Әдістемелік нұсқаулар:

Қазақ философиясы дамуының негізгі сатылары. Қазақ философиясының бастаулары – ежелгі түркі ойшылдарының философиясы.

Әл Фараби философиясы. Антикалық даналықтың Әл - Фараби шығармашылығында дамуы: философияның зерттеу объектісін анықтау; болмыстың негізгі заңдары мен категорияларын; танудың формаларын, сатыларын және тәсілдерін сараптау; логика бойынша зерттеулер. Екінші Ұстаздың әлеуметтік-этикалық доктринасы: «Қайырымды қала тұрғындарының көзқарастары туралы трактат”.

Ж. Баласағұнның «Құтағу білік» еңбегіндегі адамгершіліктік категориялар. Қ. А. Йассауидің «Диуани Хикмет» еңбегіндегі түркі суфизмінің ерекшеліктері. Ш. Уәлиханов: келешекке бағытталғандық, қазақ қоғамының саяси құрылымын, әлеуметтік жағдайлары мен тарихи болмысын зерттеу. Ы. Алтынсарин: халықтың болашағы - білімге деген ұмтылыста. Адамгершілік пен білімнің бірлігі. Алтынсаринның гуманизмі: адам - біртұтас адамзат тегінің өкілі. Адал еңбек пен қанағат - адам бақытының негізі.

Абайдың философиялық антропологизмі және экзистенциализмі. Абайдың «Қара сөздері» және қазіргі заман. Адамның жағымсыз қасиеттерін сынау. Абай шығармашылығындағы руханилық және таңдау еркіндігі мәселесі. Шәкәрімнің діни-философиялық көзқарастарының ерекшеліктері. Сенім мен ақыл мәселесі. Шәкәрімнің этикасы: ар-ұждан - адам өлшемінің критериі.

Әдебиеттер: 1-5, 7, 8.

7 Тақырып. XX ғ. - XXI ғасыр мәдениеті контекстіндегі батыстық философия

Өткізу үлгісі Семинар, пікір сайыс

Сабақ мақсаты; Неопозитивизм ағымы. Структурализм, Феноменология, герменевтика, экзистенциализм, психоанализ. Философиядағы модерн және постмодерн. Қазіргі философия идеялар мен тұжырымдамалардың динамикалық жиынтығын талдау.

Тақырыпқа қатысты негізгі сұрақтар:

1.Неопозитивизм ағымы.

2.Философиядағы модерн және постмодерн.

3.Қазіргі философия идеялар мен тұжырымдамалардың динамикалық жиынтығы ретінде.

Әдістемелік нұсқаулар:

А. Шопенгауэр-19-ғ. философиясының басты бағыттарының бірі-«өмір философиясының» негізін салушы. «Өмір философиясының» рационализмді сынауға бағытталғандығы. Дүниенің мәнін ақылсыз ерік, соқыр күш ретінде түсіну: адам өміріндегі болып жатқанның барлығы тарих пен табиғат заңдары еріктің объективтенуінің сатылары болып саналады, бейсаналыққа бағынады. Шопенгауэрдің пессимизмі: өмірдің бәрі – азап.

Ф. Ницше - Шопенгауэрдің «өмір философиясын» жалғастырушы және өзгертуші. Христиан құндылықтарын қайта бағалау. Ницшенің Аса туған адам туралы ілімі. Адамның бақыты - оның өсу және өзін анықтау процесіне ұмтылысында.

Къеркегордің экзистенциализмі мен «өмір философиясының» ортақ сипаттары. Трагикалық және экзистенциалдық таңдау мәселесі - оның философиясының орталық мәселесі.

Позитивизм: тәжірибеге сүйенетін нәрсе ғана ақиқат. О. Конт: философияның міндеті – объективті өміо сүретін материалдық әлем туралы нақты ғылымдардың мәліметтерін жалпылау және жүйелеу. Махизм: әлем «түйсіктер комплекстері» түрінде. Неопозитивизм. К. Поппер, И. Лакатос, Т. Кун: ғылыми теориялардың шын екендігін анықтау әдістерін жасау.

20 ғ. экзистенциализмі - Европадағы терең әлеуметтік дағдарыстардың бейнесі. Философиялық талдау объектісі - адамның өмір сүруі мәселесі, абсурдті қоғамнан жаттанған адамның сезімдері мен уайымы. Экзистенциализмнің категориалдық аппараты: жалғыздық, азап шегу, күйзелу, тасталғандық, үрей. Неміс экзистенциализмі. М. Хайдеггер: экзистенция - өзіндік сана негізі, адам болмысының орталығы. К. Ясперс: адам болмысының және оның өмірінің мәнінің «шекаралық жағдайларда» ашылуы. Француз экзистенциализмі. Ж.П. Сартр: экзистенциализм дегеніміз - гуманизм. Адам тек «проект» қана, ол өзін өзі қалыптастыруы тиіс. А. Камю: адамға абсурд дүние қарсы тұрады. Итальяндық экзистенциализм. Н. Аббаньяно: экзистенциализмнің позитивті сипаты.

Герменевтика - түсіну философиясы. Мәтінді талқылау мәселесі. В. Дильтейдің гременевтиканы рух туралы ғылым әдістемесі деп түсінуі. Г. Гадамер түсіну механизмдері (тіл, қимылдар, өзара үнсіздік сақтау) туралы. Түсіну - диалог процесінде өмірді “ұстап алу”. Мәтін - философиялық рефлексия феномені.

Әдебиеттер: 5, 6, 7.

2- Бөлім. Философияның негізгі мәселелері

8 тақырып. Болмыс философиясы

Өткізу үлгісі Семинар, пікірсайыс.

Сабақ мақсаты; онтологияның зерттеу объектісін анықтау, материя, қозғалыс, кеңістік, уақыт, Адам санасы – бұл философиялық талдаудың негізгі пәні ретінде талқылау.

Тақырыпқа қатысты негізгі сұрақтар:

1.Болмыстың философиялық түсініктері

2.Материя философиялық категория ретінде.

3.Сана туралы түсінік