- •Гісторыя кнігі
- •Складальнік л. І. Доўнар
- •Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь
- •Тлумачальная запіска
- •Прыкладны тэматычны план
- •Змест дысцыпліны Уводзіны
- •Раздзел і. Гісторыя кнігі як састаўная частка кнігазнаўства (бібліялогіі) Тэма 1. Тэарэтычныя і метадалагічныя падыходы да вывучэння гісторыі кнігі
- •Тэма 2. Узнікненне і развіццё гісторыі кнігі як навукі ў Беларусі
- •Раздзел іі. Генезіс пісьменства Тэма 3. Узнікненне і развіццё пісьма. Пісьмо на старажытных землях Беларусі ў дахрысціянскі перыяд
- •Раздзел ііі. Гісторыя рукапіснай кнігі Тэма 4. Кніга Старажытнага Усходу
- •Тэма 5. Кніга ў антычным грамадстве
- •Тэма 6. Кніга ў эпоху Сярэднявечча
- •Тэма 7. Пісьменства і кніга на тэрыторыі Старажытнай Русі. Кніга Беларусі часоў Полацкага княства
- •Тэма 8. Рукапісная кніга Беларусі ў Вялікім княстве Літоўскім (другая палова хііі – XVIII ст.)
- •Раздзел IV. Гісторыя кнігадрукавання Тэма 9. Узнікненне і распаўсюджанне кнігадрукавання ў эпоху Адраджэння (XV – першая палова XVII ст.)
- •Тэма 10. Узнікненне беларускага кнігадрукавання. Дзейнасць Францыска Скарыны і яго паслядоўнікаў (XVI – першая палова XVII ст.)
- •Тэма 11. Кніга ў эпоху Асветніцтва
- •Тэма 12. Выдавецкая дзейнасць у Беларусі ў межах Вялікага княства Літоўскага і Рэчы Паспалітай (другая палова xviі – XVIII ст.)
- •Тэма 13. Кніга ў эпоху Новага часу (хіх – пачатак хх ст.)
- •Тэма 14. Кніга Беларусі ў перыяд Расійскай імперыі (канец XVIII – пачатак хх ст.)
- •Тэма 15. Кніга ў эпоху Навейшага часу (першая палова хх ст.)
- •Тэма 16. Кніга Беларусі ў 1917 – 1991 гг.
- •Раздзел V. Гісторыя сучаснай кнігі Тэма 17. Кніга ў эпоху Навейшага часу (другая палова хх – пачатак ххі ст.)
- •Тэма 18. Кніга Беларусі на сучасным этапе
- •Інфармацыйная частка Літаратура
- •Тэорыя інфармацыі і дакументалогія
- •Заняткі па засваенню тэарэтычнага матэрыялу Семінары
- •Літаратура
- •Методыка правядзення заняткаў:
- •Семінар 2. Эвалюцыя пісьма і пісьменства Пытанні:
- •Літаратура
- •Методыка правядзення заняткаў:
- •Літаратура
- •Методыка правядзення заняткаў:
- •Семінар 4. Гісторыя вынаходніцтва і распаўсюджання кнігадрукавання
- •Літаратура
- •Методыка правядзення заняткаў:
- •Методыка правядзення заняткаў:
- •Літаратура
- •Тэсты тэст №1.
- •1 Варыянт:
- •2 Варыянт:
- •3 Варыянт:
- •4 Варыянт:
- •5 Варыянт:
- •6 Варыянт:
- •Тэст №2.
- •Тэмы для самастойнай працы студэнтаў
- •Метадычныя ўказанні да самастойнай працы
- •4. Пытанні для падрыхтоўкі да экзамену
- •Рэкамендуемыя формы кантролю за засваеннем курса
- •Карта ацэнкі работы студэнта
Методыка правядзення заняткаў:
Да заняткаў студэнты рыхтуюць адказы на тэст №1 (праводзіцца на пачатку заняткаў).
Адказы на пытанні па тэме семінара могуць быць аформлены ў выглядзе электроннай прэзентацыі з выкарыстаннем ілюстрацыйнага матэрыялу.
Усе выкананыя працы здаюцца выкладчыку.
Семінар 4. Гісторыя вынаходніцтва і распаўсюджання кнігадрукавання
Узнікненне кнігадрукавання на Ўсходзе (Кітай, Карэя, Японія).
Эпоха Адраджэння і распаўсюджанне кнігадрукавання ў Еўропе. Вынаходніцтва І. Гутэнберга і дзейнасць першадрукароў.
Узнікненне славянскага кнігадрукавання. Пачатак беларускага кнігавыдання. Ф.Скарына і яго паслядоўнікі.
Асаблівасці кнігавыдання Беларусі ў часы Рэфармацыі і Контрэфармацыі. Вядучыя выдаўцы і друкары.
Кніжныя помнікі кірылічнага і лацінскага друку буйнейшых друкарняў Беларусі другой паловы XVI – XVIIІ ст.
Узнікненне перыядычнага друку.
“Беларуская школа” мастацтва беларускіх старадрукаў XVI – XVIII стст.
Інкунабулы і палеатыпы: азначэнне паняццяў.
Літаратура
асноўная
Аронов, В. Эльзевиры / В. Аронов. – М. : Книга, 1975. – 83 с. : ил.
Баренбаум, И. Е. Всеобщая история книги : учебник / И. Е. Баренбаум, И. А. Шомракова. – СПб., 1996. – С. 47–97.
Бярозкіна, Н. Ю. Гісторыя кнігадрукавання Беларусі (ХVІ – пач. ХХ ст.) / Н.Ю. Бярозкіна. – 2-е выд. – Мн., 2000. – С. 12–76.
Владимиров, Л. И. Всеобщая история книги / Л. И. Владимиров. – М. : Книга, 1998. – С. 92–130, 200–221, 236–281.
Галенчанка, Г. Праблемныя дакументы Скарыніяны ў кантэсце рэальнай крытыкі / Г. Галенчанка // 480 год беларускага кнігадрукавання : матэрыялы Трэціх Скарынаўскіх чытанняў. – Мн., 1998. – С. 9–20. (Беларусіка=Albaruthenica ; кн. 9).
Доўнар, Л. І. Выдавецкая справа / Л. І. Доўнар // Беларуская энцыклапедыя : у 18 т. – Мн. : БелЭн, 2004. – Т. 18, кн.2 : Рэспубліка Беларусь. – С. 428–436.
История книги / под ред. А. А. Говорова, Т. Г. Куприяновой. – М., 2001. – С. 55–73.
Книга : энциклопедия. – М. : БРЭ, 1999. – 800 с. – Са зместу: Анонимная типография. – С. 36 ; Гутенберг И. – С. 185–186 ; Инкунабулы. – С. 246–248 ; Кириловское книгопечатание. – С. 286–288 ; Китай. – С. 290 ; Книгопечатание. – С. 316-318 ; Мстиславец П. – С. 428-429; Палеотипы. – С. 467–468 ; Фёдоров И. – С. 665–667 ; Япония. – С. 744.
Лазурский, В. В. Альд и альдины / В. В. Лазурский. – М. : Книга, 1977. – 141 с.
Немировский, Е. Л. Изобретение Иоганна Гутенберга. Из истории книгопечатания. Технические аспекты / Е. Л. Немировский. – Москва : Наука, 2000. – С. 11–221.
Немировский, Е. Л. Книгопечатание / Е. Л. Немировский // Книговедение : энциклопедический словарь. – М., 1982. – С. 262–264.
Немировский, Е. Л. Начало славянского книгопечатания кирилловским шрифтом / Е. Л. Немировский // Книга. Исслед. и материалы. – М., 1991. – Сб. 63. – С. 52–71.
Слука, А. Г. Беларуская журналістыка. У 3 ч. Ч. 1 : вучэб. дапам. / А. Г. Слука. – Мн. : БДУ, 2000. – С. 6–29, 58–101.
Функе, Ф. Книговедение / Ф. Функе. – М., 1982. – С. 26–61.
Шматаў, В. Ф. Мастацтва беларускіх старадрукаў XVI–XVIII стст. / В. Ф. Шматаў. – Мн. : Тэхналогія, 2000. – 132 с.
Шомракова, И. А. Всеобщая история книги : учеб. пособие / И. А. Шомракова, И. Е. Баренбаум. – СПб., 2005. – С. 38–87.
дадатковая
Баренбаум, И. Е. История книги / И. Е. Баренбаум. – М., 1984. – С. 24–32.
Владимиров, Л. И. Литовец Джон Леттоу – лондонский книгопечатник / Л. В. Владимиров // Книга. Исслед. и материалы. – М., 1973. – Сб. 26 – С.183–190.
Вялікае княства Літоўскае : энцыклапедыя : у 2 т. – Мн. : БелЭн, 2005. – Т. 1. – С. 58–66, 111–119, 120–123, 124–129, 143–145, 147–149, 152–166.
Галенчанка, Г. Брацкае кнігадрукаванне / Георгій Галенчанка // Вялікае княства Літоўскае : энцыклапедыя : у 2 т. – Мн. : БелЭн, 2005. – Т. 1. – С. 343–346.
Галенчанка, Г. Я. Васіль Цяпінскі – паслядоўнік скарынінскай справы / Г. Я. Галенчанка // 450 год беларускага кнігадрукавання. – Мн., 1968. – С. 171–178.
Галенчанка, Г. Я. Францыск Скарына – беларускі і ўсходне-славянскі першадрукар / Г. Я. Галенчанка. – Мн. : Навука і тэхніка, 1993. – 280с.
Голенченко, Г. Я. Симон Будный: Книгоиздательская деятельность в Белоруссии / Г. Я. Голенченко // Из истории книги, библиотечного дела и библиографии в Белоруссии. – Мн., 1970. – С. 168–193.
Григорьев, Е. И. Книгопечатание в России: спор о первых экземплярах / Е. И. Григорьев // Научная книга. – 2001. – ІІ. – С. 18-25.
Зернова, А. С. Типография Мамоничей в Вильне (XVII век) / А. С. Зернова // Книга. Исслед. и материалы. – М., 1959. – Сб. 1. – С.167–223.
Клімаў, І. П. Выданне В. Цяпінскага і яго друкарня / І. П. Клімаў // Здабыткі : дакум. помнікі на Беларусі. – Мн., 2001. – Вып. 4. – С. 74–88.
Лабынцаў Ю. Пачатае Скарынам. Беларуская друкаваная літаратура эпохі Рэнесансу / Ю. Лабынцаў ; пер. з рускамоўн. арыг. С. Шупы. – Мн. : Маст. літ., 1990. – 333 с. : іл.
Марозава, С.В. Уніяцкая царква ў этнакультурным развіцці Беларусі (1596–1839 гады) / С.В.Марозава ; пад навук. рэд. У.М.Конана. – Гродна, 2001. – С.87–119. – Тое самае [Электронны рэсурс].
Немировский, Е. Л. Возникновение славянского книгопечатания / Е. Л. Немировский. – М. : Наука, 2003. – 534 с. : ил. – (История славянского кирилловского книгопечатания XV – начало XVII в. ; [т.] 1).
Немировский, Е. Л. Начало славянского книгопечатания / Е. Л. Немировский. – М. : Книга, 1971. – С. 76–172, 173–216.
Самайлюк, Т. А. Выдавецкая дзейнасць ордэна езуітаў у Вялікім княстве Літоўскім xviii ст. Полацкая друкарня езуіцкай акадэміі (1787–1820) / Т. А. Самойлюк // Беларуская кніга ў кантэксце сусветнай кніжнай культуры : зб. навук. арт. : у 2 ч. / Бел. дзярж. ун-т культуры і мастацтваў. – Мн., 2006. – Ч. 1. – С. 114–121.
Самайлюк, Т. А. Друкарская дзейнасць ордэна францысканцаў у Вялікім княстве Літоўскім XVIII ст. / Т. А. Самайлюк // Wspólnota pamięci. Studia z dziejów ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej / red. J. Gwiździk, J. Malicki. – Katowice : Biblioteka Śląska 2006. – S. 255–260.