗ чадх.
-Эн юмн кенд кергтә? (зургт чиңнүр зурата).
-Эн юмн хулдачд кергтә.
Наадна зер-зев: Заманч өмсдг махла, тоолдг шотк эс гиҗ чиңнүр (весы), дегтр, бичүр(ручка), фонедоскоп, чолун, күрз.
Багшин, сурһачин үүлдвр: Олн-зүсн эрдмтә күүнә зер-зев олҗ, кенд ю кергтәһнь келҗ өгх.