- •3. Каменны век
- •4. Бронзовый и железный век
- •5. Рассяленне славян на тэрытории Беларуси
- •6. Киеуская русь и беларуския земли
- •7. Полацкае и Тураускае княствы
- •8. Феадальная раздробленнасть. Крыжаки и мангола-татары
- •9.Духоунае жыццё. Прыняцце хрыстиянтсва
- •10.Сацыяльна-эканом. Разв. Бел. У 9 – 13 стст.
- •1385Г. У Крэве было падпісана пагадненне-Крэўская унія, з боку Літвы падпісалі-Ягайла і яго 4 браты, Вітаўт.
- •13. Дынастычная барацьба вкл. Витаут.
- •14. Грамадска-палит. Лад вкл
- •15.Развитё феадальных адносин. Гарады и мястэчки
- •16.Аграрная рэформа
- •17.Форм. Бел. Нар.
- •18. Культура Бел. 13-16.
- •19.Канфес. Адносины. Рэфарм. И контррэф.
- •20.Прычыны утвар. Рп
- •21.Люблинская уния .
- •22. Берасцейская уния
- •24. Асаблів. Сац.-эканам. Развіцця Бел. У складзе рп.
- •25,26. Падзел рп .Паглыбленне палит. Кризису рп.
- •27.Паустанне Касцюшки
- •28.Развицё культуры у складе рп.
- •29.Палитыка Рус. Сасадзяржауя на бел. Землях. Паустанне 1830-31
- •30.Крызис феад.-прыгон. Сист. И зарадж. Капит. Адн.
- •31.Адмена прыгоннага права.
- •32.Паустанне 1863-64 гг.
- •33.Культура 19 пач 20 ст. Асабл. Форм. Бел. Нац.
- •34.Разв. Капитал. Сталып. Реформ.
- •35. Рэвалюция 1905-07.
- •36.Першая сусветная вайна.
- •38.Абвяшчэнне бнр
- •39.Утварэнне бсср. Лит-Бел.Сср
- •40.Савецка-польск. Вайна.1919-20
- •41.Стварэнне ссср. Узбуйн. Бсср
- •43.Индустрял. И калектвиз.
- •44.Культура бсср 1920-30 гг. Беларусизац.
- •47.Пач. Дугой Сусв. Вайны.
- •3 Верасня Англія і Францыя аб’явілі вайну Германіі. Зша заявілі аб сваім нейтралітэце.
- •17 Верасня, Ствалін аддаў загад перайсці граніцу Польшчы і “узяць пад сваю абарону жыцце і маёмасць насельніцтва Заходняй Украіны і Заходняй Беларусі.
- •22 Кастрычніка 1939 г. Адбыліся выбары ў Народны Сход.
- •28 Кастрычніка яго дэпутаты адзінадушна прагаласавалі за ўз’яднанне Заходняй Беларусі з бсср.
- •48. Пач. Вяликай Айчын. Вайны.
- •22 Чэрвеня 1941 года, ў 400, у цеплую летнюю нядзельную раніцу, без прад’яўлення Савецкаму Саюзу якіх-небудзь прэтэнзій, нават без арганізаваных правакацый, нямецкая армія абрушылася на ссср.
- •49.Акупацыйеы рэж. У Бел.
- •50.Партызанския бая.Калабарацыя
- •51.Вызывоенне Бел.
- •52.Аднауленне нар. Гаспад.
- •53.Асноун. Тэнд. Грамад-палит. Жыцця. У ссср и бсср
- •54.Знешнепалит. Дейнасть и мижнар. Сувязи бсср у 1945-85гг
- •55.Супярэчнасци у сац.-эканом. Жыцци ссср
- •56.Дасягнени у развици навуки адукацыи…
- •57.Рэформа Гарбачова.
- •58.Распад ссСр утварэнне рб
- •59.Эвалюцыя грамад.-палит. Сист. Рб
- •60.Асаблив. Соц-эканом. Развицця Бел.
- •61.Духоунае жыццё и культ. Бел
- •62.Рб у сусв. Супольнасци
24. Асаблів. Сац.-эканам. Развіцця Бел. У складзе рп.
Напярэд. Люб.у. на Бел. пражыв. 1800 тыс. жыхароу.
Не было стабiль. i ў сац.-экан. разв. Бел. ў XVI—XVIII ст..
Шляхта дзяліл. на: 1) буйн. магнаты (29сямей) – склад. 1,1% феад., валод. 49% сял. гасп.. Гэта сенатарс. сасл. РП. 2) сяр. шляхта (650 феад.) – 16% шляхты. Вярхі набліж. да паноу. 3) дробн. шляхта (3000 чал.)– 70% шл. але мела толькі 28% гасп.. Ваенн. служба – ганар. абав. шл. 4) пешая шляхта – 3,6% шл. Шляхта была замкненым сасл., папасць можна было толькі праз сейм ці сеймікі.
Сяляне. У др. пал. XVI—перш. пал. XVII ст. на тэр. Бел. была праведз. аграрн. рэф. (устава на валокi. Жыг. II А. Валока –30 моргаў– 21.37 га. Пад фальв. адводзiлася 8—15 валок). Усталявал. фальварач. сiст. гасп-ння. Адбыв. канчатк. запрыгоньв. сялян, значна павялiчв. прыгон. ўцiск, растуць даходы шляхты. У вын. рэф. ў Цэнтр. i Зах. Бел. разбур. сял. абшч., укаран. падворн. землекарыст., змянiлiся катэг. сялян: 1) цяглыя – панш., талокі, гвалты,чынш да 21р,натур. аброк., 2) асадныя – чынш да 30 гр., аст. як у цягл., 3) слугі – больш заможныя – конюхі,кавалі і інш. 4) агароднікі, халупнікі, кутнікі – самыя бедныя; Змяілася iх экан. i правав. становiшча, псіхалогія абшч. калектыв. пачала замян. псіхалогіяй індывідуалізму.
Мяшчане – нас. гарадоу – купцы, майстры, гандляры, рамесн.. Папаун. за кошт вольных сялян, цекачоу і прыгонных.
З др. пал. 17 ст. адсутн. нацыян. адзiнства, сац., этн., рэлiг. процiстаяннi, феад. мiжусобiцы вялi да экан. зянападу. Шматл. войны вялi да разбур. гарадоў i весак, фiзiчн. знiшч. насельн..
Да 60-х гг. 18 ст. с\ гасп. і гарады былі у асн. адноулены. З’яул. парасткі капіталізму. Iдзе рост землеўлад. свецкiх магн., адначас. назiр. залог iх маенткаў. Гэта нарадж. ў др. пал. XVIII ст. тэндэнц. да пераўтв. феад. формы ўласн. на зямлю ў бурж.. Побач з залогам зямлi ўзнiк. такiя з`явы, як арэнда зямлi, мануфакт., прадпрым. i iнш., што сведчыць аб зарадж. капiталiст. формы гаспадар., дыферэнцыяцыi вескi (с\ гасп. уцягв. у рын. адносіны), ствараецца рынак прац. рук. Прыкл. з гэтага часу пачын. працэс пераутв. бел. народн. у нацыю, які завярш. у пач. ХХ ст. (калі у 1933г. была уведзена бел. мова).
У гарадах назір. наст. супяр.: 1)маем. няроун. 2)захоп багацеямі гар. улады 3) феад. “юрыдыкі” 4)шматнац. склад мяшчан.
Т.ч. сель. і гарадс. гаспадарка Бел. у выніку нястоінай працы народа да сяр. 18 ст. была у асн. адноулена, але гэта не стала асн. трывалага экан. росквіту. Паліт. крызіс, якім дауно ужо хварэла РП, перарастае у агонію і вядзе дзярж. да канчатковай згубы.
25,26. Падзел рп .Паглыбленне палит. Кризису рп.
Палiтычны крызiс РП – адна з галоўных прычын знiкнення гэтай краiны з палiтычнай карты свету. Енмеў некалькi вытокаў. Першы закладзены з падпiсання Люблiнскай унii. З гэтага моманту ўся гiсторыя РП – гэта барацьба ў дыпламатычных, палiтычных i культыруных адносiнах дзвюх дзяржаў, кая аслабляла iх у эканамiчных i ваенных адносiнах, рабiла легкай здабычай суседнiх дзяржаў. Другiм вытокам, заканамерна падрываўшым самыя асновы дзяржаўнасцi РП, з`явiлiся шляхецкiя вольнасцi (права вета), стварэнне канфедэрацый – саюзаў узброенай шляхты для абароны сваiх прывiлеяў, мясцовыя соймiкi, якiм належыла ўся ўлада ў ваяводствах i паветах. Гэта вяло да ўзмацнення шляхты, заняпада адмiнiстрацыйнага кiравання.
Трэцiм вытокам палiтычнага крызiсу была бязглуздая рэлiгiйная палiтыка, iмкненне апалячыць жыхароў ВКЛ, перавсцi iх з праваслаўных у каталiцкую веру. Чацьверты выток – спалучэнне нацыянальнага i рэлiгiйнага прыгнеты з феадальным, што выклiкала сялянскiя выступленнi, падрывалi моц дзяржавы.
Пяты выток – барацьба памiж магнатамi за ўладу ў краiне. Асноўные сапернiкi – Радзiвiлы, Пацы, Сапегi. Звароты розных груповак за дапамогай да суседнiх краiн, стварэннi канфедэрацый, падзенне нораваў пануючага шляхецкага саслоўя, няздольнасць кiраваць дзяржавай. А таксама няспынныя войны, якiя вялiся на тэрыторыi дзяржавы, руйнавалi яе.
Першы падзел РП адбыўся па iнiцыятыве Прусii ў 1772 г. Тэрыторыя РП была падзелена памiж Расiяй, Прусiяй i Аўстрыяй. Да Расii адышлi Iнфлянты, большая частка Полацкага ваяводства, амаль усе Вiцебскае, Мсцiслаўская ваяводства, Магiлеўскае ваяводства.
Убачыўшы пагрозу дзяржаўнаму iснаванню, сейм 1791 г. прыняў канстытуцыю. Яна адмяняла выбарнасць караля, адмяняла вольнасцi шляхты, рашэннi сейма прымалiся большасцю галасоў, забаранялася назва ВКЛ, абвяшчалася свабода веравызнання i iншыя рашэннi, накiраваныя на цэнтралiзацыю i ўмацаванне дзяржавы. Знайшлiся сiлы, якiя былi незадаволены прыняццем Канстытуцыi. Яны ўзялiся за барацьбу за расiйскiя парадкi кiравання. Зноў пачалася грамадзянская вайна. Гэта скарысталi суседзi. Адбыўся другi падзел РП. Да расii адышла цастка полацкага ваяводства, рэшткi Вiцебскага i Мсцiслаўскага, Мiнская i ўсходняя часткi Навагрудскага i Брэсцкага ваяводстваў. У адказ на раздзел краiны ў сакавiку 1794 г. пачалося паўстанне Т.Касцюшкi. Яго галоўная мэта – незалежнасць нацыi, РП у межах 1772 г. Паўстанне Т.Касцюшкi пачалося ў Кракаве, затым у Лiтве. Пацярпела паражэнне. У Варшаву ўвайшлi прускiя, рускiя, ааўстрыйскiя войскi.
У 1795 г. адбыўся трэцi падле РП. Да Расii адышла Заходняя Беларусь i ўсходняя Лiтва, а таксама ўкраiна да Зах. Буга. РП перастала iснаваць як самастойная дзяржава: не абмежаваныя шляхецкiя вольнасцi, нацыянальны прыгнет,рэлiгiйны фанатызм, падзенне нораваў шляхецкага саслоўя, адсутнасць моцнай улады ў краiне, анархiя, раскол грамадства паводле этнiчных i iдэалагiчных прыкмет, няспынныя войны i iнш. – усе гэта аслабляла дзяржавы знутры, рабiла легкай здабычай суседзяў.