7.2.19. Жаңа сөздермен таныс болыңыз.

ежелден – издавна

ауру қалдықтары – остаточные явления заболевания

толық жойылу – полное уничтожение

өңделу, өңдеу – обработать

мал өсіретін шаруашылықтар – животноводческие хозяйства

7.2.20. Сұрақтарға жауап беріңіз.

1.Қымыз қандай сусын?

2.Қымызды қандай жағдайда қолданады?

3.Тұмауды қоздыратын қандай вирустар?

4.Тұмау басқа адамдарға қалай жұғады?

5.Тұмаумен кімдер көп ауырады?

7.2.21. Тест тапсырмаларын орындаңыз.

1. Өкпе ауруы жайлы нақты мәлімет беретін аппарат?

А. термометр; Б. рентген аппараттары;

Ә. барометр; В. танометр.

2. Қазақ халқының ұлттық сусыны

А. қымыз; Б. шырын ;

Ә. шай; В. су.

3. Мақалды аяқтаңыз...

Дені сау адам – ... адам.

А. арманшыл; Б. бақытты;

Ә. ырысты; В. дәулетті.

4. Есімдікті көрсетіңіз.

А. анау; Б. тарс-тұрс;

Ә. жұлдыз; В. ербеңдеу.

БОӨЖ: «Дені саудың – жаны сау» деген тақырыпқа эссе жазыңыз.

Пайдаланылатын әдебиеттер:

Сегізінші сабақ (1-сағат)

Лексикалық тақырып: Менің Отаным – Қазақстан

Грамматикалық тақырып: Жалпы және жалқы есім

Сөздік

құрлық – материк

ежелгі – древний

аумақ – территория

сілемдері – хребты

түбек – полуостров

өркениет – цивилизация

маңынан – возле

қымбат – ценный

барлық тұсында – на всех уголках

мемлекет қорғауына – под защиту

государства

жаңғырта отырып – возрождая

нысан – объект

келісім – согласие

молдығы – множество

қор – запас

тұрақтылығы – устойчивость

айталық – скажем

Грамматикалық нұсқа

Лексика-грамматикалық тапсырмалар

1-тапсырма. Тірек сөздер мен сөз тіркестерін есте сақтаңыз.

Құрлық, қазақ жері, географиялық ерекшеліктер, өркениет, мәдениет, өнер, экономика, қазба байлықтар, ішкі және сыртқы саясат, тұрақтылық, халықаралық бедел.

2-тапсырма. Берілген сөздерді шығыс, көмектес септіктеріне қойып, орыс тіліне аударыңыз.

Аумақ, жер, құрлық, байлық, мұнай, орталық, сарай, нысан, қала, тау, даму, келісім, қор, бедел, деңгей.

3– тапсырма. Мына деректерді есте сақтаңыз.

1. Қазақстан жеріне бес Франция сыйып кетеді.

2. Қазақстанда ТМД елдеріндегі хромның 97 %, қорғасынның 70 %, уранның 40 % өндіріледі.

3. Дүние жүзінде вольфрам өндіруден Қазақстан бірінші орын алады.

4. Жан басына шаққандағы егістік көлемі жағынан дүние жүзінде Қазақстан бірінші орынға ие.

5. Адамзат баласы космосқа ең алғаш қазақ жерінен ұшқан.

6. Қазақстан жерінде Менделеев таблицасындағы барлық элементтер кездеседі.

7. Қазақстанда 48 мың көл бар.

4- тапсырма. «Қазақстан қандай мемлекет» деген сұраққа сын есімдерді тауып, сөйлем құрыңыз.

Экономикасы дамыған құқықтық

бай

гүлденген

егеменді көп ұлтты

Қазақстан қандай мемлекет?

өркениетті

бейбітшілік сүйгіш тәуелсіз демократиялық

5-тапсырма. Сұхбатты толықтырыңыз.

- Еркеғали, сен Қазақстанның қандай облыстарында болдың?

- ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––- .

- Солардың ішінде қайсысы ерекше әсер қалдырды?

- ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– .

- Сен саяхатқа қай мезгілде шыққанды ұнатасың?

- ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– .

- Алматыда болғаныңда театрларға бардың ба?

- ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– .

- Университет бітірген соң Қазақстанның қай қаласында жұмыс істемек ойың бар?

- ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– .

6-тапсырма. Сөйлемдерді қазақ тіліне аударыңыз. Септік жалғауларды тауып, түрлерін ажыратыңыз.

Наше отечество – независимый Казахстан. Бескрайная степь зовет тебя в будущее. Высокие горы, глубокие озера и реки, чистые пруды, хрустальные родники не только богатство нашей земли, они придают красоту местности. Казахстан богат полезными испокаемыми. На юге республики выращивают хлопок, овощи, фрукты, сахарную свеклу. На севере республики растет пшеница.