5.4. Правапіс і, ы, й пасля прыставак

Пасля прыставак, якія канчаюцца на зычны гук, на месцы і пішацца ы: пад + ісці = падысці, разыграць, безымянны.

Пасля прыставак між-, звыш-, суб-, контр-, дэз-, а таксама ў некаторых складаных словах галосны [i] захоўваецца: міжінстытуцкі, звышімклівы, контрідэя, дэзінфекцыя, педінстытут, палітінфармацыя.

Пасля прыставак, якія канчаюцца на галосны, на месцы і пішацца й: прыйсці, выйграць, перайменаваць;

Галосны [і] захоўваецца, калі ўтварае склад: праіграваць, заіскрыцца, заінтрыгаваць.

5.5. Вымаўленне і правапіс некаторых спалучэнняў зычных

У спалучэнні стн не вымаўляецца і не пішацца т:маёмасць – маёмасны, якасць - якасны, але баластны, кампостны (запазычаныя словы).

У спалучэннях здн, рдн, рдц не вымаўляецца і не пішацца д: заезд – заезны, сэрца, міласэрны.

5.6. Правапіс прыставак

Прыстаўкі ад-, над-, пад-, перад-, прад-, аб- заўсёды пішуцца нязменна незалежна ад вымаўлення: абмер, абкруціць, падсістэма, падгрупа.

Прыстаўкі на з/с пішуцца ў залежнасці ад пазіцыі:

а) прыстаўкі на з- пішуцца перад звонкімі зычнымі: размагніціць, размежаваць, бездакорна, знос;

б) прыстаўкі на с- пішуцца перад глухімі зычнымі: скончыць, расшырэнне, сфармуляваць.

5.7. Правапiс назоўнiкаў

Пры напiсаннi назоўнiкаў найбольшую цяжкасць выклiкае выбар канчаткаў назоўнiкаў 2 скл. у Родным i Месным склонах . Канчаткi ў данных назоўнiках залежаць ад нацiску , тыпу асновы i некаторых семантычных прымет (адушаўленнасцi, абстрактнасцi, зборнасцi)

Родны склон

-а(-я)

назоўнiкi з суфіксам –ок(-ёк): правадок – правадка; назоўнiкi , якiя абазначаюць : 1) асобу i iстоту : кіраўніка, каня; 2) канкрэтныя прадметы рэчаiснасцi , якiя паддаюцца лiчэнню , або iх часткi: святлафільтра, электрода; 3) органы i часткi цела чалавека , жывелы : носа , iлба , але : твару ; 4) пэўныя прамежкi часу , меры даўжынi , плошчы , вагi , абему , грашовыя адзiнкi : года , рубля , але : веку , ранку , абеду , з году ў год , без году тыдзень ; 5) тэрмiны альбо канкрэтныя паняццi :лагарыфма, косiнуса ; 6) грамадскiя арганiзацыi , установы , ваенныя падраздзяленнi : штаба, ліцэя; 7) назвы танцаў , гульняў , спарт. гульняў : вальса, тэнiса; 8) геаграфiчныя i астранамiчныя паняццi , населеныя пункты i мясцовасцi: горада , мыса, Вiцебска.

-у(-ю)

абстрактныя назоўнiкi , якiя абазначаюць: 1) абстрактна-разумовыя паняццi , адцягненыя якасцi , прыметы, апрадмечаныя дзеяннi , стан , адчуваннi , пачуццi: выніку, смутку, бегу, вопыту; 2) напрамкi ў прасторы, месца, форму, памер, неакрэсленыя прамежкi часу: мінімуму, шляху, моманту, але поўдня; 3) грамадскiя фармацыi, сацыяльна-палiтычныя i навуковыя плынi, тэорыi: капiталiзму, атэiзму; 4) зявы прыроды, стыхiйныя бедствы: дажджу, пажару; 5) захворваннi: тыфу, грыпу; 6) падзеi ў грамадскiм жыццi: кiрмашу, фестывалю; рэчыўныя назоўнiкi:алюмiнiю, пластыку, але: аўса, хлеба; зборныя назоўнiкi:лесу, люду.

У множным ліку склонавыя канчаткі назоўнікаў у асноўным уніфікаваны.

Большасць назоўнікаў 1-га скланення ўжываецца з нулявым канчаткам: сістэм, машын, клавіятур.

Калі аснова заканчваецца збегам зычных ці іх падаўжэннем, ужываецца канчатак –аў(-яў): формаў, пераможцаў, тоўшчаў.

У назоўніках з асновай на –к ужываецца нулявы канчатак: стыковак, насечак, катушак.

• Назоўнікі 2-га скланення ў Родным склоне множнага ліку маюць канчаткі –оў(-ёў) пад націскам і –аў(-яў)- не пад націскам: слупоў, трыёдаў, элементаў.

Месны склон

У Месным склоне назоўнікі 2 скланення ў залежнасці ад асновы і лексічнага значэння маюць канчаткі:

-е	назоўнiкi з цвердай асновай: алмазе, прагрэсе, арыгінале; неасабовыя назоўнiкi на г , х , якiя чаргуюцца з з , с: на начлезе, на парозе;
-і	неасабовыя назоўнiкi з мяккай асновай: на агні, у планетарыі;
-у	асабовыя назоўнiкi з асновай на зацвярдзелы i г , к , х:пры загадчыку, аб Мележу, аб бацьку; неасабовыя назоўнiкi на к:у зборніку, у рухавіку, на пад’ёмніку; назоўнiкi на г, х, калi яны не змяняюцца на з , с:аб біёлагу, аб подзвiгу, на флангу; назоўнiкi пост : на посту;
-ы	неасабовыя назоўнiкi на зацвярдзелы: на манометры, аб продажы, у вершы;
-ю	асабовыя назоўнiкi на мяккi : аб герою, Андрэю;
-э	некаторыя назоўнiкi нiякага роду з нацiскам на канчатку: у малацэ; назоўнiк двор (вулiца) – на дварэ .