- •3. Каменны век
- •4. Бронзовый и железный век
- •5. Рассяленне славян на тэрытории Беларуси
- •6. Киеуская русь и беларуския земли
- •7. Полацкае и Тураускае княствы
- •8. Феадальная раздробленнасть. Крыжаки и мангола-татары
- •9.Духоунае жыццё. Прыняцце хрыстиянтсва
- •10.Сацыяльна-эканом. Разв. Бел. У 9 – 13 стст.
- •1385Г. У Крэве было падпісана пагадненне-Крэўская унія, з боку Літвы падпісалі-Ягайла і яго 4 браты, Вітаўт.
- •13. Дынастычная барацьба вкл. Витаут.
- •14. Грамадска-палит. Лад вкл
- •15.Развитё феадальных адносин. Гарады и мястэчки
- •16.Аграрная рэформа
- •17.Форм. Бел. Нар.
- •18. Культура Бел. 13-16.
- •19.Канфес. Адносины. Рэфарм. И контррэф.
- •20.Прычыны утвар. Рп
- •21.Люблинская уния .
- •22. Берасцейская уния
- •24. Асаблів. Сац.-эканам. Развіцця Бел. У складзе рп.
- •25,26. Падзел рп .Паглыбленне палит. Кризису рп.
- •27.Паустанне Касцюшки
- •28.Развицё культуры у складе рп.
- •29.Палитыка Рус. Сасадзяржауя на бел. Землях. Паустанне 1830-31
- •30.Крызис феад.-прыгон. Сист. И зарадж. Капит. Адн.
- •31.Адмена прыгоннага права.
- •32.Паустанне 1863-64 гг.
- •33.Культура 19 пач 20 ст. Асабл. Форм. Бел. Нац.
- •34.Разв. Капитал. Сталып. Реформ.
- •35. Рэвалюция 1905-07.
- •36.Першая сусветная вайна.
- •38.Абвяшчэнне бнр
- •39.Утварэнне бсср. Лит-Бел.Сср
- •40.Савецка-польск. Вайна.1919-20
- •41.Стварэнне ссср. Узбуйн. Бсср
- •43.Индустрял. И калектвиз.
- •44.Культура бсср 1920-30 гг. Беларусизац.
- •47.Пач. Дугой Сусв. Вайны.
- •3 Верасня Англія і Францыя аб’явілі вайну Германіі. Зша заявілі аб сваім нейтралітэце.
- •17 Верасня, Ствалін аддаў загад перайсці граніцу Польшчы і “узяць пад сваю абарону жыцце і маёмасць насельніцтва Заходняй Украіны і Заходняй Беларусі.
- •22 Кастрычніка 1939 г. Адбыліся выбары ў Народны Сход.
- •28 Кастрычніка яго дэпутаты адзінадушна прагаласавалі за ўз’яднанне Заходняй Беларусі з бсср.
- •48. Пач. Вяликай Айчын. Вайны.
- •22 Чэрвеня 1941 года, ў 400, у цеплую летнюю нядзельную раніцу, без прад’яўлення Савецкаму Саюзу якіх-небудзь прэтэнзій, нават без арганізаваных правакацый, нямецкая армія абрушылася на ссср.
- •49.Акупацыйеы рэж. У Бел.
- •50.Партызанския бая.Калабарацыя
- •51.Вызывоенне Бел.
- •52.Аднауленне нар. Гаспад.
- •53.Асноун. Тэнд. Грамад-палит. Жыцця. У ссср и бсср
- •54.Знешнепалит. Дейнасть и мижнар. Сувязи бсср у 1945-85гг
- •55.Супярэчнасци у сац.-эканом. Жыцци ссср
- •56.Дасягнени у развици навуки адукацыи…
- •57.Рэформа Гарбачова.
- •58.Распад ссСр утварэнне рб
- •59.Эвалюцыя грамад.-палит. Сист. Рб
- •60.Асаблив. Соц-эканом. Развицця Бел.
- •61.Духоунае жыццё и культ. Бел
- •62.Рб у сусв. Супольнасци
33.Культура 19 пач 20 ст. Асабл. Форм. Бел. Нац.
Культура Беларусi у другой палове XIX ст. Развiвалася ва умовах сцвярджэння i панавання капiталiстычных адносiн. Нягледзячы на каланiяльную палiтыку расiйскага самауладства, у гэты час пачала фармiравацца беларуская нацыянальная iнтэлiгенцыя, якая ваывучала i стварала нацыянальную культуру. Прадстаунiкi беларускай iнтэлегенцыi тэарытычна абгрунтавалi iснаванне самастойнага беларускага этнасу i абвесцiлi яго права ан роунасць з iншымi народамi.
Беларуская лiтаратура гэтага часу развiвалася падспудна, пад забаронай, унеспрыяльнай атмасферы. Рэпрэсii у дачыненнi да удзельнiкау паустання 1963 г., фактычная забарона беларускага друку, жорсткi русiфiкатарскi курс прывялi да таго, што многае з творчай спадчыны выдатных беларускiх пiсьменнiкау загiнула.
Асновай развiцця бел. лiт. гэтага перыяду быу паступовы рост сацыяльнай i нацыянальнай самасвядомасцi народа. Абвастрэнне сацыяльных супярэчнасцяу у краiне напярэдаднi i у перыяд рэформы 1861 г. , развiццуе капiталiзму i з’яуленне на арэне палiтычнай барацьбы пралетарыяту, уплыу передавой грамадскай думкi стварылi глебу для развiцця беларускай лiтаратуры дэмакратычнага напрамку.
Вядомы прадстаунiк – К.Калiноускi (1838 – 1864), кiраунiк паустання 1863 – 1864 гг., рэвалюцыянер-дэмакрат, мыслiцель i публiцыст. Нацыянальныя пачуццi яго найбольш поуна выявiлiся у творы «Лiзты з-пад шыбенiцы», напiсаным перад пакараннем смерцю у Вiленскай турме.
Удзельнiк паустання, пачынальнiк крытычнага рэалiзму, патрыет сваей радзiмы Ф Багушэвiч выступау у абарону беларускага народа i яго мовы, якой пагарджалi i якую зневажалi як царскiя сатрапы, так i польскiя паны.Паслядоунiкамi Багушэвiча былi паэты-дэмакраты Я.Лучына i А.Гурыновiч.
У другой палове XIX ст. На Беларусi развiвалiся розныя формы народнага тэатра (народная драма, батлейка). Пачау фармiраваца беларускi прафесiйны тэатр. Яго узнiкненне звязана з дзейнасцю паэта, драматурга i тэатральнага дзеяча В.Дунiна-Марцiнкевiча. Спрыяльны уплыу на развiцце беларускай культуры i беларускага тэатральнага мастацтва акакзала культура рускага, польскага i украiнскага народау.
У выяленчым мастацтве другой паловы XIX ст. Асноунае месца займау рэалiзм. У беларускiм жывапiсе у гэты час на першы план выходзiць гаiстарычны жанр. Да гiстарычнага жанру напасрэдна прымыкау бытавы. У гэтым жанры найбольш поуна выявiлiся сацыяльныя сiмпатыi жывапiсцау. У жывапiсе, як i у творах лiтаратуры, з’яуляецца вобраз селянiна-бедняка. Вядомы майстар бытавога жанру – Н.Ю.Сiлiвановiч.
Такiм чынам, нягледзячы на вялiкадзяржауную палiтыку царызму, развiцце беларускай культуры у другой палове XIX ст. Характарызавалася значнымi поспехамi i дасягненнямi.
Культура Беларусi у пачатку XX ст. Развiвалася у цеснай сувязi з нацыянальным рухам, культурамi суседнтх народау. У гады рэвалюцыi 1905—1907 гг. i пасля яе адбываецца уздым у многiх яе галiнах, асаблiва у лiтаратуры.
Прыкметныя змены адбывалiся у развiццi асветы. Замест царкоуна-прыходскiхз школ, якiя знаходзiлiся у заняпадзе, адкрывалiся народныя вучылiшчы, а гарадскiя вучылiшчы пераутваралiся у вышэйшыя пачватковыя школы. Хутка пашыралася сетка дзяржауных i прыватных сярэднiх школ – гiмназiй i рэальных вучылiшчау. Для дарослага насельнiцтва адкрывалiся нядзельныя школы, вячэрнiя змены i курсы. Для падрыхтоукi педагогау былi адкрыты 5 настаунiцкiх семiнарый i 3 настаунiцкiя iнстытуты.
На Беларусi мелiся значныя дасягненнi у вывучэннi этнаграфii, гiсторыi i культуры краю, а таксама у прыродазнаучых навуках. Пытаннямi быту i культуры Беларусi займалiся вядомыя даследчыкi Е. Раманау, М.Федароускi, М.Нiкiфораускi, А.Сержпутоускi. Гiсторыi ВКЛ прысвяцiу свае працы М.Доунар-Запольскi. В.Ластоускi выдау «Кароткую гiсторыю Беларусi».
Павышэнню агульнаадукацыйнага i культурнага узроуню насельнiцтва садзейнiчалi бiблiятэкi. Адкрывалiя школьныя i грамадскмя бiблiятэкi розных ведамтсвау. Буйнейшая сярод iх была мiнская пудлiчная бiблiятэка iмя Пушкiна, створаная у 1900г.
На Беларусi даволi хутка развiвауся друк. З 1901 по 1914 г. упяцi беларускiх губернях колькасць перыядычных выданняу павялiчылася з 15 да 109. Большасць газет i кнiг друкавалася на рускай мове.
Вялiкi уклад у развiцце беларускай лiтаратуры унеслi Я.Купала, Я.Колас, М.Багдановыч, К.Каганец i iнш.
У пачатку XX ст. Актывiзавалася культурнае жыцце на Беларусi. У гарадах праходзiлi гастролi рускiх i украiнскiх тэатральных труп. Атрымалi распаусюджанне аматарскi ятэтральныя гурткi, «беларускiя вечарынкi» -- своеасаблiвая форма мастацкай самадзейнасцi. З iх у 1910 г. узнiк нацыянальны прафесiйны тэатр – «Першая беларуская трупа» I.Буйнiцкага.
У архiтэктуры Белварусi у пачатку XX ст. Iснавалi розныя стылi: неаготыка, неарускi, неараманскi i найбольш распаусюджаны – неакласiцызм.