- •1. Прадмет і задачы стылістыкі
- •2. Стылістыка і рыторыка
- •3. Сучасны стан стылістыкі як філалагічнай дысцыпліны
- •4. Вывучэнне пытанняў стылістыкі ў айчыннай філалогіі
- •5. Выбар слова. Прадметна-лагічнае і асацыятыўнае значэнне слова. Аб’ем і змест паняцця, выражаннага словам.
- •6. Агульная стылістычная характарыстыка лексікі сучаснай беларускай мовы. Эмацыянальна-экспрэсіўныя і функцыянальна-стылістычныя тыпы лексікі.
- •8. Стылістычнае выкарыстанне сінонімаў і перыфразаў.
- •9. Стылістычныя функцыі сінонімаў у мастацкай і публіцыстычнай літаратуры. Адкрытае і скрытае выкарыстанне сінонімаў.
- •10. Выкарыстанне амонімаў і паронімаў у стылістычных тэкстах. Каламбур і паранамазія. Памылкі ў выкарыстанні амонімаў, паронімаў і мнагазначных слоў.
- •11. Стылістычнае выкарыстанне антонімаў. Антытэза.
- •12. Стылістычнае выкарыстанне архаізмаў і неалагізмаў.
- •13.Запазычаныя словы, іх стылістычнае выкарыстанне ў смі
- •14. Слова і вобраз
- •15. Пераноснае ўжыванне слова. Тропы і іх стылістычная характарыстыка
- •16. Фоніка. Моўныя сродкі гукапісу
- •17. Тыповыя памылкі словаўжывання
- •18. Стылістычныя асаблівасці ўжывання назоўніка
- •19 Асаблівасці стылістычнага выкарыстання прыметнікаў.
- •20 Стылістычна выкарыстання займеннікаў
- •21. Вобразна-экспрэсіўныя якасці дзеяслова
- •22. Стылістычныя рэсурсы беларускага сінтаксіса. Асаблівасці сінтаксіса розных стыляў мовы
- •23. Стылістычныя асаблівасці розных тыпаў простага сказа.
- •24. Сінаніміка форм выказніка. “Расчляненне выказніка”.
- •25. Актуальнае чляненне выказвання і парадак слоў у сказе
- •26. Некаторыя выпадкі кіравання
- •27. Сінанімія прыназоўнікавых і 6еспрыназоўнікавых канструкцый
- •28. Сінаніміка прыназоўнікаў у 6ел. Мове
- •29. Стылістычныя аса6лівасці выкарыстання аднародных членаў сказа ў мастацкай літаратуры
- •30. Стылістычн. Аса6лівасці сказаў з аднароднымі членамі
- •Паралельныя сінтаксічныя канструкцыі
- •Стылістычныя асаблівасці канструкцый з дзеепрыметнікавымі словазлучэннямі
- •Стылістычныя асаблівасці канструкцый з дзеепрыслоўнымі словазлучэннямі
- •Стылістычныя асаблівасці канструкцый з аддзеяслоўнымі назоўнікамі
- •Экспрэсіўнае вылучэнне членаў членаў сказа
- •Асаблівыя прыёмы сінтаксічнай арганізацыі маўлення
- •37. Стылістычнае выкарыстанне складаных сказаў. Памылкі ў складаных сказах
- •38. Стылістыка тэксту як састаўная частка стылістыкі
- •39. Стылістыка мовы і стылістыка маўлення.
- •40. Звышфразавыя адзінствы
- •41. Тыпы сувязі ў празаічных строфах
- •42. Функцыянальна-сэнсавыя тыпы маўлення: апісанне, апавяданне, разважанне
- •43. Моўны вобраз у мастацкай літаратуры і публіцыстыкі.
- •Функцыянальныя стылі мовы. Агульная характарыстыка.
- •46 Асноўныя фунуцыі мовы і прынцыпы вылучэння функцыянальных стыляў
- •Гутарковы стыль
- •48. Афіцыйна-дзелавы стыль
- •49. Навуковы стыль
- •50. Публіцыстычны стыль
- •51. Літаратурна-мастацкі стыль
- •52. Асаблівасці мовы газеты, рыдё і тэлебачання як смі
- •53. Стыль інфармацыйнай заметкі
- •54. Стыль рэпартажу
- •55. Стыль публіцыстычнага тэксту
- •56. Стыль інтэрв’ю
17. Тыповыя памылкі словаўжывання
Слова і кантэкст. Любы твор можа быць успрыняты чытачом толькі ў там выпадку, калі аўтар правільна выкарыстоўвас кожнас слова. Кантэкст – закончаны ў сэнсавых аднсінах урывак пісьмовага маўлення. Памылкі: 1. Выкарыстанне слова, знач якога не адпавяд агульнапрынятым (У клубе сабраліся ўсе тыя, хто пасля школы без хістання накіраваўся на вытворчасць). Замест хістання – ваганне. 2. Незразумела які сэнс (Іван Пятровіч упэўнена, па-гаспадарску трымае штурвал сваёй машыны).
Лексіка-семантычная спалучальнасць слоў. Улічваць жывыя і актыўныя сувязі слоў. Сувязь абмежавана адценнямі і значэннямі. Памылкі: 1. Недакладане ўжыванне сінанімічных слоў у словазлуч (дыхне невялічкі вецер і, як мора, захвалюецца каласістае жыта – прав-на легкі, слабы вецер; Пералік станоўчых прыкладаў быў вялікі – доўгі.) 2. Лагічная неадпаведнасць у суадносінах паняццяў – неапраўдаванае спалучэнне канкр і абстр паняццяў (Беспрауоўе у гэтай краіне дасягнула аднаго мільена – трэба Колькасць беспрацоўных у гэтай краіне дасягнула аднаго мільена чалавек). 3. Свядомае парушэнне прынцыпаў спалучальнасці слоў (маст літ і публ-ка) (Ледзь не штодня са сцэны бялеюць прэзідыумныя ілбы – Панч, Дакладчыка прагналі са сцэны апладысментамі - Быкаў) У газеце – Закажыце ваш настрой (загаловак)
Спалучэнне рознастылёвай лексікі. Прынцып стылістычнай аднароднасці. 1. Лексіка грам-паліт+ кніжныя словы (Мір – неацэнны здабытак. Дэлегаты прыйшлі да вываду, што сумеснымі намаганнямі тр.эба дабіцца рэалізацыі жыццёвых задач, якія выстаўленыдля замацавання міру). 2. Прафес, дыялект, прастамоўн – сродкі разм маўлення (Рабіць я то ўмею. Зноў жа - скляпок...Яму выкапай..Выкапаў. А бярвенне...Ачашчы, прапазі..Упарыць жа ясень трэба дай Бог - Панч) Спец словы стыліст не апраўданы ў любым неспец кантэксце . Сродкі гумару, іроніі, сатыры (Слаба ў навуках дакладных перту – Барад., Зара дае заяўку на світанне – Барад.)
У газеце гэта памылка: Вялікі ўклад у дасягненне поспехаў унеслі мае сяброўкі. Воіны збіраліся ісці на вячэру. У газеце заганы – вырастанне высокай лексікі з нізкай.
Канцылярызмы і штампы. Згодна з пастановай, вывесці са складу, прысвоіць званне. Прымеы канцылярскага стылю: шмат дзеяслоўных назоўнікаў, адыменныя прыназоўнікі, штампаваныя словазлучэнні (мае месца, мабілізацыя людзей на ўборку). Тэкст неканкрэтны, сухі. К. Крапіва: “Канцылярызмам - бязлітасная вайна”. У газетах лексіка не апрауоўваецца – загады, указы, афіц. дак-ты.
Адыменныя прыназоўнікі (у сілу. Па справе. З боку, у справе, у разрэзе)
Аддзеяслоўныя назоўнікі –анне, -енне (стварэнне, атрыманне, накіраванне)
Штампа – банальныя думкі. Есць моўныя стандарты (клішэ) – гатовыя выразы, што ўзнаўляюцца ў мове як фраз-мы, не выклік негат адносін, бо мае дакладн семантыку і дап эканомна выражаць думку, хутка перадаваць інфу (разрадка напружанасці, усеагульная падтрымка, сустрэча ў вярхах)
Плеаназмы. Гіперхарактарызацыя сродказ выражэння думкі. Лішнія моўныя элементы. (у ліпені месяцы, дзесяць чалавек студэнтаў, ліквідацыя наяўных недахопаў). Таўталогія – разн-сць. (Учора ў атчавай сустрэчы сустрэліся каманды БПІ і БДУ. Глядзельная зала была поўнасць запоўнена). Выпадковыя плеаназмы і таўталогія - -стыліст недахоп. (Усё прагрэсіўнае чалвецтва свету падтрымлівае мірную ініцыятыву). У фразеалагізмах гэта не памылка – ведаць не ведаю, бегма бегчы, бачыць на свае ўласныя вочы. Маст. Літ-ра: Шуміць шумненька гаёк (Куп.)
Недастатковасць, шкодны лаканізм. Выпадковы пропуск слова, неабходны для дакладнага выражэння думкі. (Нягледзячы на гады, ветэран па-ранецшаму у страі стваральнікаў - каго?, План пагалоўя – каго, чаго – у калгасе не выкананы)