- •1.Экономикалық теорияның ғылым ретінде қалыптасуының негізгі кезеңдері.
- •2.Капитал айналымы. Капиталдың толық және ауыспалы айналымы
- •3.Кәсіпкерліктің ұйымдық экономикалық формалары:
- •1. Экономикалық теорияның пәні және әдістері.
- •2. Қазақстандағы шағын және орта бизнесті дамтудың мәселелері
- •1. Экономикалық теорияның нарықтық идеологияны қалыптастырудағы рөлi.
- •2. Экологияның экономикалық мәселелері
- •2.Қоғамдық игіліктер және қоғамдық таңдау.
- •3.Халықаралық несие, түрлері. Капитал миграциясы
- •1.Қоғамдық дамудың өркениеттік теориясы.
- •2.Негізгі және айнымалы капитал. Амортизация.
- •3.Жұмыссыздық дегеніміз не? Түрлері, мәндері. Жұмыс күші
- •1.Постиндустриалдық экономика теориясы және қазіргі даму сатысының көріністері мен ерекшіліктері.
- •3.Лаффер қисығы нені сипаттайды?
- •1.Нарықтық экономика: мән-мағынасы және қазіргі кезеңдегі модельдері.
- •2.Мемлекеттің нарықтық экономикаға араласуының қажеттілігі мен оның негізгі реттеу бағыттары.
- •3.Оукен заңы нені байланыстырады?
- •1 Құнның еңбектік теориясы.
- •2.Мемлекеттік реттеудің түрлері мен әдістері.
- •3.Филлипс қисығы нені көрсетеді? Қай жылы
- •1.Экономикалық ресурстар және негізгі өндіріс факторлары
- •2.Экономикалық циклдың мазмұны мен жалпы белгілері.
- •3.Қаржы дегеніміз не? Атқаратын қызметтері
- •2.Циклдық толқуларды мемлекеттің реттеу мәселесі.
- •3.Мемлекеттік бюджет дегеніміз не? Бюджет тапшылығы, пайда болу себептері. Мемлекеттік қарыз дегеніміз не?
- •12-Билет
- •13-Билет
- •2. Нарықтық экономика жағдайындағы мемлекеттік сектордың алатын орны.
- •14-Билет
- •1. Сұраныс пен ұсыныстың теориясы және әдіснамалық және тәжірибелік рөлі
- •2. Жалақының түрлері мен формалары. Лоренц қисығы
- •1. Сұраныс пен ұсыныстың икемділіг теориясы, оның тәжірибелік маңызы
- •2. Фискалды саясат, оны іске асырудың мәселелері.
- •3. Валюталық курс оны реттеу тәсілдері. Валюталық жүйе
2.Негізгі және айнымалы капитал. Амортизация.
Негізгі капитал - бұл өндіріс процесіне тұтас қатынасатын, бірақ өз құнын өнімге бір-бірте ауыстырып, меншік иесіне ақшалай формада бірте-бірте қайтып оралатын капитал. Нсгізгі капиталға барлық жабдықтардың, машиналардың, өндірістік ғимараттардың, құрылыстардың құны жатады. ІІІикізат, отын, материалдар айналмалы капиталға жатады, бұлардың құны әрбір ауыспалы айналым актісінен кейін қайтып оралып отырады. Осыған жұмысшы күшінің төлем құны да жатады.
Айналмалы капитал - өндіргіш капиталдың бір бөлігі болып табылады; оның құны, оны тұтыну процесінде толығынан өнімге ауысып, әрбір ауыспалы айналым актісінің соңында (жоғарыда айтылғандай) ақшалай формада тұтас қайтады.
Негізгі капитал материалдық (физикалық) және моралдық жағынан тозады.
Материалдық тозу: негізгі капиталдың элементтері физикалық түрғыдан қызмет етуге жарамсыз болып қалуы. Олардың тұтыну құны жоғалады.
Амортизация - негізгі қорлардың құнын солардың көмегімен өндірілетін тауарларға бірте-бірте көшіру; ақша қаражатын мақстаты түрде жинақтау және оны тозған негізгі қорлардың орнын толтыру үшін пайдалану.
3.Жұмыссыздық дегеніміз не? Түрлері, мәндері. Жұмыс күші
Жұмыссыздықтың негізгі түрлері: фрикциондық, құрылымдық, циклдық, маусымдық және жасырын.
Фрикциондық жұмыссыздық - жұмыс іздеу және оны күтумен байланысты. Бұл жұмыссыздық тұлғалар үшін олардың сәйкес біліктілік және индивидуальдық талабына жұмыс іздеудің белгілі бір уақытын қажет етеді. Еркін нарықтық қоғамда әртүрлі себептер бойынша өзіне ыңғайлы жұмыс іздейтін әрқашанда адамдардың белгілі бір саны болады. Бұл процестер еңбек ресурстарын пайдаланудың тиімділігін арттыруды және олардың тиімді бөлінуін қамтамасыз етеді.
Құрылымдық жұмыссыздық. Өндіріс құрылымы өзгеріссіз қала алмайды. ҒТП және технологиялық өзгерістер нәтижесінде жұмыс күшіне сұраныс құрылымы да өзгереді. Жұмыс күшінің құрылымы баяу өзгереді және өндірістің жаңа құрылымына сәйкес келмейді. Осының салдарынан пайда болатын жұмыссыздық құрылымдық жұмыссыздық деп аталады.
Циклдық жұмыссыздық нақты жұмыссыздық деңгейінің шынайы деңгейден айырмашылығымен түсіндіріледі.
Сонымен жұмыссыздық- еңбекке қабілетті адамдардың жұмыс істемеуі. Еңбекке қабілетті адамдар (жұмыс күші) – жұмыс істейтін және істемейтін жұмысшылардың жалпы саны.
Жұмыссыздықты сандық сипаттау үшін оның деңгейінің көрсеткіші қолданылады:
Жұмыссыздар саны
Жұмыссыздық деңгейі = -----------------------------------*100%
Жұмыс күші
Эконом белсенділік пен жұмыссыздық арасындағы сандық өзара байланысты белгілеген Оукен заңы. Бұл заңға сәйкес жұмыссыздықтың нақты деңгейінің табиғи деңгейден 1%-ке өсу ЖҰӨ көлемін 2.5%-ке азайтады. Осы 2,5 Оукен коэффициенті деп аталады.
Айталық, жұмыссыздық үлесі 8%, ал үкіметтің міндеті оны 6%-ке төмендету. Бұл салықтық ынталандыру ақша саясаты арқылы экономикалық өсудің жоғарғы темпіне қол жеткізуді білдіреді.
БИЛЕТ-7