ДУ практика
.pdfв исходное уравнение, получим |
2 |
|
|
|
0 |
|
|
|
0 |
|
|
|
|
2 |
|
2 |
|
|
|
|||||||||
|
0 |
v + uv |
0 |
|
|
2 |
v |
|
|
|
v + (v |
|
|
|
|
v |
os x: |
|
||||||||||
|
u |
|
uv tg x = u |
|
os x; u |
|
v tg x) u = u |
|
|
|||||||||||||||||||
Выберем в качестве v (x) какое-нибудь ненулевое решение уравнения |
|
|||||||||||||||||||||||||||
Запишем ДУ в виде |
|
|
v0 |
v tg x = 0: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
v = sin |
v: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
os x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
азделим переìåííые и проинтегðèðóåì |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C |
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
sin |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
dv = os xdx => ln jvj = ln j os xj + ln C => v = |
os x |
: |
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
Ïîñêîëüêó íас интересует любое частное ðåøåíèå, ïоложим C = 1, т.е. возьмем |
||||||||||||||||||||||||||||
v = |
1 |
|
. Тогда для u (x): |
|
|
|
|
|
u0 |
|
= u2 |
|
x |
: |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
os x |
|
|
|
|
0v = u2v2 os x; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
os x |
|
|
|
os x |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Получим уравнеíèå u0 = u2. àзделяем переменные и интегрируем: |
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
du2 |
= dx => |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
u |
= x + C => u (x) = x + C : |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
Общее решение исходного уравнения определится ормулой |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y (x) = uv = (x + C) os x: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
1.1.4. Уравнения в полных ди еренциалах |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
ДУ в полных ди еренциалах записывается в виде |
|
|
|
|
|
|
|
|
(1.12) |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
M(x; y) dx + N(x; y) dy = 0; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
пр чем левая часть является полным ди еренциалом dF от некоторой унк |
||||||||||||||||||||||||||||
атического анализа извесòíî, ÷òî ïîлный ди еренциал ункции двух |
матепер - |
|||||||||||||||||||||||||||
öè |
F (x; y). Если нам эта ункция |
|
|
|
|
|
|
то уравнение (1.12) решается |
||||||||||||||||||||
ã |
îâ íí : dF (x; y) = 0 ) |
|
|
F (x; |
известна,y) = C где |
C = onst. Из курса |
|
|||||||||||||||||||||
ìенных |
есть выражение вида |
|
|
|
y |
11 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(1.13) |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
F dx + F dy = dF (x; y): |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2Fy = |
|
|
F : |
|
(1.14) |
|||||
Таким образом, сравнивая ормóëû . |
|
|
(1.13), мы видим, ч о для ДУ в |
|||||||||||||||||
олных ди ер нциалах |
|
|
|
|
|
|
|
M(1x; y èx N(x; y) должны быòь частными |
||||||||||||
ïроизводными нåкоторой |
óнкцииF (x; y12): Но это возможно, если (в силу ор- |
|||||||||||||||||||
ìóëû (1.14)) |
|
|
|
|
|
|
M(x; y) |
|
N( |
; y) : |
|
(1.15) |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y |
|
|
|
|
|
x |
|
|
||
Мы получили необходимый и достаточный признак ДУ в полных ди еренци |
||||||||||||||||||||
àëàõ (1.15). |
|
|
|
|
|
полных |
|
и еренциалах нужно восстановить унк- |
||||||||||||
F Для решения ДУ |
|
|
||||||||||||||||||
цию F (x; y) по ее первым произвоäíûì |
|
|
. (1.12) è (1.13) ): |
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y |
= N(ñìx;y): |
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
M |
y) |
|
|
|||||
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
F |
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
Z |
|
(1.16) |
||||||||||
|
|
|
F (x; y) = |
M(x; y)dx + '(y): |
|
|||||||||||||||
Поскольку |
|
F |
= M(x; y), следовательно, |
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
По сним, что при вычислении интеграла |
R |
M(x; dx величина y |
èâà |
|||||||||||||||||
åòñ êàê ïîñòîÿííàÿ, ïîý |
му к интегралу прибавляется не константа,рассматпðîèç- |
|||||||||||||||||||
ольная ункция '(y).Чòîбы найти ункцию '(y), подставим F (x; y) из (1.16) |
||||||||||||||||||||
â уравнение |
F |
= N(x; y): |
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
y |
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
+ '0(y) = N(x; y): |
|
||||||
Из этого |
|
|
|
Z M(x; y)dx |
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
îïределяем ' (y) и, интегрируя, находим '(y). |
|
|||||||||||||||
П р и муравнения1 . Проверить, что уравнение |
|
|
|
|||||||||||||||||
ÿ |
|
|
|
|
|
|
e |
y |
dx |
|
2y + xe |
y |
dy = 0 |
|
|
|||||
|
|
|
|
в полных ди еренцèàëàõ, è ïðîèíòåгрировать его. |
||||||||||||||||
являетсш е уравнением. В данном случае |
|
|
|
|
|
M |
|
N |
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= e y; |
|
||||
|
M = e y; N = 2y + xe y12; |
|
y |
x = e y: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y |
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
||||
алахСледоват. Теперьл но,нахданноедим Fуравнение. Ïосколькуÿâëяется уравнением в полных ди еренци- |
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
Fx |
|
|
M( |
|
y) |
|
e y |
|
|
|
|
|
|
(1.17) |
|||
|
|
|
|
|
= N(x;y) |
= (2y + xe y) ; |
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
то ункцию F (x; y) сначала ищем, интегруя первое из равенств (1.17): |
|
|||||||||||||||||||||
F = Z |
M (x; y) dx = Z |
|
e ydx; |
|
|
F (x; y) = xe y |
+ ' (y) ; |
|
||||||||||||||
' (y) константа интегр рования, которая не зависит от переменной интегри |
||||||||||||||||||||||
ования x, но может завèсеть от y. Затем нах дим ункцию ' (y). Для этого |
||||||||||||||||||||||
F (x; y) = xe |
|
+ ' (y) подставим во второе |
равенство (1.17), то есть проди е- |
|||||||||||||||||||
ренцируем по y и приравняем к N = 2y |
|
|
xe |
|
|
: |
|
|
||||||||||||||
|
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
xe y + '0 (y)0= 2y xe y: |
|
|
||||||||||||||||
Получили ДУ для нахождения ' (y): ' (y) = 2y: Откуда |
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
' (y) = y2 + C |
; |
|
|
C |
1 |
= onst: |
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Подставив ' (y) в выражение для F (x; y), найдем |
|
|
||||||||||||||||||||
Таким |
|
xe y |
|
F (x; y) = xe y y2 |
+ C : |
|
|
|||||||||||||||
|
y2 + C1 = C2 |
èëè xe y |
1 y2 = C общий интеграл |
|||||||||||||||||||
П р иобразом,е 2. Найти общий интеграл уравнения |
|
|
||||||||||||||||||||
исходного у авнения. |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2y x |
sin 2y |
|
dy = 0 : |
|
|
||||||||
|
|
|
2x os ydx + |
|
|
|
|
N |
|
|||||||||||||
е ш е н и е . В данном случае |
|
|
M |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
2 |
|
N = 2y x |
2 |
sin 2y ; |
y |
|
= 2x sin 2y; |
x = 2x sin 2y : |
|||||||||||||
M = 2x os y; |
|
|
||||||||||||||||||||
Очевидно, что |
M |
|
N |
: Ñëåäîâательно, данное уравнение есть уравнение в |
||||||||||||||||||
|
|
y |
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
полных ди еренциалах. Тепеðü из системы |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
2 |
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
y |
|
x os |
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
13 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
F = 2y x2 sin 2y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
F = |
|
|
2x os2 ydx ; F (x; y) = x2 os2 y + ' (y) : |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Подставляем F (x; y) во второе равенство, находя |
yF |
|
от ункции |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
F (x; y) = x2 |
os2 y + ' (y) ; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
и приравнивая |
|
|
к ункции N = 2y x2 |
|
2 , получаем |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
F |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
è, |
|
|
|
|
|
|
|
x2 sin 2y + '20 (y) = 2y x2 |
|
sin2y; |
|
) '0 (y) = 2y |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
' (y) = y |
|
+ C, C = |
|
onst. Подставив найденное выражение |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
дляследовательн' (y) выражениеî, |
|
для F (x; y), найдем |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
2 |
|
|
F (x; y) = x |
2 |
|
os |
2 |
y + y |
+ C: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
Таким образом, x |
os |
y + y |
2 |
= C |
|
|
|
бщий интеграл исходного уравнения. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1.1.5. Задачè äля самостоятельногî |
решения |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 |
|
0 |
os x = |
y |
|
|
, |
|
|
(0) = 1: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
x |
+ |
|
|
:) |
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
y |
|
|
|
|
|
y(Ответ:1) = 1: |
|
ln y = ln tg |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2 |
|
1 + x2 dy + ydx = 0; |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
y = exp |
ar tg x :) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
до 60 . Найти |
ln y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
кон охлаждения тела. П(Ответ:выш нием |
òемпер туры в комнате |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
3. |
|
0В комнате, где температура 200, нек торое тело |
|
|
|
|
|
4 |
|
|
çà 20 ìèí îò 100 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ïðå |
ебречь. (Ук |
çàíè : |
|
в силу закона |
|
Ньютона |
скороñòîñüòûõëëîàждения пропор- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
циональна разности |
òåмператур. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
T = 20 + 80 |
|
2 |
|
20 |
:) |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
6 |
|
|
|
os x + y |
|
|
|
tgxydy; |
|
y (0) =(Отве0 (Ответò: Cx: |
|
|
|
|
|
|
|
1 t |
|
|
|
|
|
. ) |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
y = tg x 1 + e |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
4 |
|
|
2 |
+ 2 y dx + |
|
|
|
|
= : |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ln j |
|
+ yj + |
|
|
x |
|
|
|
= C:) |
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
9. |
|
xyy( + sin y) dx + (x os y + sin y) |
|
|
|
|
|
:ln y+1 Cy |
|
1 x2 |
+ x sin x os y = C.) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
5 |
|
|
|
|
0 |
= y |
2 |
+ 2x |
2 |
|
|
|
(Ответ: y |
2 |
= 4x |
2 |
ln |
|
|
) |
|
|
|
|
|
|
x+y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
7 |
|
|
0 |
+ 2x y0 |
|
= y: |
|
|
|
|
|
|
|
|
x = Cy2 |
|
|
y4 |
.) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
tg x |
|
|||||||||||||||||||
|
8 |
|
|
|
|
2 |
x y0 |
= y:(Ответ: |
x = |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
.) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
2 ln y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
ln y + 2y(x + 1) = C.) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
10. |
|
|
(y + x ln y) dx + |
2y |
+ x + 1 |
|
dy |
=(Ответ:0 (Ответ: |
|
|
|
2 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
ядков. |
|
||||||||||
|
1.2. Ди еренциальные уравнения высших |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Èíîã |
|
|
|
ДУ n-го порядк |
|
F |
x; y; y |
; y |
00 |
; : : : ; y |
(n) |
= 0пордх дящей подстанов- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
кой удается |
|
|
|
|
|
ê |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
благоприятном случае |
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
порядка (в |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
первого порядка,свести.е. куравнениюуж рассмотренннизшегой ранее задаче). |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
14 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
F Учитывая, что y |
n |
= (y |
n 1 |
0 |
; получ |
|
|
y |
(n 1) |
= |
R |
|
f(x)dx. Продолжая по |
||||||||||||||||||||||
|
|
) |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
следо |
|
|
интегрировàòь, восстановèì ункцию y(x) ( с точностью n |
||||||||||||||||||||||||||||||||
произвольныхП |
постоянных). |
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
уравнения00y |
|
|
|
x sin x, удовлетворя- |
||||||||||||||||||||
1 . Найти частное |
|
|
|
y |
|
|
|
= |
|||||||||||||||||||||||||||
|
íà |
|
|
условиям y(0) = 0; |
|
(0) = 0; |
y |
|
(0) |
2: |
|
|
|
||||||||||||||||||||||
ющее шательночальным. |
Нaйдем общее |
решение |
последовательным интегрированием |
||||||||||||||||||||||||||||||||
данного уравнения: y00 |
= |
Z x sin xdx = sin x x os x + C1 |
; |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
y = Z |
y0 |
= Z |
(sin x x os x + C1) dx = 2 os x x sin x + C1x + C2 ; |
||||||||||||||||||||||||||||||||
( 2 os x x sin x + C1x + C2) dx = 3 sin x+x os x+ 1C1x2 +C2x+C3 : |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
Воспользуемся начальными условиями: |
|
|
= 2 => |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
y |
00(0) = 2 => 0 + C1 |
|
|
|
= 2; |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 + C = 0 => C |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
y(0) = 0 => |
|
|
0 + C |
|
|
= 0 => C |
2 |
= 0: |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
Следовательно, искомое частное решение имеет вид: |
|
|
|
|
00 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
Ï |
ì å ð |
2 . |
|
|
|
y = 3 sin x + x os x + x2 |
+ 2x: |
= sin (kx) и частное |
|||||||||||||||||||||||||||
Найти общий |
|
|
|
|
|
|
|
уравнения y |
|
||||||||||||||||||||||||||
решение, |
ó |
|
ряющее начальныминтегралус овиям y j |
|
|
|
|
|
= 0; y0 j |
= 1: |
|||||||||||||||||||||||||
ндовлетви . Последовательное |
интегриðование дает: |
|
|
|
|
x=0 |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
y0 |
= Z |
sin kxdx = |
|
|
|
|
x=0 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
1 os kx + C ; |
|
|
12 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
y = Z |
1 os kx + C1 dx = Z |
1 |
os kxdx+Z |
C1dx1 = |
|
|
sin kx+C1x+C2: |
||||||||||||||||||||||||||||
k |
k |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
k |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
Общее решение: |
|
|
|
|
y = |
|
sin kx + C |
|
x + C |
|
: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
k2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
15 |
|
|
|
1 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y = sink2kx |
+ x |
1 + k1 |
|
: |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
1.2.2. Уравнения, не содержащие искомую ункцию |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
. Уравнение второго пор дка вида F |
|
|
|
0 |
; y |
00 |
|
= 0 решается заменой |
||||||||||||||||||||||||||||||||
y |
|
|
|
x; y |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
0 |
= p(x); y |
00 |
= p |
(x); котораÿ |
понизит порядок |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
до первого. |
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
(и, возмож |
о,уравнениятакж ее |
|
|
дные до некото- |
||||||||||||||||||||||||
р е не вх дит искомая |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
II. Уравнение произвольного порядк |
|
|
F |
|
|
|
|
(k) |
; y |
(k+1) |
; : : :; y |
(n) |
= 0, â |
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
x; y |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
òî |
П р низшуюм е р 1 . |
Проинтегрировать |
уравнение |
|
второго |
порядка |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
ого порядка), решаетсункцияс |
|
|
|
|
|
çàìå û y |
(k) |
= p(xпроизво) (за н вую ункцию |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
áåðåì |
|
|
|
|
|
из производных,помощьювх дящих |
|
|
|
|
|
|
|
|
äà |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
0 |
|
|
|
|
ÄÓ). Ò |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
y |
(k+1) |
|
(x); : : : ; y |
(n) |
= p |
(n k) |
(x). Порядок уравнения понизится на k единиц. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
= p |
|
|
0 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
å ø å í |
|
. Принимая y |
(1 + x) y00 |
|
+ y0 |
= 0: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
y00 |
|
|
çà íåèçâåстную ункцию p(x) и учитывая, что |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
= p0 |
, перепишем уравнение в виде |
|
p |
+ p = 0: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(1 + x) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Это уравнение первого порядка (с неизвестной ункцией p(x)). Домножив |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
на dx, получим уравнение |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
=> |
|
d(p(x + 1)) = 0 ; |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
(1 + x)dp + pd(x + 1) = 0 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
так что общий интеграл уравнения есть |
|
|
|
|
|
: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(1 + x) p = C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Теперь вернемся к прежней нåèзвестной ункцèè y(x) и запишем последнее |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
уравнение так: |
|
|
|
|
(1 + x) |
y |
= C1 |
|
|
èëè |
y = |
|
C1dx |
: |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x + 1 |
|
|
|
|
|
|
||||
Интегрируя уравнение, находим: |
|
|
ln (1 + x) + C |
: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y = C |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Получено общее решение исходного уравнения. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
16 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ìåíó y00 = p (x) ; |
y000 |
= |
dxp |
. Подстановкp0 + p = |
приводит1 + 1: |
|
к линейному уравнению: |
||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
ешение ищем |
äå p = uv; â |
частносx |
òxè |
p0 |
= u0v + v0u: Проводим решение |
||||||||||||||||||||||||||||
линейного уравненèÿ ìåòîäîì Áåрнулли (см. C.8): |
|
|
|
|
1 + x |
; |
|||||||||||||||||||||||||||
|
u0v + v0u + uv |
= |
|
1 |
|
+ 1; u v0 |
+ v |
+ u0v = |
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
vx |
|
|
|
x |
|
|
v |
|
|
|
|
|
v |
|
x |
|
|
|
|
dx |
|
|
|
x |
|
|||
|
|
v0 + x = 0; |
|
|
dx |
= x; |
|
dv |
= |
; |
|
|
1 ; |
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
ln jvj = ln j j + ln C; C = 1 |
|
=> v = |
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
u0v = |
1 + x |
; u0 |
1 |
= |
1 + x |
; u0 |
= 1 + x; |
x |
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
p = uv; |
du = (1 + x) dx; |
|
|
u = x2 + x + C1 |
|
|
|
: |
||||||||||||||||||||||||
|
p = x2 + x + C |
|
|
1 ;2 |
|
p = x + 1 + C1 |
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
00 |
1 |
|
x |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
x |
|
|
Теперь сделаем обратную замену p = y |
|
: |
|
|
|
: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
y00 |
|
= x |
|
+ 1 + C1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Из полученного ДУ второго порядка последовательным интегрированием вос- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
станавливаем y(x) : |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
y0 |
= Z x + 1 + C1 dx = x4 + x + C1 ln jxj + C2; |
|||||||||||||||||||||||||||||||
y = Z x4 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
+ C1x (ln x 1) + C2x + C3: |
|||||||||||
+ x + C1 ln jxj + C2 dx = x3 + x2 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
12 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Таким образом, общее решенèå исходного уравнения |
|
: |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
y = x3 |
+ x2 |
+ C |
x (ln x 1) + C |
x + C |
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
12 |
|
2 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
17 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
3 |
|
|
|
I. Уравнение втор го пор |
|
|
|
|
âèäà F |
|
y; y |
0 |
; y |
00 |
) = 0 реш етс заменой |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
y0 = p(y); y00 |
= py0 |
yx0 |
= p0pядкоторая понизит00 |
|
порядок уравнения до первого. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
вычислена вторая производная y (x) как производная сложной ункции |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(Здесьp y x)):) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
я той же заменой y |
|
= p(y); понижающей |
|||||||||||||||||||||||
явно независимая переменная, |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
II. В общем случае урав ение вида F y; y0; : : :; y(n) = |
|
0 |
, в которое не входит |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
y00 = p0 p; y000 |
= p(p0 |
)2 |
+ p2p00 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
; ðåøè .ä.àетсФорìóëы полученû ди еренцированием |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
порядок на единицу. При этом учитывае |
|
|
, ÷òî |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
y |
|
|
|
|
y |
|
|
|
|
|
yy |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
сложной ункции p(y(x)) : |
|
y0 |
= |
|
|
p(y) = |
p |
|
|
|
|
y |
|
= p |
p |
: |
|
|
|
|
|
|
(1.18) |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
y00 |
= |
dx |
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dy |
|
|
dx |
|
|
|
|
dy |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|{z} |
|
02 |
|
|
|
|
|
|
00 |
|
|
|
||||||
Ï ð è ì |
1 . |
. |
Найти общий интеграл |
|
|
|
|
|
|
=p(y) |
y |
+ 2yy |
= 0: |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
å ø |
í è |
|
|
|
ение второго порядкуравненсодержитèÿ |
|
незав симую пе емен |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
íóþè |
первого |
порядкУрав: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= p (y) ; y00 |
= p |
dy |
|
приводит к уравне- |
|||||||||||||||||||||
|
x è |
рекомендоваííàÿ ïîдстановка y0 |
|
p |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
p2 |
+ 2y |
|
pp = 0 |
èëè |
|
|
p(p + 2y |
|
p) = 0 : |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dy |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dy |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Поскольку произведение равно нулю, åñли один из сомножителей равен нулю, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
полученное ДУ эквивалентно совокупноñòè äâóõ ÄÓ: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y |
|
= 0; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
p = dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
p + 2y |
|
p |
= 0: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dy |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
ешение ïåрвого y = onst; а второе интегðируем как уравнение с рàзделяю- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
щимися переменными: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|||||||||
|
|
p |
|
|
|
|
dp |
|
|
|
|
dy2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
2ydy = p; |
|
= |
; |
|
|
0 ln jpj = 2 ln jyj + ln C1; p = C1y 2 |
: |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Проводим обраòíую замену p = y (x) и решаем полученное ДУ с разделяющи- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
мися переменными: |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
y |
= C1y |
|
; y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
dx |
2 |
|
2 dy = C1dx; |
|
|
|
|
3 |
y |
2 |
= C1x + C2: |
|
|
||||||||||||||||||||||||||
Общее решение исходного уравнåíèÿ: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
= C x + C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 y2 |
2 |
: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
y =1C |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
18 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ø |
|
|
|
|
|
|
. Пусть yp |
=p |
=p (yp)2, òîèëèãäàpy |
=ppdy |
p. После= 0:подстановки получим |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dy |
|
|
|
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dy |
|
|
|
|
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
Это уравнение равносилüíо совокупíîñòè ÄÓ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y |
|
|
= 0; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
p = dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
p |
= p : |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dy |
|
|
|
|
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. Найдем решение |
||||||||
ешением пеðâîãî óðàâíåíèÿ ñовокупности является y = C |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
второго: |
|
|
p |
|
p |
; |
|
|
dp = dy; ln jpj = ln jyj + ln C2 |
|
|
|
1 |
=6 0) : |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
dy |
|
= y |
|
|
|
(C2 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Делаем îáратную замену |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
p = |
dx |
= C2y; |
dy = C2ydx; |
|
|
|
|
|
|
C2dx; |
|
|
ln y = C2x + ln C3 |
(C3 =6 0) : |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
y |
dy |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Таким образом, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= C |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
= C |
eC2x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
= C1 содержится в семействе унк- |
||||||||||||||||||||||
Осталось заметить, что частное решение y1 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
öèé y |
2 |
= C |
eC2x |
ïðè C |
2 |
|
= 0; то есть общее решение y = CeC1x. |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
1.2.4. Однородные уравнения высших порядков |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
I. Уравн ние второго порядк |
|
|
F |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
; y |
00 |
) = 0 называется |
|
днородным по |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
x; y; y |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
группе перåменных y; y |
|
; y |
00 |
(сравните |
|
с определением однороднîй ункции на |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ñ.6), åñëè |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; ty00) = tkF (x; y; y0; y00): |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
F (x; ty; ty0 |
|
|
|
|
на единицу, при |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Подстановкой y0 |
= z(x) порядок такого уравнения пониж |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
II. Уравнение вида F ( |
|
|
|
y; y |
; y ; : : : ; y |
|
|
|
|
) |
|
= |
0 |
называется |
|
однородным по |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
00 |
|
|
|
|
|
|
y |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
ýòîì y |
= (yz) |
0 |
|
z + yz |
= ( z)z + yz |
= y(z |
|
). |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
= y |
|
|
|
|
|
+ z |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
группе переменных y; |
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
00 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(n) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
; yx;00 : : : ; y(n); åñëè |
|
t |
|
|
F (x; y; y |
|
|
; y |
|
|
; : : : ; y |
|
|
): |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
F (x; ty; ty |
0 |
; ty |
00 |
; : : : ; ty |
(n) |
) |
|
|
|
|
k |
0 |
00 |
(n) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
Подстановка, понижающая порядок |
|
|
= z(x); ïðè ýòîì |
00 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
y |
0 |
|
= yz; y |
00 |
|
|
|
= y(z |
2 |
|
|
|
|
0 |
); |
y |
|
000 |
|
= y(z |
3 |
+ 3zz |
0 |
+ z |
) è ò.ä. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ z |
|
|
y19 |
|
|
|
|
|
ø |
í è . |
|
|
|
Прежде убедимся, что уравнение является однородным по |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
; |
00 |
: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
группе перем нных y; y |
|
|
|
x(ty ) |
|
|
tyty |
|
|
= t (xyy |
|
|
xy yy ): |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
F (ty; ty ; ty ) = xtyty |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Проведем замену: |
|
00 |
|
0 |
|
|
|
|
00 |
|
|
|
|
00 |
|
|
0 |
|
|
2 |
|
|
|
|
2 |
|
|
0 |
|
0 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
00 |
|
|
|
02 |
|
0 |
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
2 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
= yz(x) ; y |
|
2 |
|
= y(z |
|
|
+ z ) ; |
|
тогда |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
(z |
|
|
0 |
|
|
|
|
|
2 |
z |
2 |
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
0 |
|
z) = 0 : |
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
xy |
|
|
+ z |
) xy |
|
|
|
z = 0 <=> y |
|
(xz |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Получили ДУ первого порядка, эквивалентное совокупности уравнений |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y = 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
z = C1x: |
|
|
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
Âî âòîðом уравнении делаем оáðàòную замену |
|
= z(x) = C1x: Çàòåì èнтегри- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
0 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
руем полученное ДУ с разделяющимися перемåííûìè: |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
C1 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
dy = C1xdx => ln jyj = |
|
C1x2 |
+ ln jC2j => y = C2eC1x |
|
; C1 |
= |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
2 : |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
решение y = C |
|
eC1x2 |
, которîå ñодержит чаñтное решение y = 0: |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Полученор и м общеер 2 . ешить ДУ |
|
|
2 |
|
|
|
|
0 |
|
|
= x |
p |
|
00 |
: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y xy |
|
|
|
|
|
|
|
yy |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
ш е н и е . Докажем, что óðàâнение является оäíîродным по группе пере- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
менных0y; y000; y00 |
|
: |
|
|
|
|
|
0 |
|
|
p |
|
|
|
|
00 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
x |
p |
yy |
00 |
|
|
|
|
|
|
|
0 |
; y |
00 |
); (t > 0): |
|||||||||||||||
F (ty; ty ; ty ) = ty xty |
|
x tyty |
|
= t(y xy |
|
|
|
|
) = tF (y; y |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Проводим замену |
|
|
|
y |
0 |
|
= yz(x) ; y |
00 |
|
|
= y z |
2 |
|
|
|
|
0 |
) ; тогда |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ z |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
y xyz = xpyy(z2 |
+ z0) <=> |
|
|
|
y(1 |
xz xp |
(z2 |
+ z0) |
; (y 0) : |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Получим совокупность уравнеíèé: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y = 0 |
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
p |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 xz x (z |
|
|
+ z |
|
) = 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
Возводя второе ДУ в квадрат, получаем линейное уравнение первого порядка |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
см. С.8), решаемое заменой z = uv; |
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
0 |
u: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
= u |
v + v |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
0 |
|
0 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(1 xz) |
2 |
2 |
(z |
2 |
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
u)+2xuv 1 = 0; |
|||||||||||
|
= x |
|
|
+z |
) <=> x |
|
z |
+2xz 1 = 0 <=> x |
(u |
v+v |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
20 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|