- •1. Засяленне беларускіх зямель. Характарыстыка даіндаеўрапейскага перыяду этнічнай гісторыі Беларусі.
- •2. Індаеўрапейскі перыяд этнічнай гісторыі Беларусі, яго балцкі і славянскі этапы.
- •5. Полацкае і Тураўскае княствы - першыя раннефеадальныя дзяржавы на тэрыторыі Беларусі. Веча ў Полацкім княстве. Вытокі дзяржаўнасці на беларускіх землях.
- •3. Узнікненне Беларусі: розныя падыходы і канцэпцыі. Паходжанне назваў "Белая Русь" і "Чорная Русь".
- •10. Барацьба федэралісцкіх і цэнтралісцкіх пачаткаў ва ўнутрыпалітычным жыцці Вялікага княства Літоўскага. Палітычныя крызісы 1341, 1377, 1381 гадоў.
- •4. Старажытнаруская дзяржава (Кіеўская Русь) - агульная феадальная дзяржава-манархія ўсходніх славян.
- •12. Грамадзянская вайна 1432-1436 гг. У Вялікім княстве Літоўскім. Спробы літоўскіх магнатаў разарваць дынастычную унію з Польшчай.
- •6. Прычыны распаду Кіеўскай Русі. Беларускія землі ў перыяд феадальнай раздробленасці.
- •14. Асноўныя напрамкі знешняй палітыкі Вялікага княства Літоўскага.
- •7. Барацьба супраць крыжакоў і татара-манголаў.
- •11. Крэўская унія. Грамадзянская вайна 1386-1392 гг. У Вялікім княстве Літоўскім. Востраўскае пагадненне. Вітаўт і цэнтралізацыя дзяржавы.
- •8. Увядзенне хрысціянства. Культура на беларускіх землях у іх-хііі стст.
- •9. Утварэнне Вялікага княства Літоўскага: розныя падыходы і канцэпцыі.
- •13. Асаблівасці дзяржаўнага ладу Вялікага княства Літоўскага. Тры Статуты Вялікага княства Літоўскага.
- •15. Формы ўласнасці на зямлю. Феадальны клас зямельных уласнікаў. Асноўныя катэгорыі феадальна залежнага сялянства ў Вялікім княстве Літоўскім.
- •16. Аграрная рэформа Жыгімонта іі Аўгуста. Станаўленне фальварачна-паншчыннай гаспадаркі. Юрыдычнае афармленне сістэмы прыгоннага права ў Вялікім княстве Літоўскім.
- •17. Беларускі феадальны горад. Магдэбургскае права.
- •18. Фарміраванне беларускай народнасці.
- •19. Культура Беларусі хііі - першай паловы XVI ст.
- •20. Люблінская унія. Утварэнне Рэчы Паспалітай.
- •21. Дзяржаўны лад Рэчы Паспалітай. Палітычнае становішча Вялікага княства Літоўскага ў складзе Рэчы Паспалітай.
- •22. Асаблівасці сацыяльна-эканамічнага развіцця беларускіх зямель ў складзе Рэчы Паспалітай.
- •23. Брэсцкая царкоўная унія. Уніяцкая царква.
- •24. Знешняя палітыка Рэчы Паспалітай. Войны другой паловы XVI - XVIII стст.
- •25. Паглыбленне палітычнага крызісу. Першы і другі падзелы Рэчы Паспалітай. Паўстанне пад кіраўніцтвам Тадэвуша Касцюшкі. Трэці падзел Рэчы Паспалітай.
- •26. Культура Беларусі ў другой палове XVI - XVIII стст.
- •27. Унутраная палітыка расійскага ўрада ў Беларусі ў канцы XVIII - першай палове XIX ст. Грамадска-палітычны рух. Паўстанне 1830-1831 гг. У Польшчы, Літве і Беларусі.
- •28. Крызіс прыгоннага ладу. Эканамічныя рэформы 30-50-х гадоў XIX ст.
- •29. Да пытання аб так званай "забароне" расійскім урадам назваў "Беларусь" і "Літва", "беларускія і літоўскія губерні", беларускай мовы і беларускага друкаванага слова.
- •30. Культура Беларусі канца XVIII - першай паловы XIX ст.
- •31. Адмена прыгоннага права. Буржуазныя рэформы 60-70-х гадоў і асаблівасці іх правядзення ў Беларусі.
- •32. Асаблівасці сацыяльна-эканамічнага развіцця Беларусі ў другой палове XIX - пачатку XX ст. Сталыпінскія рэформы.
- •35. Беларусь у гады Першай сусветнай вайны.
- •33. Паўстанне 1863-1864 гг. У Польшчы, Літве і Беларусі.
- •34. Рэвалюцыя 1905-1907 гг. У Беларусі. "Нашаніўскі перыяд" беларускага нацыянальнага руху.
- •36. Лютаўская буржуазна-дэмакратычная рэвалюцыя. Перамога рэвалюцыі ў Беларусі.
- •37. Альтэрнатывы грамадска-палітычнага развіцця краіны пасля Лютаўскай буржуазна-дэмакратычнай рэвалюцыі. Уздым беларускага нацыянальнага руху.
- •38. Фарміраванне беларускай нацыі: асноўныя перыяды фарміравання і характэрныя прыкметы нацыі.
- •39. Культура Беларусі ў другой палове XIX - пачатку XX стст.
- •40. Кастрычніцкая рэвалюцыя ў Беларусі. Першыя рэвалюцыйныя пераўтварэнні.
- •41. Размежаванне палітычных сіл Беларусі пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі.І Усебеларускі з’езд(снежань 1917 г.).
- •42. Барацьба беларускага народа супраць нямецкіх акупантаў (1918 г.). Абвяшчэнне Беларускай Народнай Рэспублікі (бнр).
- •43. Утварэнне Беларускай сср. Аб’яднанне Беларускай сср з Літоўскай сср.
- •44. Беларусь у перыяд польскай інтэрвенцыі (1919-1920 гг.). Беларускі нацыянальны рух. Аднаўленне бсср.
- •45. Пачатак мірнага будаўніцтва ў Беларусі. Новая эканамічная палітыка, яе сутнасць і вынікі.
- •46. Асаблівасці і вынікі правядзення палітыкі сацыялістычнай індустрыялізацыі ў Беларускай сср у 20-30 я гады XX ст.
- •47. Калектывізацыя сельскай гаспадаркі Беларускай сср у 20-30-я гады XX ст.
- •48. Ажыццяўленне ў Беларускай сср у 1920-1930гг. Ліквідацыі непісьменнасці і малапісьменнасці дарослага насельніцтва і ўсеагульнага абавязковага навучання дзяцей школьнага ўзросту.
- •49. Развіццё мастацтва і архітэктуры ў Беларускай сср ў 1920-1930-я гг.
- •50. Грамадска-палітычнае жыццё ў Беларускай сср у 20-30 я гады XX ст.
- •51. Заходняя Беларусь пад уладай Польшчы ў 1921-1939 гг.
- •52. Аднаўленне народнай гаспадаркі Беларускай сср пасля Вялікай Айчыннай вайны. Подзвіг беларускага народа ў адраджэнні роднай зямлі.
- •53. Асаблівасці эканамічнага развіцця Беларускай сср у 50-я - першай палове 80-х гадоў XX ст.
- •55. Грамадска-палітычнае жыццё ў Беларускай сср у 1946-1985 гг.
- •54. Дасягненні беларускага народа ў сацыяльнай сферы і ў галіне культуры (адукацыя, навука, літаратура і мастацтва) у 50-я - першай палове 80-х гадоў XX ст.
- •56. Палітыка перабудовы, яе змест і шляхі ажыццяўлення: розныя погляды і меркаванні.
- •57. Дзяржаўны пераварот у Маскве ў жніўні 1991 г. Абвяшчэнне незалежнасці Беларусі. Ліквідацыя ссср: розныя погляды і меркаванні.
- •58. Грамадска-палітычнае жыццё Рэспублікі Беларусь на мяжы XX-XXI стст.
- •59. Рэспубліка Беларусь на шляху рыначных рэформ. Асаблівасці беларускай мадэлі сацыяльна-эканамічнага развіцця.
- •60. Развіццё асветы і навукі на сучасным этапе - адзін з важнейшых напрамкаў дзяржаўнай палітыкі Рэспублікі Беларусь.
- •61. Тэатр, музыка, выяўленчае мастацтва на сучасным этапе. Ахова гісторыка-культурнай спадчыны.
- •62. Заключэнне. Чаму вучыць і аб чым сведчыць гістарычны вопыт? Пабудова грамадства сацыяльнай справядлівасці - магістральны шлях развіцця Рэспублікі Беларусь.
23. Брэсцкая царкоўная унія. Уніяцкая царква.
Прабл. ствар. на тэр. ВКЛ новай царквы, я-я б аб’ядноув. правасл. і катал. царкву – прабл. дауняя. У выніку намаг. Папы Рымс., Ватыкана, катал. духав-ва у 1596 г. на царк. саборы у Брэсце была прынята царкоўная ўнiя, створана ўнiяцкая царква. Пагадн. адбыл. сілай: поль. кароль арышт. тых, хто быу супраць. Правасл. духав. пайшло на гэта, бо баялася, што Мас. адбярэ у яго царк. уладу. Погляды на царкву: 1) У.ц. – вынік паражэння езуіту і інш. прадст. катал. манаскіх ордэнау на Бел. землях. 2) Гэта нацыян. бел. царкваВатыкан быццам не быу зацік., каб цераз катал. шло апалячв. бел.. Вырашылі катал. распаусюджв., выкарыст. бел. нац. глебу, мову і культ.. 3) сімвал незал. ВКЛ, таму што катал. царква арыентав. на РП, а првасл. – на Маск.дз. і магнаты ВКЛ стварылі уласн. царкву незал. ні ад каго. Аднак справа у тым, што У.Ц. стварыу Ватыкан, а не магнаты ВКЛ. У.царкве падпарадкоўвалася Ватыкану. Найб. нагл. погляд – у.ц. уяўляла сабой сродак акаталiчвання насельнiцтва на нацыянальная мове, а не нацыянальную царкву як сiмвал суверэнiтэту дзяржавы. 1)Абрады былі спач. ранейш. Потым у Ват. выраш. паступ. перавесці насельн. у катал.. Беларуская шляхта перайшла ў каталiцызм, а вернiкамi ўнiяцкай царквы сталi сяляне i гарадскiя нiзы. 2) У.ц. уводзіл. гвалтоуна, што выклік. супраціул. правасл. насельн.. Пасля паражэння у вызвал. вайне 1648-1654 увядз. уніяцт. узмацн. У кан. 18 ст. больш за 75% нас. Бел. – уніяты. На Бел. дзейніч. толькі адна правасл. епархія у Магілеве. 3) Былі цэрквы, дзе пропаведзь вялася на поль. мове, а звярт. да народа – на бел.. 4) Рашэннем Замойскага царк. сабора у 1720 г. абрад ун. царквы пераводз. на катал. лад. Унiяцкая царква была лiквiдавана ў 1839 г. рашэннем Полацкага сабора. Яна пераводзілася у првасл.. Катал. агрэсія на усх.слав. землі пацярп. параж..Вернікі бел. зямель вярталіся да сваіх правасл. вытокау.
24. Знешняя палітыка Рэчы Паспалітай. Войны другой паловы XVI - XVIII стст.
Бел. у складзе РП не магла весці самаст. знеш. палітыкі. Але часцей за усе яна яулял. тэатрам ваенн. дзеянняу. Войны: 1) Лівонская (1558-1583) – вайна Расіі супраць Лівоніі за выхад да Балт. мора. Скончылася для Расіі безвынікова. 2) Смута у рус. дзярж. у пач. 17 ст. Ілжэдзмітрый І гаспадаранне палякау у Маскве у 1605-1606 гг. Ілжэдзмітрый ІІ і гаспад. у Мас. палякау у 1610-1612 гг. 17 ліп. 1610 г. у Мас. адбыуся мяцеж. Цара Вас. Шуйскага адхілілі ад улады. Да улады прыйшла група маск. баяр на чале з Мсціслаускімі, я-я прапанавалі запрасіць на Мас. прастол сына кар. Поль. – каралевіча Уладзіслава. Вароты Мас. былі адчынены і у вер. 1610 г. у горад увайшлі палякі. Яны рабуюць народ, разбураюць горад. Пачынаецца рух супраць палякау. Летам 1611 г. над Расіяй навісла пагроза страты ею незал.. Сталіца у руках палякау. На паун.-зах. гаспадараць шведы, з поуд. у Расію урыв. татары. Англічане планавалі захоп рус. поуначы і Паволжа. Народ бярэ лес Айчыны у свае рукі. У ніжн. Ноугарадзе ствараецца народнае апалчэнне на чале з Кузьмой Мініным і князем Дзм. Пажарскім. 22 кастр. 1612 г. апалчэнцы вызвалілі Кітай-горад, а 26 кастр. – здауся у палон гарнізон палякау у Крамлі. Польская ітэрвенцыя у межы рус. дзяржавы скончылся паражэннем. У студзені 1613 г. Земскі сабор (сабор – з’езд свецкіх і духоуных феадалау краіны для вырашэння самых важных праблем краіны) выбрау царом 16-гад. Міхаіла Раманава. У Рас. гст. пачалася дынастыя Раманавых, я-я скончылася у 1598 г., калі памер сын Ів. Грознага. У 1613 г. апошні з Раманавых – Нікалай ІІ . 3) вайна РП з Расіяй (1654-1667). Цэнтр. – Смаленскі напрамак. Кампанія 1654г. праходзіла паспяхова для рус. арміі. Спробы наступл. воск РП на Бел. і на Укр. у 1654-1655 не удаліся. Летам 1655 г. у вайну з РП уступіла Швецыя, хутка заняла Варшаву. У маі 1656 г. цар абвяшчае вайну Шв. і спасае Поль. ад поунага яе разгрому. У1657 памер Хмельніцкі і прых. Поль. імкнуліся парушыць дагавор з Расіяй. Але ужо у 1667г. знясіленыя дзярж. у Андрусаве папісалі перамір’е на 13,5 гадоу. 4) пауночная вайна (1700-1721). Данія, Расія, Саксонія і РП заключ. саюз супраць Швецыі. РП імкнулася далуч. да сваей тэр. Ліфляндыю і Эстляндыю. У1700 г. Расія заключ. мір з Турцыяй і аб’явіла вайну Швецыі. Мэты РП не былі дасягнуты. Бел. страціла каля 700 тыс. жых. Т.ч. войны РП,я-я закраналі тэр. Бел., не прынеслі ей як.-неб. здабыткау. Наадварот, руйнаваліся гарады, скарачалася насельн.. Але разам з тым, вызвал. барацьба бел. народа у сяр.17 ст., уз’яднанне Укр. з Расіяй засталіся у народн. марах і надзеях як рэальны шлях свайго вызваленя ад нацыян.-рэлігійнага прыгнету.