Әдістемелік нұсқаулар:

Даму процесін танып білудің, философиялық ойлау жүйесінің формалары мен заңдары туралы жан-жақты, терең мазмұнды диалектикалық логика ілімін қалыптастырып, оның негізгі принциптерін айқындап берді. Ол принциптер мыналар: 1) даму принципі. 2) жалпы байланыс принципі. 3) обьектіні практикамен тығыз байланыста қарастыру керек. 4) нақтылық принципі.

Категория - дүниені танудың сатылары мен формалары..

Себеп дегеніміз-екінші бір құбылысқа себепші болатын, оны туғызатын құбылысты белгілейтін философиялық категория. Салдар дегеніміз-себепьтің әсер ету нәтижесі, себеп туғызған құбылысты белгілейтін философиялық категория. Себептерді білу – ғылыми болжамның негізі.

Мән дегеніміз- құбылыстар тобының біртұтас, ішкі, жетекші байланысын көрсетуге арналған философиялық категориялар. Құбылыс дегеніміз - мәннің сыртқы көрінісі. Мән әрқашан да құбылыстардың ішкі бірлігі ретінде көрінеді.

Мүмкіндік- әлі жүзеге аспаған, бірақ жүзеге асуы ықтамал құбылыс. Шындық дегеніміз- мүмкіндіктің заңды, обьективті, қажетті тұрғыда жүзеге асқан түрі, нақты бар құбылыс.

Мөлшерлік және сапалық өзгерістердің өзара ауысу заңы. Сапа, мөлшер, өлшем, секіріс категориялары. Терістеуді терістеу заңы. Диалектикалық терістеу.

Әдебиеттер: 1, 2, 3, 6, 7.

14 Тақырып. Эпистемология

Өткізу үлгісі Семинар, пікірсайыс.

Сабақ мақсаты; Гносеологияның негізгі зерттеу мәселелерін, танымның формалары мен тәсілдерін талқылау.Философиядағы ақиқат мәселесі. Танымның ақиқат өлшемдері. Эпистемология. Ғылымның когнитивті және әлеуметтік мәдени мәртебесін талдау.

Тақырыпқа қатысты негізгі сұрақтар:

1.Таным-философиялық талдау пәні

2.Философиядағы ақиқат мәселесі

3.Ғылымның когнитивті және әлеуметтік мәдени мәртебесі

Әдістемелік нұсқаулар:

Танудың көптүрлілігі. Білімнің қарапайым, ғылыми, ғылымға дейінгі және ғылымнан тыс формалары. Сенсуализм және рационализм. Сезімдік тәжірибе және рационалды ойлау, олардың негізгі формалары.

Танымның субъектiсi мен объектiсi. Бейсубъектiлі таным теориясы. Адам - танымның субъектісі. Адамның танымдық қабілеттері. Алғы шарттық білім: айқын және айқын емес алғы шарттық білім, тұлғалық білім теориясы (М. Полани).

Философиядағы және ғылымдағы ақиқат мәселесі. Ақиқат мәселесінің философия тарихында зерттелуі. Ақиқаттың объективтілігі. Ақиқаттың нақтылығы. Ақиқаттың өлшемі. Ақиқат, адасу және жалған. Скептицизм және агностицизм.

Әдебиеттер: 1, 2, 4, 6, 7, 8.

15 Тақырып. Глобалдық мәселелер философиясы мен Қазақстандық қоғам жаңғыруының философиялық мәселелері

Өткізу үлгісі Семинар, пікірсайыс

Сабақ мақсаты; Қазақстандық қоғам жаңғыруының философиялық мәселелерін талдау

Тақырыпқа қатысты негізгі сұрақтар:

1. Глобалдық мәселелер мен олардың себептері

2. Тәуелсіздіктің алғышарттары және оған жетудегі рухани негіздері.

3.Ұлттық идеяның қалыптасу мәселелері.

4.Қазақстандық ұлттық идеяның негізгі

Әдістемелік нұсқаулар:

Қоғамның барлық әлеуметтік топтарының консолидациялануы белгілі бір бірікктіруші идеяны қажет етеді. Бүгінгі мәдениеттанымдық және қоғамдық-саяси ой Қазақстандық қоғамның ментальдығы мен ұлттық идеяны байланыстырушы универсалды және жалпы сипаттағы еуразияшылдық принципін ұсынады. Тарихи-гергарафиялық кеңістік ұғымымен қатар автохондық мәдениетке негізделген белгілі менталитетті білдіретін еуразияшылдық қоғамдық пікірде кеңінен талданып, ұлттық бірегейлікті қаллыптастыруға қажетті ұлттық идея ретінде насихатталғанымен жаппай қолдауға ие болған жоқ. Ұлттық идеяға телініп кеткен еуразияшылдық бастапқыда ел басның тәуелсіз мемлкеттер достығын біріктіруге байланысты айтқан идесы еді. Еуразиялық Одақ идеясының тууы мен оның мазмұны, толғаныстары мен өзектілігі Н. Назарбаевтың әр түрлі мінбелерде айтылған сөздері мен оқыған баяндамаларында сөз болды.

Саяси қажеттіліктен туындаған бұл идея бүгінгі күні де әлі күн тәртібінен түсе қойған жоқ. Жалпы еуразиялық мәдениеттің біздің тарихи мәдени өткенімізбен байланысы бар екендігі даусыз, жан-жағын Карпат, Кавказ, Орал, Алтай, Тянь-Шань таулары қоршап тұрған Ұлы Дала деп аталатын еуразиялық кеңістік сан ғасырлар бойы көшпелі түркі халықтарының табиғи аясы, тіршілік негізінің түп қазығы болып келеді.

90-жылдардың екінші жартысынан ұлтаралық келісімді сақтау мен дамытуға негізделген мемлекеттік мәдени саясат логикалық жалғастықпен дәйекті түрде жүргізілді. Бұл, мемлкеттік тәуелсіздіктің негізгі өзегі болып табылатын жаңа ұлттық сананың, жаңа азаматтық сәйкестіліктің және жаңа отаншылдықтың орнығуына үлкен ықпал ететін маңызды шаралар болды.

1937 жылғы қуғын-сүргіннің алпыс жылдығына байланыстыра отырып, 1997 жылдың «Қоғамдық келісім және саяси қуғын сүргін құрбандарын еске алу жылы» болып жарияланы ел үшін де, халық үшін де ауадай қажет шешім болғандықтан барша қазақстандықтардың жаппай қолдауына ие болды.

1998 жылы «Халық бірлігі мен ұлттық тарих жылы» деп аталуы саясаттың жалғасы болды. Төл тарихты тану арқылы Қазақстан халықтарының береке-бірлігін, ынтымағы мен жарастығын, достығы мен туыстастығын одан әрі нығайту мақсат етілді.

Әлеуметтік ахуалды ішкі саяси тұрақтылық пен азаматтық татулықты сақтау барысында «Ұрпақтар бірлігі мен сабақтастығы жылы» деп жариялануының аса саяси мағыналық астарымен қатар үлкен символикалық мәні де болды. Қазақстандықтардың тұтастығын мақсат ете отырып, өткен тарихтың тағылымдарын терең ұғынып, оның өміршең дәстүрлерін өрнекті түрде жалғастыра білу шынайы ұрпақтар сабақтастығы бар жерде ғана мұратына жете алады.

Ал үстіміздегі ғасырлар тоғысындағы өткен жылдың ел басы жарлығымен «Мәдениетті қолдау жылы» деп жариялануы жалпы көпшіліктің тарапынан кең қолдау тапты. Халық пен ұлттың болашағы, оның мәдениеті мен білімділігінің деңгейі ғасыр басында қаланған іргетастың бәріктілігіне байланысты.

Мәдени саясаттың басты принциптері - Н. Назарбаевтың Қазақстан халқынына арналған жолдауынан Елбасы Н. Назарбаевтың жыл сайынғы Қазақстан халқына Жолдауында мәдениет саласына ерекше мән беріледі. Елбасы Н. Назарбаевтың қазақстан халқына Жолдауында жиырма жетінші бағытында былай делінген. Біріншіден, «Мәдени мұра» бағдарламасының жүргізілген жұмысты жаллғастыра отырып, «Қазақстан халықтарының Рухани Даму Қорын» құру туралы мәселені жете зерделеу керек. Қор тұрақты мониторинг жүргізіп, мемлекеттік-жеке меншік серіктестіктердің көмегімен және тиісті қоғамдық ұйымдарды қатыстыру арқылы біздің халықтарымыздың мәдени құндылықтары мен дәстүрлерін дамытуды қолдап отыруға тиіс. Қорды басқару корпоративтік басқару қағидаттарының негізінде жүргізілуге тиіс.

Екіншіден, «тілдердің үш тұғырлығы» мәдени жобасын кезеңдеп іске асыруды қолға алуды ұсынамын. Қазақстан бүкіл әлемде үш тілді пайдаланылатын мәдениетті ел ретінде танылуы тиіс.

2008 жылдың 6 ақпанында мемлекет басшысы Н. Назарбаев парламент палаталарының бірлескен отырысында Қазақстан халқына жыл сайынғы дәстүрлі Жолдауын жария етті. Елбасы өз сөзін менің жыл сайынғы Жолдауларым әдеттегідей жетістіктерімізді саралап, келешегімізді бағдарлауға, ең бастысы – баршамызға ортақ ұлы мақсаттарға жетудің дұрыс жолын бірлесе айқындауымызға бағытталып келеді деп бастады. Қазақстан халқына арналған 2006 және 2007 жылдардағы Жолдауларымда мен ағымдағы міндеттер туралы ғана емес, біздің дамуымыздың келешегі жайында да айтқан едім. Осыған орай әлемнің бәсекеге қабілетті 50 елінің қатарынан нық орын алу мен 30 корпоративтік көшбасшыларын қалыптастыру негізінде елді индустрияландыру міндеттері біздің басты стратегиялық мақсатымыз болып қала бермек.

Елбасының Қазақстан халқына Жолдауы «Қазақстан халқының әл-ауқатын арттыру-мемлекеттік саясаттың басты мақсаты» деп аталады.

Елбасының Қазақстан халқына Жолдауынан «Білім беру саласының басты міндеті – 2010 жылға дейінгі білім беруді дамыту» жөніндегі мемлекеттік бағдарламаны орындай отырып, осы саланың сапалы қызмет көрсету аясын кеңейту.

Елбасының басының кезекті 2012 жылғы жолдауында 10 бағыт бойынша мәселені басшылыққа алуды ұсынады.

Әдебиеттер: 1-8.