- •Байланыс телефоны: 56-24
- •5.3. Оқу пәнінің міндеттері.
- •5.4. Оқу пәнінің мазмұны:
- •Іі семестр
- •6.Негізгі және қосымша әдебиет тізімі
- •7. Білімді бағалау
- •Студенттің білімін бағалаудың жалпы шкаласы
- •Глоссарий – сөздік
- •І Қатысымның әлеуметтік-тұрмыстық саласы
- •1. Отан – отбасынан басталады.
- •1.1.2. Қазақ тілінде амандасудың бірнеше нұсқасы бар.
- •1.1.3. Еске түсіріңіз.
- •1.1.4. Келесі сөздерді оқуға жаттығыңыз. Дыбыстардың үндесуіне назар аударыңыз.
- •1.1.5. Оқып, есте сақтаңыз. Өз сөзіңізбен мазмұндап айтыңыз.
- •1.1.6. Төмендегі сәлемдесу үлгілері кімдерге арналатынын анықтаңыз.
- •1.1.7. Төмендегі сәлемдесу ұнамды әдетке жата ма?
- •1.1.8. Мақалдарды еске сақтаңыз
- •1.1.10. Бос орындарға а, ә, о, ө, і, и, ұ, ү дауысты дыбыстарын қойыңыз, аудармасын есте сақтаңыз.
- •1.1.11. Танысу.
- •1.1.12. Мәтінді оқып, мазмұндаңыз.
- •1.1.13. Төмендегі сөз тіркестерінің мағынасын анықтаңыз.
- •1.1.14. Cұрақтарға, жақшадағы сөздер мен сөз тіркестерін пайдаланып, жауап беріңіз.
- •1.1.15. Жіктік жалғауларды есте сақтаңыз.
- •1.1.16. Жіктеу есімдіктері және жіктелу үлгілеріне мысалға назар аударыңыз.
- •1.1.17. Төмендегі көмекші етістіктерді жіктеп жаттығыңыз.
- •1.1.19. Төмендегі сөз тіркестерін есте сақтаңыз.
- •1.1.20. Төменде берілген жіктеу үлгісін жалғастырыңыз.
- •1.1.21. Жағдаяттық әңгіме.
- •1.1.22. Тест тапсырмаларын орындаңыз.
- •1.2. Отбасы – шағын мемлекет.
- •1.2.1. Сұрақтарға жауап беріңіз.
- •1.2.2. Мәтінді оқып, мазмұндап айтыңыз.
- •1.2.3. Сұраққа жауап жазыңыз.
- •1.2.4. Мәтінді оқып, мазмұндаңыз.
- •1.2.5. Сұрақтарға жауап беріңіз.
- •1.2.6. Көп нүктенің орнына тиісті ы, і әріптерін қойып, сөйлемдерді толықтырыңыз.
- •1.2.11.Сұрақтарға жауап беріңіз.
- •1.2.17. Мәтіннен алынған синонимдес сөздердің артығын сызып тастаңыз.
- •1.2.18. Төмендегі суретке қарап, сұрақтарға ііі жақтан жауап беріңіз.
- •1.2.19. Мәтінді оқып, мағынасын өз сөзіңізбен баяндаңыз.
- •1.2.20. Жағдаяттық тапсырма.
- •1.2.21. Пікірталас өткіземіз.
- •1.2.22. Мәтінді оқып, өз ойыңызды айтыңыз.
- •1.2.23. Тест тапсырмаларын орындаңыз.
- •2. Жас отбасы және дәстүр.
- •2.1. Қазақстан Республикасындағы демографиялық мәселелер. Қр отбасын әлеуметтік қорғау жүйесі.
- •2.1.1. Мәтінді оқып, мағынасын ұғып алыңыз.
- •2.1.2. Мақал-мәтелдерді есіңізде сақтаңыз және олардың мағынасын ұғып алыңыз..
- •2.1.3. Оқып, мағынасын анықтаңыз. Осы сөз тіркестерімен сөйлем құраңыз.
- •2.1.4. Сұхбатты толықтырыңыз.
- •2.1.5. Өлеңнің мазмұнын біліп, жаттап алыңыз.
- •2.1.6. Сұраққа жауап жазыңыз. «Сый, құрмет, ізеттілік» дегенді қалай түсінесіз?
- •2.1.7. Берілген фразеологиялық тіркестерді ұғып алыңыз.
- •2.1.8. Мәтінді оқып, мағынасын ұғып алыңыз.
- •2.1.9. Төменде берілген сөздермен және сөз тіркестерімен сөйлемдер құраңыз.
- •2.1.14. Жаңа сөздерге назар аударыңыз.
- •2.1.15. Мына сұрақтарды топ болып талқылаңыздар.
- •2.1.16. Бөлтірік шешеннің төмендегі өлеңінің мағынасын ұғып алыңыз.
- •2.1.17. Берілген тіркестердің мағыналарын ұғып алыңыз және олармен сөйлем құраңыз.
- •2.1.18. Мәтінді оқып, мазмұндаңыз.
- •2.1.19. Сөйлемдерді толықтырыңыз.
- •2.1.20. Жазушы ғ.Мұстафиннің аталы сөздеріне назар аударыңыз.
- •2.1.21. Тест тапсырмаларын орындаңыз.
- •2.2. Қазақстандағы некеге тұру жүйесіндегі ұлттық салт-дәстүрлер. Жас отбасының бюджеті.
- •2.2.1. Мәтінді оқып, мазмұнын ұғып алыңыз.
- •2.2.2. Жаңа сөздермен танысыңыз.
- •2.2.8. Төменде берілген сөздермен сөз тіркестерін жасаңыз.
- •Неке қию.
- •2.2.9. Мақалдарға мән беріңіз. Олар адамды неге шақырады?
- •2.2.10. Сұрақтарға нақты мысалдармен жауап беріңіз.
- •2.2.11. Мәтінді оқып, мазмұндаңыз.
- •2.2.12. «Анасына қарап, қызын ал» деген мақалды қалай түсінесіз? деген сұраққа жазбаша жауап беріңіз.
- •2.2.13. Сөйлемдерді толықтырыңыз.
- •2.2.14. Отбасылық бюджет туралы.
- •2.2.15. Төмендегі сөз тіркестерінің мағыналарын салыстырып оқып, ұғып алыңыз.
- •3.1.2. Жаңа сөздермен таныс болыңыз.
- •3.1.3. Сұхбаттасыңыз.
- •3.1.4. Мақалдарды біліп алыңыз.
- •3.1.8. Жаңа сөздер мен сөз тіркестерін біліп алыңыз.
- •3.1.9. Төмендегі өлеңнен сілтеу есімдіктерін табыңыз.
- •3.1.10. Суретке қарап, мәтіннен құрыңыз. Мәтінде ілік, барыс, табыс және жатыс септігіндегі сөз тіркестері болсын.
- •3.1.11. Сөйлемнің дұрыс нұсқасын табыңыз.
- •3.1.12. Мәтінді оқып, баяндап беріңіз.
- •3.1.13. Төмендегі сұрақтарға өз сөзіңіхзбен толықтырып жауап беріңіз.
- •4. Мінез және келбет.
- •4.1. Адамның жан дүниесі және сыртқы келбеті.
- •4.1.1.Мәтінді оқып, мағынасын сөздіктің көмегімен ұғып алыңыз. Мінез – адам сыны
- •4.1.1.Жаңа сөздерді біліп алыңыз.
- •Әдеп жайлы біліп алыңыз.
- •4.1.14.Берілген сөздерді құрамына қарай талдап, жалғанған қосымшаларды атаңыз.
- •4.2. Замандас келбеті. Адам сәні
- •4.2.1. Төмендегі сын есімдерді төрт шырайда түрлендіріп жазыңыз, олармен сөйлем құраңыз (ауызша)
- •4.2.2. Мәтінді оқып, сөздіктің көмегімен мазмұнын ұғып алыңыз. Сұлулық жайлы
- •4.2.3. Жаңа сөздердің баламасын сөздіктен қарап, жазыңыз, біліп алыңыз.
- •4.2.4. Сұрақтарға жақша ішіндегі сөздерді пайдалана отырып жауап беріңіз.
- •4.2.5. Жағдаяттық тапсырманы орындаңыз.
- •4.2.6. Оқыңыз, қызық! Табиғат пен тағам арасындағы байланысты оқып, сын есімдерге мән беріңіз.
- •4.2.7. Есте сақтаңыз.
- •4.2.8. Сөйлемдерді сын есімдермен толықтырыңыз.
- •4.2.9. Мәтінді оқып, сөздіктің көмегімен мазмұнын ұғып алыңыз. Замандастарымыз арамызда жүр.
- •4.2.10. Жаңа сөздер.
- •4.2.15. Жаңа тіркестерге сұрақ қойыңыз, сөздіктің көмегімен орыс тіліне аударыңыз.
- •4.2.20. Мағыналары бір-біріне қарама-қарсы және бір-бірімен мағыналас тұрақты тіркестерді ажыратып жазыңыз.
- •5. Уақыт және адам.
- •5.1.4. Мәтінді жоспар бойынша мазмұндаңыз.
- •5.1.5. Мәтінде кездесетін жаңа сөздерді біліп алыңыз.
- •5.1.6. Сан есімдерге тиісті қосымшалар жалғап, сұхбаттасыңыз. Дара, күрделі сын есімдерді табыңыз.
- •5.1.7. Өлеңді оқып, мазмұнын ұғып алыңыз.
- •5.1.8. Төмендегі сөз тіркестерінің мағынасын жазыңыз.
- •5.1.9. Сұхбаты толықтырып жазыңыз.
- •5.1.10. Мәтінді оқып, мазмұндаңыз. Сұрақтарға жауап беріңіз.
- •5.1.11.Есте сақтаңыз:
- •5.1.12.Үлгіге сәйкес сұхбат құрыңыз.
- •5.1.13.Досыңызбен сөйлесіңіз. Сіз досыңызбен келісесіз бе?
- •5.1.15. Тест тапсырмаларын орындаңыз.
- •6. Бос уақыт және қызығушылық.
- •6.1.Студенттің бос уақыты. 50 минуттық дәріс және студент.
- •6.1.2.Төмендегі сан есімдерден реттік сан есімдер жасап, олармен ауызша сөйлем құраңыз.
- •6.1.3. Жинақтық сан есімдерді табыңыз.
- •6.1.4. Мәтінді оқып, сөздіктің көмегімен аударыңыз, мағынасын өз сөзіңізбен айтыңыз. Студенттің бос уақыты
- •6.1.5. Жаңа сөздермен танысыңыз.
- •6.1.6. Сұрақтарға жауап жазыңыз.
- •6.1.7. Сөйлесіңіз.
- •6.1.8. Мәтінді оқып, мағынасын ұғып алыңыз, баяндаңыз.
- •6.1.9. Төмендегі суретке қарап, сұрақтарға жауап жазыңыз.
- •7.Денсаулық – зор байлық
- •7.1. Дені саудың – жаны сау
- •7.1.1. Мәтінді оқып, мағынасын ұғып алыңыз.
- •7.1.2. Сұрақтарға жауап беріңіз.
- •7.1.3. Оқып жаттығыңыз. Асты сызылған сөздерге назар аударыңыз.
- •7.1.4. Сөйлесіңіз, қажетті жалғауды қойыңыз.
- •7.1.5. Мақалдарды, ғұламалардың сөздерін еске сақтаңыз
- •7.1.6. «Иә» және «жоқ» сөздерін пайдалана отырып, сұрақтарға жауап беріңіз.
- •7.1.7. Қазақ тілінде апта күндерін еске түсіріңіз, сұрақтарға жауап беріңіз.
- •7.1.8. Сұхбатты оқыңыз және еске сақтаңыз.
- •7.1.9. Мәтінді оқып, ауызша талдаңыз.
- •7.1.10. Тірек сөздерді пайдаланып, сұрақтарға жауап беріңіз.
- •7.1.11. Сөйлемдердегі сөздерді, тиісті септік жалғауларын қойып, толықтырыңыз.
- •7.1.12. Берілген сөздермен барыс септігінде сөйлем құраңыз.
- •7.1.13. Мәтінді оқып, мағынасын ұғып алыңыз.
- •7.1.14. Сұхбатты, сөйлемдерді толықтырып оқыңыз. Жаңа сөздерді есте сақтаңыз.
- •7.1.15. Мәтінді оқып, орыс тіліне аударыңыз.
- •7.1.16. Сұхбаатты толықтырыңыз.
- •7.2. Ауру – астан. Тазалық – денсаулық кепілі
- •7.2.2. Мәтіннен есімшелерді теріп жазыңыз.
- •7.2.9. Сұрақтарға жауап беріңіз.
- •7.2.10. Мақалдар мен мәтелдерді еске сақтаңыз.
- •7.2.11. Мәтінді оқып, мағынасын ұғып алыңыз.
- •7.2.12. Сұхбатты толықтырыңыз.
- •7.2.13. Үлгі бойынша сөйлем құраңыз.
- •7.2.19. Жаңа сөздермен таныс болыңыз.
- •7.2.20. Сұрақтарға жауап беріңіз.
- •7.2.21. Тест тапсырмаларын орындаңыз.
- •Сегізінші сабақ (1-сағат)
- •Грамматикалық нұсқа
- •Лексика-грамматикалық тапсырмалар
- •Сегізінші сабақ (2-сағат)
- •Тоғызыншы сабақ (1-сағат)
- •Тәуелсіздік жолында
- •Тәуелсіздік тұғыры
- •Оныншы сабақ (1-сағат)
- •7. Мына сөз тіркестерін қалай түсінесіз?
- •7. Кестенің оң жағы мен сол жағын сәйкестендіріңіз.
- •8. Мәтіннен мына сөз тіркестері кездесетін сөйлемдерді тауып оқыңыз.
- •9. Қазақстанның төмендегі елдермен ынтымақтастығы елімізге қандай мүмкіндіктер береді деген сұраққа жауап беріңіз.
- •10. Сөйлемдерді оқыңыз. Жақшаның ішіндегі етістіктерді осы, өткен, келер шақтарда көрсетіңіз.
- •ОНыншы сабақ (3 сағат) Қазақстан жӘне халықаралық ұйымдар
- •2. А) Мәтіннен тірек сөздер мен сөз тіркестерін тауып жазыңыз.
- •Он бірінші сабақ (1-2 сағат)
- •Мен қазақ елінің патриотымын
- •Он бірінші сабақ (3-сағат)
- •Сабақты пысықтау сұрақтары:
- •Лексика-грамматикалық тапсырмалар
- •Он екінші сабақ (2-сағат)
- •Елордасы – Астана
- •Он екінші сабақ (3-сағат) Астананың үш ерекшелігі
- •Он үшінші сабақ (1сағат)
- •Жалғаулықтар
- •Лексика-грамматикалық тапсырмалар
- •Мемлекетіміздің тілі
- •Ұлттық тіл
- •Боөж тапсырмасы
- •Он төртінші сабақ (1-2сағат)
- •Он төртінші сабақ (3-сағат)
- •Ұлттық дәстүр
- •14 Сабақ
- •Қос сөз және біріккен сөздер
- •Лексика-грамматикалық тапсырмалар
- •Он бесінші сабақ (2-сағат)
- •Ұлттық мәдениет
- •Он бесінші сабақ (3-сағат) Мәдени мұра
- •Екінші семестр бірінші сабақ (1- сағат)
- •Лексика-грамматикалық тапсырмалар
- •Бірінші сабақ (2-сағат)
- •Екінш сабақ (1-сағат)
- •Септеулік шылаулар
- •Лексика-грамматикалық тапсырмалар
- •Екінші сабақ (2-сағат)
- •Екінші сабақ (3-сағат)
- •Боөж тапсырмасы
- •Үшінші сабақ (1-сағат)
- •Лексика-грамматикалық тапсырмалар
- •Үшінші сабақ (2-сағат)
- •Классикалық әдебиет
- •Үшінші сабақ (3-сағат) Мейірімді бала
- •Ы. Алтынсарин ортақ Абай
- •Төртінші сабақ (1-сағат) Адам мен табиғат егіз Мен және қоршаған орта
- •1. Төмендегі сұрақтарды топ болып талқылаңыздар.
- •2. Мәтіннен шылауларды тауып, олардың сипатын анықтаңдар: қандай мәнде қолданылып, қандай қызмет атқарып тұрғанын көрсетіңдер.
- •6. Алматы қаласының экологиялық жағдайы туралы ой алмасыңыздар.
- •7. «Айнала, қоршаған орта және оны дамыту» тақырыбына шығарма жазыңыз.
- •8. Р.Мұқанованың «Мәңгілік бала бейне» қойылымы бойынша пікір алмасу.
- •Шылау сөздер
- •3. Жалғаулық шылаулар
- •Семей сынақ алаңының зардаптары
- •2. Мәтіннен шылауларды тауып, тіркескен сөздерге қандай мағына үстеп тұрғанын байқаңыз.
- •3. Септеулік шылау арқылы байланысып тұрған сөздерді септеулігімен бірге теріп жазыңыз. Арал теңізі
- •Бесінші сабақ (1-сағат)
- •Грамматикалық нұсқа
- •Көсемше Лексика-грамматикалық тапсырмалар
- •Тоғызыншы сабақ (2-сағат) Адам және табиғат
- •Бесінші сабақ (3-сағат)
- •Алтыншы сабақ (1-сағат)
- •Грамматикалық нұсқа
- •Лексика-грамматикалық тапсырмалар
- •Алтыншы сабақ (2-сағат) Саяхат және туризм
- •Алтыншы сабақ (3-сағат)
- •Есептік
- •Жетінші сабақ (1-сағат)
- •Туризмнің даму тарихы
- •6. Сөздерді тиісті орнына қойыңыз.
- •7. «Әлемдегі туристік орталыққа» саяхат жасаңыз.
- •8. Кестеге жоғарыдағы мәтіннен дара сан есімдерді бір бағанға, күрделі сан есімдерді екінші бағанға жазыңыз.
- •9. Берілген есептік сан есімдерден реттік, топтау, жинақтық, болжалдық сан есімдер жасап, сөзбен жазыңыз.
- •1.Берілген сөздердің мағынасын түсіндіріп, сөйлем құраңыз.
- •Қазақстандағы туризм
- •4. Мәтін құрамындағы сан есімдерге толық талдау жаса-ңыз. Яғни құрамына, мағынасына, сұрағына, атқаратын қызме-тіне қарай табыңыз.
- •6. Қазақстанға шетелден досыңыз (туысыңыз, танысыңыз) келді, қайда апарар едіңіз?
- •7. Алматыға ауылдан досыңыз келді, саяхатты неден бастайсыз? Сұхбат құрастырыңыз.
- •8. Мына сұрақтардың жауаптарын жазыңыз.
- •10. Төмендегі кестені толтырыңыз.
- •Сегізінші сабақ
- •Боөж тапсырмалары
- •Боөж тапсырмалары
- •Боөж тапсырмалары
- •Он бірінші сабақ Қазақстан – әлемдік кеңістікте Шартты бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлем
- •Қазақстан – Азия барысы
- •Боөж тапсырмалары
- •Он екінші сабақ Тәуелсіз Қазақстанның жарқын бейнесі Сабақтас құрмалас сөйлем
- •Жаса, Қазақстан
- •Он үшінші сабақ Қазақстандағы білім беру жүйесі Себеп бағыныңқы сабақтас
- •Білім беру жүйесіндегі тың серпіліс
- •Білім де бәсекеге түседі
- •1. Сұрақтарға жауап беріңіздер.
- •2. Сөздердің мағынасына мән беріңіздер:
- •3. «Елдің мақсаты – елулікке жету» туралы пікіріңіз қандай?
- •6. А) Сөз тіркестерін пайдаланып сөйлем құраңыздар.
- •8. Сөйлемнің құрылысын өзгертіңіздер.
- •9. Мақал-мәтелдердің мәнін түсініңіздер.
- •1. Сұрақтарға жауап беріңіз.
- •2. Сөз тіркестерінің мағыналарына көңіл аударыңыз.
- •3. Жоғарыдағы сөз тіркестерімен жай сөйлем құрастырыңыз.
- •6. А) Сөйлемнен жай және тәуелді септеліп тұрған сөздерді табыңыз.
- •7. Сұрақтарға жауап беріңіз.
- •Ғылым мен техника Мақсат бағыныңқы сабақтас
- •Ғылым – инновациялық экономиканың негізі
- •1 Семестрдегі аралық бақылау жұмысының тапсырмалары
- •14. Дұрыс жазылған сөздердің қатарын белгілеңіздер
- •15. Отбасына байланысты ұғымдарды белгілеңіздер.
- •16. Мамандықпен байланысты ұғымдарды белгілеңіздер.
- •18. Табиғат құбылыстарына байланысты ұғымдарды белгілеңіздер.
- •2. Шартты бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсетіңіздер.
- •18. Сұраулы сөйлемді көрсетіңіздер.
- •7. Сөйлемді толықтырыңыз.
- •1. Дұрыс жауабын таңдаңыз.
Тоғызыншы сабақ (1-сағат)
Лексикалық тақырып: Тәуелсіздік тұғыры
Грамматикалық тақырып: Шылау
Сөздік
Тәуелсіздік – независимость
шайқасты, күресті - воевали
бостандығы - свобода
отаршылдық - калониязаторство
нығайту - укрепить
кеңпейіл халқы – широкая душа народа
шексіз даласы – безконечный край
ұлы арман – заветная мечта
ғой, (қой)- же
кейін- потом
арқылы- через
немесе- или
бірақ- но
и- және, мен
Бізде бір ғана Отан бар. Ол – тәуелсіз Қазақстан!
Н.Назарбаев
Тәуелсіздік жолында
Қазақ жерінің тарихы өте ежелден басталады. Ал қазақ халқының дербес мемлекет болуы, бұл ХV ғасырдың ортасы. Керей және Жәнібек хандар құрған Қазақ мемлекеті өзінің тәуелсіздігі үшін күресіп келді. Бұдан соң да қазақ жерінде халық қамын ойлаған хандар аз болған жоқ. Олар елдің тәуелсіздігі үшін елін, жерін қорғап, соғыста жаумен шайқасты. Хақназар, Тәуекел, Жәңгір, Кенесары хандар сондай шайқастарда болды. Демек, олар болашақ ұрпақтың бақыты, үшін күресті. Қасым, Тәуке, Абылай хандар да бүкіл өмірін халқына арнады. Орыс отаршылдығы кезінде Қазақстан Ресейге бағынды. ХХ ғасырдың басында отаршылдыққа қарсы Алаш қозғалысы ұйымдастырылды. Кеңес тұсындағы отаршылдыққа қарсылық 1986 жылығы Желтоқсан көтерілісінде көрінді. Бұл жастардың тәуелсіздікке ұмтылуы болатын. 1991 жылы қазақ елінің тәуелсіз болуы – сан ғасырлық күрестің жемісі. Қазақ халқы – тәуелсіздік үшін күрескен, азаттыққа лайықты халық. Оны нығайту жолында Қазақстан Республикасының тұңғыш Президенті Н.Назарбаев үлкен еңбек сіңірді.
Біздің міндетіміз – сол тәуелсіздігіміздің нығаюына үлес қосу. Еліміздің басты байлығы – кеңпейіл халқы және шексіз даласы. Ал, ең басты құндылығы – тәуелсіздігі.
Грамматикалық нұсқа
Атау с., Барыс с., Шығыс с., Көмектес септіктерде тұрған сөзбен ғана тіркесіп қолданады. Үшін, сайын, дейін, туралы, сияқты, кейін, соң, бері, бірге, қабат, қатар
|
Сөздер мен сөйлемдерді байланыстырады. Және, да, бірақ, дегенмен, алайда, өйткені, себебі, сондықтан, сол үшін, не, немесе, я, яки, болмаса кейде, бірде, біресе, егер. |
Сөздерді байланыстырмайды., қосымша мағына береді. Ма, ме, ба, бе, -ақ, ау, -мыс, түгіл, ғана, тек, -ды, ді, ты, ті |
Мектепке(неге?)дейін бірге бардық. Мен әкеммен(кіммен?) бірге кешке(неге?) шейін жұмыс істедім. Көпір (не?) арқылы өттік.
|
Биыл мектеп бітіремін және оқуға түсемін. Оқуға түспеймін, өйткені жұмыс істеуім керек. |
Мен солдатпын ғой! Ол мектепке барды ма? Дәмін татық-ау. Берілген тапсырманы орындапты-мыс. |
Есіңде сақта!
Ма, ме, па, пе, ба, бе, да, де, та, те шылаулары бөлек жазылады.
Көктемде ауыл(да), дала(да), қала(да) жайнап құлпырады.
Ауыл(да) (қай жерде?) бірге оқығанбыз.
Қала(да) (қайда?) зәулім үйлер салынып жатыр.
Телехабарда ән(де), жыр(да), кино(да) кезектесіп жүріп жатады
Ма, ме, ба, бе, па, пе– етістіктің болымсыз түрінде жұрнақ ретінде бірге жазылады.
Барма, айтпа, жазба, төкпе, сөкпе, сындырма.
-ау, -ай,-ақ, -ды, -ді шылаулары дефис арқылы жазылады7
Ол көргенін айтқан-ды. (сондай-ақ, көрген-ау, берген-ақ)
Лексика-грамматикалық тапсырмалар
1-тапсырма.Тірек сөздер мен сөз тіркестерін есте сақтаңыз.
2-тапсырма. «Отан» сөзін айтқанда ойыңызға оралатын ұғымдарды атаңы
3-тапсырма. Төмендегі тәуелсіздік шежіресін жаттап алыңыздар.
1991 жылғы 25 қазанда Қазақстан егемендік жөнінде декларация қабылдады.
1991 жылғы 16 желтоқсанды Қазақстан тәуелсіздігін жариялады.
1992 жылы маусым айында Қазақстан БҰҰ-на мүше болды. Осы айда Қазақстан Республикасы мемлекеттік рәміздерін бекітті
1993 жылғы 15 қарашада Қазақстан Республикасының ұлттық валютасы – теңге айналымға енгізілі.
1994 жылы Қазақстанның мемлекеттік марапаттары бекітілді.
1995 жылғы 30 тамызда бүкілхалықтық референдумда Қазақстан Республикасының Конституциясы қабылданды.
1997 жылғы 11 шілдеде Тілдер туралы заң қабылданды.
1998 жылғы қарашада мемлекет астанасы Ақмола қаласына көшті.
2010 жылғы желтоқсанда Астанада Еуропа қауіпсіздігі мен ынтымақтастық ұйымының саммиті өткізілді.
2011 жылғы қаңтар-ақпан айларында VII қысқы Азия ойындары Астана, Алматы қалаларында өткізілді.
4-тапсырма. «Дыбыстар сөйлейді» ойыны. Берілген әріптерге Қазақстанға, тәуелсіздікке байланысты сөздер айтқызу.
А– тамекен
З –
А –
Т –
Т –
Ы –
Қ –
5-тапсырма. Төмендегі сөздерді бір-бірімен сәйкестендіріп, сөз тіркесін құрастырыңыз.
өте Азияда
қамын президент
мемелекеттің жаумен ұрпақтың шайқасты
болашақ халқы
тұңғыш ойлаған
біздің өкілдері
кеңпейіл тәуелсіздігі
ұлт міндетіміз
ғарышқа ежелден
қысқы самғады
6-тапсырма. Сөйлемдерді дұрыс құрастырыңыз.
1. Қазақ / басталады/ өте /тарихы /ежелден/ жерінің.
2. Қазақ / арқасында /тәуелсіздігіне / осындай / халқы / жанын /үшін/ елі ұлдарының/ қиятын/ жетті.
3. БҰҰ-на/ айында/ жылы/ Қазақстан/ болды/ маусым/ мүше/1992.
4. 1998/ Ақмола/ мемелекет /жылы / көшті /қаласына/ астанасы.
5. Қазақстан Республикасының / сіңірді / тәуелсіздікті / үшін /нығайту / Н.Назарбаев / тұңғыш президенті / үлкен еңбек.
6. Тәуелсіздік / сондықтан / қымбат / әрбір азаматқа / болуы тиіс.
7. Ең басты байлығы / – кеңпейіл /халқы / еліміздің / және / шексіз/ даласы.
8. Конституциясы, / Елтаңбасы, /Туы және Гимні / Тәуелсіз /еліміздің / бар.
9. Отанын қорғау, / рәміздерін / мемлекеттік / білу, / құрметтеу – азаматтың / парызы /әрбір.
7-тапсырма. Көп нүктенің орнына тиісті шылауларды қойып жазыңыз.
Сабақта Қазақстан ...... оның тәуелсіздігі ....... әңгіме болды.
Тәуелсіздік желтоқсан көтерілісінен ...... келді
Сенің отаның Қазақстан .....?
Студент сен ...., мен ....?
Шіркін-..., керемет деген осындай болады екен!
Тәуелсіздікке елі .... жанын қиятын ұлдарының арқасында жетті.
Соңғы көтеріліс 1986 жылға .... тәуелсіздік жолында қаншама көтерілістер болған.
Мен Ресейде туылғанмын, ..... Қазақстанда тұрамын.
Тәуелсіздікке оңай қол жеткізген жоқпыз, ..... оны берік қолда ұстап тұру парызымыз.
«Абай жолын» оқыған .... оқи бергің келеді.
8-тапсырма. Септеулік шылауларды семантикалық картаға толтырыңыз.
-
Мысалдар
Атау септік
Барыс септік
Шығыс септік
Көмектес септік
1
арқылы
+
2
таман
3
әрі
4
кейін
5
бірге
6
жөнінде
7
қатар
8
кейін
9
сайын
10
гөрі
11
үшін
12
қабат
9-тапсырма. Сызбаны толықтырыңыз .
Шылаудың түрлері
10–тапсырма. Берілген шылаулармен «Тәуелсіздік тұғыры» тақырыбына сай сөйлемдер құраңыз.
арқылы, үшін, дейін, немесе, ма, бе, қабат, дегенмен, алайда, сияқты, бірақ, себебі, ғана, соң.
11–тапсырма. Сызбаны толықтырыңыз
Септеулік шылау |
Демеулік шылау |
Жалғаулық шылау |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Қазақстан Республикасы қандай мемлекет?
Қазақ хандығы қай уақытта құрылды?
Қазақ хандығын құрған хандар туралы не білесің?
Қазақ хандығының өркендеуіне үлес қосқан қандай хандарды білесің?
ХХ ғасыр басында отаршылдыққа қарсы ұйымдастырылған қандай қозғалыс?
Алаш қозғалысына қатысқан қандай қайраткерлерді білесің?
1986 жылы жастардың отаршылдыққа қарсы шыққан көтерілісі қалай аталды?
Қазақстан тәуелсіздігін қашан алды?
Қазақстанды нығайту жолында үлкен еңбек сіңірген, тұңғыш Елбасы кім?
Қазақ халқының ең басты құндылығы не деп ойлайсың?