- •1.Асноўныя сінтаксічныя адзінкі і паняцці
- •2.Сінтаксічныя сувязі, сінтаксічныя адносіны, спосабы іх дыферэнцыяцыі, сродкі выражэння і спосабы рэалізацыі як аснова арганізацыі сінтаксічнай структуры
- •3. Словазлучэнне – сказ – тэкст. Іншыя элементы сінтаксічнай сістэмы (слова, член сказа, зварот, сінтагма)
- •4.Віды сінтаксічнай сувязі паміж сказамі
- •5.Словазлучэнне, яго тыпы. Віды сувязі ў словазлучэннях.
- •6.Некаторыя асаблівасці беларускага кіравання.
- •7.Сказ, прынцыпы класіфікацыі і тыпалагічная характарыстыка. Адметныя адзнакі сказа: камунікатыўнасць, прэдыкатыўнасць, граматычная, інтанацыйная, сэнсавая аформленнасць і дакладнасць. (48)
- •8. Мадальнасць публіцыстычнага маўлення: персаніфікацыя журналісцкай дзейнасці, суб’ектывізацыя тэксту. (49)
- •9. Граматычныя катэгорыі часу, асобы і іх структурная роля ў афармленні сказа (50)
- •10. Агульная класіфікацыя сказаў (51)
- •11.Фармальная арганізацыя простага сказа. Структурная аснова (прэдыкатыўнае ядро) простага сказа (52)
- •12. Члены сказа і дэтэрмінанты. Галоўныя члены сказа. Спосабы граматычнага выражэння галоўных членаў сказа (53)
- •13. Дзейнік, яго роля ў структурнай схеме сказа і спосабы выражэння. (54)
- •14. Выказнік, яго роля ў выражэнні прэдыкатыўнага значэння сказа. Тыпы выказнікаў. (55)
- •15.Сувязь дзейніка і выказніка, яе віды і рэалізацыя ў двухсастаўным сказе. Каардынацыя дзейніка і выказніка. (56)
- •16.Даданыя члены сказа. Значэнні і функцыі ў сказе. (57)
- •17.Віды даданых членаў сказа. Размежаванне даданых членаў сказа. (58)
- •18.Ускладненне як спосаб рэалізацыі структурнай схемы простага сказа і яго формы (59)
- •19.Зваротак, яго значэнне, выражэнне і ўжыванне (60)
- •20.Пабочныя і ўстаўныя канструкцыі ў складзе простага сказа, іх значэнне, выражэнне і сувязь са сказам (61)
- •21.Сказы з адасобленымі членамі. Умовы адасаблення даданых членаў сказа (62)
- •22. Сказы з аднароднымі членамі сказа. Структурная арганізацыя аднароднага рада і асноўныя сродкі сувязі яго членаў (63)
- •23. Сказы з адасобленымі членамі сказа. Адасобленыя члены ўскладненай будовы. Адасобленыя параўнальныя звароты і іх структурная арганізацыя. Сказы са звароткам (64)
- •24. Сцвярджальныя, адмоўныя, пытальныя і эмацыянальныя словы (65)
- •25. Сказы з пабочнымі і ўстаўнымі канструкцыямі. Структурная арганізацыя пабочных і ўстаўных канструкцый (66)
- •26. Прырода аднасастаўнасці і месца аднасастаўных сказаў у класіфікацыйнай сістэме сінтаксічных канструкцый (67)
- •27. Семантыка-граматычныя асаблівасці аднасастаўных сказаў, крытэрыі іх размежавання і класіфікацыі. Сінтаксічная кваліфікацыя галоўнага члена аднасастаўных сказаў (68)
- •29. Пэўна-асабовыя сказы (70)
- •30. Няпэўна-асабовыя сказы (71)
- •31. Абагульнена-асабовыя сказы. (72)
- •32. Безасабовыя сказы. Інфінітыўныя сказы. (73)
- •33. Намінатыўныя сказы. Назыўныя сказы. Вакатыўныя сказы. Генітыўныя сказы. Канструкцыі з назоўным уяўлення. (74)
- •34. Сінтаксічна непадзельныя сказы (75)
- •35. Няпоўныя і эліптычныя сказы (76)
- •36. Семантычная арганізацыя простага сказа (77)
- •37. Камунікатыўная арганізацыя простага сказа (78)
- •38. Актуальнае чляненне выказвання (79)
- •39. Камунікатыўная парадыгма сказа (80) ----- 37?
- •40. Парадак слоў у сказе. Камунікатыўная, граматычная і стылістычная функцыя парадку слоў у сказе. (81)
- •41. Фармальная, семантычная і камунікатыўная арганізацыя складанага сказа. Прынцыпы класіфікацыі і тыпалагічная характарыстыка складаных сказаў (82)
- •42. Складаназлучаныя сказы. (83)
- •43. Складаназалежныя сказы. Сродкі сувязі іх частак. Віды даданых частак (84)
- •44. Складаныя бяззлучнікавыя сказы (85)
- •45. Складаныя сказы з рознымі відамі сувязі (камбінаванай будовы). Складаныя формы арганізацыі дыялагічнага і маналагічнага маўлення (86)
- •46. Складанае сінтаксічнае цэлае (звышфразавае адзінства, празаічная страфа, мікратэкст) як мінімальная адзінка звязнага тэксту (87)
- •47. Структурна-функцыянальныя тыпы ссц. Семантыка-сінтаксічныя адносіны паміж кампанентамі і спосабы іх рэалізацыі (88)
- •48.Віды сувязі ў складаным сінтаксічным цэлым, характар і сродкі яе рэалізацыі (89)
- •49.Ссц і абзац. Абзац і тэкст. Структура абзаца. Перыяд. (90)
- •50.Чужаслоўе. Простая, ускосная і няўласна-простая мова. Цытацыя і яе формы (91)
- •51.Сінтаксічная, сэнсава размежавальная і стылістычная функцыя знакаў прыпынку. (92)
- •52.Асновы беларускай пунктуацыі. Знакі прыпынку, іх характарыстыка (93)
30. Няпэўна-асабовыя сказы (71)
Няпэўна-асабовыя сказы – такія сказы, у якіх галоўны член абазначае дзеянне няпэўнай або невядомай асобы. Тыповыя спосабы выражэння галоўнага члена – дзеяслоўныя формы 3-ай асобы множнага ліку цяперашняга і будучага часу, множнага ліку прошлага часу, множнага ліку ўмоўнага ладу: Пахавалі Бандароўну ў вянку ды ў белі…
31. Абагульнена-асабовыя сказы. (72)
У абагульнена-асабовых сказах галоўны член называе дзеянне, што ў аднолькавай меры адносіцца да кожнага. Галоўны член звычайна выражаецца дзеясловамі другой асобы адзіночнага ліку цяперашняга і будучага часу абвеснага ладу, а таксама формай дзеяслова 2-ой асобы адзіночнага ліку загаднага ладу: Аб адсутных не гавораць кепска; Не кідай хлеба, каб ён цябе не кінуў.
32. Безасабовыя сказы. Інфінітыўныя сказы. (73)
Безасабовыя сказы – гэта аднасастаўныя сказы, галоўны член якіх называе дзеянне або стан, не суадносныя з утваральнікам. Яны маюць разнастайную семантыку, напрыклад, могуць абазначаць стан прыроды ці чалавека, мадальныя адносіны, наяўнасць або адсутнасць чаго-небудзь і інш.: Распагоджвалася; Не чутно ні крокаў, ні галасоў. Галоўны член безасабовых сказаў можа мець як дзеяслоўную, так і іншую форму. Так, ён можа быць выражаны безасабовым дзеясловам, дзеепрыметнікам залежнага стану прошлага часу, катэгорыяй стану і інш.: Жыцця без выпрабаванняў не бывае; Пасля абеду нахмарыла; На душы было неяк святочна.
Інфінітыўнымі называюцца сказы, у якіх галоўны член выражаны незалежным інфінітывам. Семантычная спецыфіка такіх сказаў праяўляецца ў тым, што яны абазначаюць патэнцыяльнае дзеянне – пажаданае або непажаданае, магчымае або немагчымае і г. д.: А песня ляцела. Не дагнаць яе, не перагнаць; Падыхаць бы водарам лугавых кветак.
33. Намінатыўныя сказы. Назыўныя сказы. Вакатыўныя сказы. Генітыўныя сказы. Канструкцыі з назоўным уяўлення. (74)
Намінатыўныя сказы – аднасастаўныя сказы, галоўны член якіх выражаны назоўнікам у назоўным склоне (або яго эквівалентам) і абазначае наяўнасць, існаванне прадмета ў рэчаіснасці: Ноч. Непраглядная бездань за ак-ном. Агульнае значэнне быційнасці можа дапаўняцца дадатковымі адценнямі указальнасці: Вось вакзал. указальна-быційны сказ; ацэнкі: Ну зіма! Ну пагодка! – ацэначна-быційны сказ.
У генітыўных сказах галоўны член, выражаны родным склонам імені, абазначае наяўнасць, існаванне прадмета і ўказвае на вялікую колькасць чаго-небудзь: А птушак, птушак!
У вакатыўных сказах галоўны член падобны да зваротка: ён выражаны назоўнікам (займеннікам) у назоўным склоне, аднак не толькі называе асобу, да якой звяртаюцца, але і выражае пэўныя эмоцыі: "Ма-а-ма!" – са слязьмі на вачах прагаварыла дачка.
Назыўныя сказы – гэта сказы, якія выражаюць назву прадмета, заголовак (назва крамы: “Гастраном”, вывескі і г.д.)