27.Слова як асн адзінка лексікалог, яго прым.План змест івыражэння.

Лексікалогія – навука, якая вывучае слоўнікавы склад мовы або лексікон.

Слова – гэта асноўная адзінка лексікі і мовы ўвогуле.Слова – гэта найкарацейшая марфалагічная і граматычна аформленая гукавая адзінка , якая служыць для абазначэння прадметаў, прымет, стану, дзеяння і адносін. У мове пераважаюці самастойныя словы (паўназначныя): назоўнікі, прыметнікі, лічэбнікі, займеннікі, дзеясловы, прыслоўі.Службовыя словы (прыназ, злучнікі, часціцы) не выконв намінат функцыі і не маюць лексіч значэння.Яны звязв словы ў словазл і сказы, надаюць словам/сказам пэўныя сэнсавыя, мадальныя і эмац адценні

Падыходы да значэння слова:1: графічны крытэрый; 2 :фанетычны крытэрый; 3 падыход: марфалагічны крытэрый; 4: семантычны крытэрый – ПРЫМЕТЫ ДЫФЕРЫНЦЫЙНЫЯ.

Самая важная д.прымета – ?? -- Балота – стаячая вада

Слова існуе як дыалектычная адзінства формы і змсту (гукавога комплексу і замацаванага значэння).

У слове вылучаюць два бакі: план выражэння, ці знешняя форма, і план зместу, ці значэнне, унутраны бок слова.

Функцыі: Намінацыі (называння), акрамя службовых слоў// Камунікацыі

Лексема - слова, увасобленнае ў маўленні ў сукупнасці ўсіх сваіх граматычных формаў і семантычных варыянтаў.

Слова ме сталыя прыметы: устойлівая стыліст аформленасць, наяўнасць націску, гукавая непранікальнасць. Як адзінка слова не ствар у праэсе зносін, а выкар, узнаўл як гатовае, даўно створанае народам. Устойлів выяўл у пастаянст гукавга складу, марфемн будов і значэн Ізаляванасць слова як назвы і носьбіта цэласнаг значэня праяўл у магчым вычленіць яго з кантэксту. Лексічнзнач- яго сэнсавае, семантычнае напаўнене, якое гістар замацавалася за пэўным гукавым комплексам і з’яўл адлюстрав аб’ектыўнай рэальнасці.Лекс знач складае змест слова, яго ўнутр/рэчыўную сутнасць. Яго маюць толькі граматычна самаст, паўназначныя словы. Граматычн знач- абстрактнае знач, што выяўл у прыналежнасці слова да пэўнага класа і выраж іх фармальнымі сродкамі (канч,суф,прыст,націск), праяўл у грам катэгорыях роду,

28.Адзінства лексічнага і граматычнага ў слове. Слова і варыянты слова.

Слова семантычна-аформленае: мае лексічн, грамат і структурнае значэнне.

Слова ўспрымаецца ў граматычным адзінстве формы і зместу.

У свядомасці адлюстроўваецца фізічнае, матэрыяльнае аблічча слова – гукавы комплекс, у якім яно увасабляецца.

Змест слова складае яго лексічнае значэнне.

Змест і форма ўзаемазвязаны. Як не можа існаваць слова, пазбаўленае гукавой абалонкі, так не можа існаваць слова, пазбаўленае сэнсу.

Лексічнае значэнне – суаднесенасць слова з адпаведным паняццем, з’явай рэчаіснасці.Варыянты слова:

- Мнагазначныя словы

- Адназначныя словы

Значэнні слова: прамое і пераноснае

Метафара – троп, слова ці выражэнне, выкарыстаемае ў пераносным значэнні, у аснове якога ляжыць неназванае параўнанне прадмета з якім-небудь іншым на аснаванні іх агульнага прызнака.

Метанімія – від тропа, словазлучэнне, у якім адно слова замяняецца іншым, абазначаючым прадмет, які знаходзіцца ў той ці іншай сувязі з прадметам, які азначаецца замяшчаемым словам.

Сінекдаха – троп, разнавіднасць метаніміі, заснаваная на перанясенні значэння з адной з’явы на іншую па прызнаку колькасных адносін між імі.