- •1.Крыніцы па гісторыі Беларусі. Гістогрыяграфія прадмета.
- •1)Рэчавыя
- •2. Жыццё ва ўмовах першабытнага ладу.
- •3) Рассяленне ўсходнеславянскіх этнічных супольнасцей на тэр. Бел.
- •4. Кіеўская Русь. Першыя княствы-дзяржавы 9-13 ст.
- •5. Беларускія землі ў перыяд феадальнай раздробленасці.
- •6. Барацьба супраць крыжакоў I татара-манголаў.
- •7. Сацыяльна-эканамічнае развіцце беларускіх зямель 9-13 ст
- •8. Рэлігія і культура у іх-хііі ст..
- •9 Сучасныя канцэпцыі паходжання беларусаў
- •10. Утварэнне вкл.
- •12. Знешняя палітыка вкл у XIII-першай палове XVI ст.
- •13.Прававое і палітычнае становішча вкл у складзе рп.
- •14 Узаемадачыненні каталіцкай і праваслаўнай цэркваў на Беларусі ў 14-17 ст.
- •15. Рэфармацыя і контррэфармацыя на беларусі. Грамадска-палітычная і філасоўская думка.
- •16.Развіццё феадальных адносін на Беларусі ў 14-17 ст.
- •17. Культура Беларусі хііі - першай паловы xviі ст.
- •18. Этнічныя працэсы на беларускіх землях 14-16ст.
- •19. Беларускі феадальны горад. Магдэбургскае права.
- •20 Казацка-сялянская вайна 1648-1651 гг.
- •21 Вайна 1654-1667
- •24. Падзелы Рэчы Паспалітай. Паўстанне пад кіраўніцтвам Тадэвуша Касцюшкі.
- •25. Культура Беларусі ў другой палове XVI - XVIII стст.
- •30. Развитие культуры б в начале 20 в.
- •31. Адмена прыгоннага права.
- •32. Паўстане 1863-1864 гг: прычыны, сілы, вынікі. К. Каліноўскі.
- •33. Буржуазныя рэформы 60-70 гг. Хіх ст. Развіцце капіталізму ў эканоміцы беларусі пасля адмены прыгоннага права.
- •36. Дзейнасць народніцкіх арганізацый на Беларусі ў 1870-1890гг.
- •34 Культура Беларусі канца XVIII - першай паловы XIX ст.
- •35. Развіцце прамысловасці і рост гарадоў у 2-ой палове 19 ст.
- •36. Дзейнасць народніцкіх арганізацый на Беларусі ў 1870-1890гг.
- •37. Сацыял-дэмакратычныя, народніцкія партыі і арганізацыі ў пачатку 20 ст.
- •39. Беларускі нац. Рух (іі-я палова хіх-1914 г.) Дзейнасць Бел. Сац. Грамады.
- •40 Рэвалюцыя 1905-1907 гг. На Беларусі.
- •41 Культура беларусі пачатку 20 ст
- •42 Беларусь у гады першай сусветнай вайны.
- •43 Лютаўская буржуазна-дэмакратычная рэвалюцыя. Перамога рэвалюцыі ў Беларусі.
- •44 Кастрычніцкая рэвалюцыя 1917 г. Ў Беларусі. Устанаўленне ўлады Саветаў.
- •45. Барацьба беларускага народа супраць нямецкіх акупантаў (1918 г.). Абвяшчэнне Беларускай Народнай Рэспублікі (бнр).
- •46 Утварэнне Беларускай сср. Аб’яднанне Беларускай сср з Літоўскай сср.
- •47 Беларусь у перыяд польскай інтэрвенцыі (1919-1920 гг.). Беларускі нацыянальны рух. Аднаўленне бсср.
- •48 Новая эканамічная палітыка ў бсср.
- •51. Заходняя Беларусь пад уладай Польшчы ў 1921-1939 гг.
- •52 Развіцце адукацыі, навукі, культуры ў 20-30-я гг. Хх ст.
- •53. Уз'яднанне Зах Бел з бссРу 20-я - 30-я гг. Першыя пераутварэнні.
- •54. Пачатковы перыяд вялікай айчыннай вайны на тэррыторыі Беларусі.
- •55 Вызваленне Бел ад ням-фаш захопнікаў. Уклад бел народа ў разгром фашыстаў.
- •56 Аднаўленне народнай гаспадаркі б пасля зак вав.
- •57 Асаблівасці эканамічнага развіцця Беларускай сср у 50-я - першай палове 80-х гадоў XX ст.
- •58. Грамадска-палітычнае жыццё ў Беларускай сср у 1946-1985 гг.
- •59 Развіццё культуры б ў 1946-1985 гг.
- •60. Палітыка перабудовы ў ссср і яе вынікі. Абвяшчэнне сувірынітэта Беларусі.
12. Знешняя палітыка вкл у XIII-першай палове XVI ст.
Знешняя палітыка ВКЛ не была свабоднай ад развіцця ўнутрыпалітычных працэсаў у дзяржаве. Унія з Польшчай, нягледзячы на складаныя ўнутраныя вынікі, умацавала міжнародныя пазіцыі княства, дазволіла аб'яднаць сілы абедзвюх дзяржаў супраць агульных знешніх ворагаў. У XIV - першай палове ХV ст. галоўнымі ворагамі, з якімі ВКЛ даводзілася весці напружаную барацьбу, былі немцы Тэўтонскага і Лівонскага Ордэнаў. У 1409 г. пачалася так званая "вялікая вайна" паміж Польшчай, ВКЛ, з аднаго боку, і Тэўтонскім Ордэнам, з другога. Вырашальны ўдар быў нанесены Тэўтонскаму Ордэну ў бітве пад Грунвальдам (Польшча) 15 ліпеня 1410 г. У сярэдзіне XIV і пачатку ХV ст. працягваліся набегі татар на тэрыторыю ВКЛ. У 1362 г. у бітве на рацэ Сінія Воды (Падолія) Альгерд ушчэнт разбіў татара-мангольскае войска. 12 жніўня 1399 г. войскі Вітаўта і Тахтамыша сустрэліся з войскамі Цімура на р. Ворскла. Войскі Вітаўта і Тахтамыша былі разбіты ўшчэнт. У сярэдзіне XV ст. набегі Вялікай Арды на тэрыторыю ВКЛ практычна спыніліся. У 1527 г. літоўскімі, беларускімі і ўкраінскімі атрадамі было нанесена паражэнне крымскім татарам пад Каневам на Украіне. З канца XV ст. абвастрыліся адносіны паміж ВКЛ і Расійскай дзяржавай. К канцу XV ст. амаль скончылася палітычнае аб'яднанне паўночна-усходняй Русі пад уладай Вялікага князя Маскоўскага. Маскоўскі Вялікі князь прэтэндаваў на ролю адзінага праваслаўнага гасудара - абаронцу інтарэсаў праваслаўнага насельніцтва. Канфрантацыя паміж Маскоўскай дзяржавай і Вялікім княствам прывяла спачатку да неабвешчанай прымежавай вайны працягласцю з 1487 па 1494 гг.
У 1500 г. канчаткова былі разарваны адносіны паміж Рускай і Літоўскай дзяржавамі.
Ваенная кампанія 1501-1503 гг. складвалася надта няўдала для Вялікага княства Літоўскага. У выніку у 1503 г. было заключана перамір'е тэрмінам на 6 гадоў. ВКЛ вымушана было адмовіцца на карысць Масквы ад усёй верхнеокскай Украіны, ад Чарнігава-Северскай зямлі, у тым ліку і ад Гомеля, ад значнай часткі Смаленскай і Віцебскай зямель.19 жніўня 1506 г. ў Вільні памёр Аляксандр Казіміравіч. 8 снежня 1506 г. Жыгімонт быў абраны польскім каралём. Абедзве дзяржавы адразу пачалі рыхтавацца да новай вайны.
Ваенная кампанія пачалася ў вясну 1507 г. Але ж вырашальнай бітвы так і не адбылося. Вайна 1507-1508 гг. скончылася "адвечным мірам", што быў заключаны ў Маскве 8 кастрычніка 1508 г. Аднак Васілій Ш меў на мэце захоп Смаленска. У 1514 г. Смаленск капітуляваў. У 1537 г. было заключана перамір'е на 5 гадоў да 25 сакавіка 1542 г. Яно працягвалася да самай Лівонскай вайны. Такімі былі асноўныя напрамкі знешняй палітыкі ВКЛ у ХІV-ХVІ стст.
13.Прававое і палітычнае становішча вкл у складзе рп.
Рэч Паспалітая была канстытуцыйнай, саслоўнай манархіяй, на чале з выбарным каралём. Заканадаўчым органам быў двухпалатны парламент - каронны сейм, які складаўся з сената (рады) і пасольскай ізбы. Сейм выбіраў каралеўскую раду на два гады. Рада з'яўлялася фактычным кіраўніком дзяржавы. Ніжэйшай палатай Сейма была пасольская ізба. Вальныя (агульныя) сеймы разглядалі і прымалі пастановы на асобных пасяджэннях сената і пасольскай ізбы. На агульных пасяджэннях у выпадку супадзення пастаноў яны прымаліся і пасля зацвярджэння каралём набывалі сілу закона. Пастановы прымаліся аднагалосна. На чале выканаўчай улады стаяў кароль, пры абранні якога таксама захоўвалася права вета. У 1573 г. у час абрання Генрыха Валуа, былі распрацававны "Генрыхавы артыкулы", згодна з якімі кароль траціў права без згоды сейма ўстанаўліваць новыя падаткі і пошліны, склікаць агульнае апалчэнне і г.д.Рэч Паспалітая з'яўлялася феадальна-прыгоннай дзяржавай. Пануючым класам былі землеўладальнікі: магнаты (паны), сярэдняя і дробная шляхта.
У склад пануючага класа ўваходзіла і духавенства, якое валодала велізарнай зямельнай маёмасцю. Польская праграма уніі мела на мэце стварэнне унітарнай дзяржавы і ВКЛ адводзілася роля правінцыі Рэчы Паспалітай. Узаемаадносіны паміж дзяржавамі не спрыялі ўтварэнню унітарнай дзяржавы. Пасля Люблінскай уніі ў ВКЛ дзейнічаў генеральны сеймік, які з цягам часу набываў рысы заканадаўчага органа княства.У ВКЛ захаваўся цалкам адміністрацыйны апарат кіравання. У 1588 г. Быу прынят статут у адным з раздзелау якога абвяшчалася самастойнасць Вялікага княства Літоўскага, недатыкальнасць яго межаў, тэрытарыяльная яго цэласнасць. Ён забараняў іншаземцам набываць у княстве землі, маёнткі, пасады. Статут заставаўся галоўнай крыніцай права на Беларусі да 1840 года.