29.Лексе зн слов.Дэнататыўн,сігніфікатыўн,канатацыйн і інш кампан сло.

Слова у навуцы: Гэта ўся колькасць лексічна-семантычных варыянтаў, якія складаюць семантычны змест мнагазначнага слова. \\\ У процівагу разуменню граматычнага значэння праціпастаўляецца паняцце лексічнага значэння.

Лексічн значэн- суаднесене слова з адпаведн паняц,з’явай або аб’ктам рэчаісні.

Кампаненты:Дэнататыўны кампанент абумоўлівае сувязь слова з канкрэтным прадметам.

Сігніфікатыўны кампанент абумоўлівае сувязь слова з паняццем.

Канатацыйны кампанент (дадатковае адценне) – намінацыйнае значэнне ўскладняцца дадатковай эмацыянальнай афарбоўкай і пазітыўнай або негадыўнай ацэнкай прадмета.

Складаецца з двух кампанентаў: Эмацыянальнасць – суб’ект.ацэнка.–Ласк--Зневаж–Пагард–Неадабр—груб—Фамільяр-Жарт.. Экспрэсія - ўказвае на большую або меньшую ступень праяўлення. Старацца-шчыраваць, Паесці – перакусіць

Этнакультурны кампанент. Ен выяўляецца ў адлюстраванні лексічным значэннем адметных характарыстык нацыянальна-культурнага зместу. Гэта може быть: нейкая рэалія, абстрактны канструкт народнай свядомасці, які выступаюць як знакі нацыянальнага менталітэт. На падстваве гэтага кампанента выдзяляюцца экзэтызмы (троль, фіеста, лупок, крышнаіт, каванэра, шале)-бульба, азеры.

30.Асноўн тыпы лексічн значэн слова.Прам- перан,свабо-звяз, матывав-нематываваныя, лагічныя-вобраз, канкрэтн-абстрактныя значэнні.

Лекс знач слов – гэта яго сэнсавае, семант напащн, якое гистар замацав за пэўным гукав комплексам.

Прамое значэнне слова – гэта непасрэдная назва, сувязь гукавога абазначэння і адпаведнага прадмета дзеяння або працэса. Прамыя значэнні заўседы першасныя і на іх аснове адкрываецца развіцце семантычнай структуры слова. Пры супастаўленні прамых значэнняў аказваецца, што яны супадаюць цалкам - семантычнымі дублетамі.

Прамое значэнне можа падпадаць семантычнай трансфармацыі. У выніку гэтага ўзнікаюць пераносныя значэнні. Наменацыйныя пераносныя значэнні маюць характар агульнамоўнай метафары. Усе пераносныя значэнні, якія пабудаваны ад анімалістыцнай метафары з’яўляюцца канатацыйнымі.

Матываваныя і нематываваныя.

Для слова з матываваным значэннем заўседы можна узнавіць крыніцу матывацыі.Рабаўнік (паняцце рабаваць), лісяняты.

Свабодн і звязан знач.Слов свабоднага ўступаюць з іншымі слов без абмежаван.Словы звязаннага значэння характарызуюцца семантычнай непаўнатой, якая можа быць знята ў кантэксце, фразе. Н, фразеалагізм.

Лексічнае значэнне слова нестатычнае, незастылае. Яно развіваецца са змяненнем умоў жыцця, з развіццем свядомасці носьбіта мовы.

31.Сістэмныя адзінкі лексікалог лсг,тэматычная група, семантычн поле.

Сістэмнасць мовы праяўляецца ў сукупнасці элементаў, звязаных семантычнымі адносінамі.Погляд на лексіку як сістэму аформіўся ў асобную тэорыю, якая называецца тэорыя семантычных груповак.

Вылучаюцца 3 асноўныя семантычныя структуры:

ЛСГ называецца арганізацыя слоў, якая аб’яднана агульным базавым семантычным кампанентам, прысутным у кожным слове гэтай групоўкі. Семантычны кампанент аб’ядноўвае некалькі родавых элементаў значэння і абазначае клас прадметаў, прыкмет, працэсаў і адносін.

ЛСП - Лексіка семантычнае поле найменш даследаванае адзінка лексікі. Яе паняцце аказваецца больш або менш шырокім. ЛСП – утвараецца ў межах цэлага лексікона. Самыя шырокія філасофскія паняцці – час, любоў, пачуцее, розум, прастора. ТГ - правозіцца шляхам суадносін пэўнага участка лексікі з канкрэтнымі рэаліямі або дэнататамі.