3. Автокөлік құралдарына қойылатын талаптар

 

9. Жолаушылар мен багажды автомобильмен тасымалдауға Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес техникалық байқаудан өткен автокөлік құралдары жіберіледі.

Жолаушылар мен багажды автомобильмен тасымалдауды жүзеге асыратын тасымалдаушылар рейс алдындағы (ауысым алдындағы) техникалық байқауды және автобустардың, шағын автобустардың олардың жарамсыздығы кезінде уақтылы ауыстырылуын қамтамасыз етеді.

Бұл ретте жолаушылар мен багажды автомобильмен тасымалдау кезінде пайдаланылатын автобустардың конструкциясы мен техникалық жан-күйі тиісті стандарттардың талаптарына сәйкес келуі тиіс.

10. Жолаушылар мен багажды автомобильмен тасымалдау кезінде пайдаланылатын автобустар мен шағын автобустар Қазақстан Республикасы Экономика және сауда министрлігінің Стандарттау, метрология және сертификаттау комитетінің 2001 жылғы 22 қазандағы № 378 бұйрығымен бекітілген «Жолаушылар тасымалдары бойынша автокөлік қызметтері» туралы ҚР СТ 1040-2001 сәйкес келуі тиіс, бұл ретте:

1) қалалық және қала маңындағы тұрақты автомобиль тасымалдауы маршруттарында кемінде екі жолаушы есігі бар қалалық автобустарды (І класты), шағын автобустарды, сондай-ақ қала маңындағы автомобильмен тұрақты тасымалдау маршруттарында қалааралық автобустарды (II класты) пайдалануға рұқсат етіледі;

2) қалааралық облысаралық және халықаралық автомобильмен тұрақты тасымалдаудың маршруттарында қалааралық автобустар (II класты) немесе алысқа жүретін автобустар (III класты) пайдаланылуы тиіс. Республикалық маңызы бар жолдар бойынша осы маршруттардың ұзақтығы 150 километрге (бұдан әрі - км) дейін болса, шағын автобустарды пайдалануға рұқсат етіледі.

3) тұрақты халықаралық, қалааралық облысаралық және ауданаралық (қалааралық облысішілік) автомобильмен тасымалдау маршруттарына көрсетілген тасымалдау түрін жүзеге асыру құқығына лицензиясы бар тасымалдаушылар жіберіледі.

11. Республикалық маңызы бар ұзақтығы 150 км астам жолдар бойынша жолаушылар мен багажды автомобильмен қалааралық және халықаралық тұрақты тасымалдау маршруттарында пайдаланылатын автобустарда шалқаймалы арқалықтары бар жұмсақ отырғыштары болуы тиіс. Егер маршруттың ұзақтығы 500 км артық болса, онда автобустың салонында ауыстырушы жүргізушінің орны көзделуі тиіс.

12. Таулы маршруттарда 500 мың километрден артық жүрісі бар немесе күрделі жөндеуден өткен автобустарды пайдалануға рұқсат етілмейді.

Таулы маршруттарда пайдаланылатын автобустар тұманға қарсы алдыңғы фаралармен және артқы жүрістің қосалқы фараларымен жабдықталуы тиіс, ал шиналар бұжыртабаны суретінің биіктігі кемінде 3,0 мм болуы тиіс.

13. Автобустар, шағын автобустар:

1) дәрілер мен медициналық құралдардың қажетті жинағы бар медициналық қобдишамен (автокөліктік);

2) авариялық аялдау белгісімен;

3) ақаусыз өрт сөндіру құралдарымен;

4) жол-көлік оқиғасы жағдайында шыныларды сындыру және есіктерді, терезелерді, авариялық люктерді жедел ашудың тиісті құрал-саймандарымен және оларға ақпараттық тақтайшалармен жинақталады.

14. Жолаушылар мен багажды автомобильмен тасымалдау кезінде пайдаланылатын автобустарда, шағын автобустарда мыналар болуы тиіс

1) ешқандай кедергісіз ашылып, жабылатын жолаушылар салонының есіктері мен авариялық люктер. Есіктерде өткір немесе олардың бетінен алыс тұрған шығыңқы жерлер болмауы тиіс;

2) жабық жай-күйде жүргізушінің кабинасы мен жолаушы салонына жауын-шашынның түсуін толық болдырмайтын төбе, авариялық люктер және терезелер;

3) берік бекітілген тұтқалар және отырғыштар;

4)жолаушыларға арналған креслолардың отырғыштары мен арқалықтарының таза және жыртықсыз тыстары;

5)тегіс, шығыңқы жерлері немесе бекітілмеген бөлшектері жоқ баспалдақтары мен салонның едені.

6) Салон еденінің жамылғысы жыртықсыз материалдан жасалуы тиіс;шаңнан, кірден, бояудан және олар арқылы көруді төмендететін өзге де заттардан тазартылған терезелердің мөлдір шынылары. Терезе ойығын ақпараттық немесе жарнамалық материалдармен 30%-дан артық жабуға тыйым салынады;

7)жылдың суық мезгілінде жылытылатын және ыстық мезгілінде желдетілетін, құрал-сайман және қосалқы бөлшектер тиелмеген жолаушылар салоны.

15. Жолаушылар мен багажды автомобильмен тұрақты тасымалдау кезінде пайдаланылатын автобустар мен шағын автобустардың салондарын ылғалды жинау ауысымда кемінде бір рет және ластану шамасы бойынша жүргізіледі.

Сыртқы кузовты жуу ауысымнан кейін өткізіледі.

16. Жолаушылар мен багажды автомобильмен қалааралық облысаралық және халықаралық тасымалдау маршруттарында пайдаланылатын автобустар мен шағын автобустарда багаж бөлімшелері болуы тиіс, сондай-ақ қосалқы доңғалақпен және домкратпен жабдықталады.

17. Тахографтармен:

1) жолаушылар мен багажды автомобильмен халықаралық тасымалдауды;

2) жолаушылар мен багажды автомобильмен қалааралық облысаралық, ауданааралық (қалааралық облысішілік) және ауданішілік тасымалдауды жүзеге асыру кезінде пайдаланылатын автобустар жабдықталуы тиіс.

18. Автобустардың салонында жүргізуші кабинасының (орнының) жанында мыналарды қамтитын ақпарат орналасады:

1) тасымалдаушының толық атауы;

2) тасымалдаушының, тасымалдауды ұйымдастырушының байланыс телефондарының нөмірлері;

3) жол полициясының, аумақтық көліктік бақылау және медициналық қызмет органдары телефондарының нөмірлері;

4) маршрут схемасының көшірмелері;

5) жол жүру құны туралы мәлімет.

Тұрақты маршруттар үшін (қалалық маршруттарды қоспағанда) сапар қашықтығына байланысты жол жүру мен багажды алып жүру құнының кестесі ұсынылады;

6) ақы төлемей жол жүргені және/немесе багаж алып жүргені үшін айыппұлдың мөлшері;

7) жолаушылардың құқықтары мен міндеттері.

Жолаушылар мен багажды автомобильмен қалалық (ауылдық) тұрақты тасымалдауда пайдаланылатын автобустар дауыс зорайтқыш қондырғылармен, ал басқарудың автоматтандырылған жүйесі (бұдан әрі - БАЖ) жұмыс істеген жағдайда желідегі жұмысты бақылау құрылғысымен жабдықталады.

Жолаушылар мен багажды автомобильмен тұрақты емес тасымалдау үшін осы тармақтың 4), 5) және 6) тармақшаларының қолданысы тарамайды 19. Жолаушылар мен багажды автомобильмен қалалық және қала маңындағы тұрақты тасымалдау кезінде пайдаланылатын автобустардың, шағын автобустардың алдыңғы және артқы жақтарында маршрут нөмірі көрсетілген трафареттер қойылады.

Маршруттың нөмірі ашық сары түсті реңде шрифттің биіктігі кемінде 120 мм қара түспен ресімделеді. Жедел тасымалдауды жүзеге асырған жағдайда трафаретте маршрут нөмірінің астында шрифттің биіктігі кемінде 60 мм қызыл түсті «Жедел» деген жазу ресімделеді.

20. Жолаушылар мен багажды автомобильмен қалалық (ауылдық) тұрақты тасымалдауда пайдаланылатын автобустар салонының оң жағында жолаушы есіктерінің бірі жанында маршруттың нөмірі мен мемлекеттік және орыс тілдеріндегі қысқа сипаттамасы (аралық және соңғы аялдамалардың, маршрут өтетін негізгі көшелердің, қоғамдық мәні бар орындардың атауы) бар трафарет орнатылады.

21. Қалааралық облысаралық және халықаралық маршруттардағы автобустарда жол жүрудің бастапқы, соңғы және ірі аралық пункттері көрсетілген алдыңғы және бүйірлік (оң жағында) трафареттері мемлекеттік және орыс тілдерінде, ал қажет болған жағдайда басқа тілдерде рәсімделеді.

22. Алдыңғы және артқы трафареттерде тәуліктің қараңғы мезгілінде жарықтандыру болады.

23. Балалардың ұйымдастырылған топтарын автомобильмен тасымалдауға арналған автобустардың кемінде екі есігі болуы тиіс. Бұдан басқа осы автобустардың алдында және артында «Балаларды тасымалдау» деген айырым белгілері мен сары түсті жарқылдауық шамдар орнатылады.

24. Жолаушылар мен багажды тапсырыс берілген автобустармен, шағын автобустармен және жеңіл автомобильдермен тасымалдау кезінде пайдаланылатын автокөлік құралдарының алдыңғы және артқы жақтарында «Тапсырыспен» деген жазуы бар трафареттер орнатылады.

Жазу шрифт биіктігі кемінде 120 мм қара түспен ресімделеді және тік төртбұрышты қоршамаға салынады.

25. Жолаушылар мен багажды автомобильмен тұрақты тасымалдауда пайдаланылатын автобустар салонының алдыңғы жағында мүгедектерге, зейнеткерлерге, жүкті әйелдерге және мектеп жасына дейінгі балалары бар жолаушыларға арналған орындар көзделеді. Осы орындардың жанына олардың пайдаланылу мақсатын көрсететін ақпараттық тақта орнатылады.

26. Такси төбесінде орналасқан және 500 метрге дейінгі қашықтықтан жақсы ажыратылатын айырым белгілерімен жабдықталады. Айырым белгіде «Т» (такси) деген жазу және/немесе өзіне тән шашкалық белдеуі болуы және тәуліктің қараңғы мезгілінде жарықтандырылуы тиіс.

27. Такси сыртынан жергілікті атқарушы органдар бекіткен бірыңғай түсті гаммада безендіріледі.

28. Такси сыртқы екі бүйірі бойынша шахматтық тәртіппен орналасқан қара және сары шаршылардан құралған белдеумен мынадай өлшемде ресімделеді:

биіктігі - 30 сантиметр;

ұзындығы - кемінде 100 сантиметр.

29. Такси жарамды, стандарттау жөніндегі уәкілетті орган тексерген және пломбаланған таксометрмен жарақталады.

30. Таксидің салонында жолаушылар көретіндей жерде жүргізушінің фотосуреті бар, тегі, аты, әкесінің аты көрсетілген визит карточкасы, сондай-ақ тасымалдаушының ресми атауы, оның мекенжайы мен телефонының нөмірі көрсетілген ақпараттық тақта орнатылады.