3. Қазақ халқының ұлттық тағамдары (2-билет 2-сұрақ)

13-билет

1. Америка құрылықтарындағы халықтарының мәдениеті (12-билет 2-сұрақ)

2. Қазақ халқының ұлттық ойындары (3-билет 2-сұрақ)

3. Мәдениет, салт-дәстүр, әдет-ғұрып түсініктері (1-билет 1-сұрақ, 2-билет 1-сұрақ)

14-билет

1. Орта Азия халықтарының мәдениеті

Орта Азия барлық түркі тілдес халықтардың отаны. Орта Азияда қазақтар, қырғыздар, қарақалпақтар, моңғолдар, түркімендер, т.б. ұлт өкілдері тұрады. Орта Азия халықтарының көп ғасырлық дамыған мәдениеті XIV-ғасырдың екінші жартысынан бастап қайтадан өрлей бастады. Мәдениетімізді дамытудағы жаңа өрлеуге жағдайлар жасалды. ХV-XVII ғасырда Самарқан, Бұқара қалаларында кітап миниатюрасы өркендеді. Орта Азия өнерінің тарихында Бұхарадағы кітап және ағаш пен тасқа ою-өрнек салу мектебі ашылып көрнекті орын алды. Сондай-ақ сәулет өнерінде әсемдік элементі ретінде қолданылған каллиграфия да асқан шеберлікке қол жеткізді. Өзбек музыкасы фольклорлық дәстүрге өте бай халық. Музыка аспаптары: гиджак(ішкі-ысқылы), дутар, тарбур, копшай (үрмелі ағаштан жасалған), карнай (үрмелі жезден жасалған), доира ,нагара, сафаиль, кайрак (соқпалы) аспап. Өзбек-қазақ жерінде өмір сүрген түркі ғалымдары : Әбу Насыр , әл-Фараби, Ибн Сина, Жәми музыка трактаттарына музыка теориясы мәселелерін қозғады. VI-ғасырдан бастап түрікмен музыкасының негізі қаланды. Оның құрамына той (жар-жар) , бесік жырлары , қыздардың лирикалық әндері және еңбек әндері енді. Зікір жанры ерекше көзге түсті. Түрікмендер көптеген музыка аспаптарын жасады: дуптар, гиджак (ішекті), дилли- тюидук, гопуз (үрмелі) т.б. музыкалық аспаптары бар. Қырғыз халқының музыкасы көбінде фольклорлық тұрғыда дамыды. Халық музыкасы жеті сатылы диатоникалық латқа құрылды. Эпикалық және тұрмыс салт әндері: «Қос-ақ», «Жарамазан», еңбек әндері, «Күйген», «Секетай», бесік жырлары, әзіл-сықақ, балалар әндері және т.б.жанрларға бөлінді. Қырғыз халқының музыка аспаптары: қомыз (ішекті), қыл қиақ (2-ішекті), ағаш қомыз, темір қомыз, сырнай, керней, дауылпаз және т.б.аспаптары бар.

2. Үнді халқының ұлттық мерекелері

Үндістандытардың 12 жылда бір рет тойланатын Кумбха-мела діни мерекесі бар. Кумбха-мела мерекесі соңғы рет 2013 жылдың 14 қаңтарында аталып өтті. Бұл күні әулиелерге тағзым ету үшін Аллахабад қаласына 100 миллион адам жиналған. Мұндай көп адамның бір жерде бас қосуы адамзат тарихында алғаш рет. Үндістандытардың 12 жылда бір рет тойланатын Кумбха-мела діни мерекесі бар. Кумбха-мела мерекесі соңғы рет 2013 жылдың 14 қаңтарында аталып өтті. Бұл күні әулиелерге тағзым ету үшін Аллахабад қаласына 100 миллион адам жиналған. Мұндай көп адамның бір жерде бас қосуы адамзат тарихында алғаш рет. Бүгін - Холи - бояулар мерекесі. Индияның әсерлі мерекелерінің бірі, бенгал жаңа жылы. Холи (Holi) — Үндістанның жарқын бояулармен әспеттелетін көңілді мерекелерінің бірі, бенгалдық жаңа жыл. Холи - Табиғат ананың толысқан шағында тойланатын Көктем мерекесі. Мейрам - Пхалгуна айы кезінде ай толғанда атап өтіледі, яғни ақпан-наурыз айларына тура келеді. Санскрит тілінен аударғанда «Дивали» немесе «Дипавали» - «шоқ» дегенді білдіреді. Жыл сайын Картик (қазан-қараша) айының басында өткізілетін бұл фестиваль бес күнге созылады. Фестиваль қараңғылықты жарық, зұлымдықты мейірімділік жеңеді деген ұғымның нышаны ретінде ұйымдастырылады.