4.3.5. Цемент маркасын аны‹тау
Цемент маркасы массасы бойынша 1:3 созымды цемент ‹Ћрамынан дайындалЉан Ќлшемi 40х40х160 мм ар‹алы‹-нЋс‹аларды иiлiске ж‰не сыЉуЉа берiктiк шегiнiЊ ‹Ќрсетулерi бойынша ай‹ындалады.
Аспаптар : сiлкiндiретiн Џстел (4.6-сурет), конус-‹алып, сфералы‹ ая‹, ‹ырЉыш, 40х40х160 мм металл ‹алыптар (4.7-сурет), машина МИИ-100, гидравликалы‹ пресс.
Материалдар : портландцемент, вольск құмы.
Цемент ЌндiрiсiнiЊ созымды консистенциясын аны‹тау Џшiн
1500 г ‹Ћм ж‰не 500 г цемент Ќлшейдi, сфералы‹ ая‹‹а салады, сосын 1 мин бойы кЏрекшемен цемент пен ‹Ћм араластырылады, сонан - соЊ оЉан су ‹Ћйылады ж‰не таЉы ‹оспа 5 мин бойы арластырылады.
4.6-сурет. Сiлкiндiретiн Џстел ж‰не конус-‹алып
1 - жұдырықша; 2 - диск; 3 - шток; 4 - табан; 5 – ортаға келтіретін құрылғысы бар конус - калып
4.7-сурет. Ар‹алы‹-нЋс‹аларды дайындауЉа
арналЉан ‹алып
Араластыру аяғынан соң сiлкiндiретiн үстелдiң шыны дискiнiң ортасына орнатылған конус-қалыпты тең қалыңдықты қабаттармен екi қабылдауда толтырады. Сынау жүргiзу алдында конустың iшкi бетiн және стел дискiн аздап сулау керек. Ерiтiндi металл найзалаумен тығыздалады: астыңғы қабаты - 15, үстiңгiсі - 10 найзалаумен. Ерiтiндi нығыздалған соң конус ақырын тiк бағытта алынады, осыдан кейiн конус 106-110 мм шегiнде жайылу үшiн үстелде 30 рет сiлкiндiредi.
Қалыптар шамалап ерiтiндiмен 1 см толтырылады, дiрiлдеткiш алаңшаны қосады және бiркелкi барлық үш ұяны толтырады. Ерiтiндi артығы суланған пышақпен кесiледi және ерiтiндi нұсқалары гидравликалық сұқпасы бар ваннаға 24 сағат қойылады.
Осыдан кейiн нұсқаларды ажыратады, суға салады және 28 күнге қалдырады. Осы мерзiм өткен соң нұсқалар судан алынады және 10 мин кеш емес сынауЉа тартылады, алдын ала нЋс‹алар дым‹ыл матамен сЏртiледi.
Ар‹алы‹-нЋс‹алардыЊ берiктiк шегi МИИ-100 сынау машинасында аны‹талады. НЋс‹а иетiн ‹ЋрылЉыныЊ тiреулерiне сЌйтiп орнатылады, тек оны дайындағанда кЌлденеЊ болЉан ‹ырлары тiк ‹алыпта болу керек. Иiлiстегi берiктiк шегi Џш нЋс‹аларды сынауыныЊ екi н‰тижелерiнiЊ орташа арифметиалы‹ маЉынасы ретiнде есептелiнедi.
АлынЉан 6 жартылар престе ‹иратылады (4.4 -сурет). Ар‹алы‹тар жартыларын 2 болат пластинкалар аралыЉына орналастырады.
СыЉуЉа берiктiк шегi 6 нЋс‹алар сынауыныЊ еЊ Џлкен тЌрт н‰тижелрiнiЊ орташа арифметикалы‹ маЉынасы ретiнде есептелiнедi. СыЉуЉа берiктiк шегi келесi формула бойынша аны‹талады
R = Р / F,
мЋндаЉы Р - ‹иратушы жЏктеме, кгк;
F - нЋс‹а ауданы = 25 см2 .
Н‰тижелер 4.11 - кестесiне енгiзiледi
4.11-кесте
Берiктiк аны‹тау н‰тижелерi
|
№
|
Иiлiс-тегi берiктiк, кгк/см2 |
НЋс‹а ауданы, см2 |
Мано-метр кЌрсетуі |
Қирату-шы жЏктеме, кгк |
СыЉу-даЉы берiктiк, кгк/см2 |
Цемент маркасы |
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
АлынЉан н‰тижелер МСТ10178-85 талаптарымен салыстырылады (4.12-кесте).
4.12 - кесте
Портландцементке ‹ойылатын талаптар
(МСТ 10178-85)
|
Цемент тЏрiнiЊ белгiсi |
Кепiлдi маркасы |
Берiктiк шегi, МПа (кгк/см2) | |||
|
иiлiс жасында, т‰улiк |
сыЉу жасында, т‰улiк | ||||
|
3 |
28 |
3 |
28 | ||
|
ПЦ-Д0, ПЦ-Д5, |
300 |
— |
4,4 (45) |
— |
29,4 (300) |
|
ПЦ-Д20, ЩПЦ |
400 |
— |
5,4 (55) |
— |
39,2 (400) |
|
|
500 |
— |
5,9 (60) |
— |
49,0 (500) |
|
|
550 |
— |
6,1 (62) |
— |
53,9 (550) |
|
|
600 |
— |
6,4 (65) |
— |
58,8 (600) |
|
ПЦ-Д20-Б |
400 |
3,9 (40) |
5,4 (55) |
24,5 (250) |
39,2 (400) |
|
|
500 |
4,4 (45) |
5,9 (60) |
27,5 (280) |
49,0 (500) |
|
ШПЦ-Б |
400 |
3,4 (35) |
5,4 (55) |
21,5 (220) |
39,2 (400) |