48. Ашытқыдан қандай антиоксиданттық ферментті бөлуге болатынын көрсетіңіз.

Ашытқыдан сахаразаны алуға болады.

Анықтау жолы: 100 г нан ашытқысын алып, келіде құмға араластырып үгіп, шыны бетіне жұқа етіп жайып, кептіреміз. Кептірілген ашытқыны ұнтақтап, сахаразаны бөліп алу үшін осы үгіндіге 200 мл су қосамыз. Қоспаны термостатта 25-30°С –та 1-2 сағат ұстап, алынған массаны суда езіп, 10 мин центрифугалап н/е қатпарлы сүзгі қағазынан өткізіп, мөлдір сүзіндіні вакуумда 35°С-та буландырып, оған аз мөлшерінен 5 есе артық ацетон құямыз. Оны араластырып, бірнеше минут центрифугалап, пайда болған тұнбаны 38°С-та кептіріп, келіде ұнтақтаймыз. Сахараза ұзақ сақталу үшін осы үгіндіге анисептик ретінде тимол кристалдарын қосамыз.

Сахаразаға сапалық байқау.

Сахараза қамыс қантын ыдыратады:

2 пробиркаға 0,5 мл сахараза ферменті-ң ерітіндісін құйып алып, 1-гі ферментті бұзу үшін қайнатып суытамыз.

2 пробиркаға да 3 мл-ден 5% сахараза ер-н құйып, 10-15 минут су жылытқышында ұстаймыз. Уақыт болған соң екі пробиркаға да Фелинг сұйығын қосып араластырамыз, қыздырамыз. Ферменті бұзылған пробиркада пайда болмайды. Активті ферменті бар пробиркадақызыл түсті тұнбасы пайда болады. Бұл құрамында глюкоза мен фруктоза бар екенін дәлелдейді.

1 саты:

CuSO4 + 2NaOH = Cu(OH)2 + Na2SO4 

2 саты:

49 Антиоксидант рибофлавинді өсімдік шикізатынан бөлу жолын көрсетіңіз

ВИТАМИН B2 - «өсу ретін реттеуші»

Рибофлавин, Рибофлавин мононуклеотид

Коферменттер құрамына кіреді: флавинмононуклеотид (ФМН), флавинадениндинуклеотид (ФАД), олар дегидрогеназ және окидаз құрамында тотығу-тотықсыздану процессіне қатысады.

Қолданылуы: гипо- және авитаминозді емдеуде, көз ауруларында (кератит, коньюктивит, блефарит), тері аурулары (экзема, трофикалық язва, қышыма дерматозы), гипоксияға байланысты патологиялық күй, инфекция және АІЖ (ЖКТ) аурулары.

Рибофлавин ашытқыда сүттің сары суында етте балықта, бауырда, жұмыртқа белогында, дақылды өсімдіктер өскіндерінде, бұршақта, көкөністерде болады.

Рибофлавинді жануарлар мен өсімдік шикізаттарынан да алуға болады. Бірақ бұл процесс өте күрделі және шығымы төмен. 1 г рибофлавин бөлу үшін 5,4 т сүт сары суы қажет.

Өсімдіктен алу үшін алынатын сұйықтықты вакуумда 30-40% дейін буландырып, Вакуумды кептіргіште кептіреді. Рибофлавиннің кристалдық препаратын алу үшін сұйықтықты 95-100°С-та қыздырады, себебі бұл температурада рибофлавин толығымен клеткадан толық шығады. Одан кейін ерітіндіні центрифугирлеп, центрифугатты 18-20°С-қа суытып, орта рН-н 4,5-5,0 келтіреді де рибофлавинді гидросульфит көмегімен ерітіндіде тұнбаға отырғызады. Декантациядан кейін тұнбаны дуып, центрифугирлейді, кептірейді және майдалайды. Алынған рибофлавинді ары қарай жануарларға қолдануға болады.

50. Токоферолдың құрылысын жазып, сапалық реакциясын көрсетіңіз

Органикалық еріткіштерде жақсы еритін, мөлдір, сары түсті, тұтқыр-аққыш май болып келеді.1922 жылы американдық медик Г.М. Эванспен ашылган. Ал 1938 жылы химиялық жолмен синтезделген.

Токоферо құрылысы:

Токоферолдың сапалық реакциясы оның қызыл түске боялған токоферилхинонға дейін тотығуы:

а) концетрленген азот қышқылының -токоферолмен реакциясы: -токоферолға концетрленген азот қышқылын ерітінді қызыл түске боялады:

-токоферолдың (III темір хлоридімен реакциясы -токоферолға темір хлоридін қосқанда (FeCl₃) қызыл түс пайда болады. .

51. Рибофлавинге сапалық реакция жасаңыз.

Рибофлавин — сары түсті қатты зат, суда нашар ериді (25°С кезінде л/100 мг шамасындай). Спиртте судағыдан да нашар ериді. Хлороформда, ацетонда, бензолда, эфирде іс жүзінде ерімейді. Қышқыл ортада жақсы ериді.

Биологиялық қызметі. Рибофлавин ФАД және ФМН қоферменттерінің активті бөлігі болып табылады. Ол коферменттер апоферменттермен өзара әрекеттеседі де, тотықтырғыш-тотықсыздандырғыш бірнеше ферменттер - флавиндік дегидрогеназалар немесе флавопротеиндер түзеді.

Сапалық реакциялары:

1. Рибофлавин ерітіндісі өтетін сәулеге әлсіз жасылдау сары түс береді,ал шағылатын сәулеге қарқынды жасылдау сары түс береді. Натрий гидросульфитін қосқанда флюоресценция да ерітіндінің түсі де жойылады.

2. Рибофлавинге жарық пен сілтілік ортада әсер еткенде құрылысы өзгеріп люмифлавин қоспасы түзіледі: