- •Аналитикалық, физикалық және коллоидтық химия пәні бойынша
- •Астана 2010 мазмұны
- •1 Бөлім. Физикалық химия
- •2 Бөлім. Аналитикалық химия
- •3 Бөлім. Коллоидтық химия
- •Аналитикалық, физикалық және коллоидтық химия пәнін оқытудың әдістемелік нұсқаулары
- •Глоссарий
- •Зертханалық жұмыстарды орындаудың әдістемелік нұсқаулары
- •Химиялық зертханада жұмыс істегенде қолданатын сақтық шаралары
- •Реактивтерді пайдалану ережелері
- •Таразы және таразыда өлшеу
- •Химиялық ыдыстардың түрлерімен танысу
- •1. Оқытушы туралы мәлімет:
- •6.1 Дәрістік сабақтардың тізбесі
- •6.2 Зертханалық сабақтардың тізбесі
- •7. «Аналитикалық, физикалық және коллоидтық химия» пәні бойынша сөж орындау және тапсыру кестесі
- •8. Әдебиеттер тізімі
- •8.1. Негізгі әдебиет
- •8.2. Қосымша әдебиет
- •9. Курс саясаты
- •10. Білімді бағалау ақпараты
- •11. Бағалау саясаты Емтиханда білімін бағалау сызба нұсқасы
- •Студенттердің білімін бағалау шкаласы
- •Әдістемелік қамтамасыз етілу картасы
- •1 Бөлім. Физикалық химия Химиялық термодинамика және кинетика
- •Тақырып бойынша бақылау сұрақтары
- •1 Тәжірибе. Калий гидроксидінің сумен әрекеттесу реакциясының жылу эффектісі
- •3 Тәжірибе. Бейтараптану реакциясының жылу эффектісін анықтау
- •4 Тәжірибе. Химиялық реакция жылдамдығының әрекеттесуші заттардың концентрациясына тәуелділігі
- •5 Тәжірибе. Химиялық реакция жылдамдығының температураға тәуелділігі
- •6 Тәжірибе. Сутегі пероксидінің каталитикалық айырылуы
- •7 Тәжірибе. Қайтымды реакцияның химиялық тепе-теңдігінің ығысуы
- •Тақырып бойынша бақылау сұрақтары
- •1 Тәжірибе. Сыну көрсеткіші арқылы ерітіндінің концентрациясын анықтау.
- •Электролит ерітінділері
- •Тақырып бойынша бақылау сұрақтары
- •1 Тәжірибе. Криоскопиялық әдіс (Раульдің 3-ші заңы)
- •2 Тәжірибе. Эбулиоскопиялық әдіс (Раульдің 2-ші заңы)
- •3 Тәжірибе. Электролиттің диссоциациялануына еріткіштің әсері
- •4 Тәжірибе. Диссоциациялану процесінің тепе-теңдігінің ығысуы
- •5 Тәжірибе. Бейэлектролиттердің және электролиттердің электроөткізгіштіктері.
- •Судың иондық көбейтіндісі. Буферлік ерітінділер
- •Тақырып бойынша бақылау сұрақтары
- •4 Тәжірибе. Буферлік жүйелер
- •Электрохимиялық процестер
- •Салыстырмалы электродтар
- •Индикаторлық электродтар
- •Тақырып бойынша бақылау сұрақтары
- •1 Тәжірибе. Тотығу-тотықсыздану реакциялары
- •2 Тәжірибе. Даниэльдің электрохимиялық элементі
- •3 Тәжірибе. Концентрлі гальваникалық элементтер
- •Фотохимиялық реакциялар
- •Тақырып бойынша бақылау сұрақтар
- •1 Тәжірибе. Фотореакцияның жылдамдығына жарықтың әсері
- •2 Тәжірибе. Тионинның фотохимиялық тотықсыздануы
- •Беттік құбылыстар. Сорбция процестері
- •Тақырып бойынша бақылау сұрақтары
- •Хроматографиялық анализ
- •Тақырып бойынша бақылау сұрақтары
- •1 Тәжірибе. Топырақтың адсорбциялық және ионалмастырғыш қасиеттері
- •3 Тәжірибе. Темір, мыс және кобальт иондарын бағаналық хроматография және қағаздағы хроматография арқылы ажырату
- •5 Тәжірибе. Ав-17 анионитпен суды Сl- -ионынан тазарту
- •2 Бөлім. Аналитикалық химия Аналитикалық химия. Талдау әдістері
- •Тақырып бойынша бақылау сұрақтары
- •Сапалық анализ негіздері
- •Тақырып бойынша бақылау сұрақтары
- •1 Тәжірибе. Маңызды катиондарға арналған сапалық реакциялары
- •2 Тәжірибе. Маңызды аниондарға арналған сапалық реакциялары
- •1. Карбонат анионын анықтау
- •Тақырып бойынша бақылау сұрақтары
- •1,5368 Г құрамында 0,2262гбар
- •100Г құрамында х г бар
- •Титриметриялық анализ
- •Тақырып бойынша бақылау сұрақтары
- •1 Тәжірибе. Қышқылдық-негіздік титрлеу әдісі
- •2 Тәжірибесі. Комплекcонометриялық титрлеу
- •3 Тәжірибе. Редоксиметрия титрлеу әдісі
- •3 Бөлім. Коллоидтық химия Коллоидтық жүйелер
- •Тақырып бойынша бақылау сұрақтары
- •1. Тәжірибе. Коллоидтық жүйелерді алу
- •2. Тәжірибе. Коллоидтық бөлшектерінің заряд таңбасын анықтау
- •3. Тәжірибе. Пептизация құбылысы
- •4. Тәжірибе. Диализ құбылысы
- •5. Тәжірибе. Коллоидтық жүйелердің электр қасиеттері
- •Коллоидтық жүйелердің тұрақтылығы
- •Тақырып бойынша бақылау сұрақтары
- •1. Тәжірибе. Коллоидтық ерітінділердің коагуляция құбылысы
- •2. Тәжірибе. Ақуыз ерітіндісінің коагуляциясы
- •3. Тәжірибе. Өзара коагуляция құбылысы
- •Жоғары молекулалық қосылыстары, олардың ерітінділері
- •Тақырып бойынша бақылау сұрақтары
- •1. Тәжірибе. Жмқ алу жолдары
- •2 Тәжірибе. Жоғары молекулалық қосылыстардың ісінуі
- •3. Тәжірибе. Жоғары молекулалық қосылыстардың ерітінділерін алу
- •4. Тәжірибе. Тұзсыздану процесі
- •Студенттердің өзіндік жұмысына арналған есептер мен тапсырмалар
- •Берілген реакция теңдеуі бойынша келесі тапсырмаларды орындаңыз:
- •1 Аралық бақылауға дайындық сұрақтары
- •1 Аралық бақылаудың нұсқасы
- •2 Аралық бақылауға дайындық сұрақтары
- •2 Аралық бақылаудың нұсқасы
- •Емтиханға дайындық сұрақтары
- •Қорытынды бақылаудың тест сұрақтарының жиынтығы
- •Реферат дайындау әдістемелік нұсқасы
- •Реферат такырыптары
Салыстырмалы электродтар
1) Сутектік электродтың схемасы:
()
2) Каломельді электродтың схемасы:
()
3) Хлор-күмісті электродтың схемасы:
()
Индикаторлық электродтар
1) Хингидронды электродтың схемасы:
()
2) Шыны электрод:
()
Тақырып бойынша бақылау сұрақтары
1. Металл – ерітінді шекарасында қос электрлік қабаттың пайда болуын түсіндіріп, схемасын сызыңыз. Қос электрлік қабаттың пайда болуында еріткіш молекулаларының ролі қандай?
2. Электродтық потенциалдың шамасы қандай факторларға тәуелді болады және бұл тәуелділік қандай теңдеумен сипатталанады?
3. Қалыпты стандартты электродтық потенциал дегеніміз не? Стандартты электродтық потенциалдардың шамалары неге абсолюттік емес, ал салыстармалы мәндерін қолданады?
4. Сутектік электродтың құрылысын түсіндіріңіз. Онда өтетін электрохимиялық реакциялардың теңдеулерін жазыңыз.
5. Каломельді электродтың құрылысын түсіндіріңіз. Онда өтетін электрохимиялық реакциялардың теңдеулерін жазыңыз.
6. Хингидронды электродтың құрылысын түсіндіріңіз. Онда өтетін электрохимиялық реакциялардың теңдеулерін жазыңыз.
7. Қалыпты тотығу-тотықсыздану редокс потенциал дегеніміз не? Редокс-потенциалдың шамасы қандай факторларға тәуелді?
8. Гальваникалық элемент және аккумулятор дегеніміз не?
9. Концентрлі гальваникалық элемент дегеніміз не?
10. Ерітіндінің қышқылдығын анықтау үшін қандай индикаторлық электродтарды қолдануға болады? Электрометрлік әдіспен рН шамасын анықтау үшін қандай гальваникалық тізбектерді қолдануға болады?
№ 5 Зертханалық жұмыс
1 Тәжірибе. Тотығу-тотықсыздану реакциялары
Жұмыстың мақсаты: тотығу-тотықсыздану реакциялардың түрлерімен
танысу, тотықтырғышпен тотықсыздандырңыштың қасиеттерін зерттеу
А тәжірибесі. Калий перманганатының тотықтырғыштық қасиеттеріне ортаның әсерін зерттеу
Құрал-жабдықтар: пробиркалар, пипеткалар
Реактивтер: KMnO4, 2н H2SO4 күкірт қышқылының, NaОН және Na2SO3 ерітінділері.
Жұмыс барысы:
Үш пробирка алып, әр қайсысына пипетка арқылы 3мл-ден KMnO4 құйып шығады. Енді бірінші пробиркаға 1мл 2н күкірт қышқылын, екінші пробиркаға 1мл дистелденген су, үшінші пробиркаға 1мл натрий гидроксидінің ерітінділерін құяды. Содан соң әр пробирқаға ерітіндінің бояуы өзгергенше натрий сульфитінің ерітіндісін тамшылатып құяды.
Қышқылдық, бейтарап және сілтілік орталарда калий перманганатының тотықтырғыштық қасиеттерін анықтаңыз. ТТР теңдеулерін электрондық баланс әдісімен теңестіріңіз де, тотықтырғышпен тотықсыздандырғыштың эквиваленттік массаларын есептеңіз.
Б тәжірибесі. Йодтың диспропорциялану реакциясы
Құрал-жабдықтар: пробиркалар, пипеткалар
Реактивтер: 5%-к медициналық йод (I2), 2н H2SO4 күкірт қышқылының және NaОН ерітінділері.
Жұмыс барысы:
Пробиркаға 10мл дистелденген судан құйып, үстіне медициналық йод ерітіндісінің бір тамшысын тамызыңыз. Ерітінді қызғылт-сары түске боялады. Енді пробиркаға тамшылатып натрий гидроксидінің ерітіндісін тамызады. Ерітіндінің бояуы қалай өзгереді? Содан соң пробиркаға тамшылатып күкірт қышқылының ерітіндісін тамызады. Бұл жағдайда ерітіндінің бояуы қалай өзгеретінін байқаңыз.
ТТР теңдеулерін электрондық баланс әдісімен теңестіріңіз де, тотықтырғышпен тотықсыздандырғыштың эквиваленттік массаларын есептеңіз.
Йодтың тотықтырғыштық және тотықсыздандырғыштық қасиеттері бойынша қорытынды жасаңыз.
В тәжірибесі. Темір қосылыстарының тотықтырғыштық және тотықсыздандырғыштық қасиеттері
Құрал-жабдықтар: пробиркалар, пипеткалар
Реактивтер: FeSO4, KMnO4, 2н H2SO4 күкірт қышқылының, FeCl3, KI және 1%-к крахмал ерітінділері.
Жұмыс барысы:
1. Пробиркаға пипетка арқылы 3мл калий перманганатының және 1мл күкірт қышқылының ерітінділерін құйыңыз. Содан соң пробирқаға ерітіндінің бояуы өзгергенше (II) темір сульфатының ерітіндісін тамшылатып құяды.
2. Бір пробиркаға 4мл (III) темір хлоридінің және 2мл калий йодидінің ерітінділерін құйыңыз. Ерітіндінің бояуының өзгеруін байқаңыз. Енді екінші пробирканы алып, оған 7-8 тамшы крахмал ерітіндісін құйып, үстіне бірінші пробиркадағы ерітіндісінен бір тамшысын тамызыңыз. Крахмалдың бояуы қалай және неге өзгереді?
ТТР теңдеулерін электрондық баланс әдісімен теңестіріңіз де тотықтырғышпен тотықсыздандырғыштың эквиваленттік массаларын есептеңіз. Темір қосылыстарының тотықтырғыштық және тотықсыздандырғыштық қасиеттері бойынша қорытынды жасаңыз.