2.Вызначэнне гісторыі, яе анталагічны і гнасеалагічны аспекты.

Гіст. навука бярэ пачатак у Ст.Грэцыі.(са стгр. мовы – рспавяданне аб мінулым.)

Ожэгаў: Гісторыя 1. – рэчаіснасць у яе развіцці і руху; 2. навука аб развіцці чалавечага рамадства; 3.ход развіцця, дынаміка; 4. навука аб развіцці якой-небудзь галіны ведаў ці прыроды;5.мінулае, якое захавалася ў памяці чалавецтва; 6. апавяданне і расказ; 7.зарэнне, сцей непрыемнае.

Гісторыя можа падзяляцца на гіторыю Стараж. Свету, сяр вв., новага і навейшага часу(фармацыйны падыход)

Геаграфічны крытэрый – гісторыя Азіі, Амерыкі і г.д.

Прадметны падзел – гісторыя сям’і, зброі і г.д.

Гісторыя дзяржаў – гіст Беларусі, ЗША і г.д.д

Цывілізацыйны падыход – гісторыя еўрапейсай цвілізацыі і г.д

У др.пал 20 ст. паняцце мікрагісторыя(рапрыемства, сям’і, школы), і макрагісторыя(пэўнай з’явы на працягу часу)

Вусная і інтэлектуальная гісторыя.

Існуе гістарычная фенаменалогія(разглядае альтэрнатыўныя шляхі развіцця)

Гісторыя – сістэма. Сістэма – аб’яднанне элементаў, якія знаходзяца ў сувязі і ствараюць адзінства.

Грамадская цікавасць да падзей мінулага – актуальнасць. Актуальнасць не павінна змешвацца з каньюктурай(тое, што патрэбна ў дадзены момант, прыстасаванства ў гістарынай навуцы). Навуковае сумленне гісторыка прымушае раскрываць усе тэмы, нават “нязручныя” для цяперашняй улады.

Развіццё гісторыі ідзе ў бок дыферэнцыраванага падыходу. Гісторыя драбіцца на асобныя дысцыпліны (гіст філасофія, гіст антрапалогія і г.д.)

Гісторыя можа вступаць як рэальнасць, быццё чалавецтва. У гэтам выглядзе гісторыя выступае ў анталагічным сэнсе. Онтоло́гия— раздел философии, изучающий бытие. «Онтология в своем классическом понимании есть знание о предельно общем»Основной вопрос онтологии: что существует?Основные понятия онтологии: бытие, структура, свойства, формы бытия (материальное, идеальное, экзистенциальное), пространство, время, движение.

Гісторыя – пазнанне чалавека сябе, навакольнага свету. – Гнасеалагічны аспектТеория познания, или гносеология, — раздел философии, изучающий взаимоотношение субъекта и объекта в процессе познавательной деятельности, отношение знания к действительности, возможности познания мира человеком, критерии истинности и достоверности знания. Теория познания исследует сущность познавательного отношения человека к миру, его исходные и всеобщие основания.

Гістарычнае пазнанне – штодзённае, стыхійнае, навуковае. Асаблівасці:

І. аб’ект гісторыі – рэальнасць, якая ўжо ў мінулым; мінулае вывучаецца гісторыкам у выглядзе крыніц. У гісторыі эксперымент не з’яўляецца метадам.

ІІ.Характар суадносін суб’екта і аб’екта у гісторыі. У прыродазнаўств суб’ект - над даследуемай рэальнасцю, па-за яе., дыстанцыруецца ад аб’екта . Гісторык пры вывучэнні грамадства не можа так дыстанцыравацца.Ён інтэграваны ў сучаснасць, а да мінулага наогул не можа дакрануцца.Суб’ект у гісторыі ўнесены у аб’ект пазнання.

ІІІ. Якасная незавершанасць працэса гісторыі. Выснова: уяўленне гісторыка аб гісторыі не можа быць завершаным і замацаванай канчатковай, усімі прынытай тэорыяй.Гэта немагчыма, таму што гістарычны працэс бясконцы. Бясконцасць гэтая прыводзіць да змен у думках людзей з развіццём гісторыі

Увесь час ідуць удакладненні, пашырэнні, аналітыка гістарыных ведаў.Ніколі гісторыкі не вывучалі мінулае ва ўсім аб’ёме, толькі асобныя падзеі, тэорыі, праблеы і г.д.

Існуе моства падыходаў да мінулага ў залежнасці ад прадмета(цывілзацыйны, сац-паліт,дэмаграфічны)

Прадмет і аб’ект гісторыі адрозніваюцца.