Циклотронды нысаналар.

Радионуклидті өндіру үшін,сәйкес химиялық элементтерден құрылатын нысана пайдаланылады.Радионуклид зарядталған бөлшектердің немесе нейтрондардың нысанамен әсерлесу есебінен пайда болады,нәтижесінде қалыпты (стабильді) изотоптар тұрақсыз изотоптарға айналады.Нысана материалы қатты,сұйық және газ тәрізді күйде болуы мүмкін.

Қауіпсіздік шаралары:

– нысана және контейнер материалы ядролық реакция нәтижесінде ыдырап кетпеуі керек (газдарға,ұшқыш заттарға).

• жарылатын,тез жанатын және ұшқыш материалдар қолданбауы керек

• нысана материалы контейнермен әрекеттесіп және оны бүлдірмеу керек

Химиялық өңдеу:

• Пайдаланылған радионуклидті қауіпсіз,тез және эффективті шығару үшін нысана материалы HCl ерітіндісінде немесе сілтілерде еру қажет

Зарядталған бөлшектер үдеткішіне нысана дайындағанда әдетте төсеніште және арнайы контейнерде орналасқан,фольга немесе пленка тәріздес қатты материалдар пайдаланылады.

Жиі қолданатын нысаналар:

Нысана Радиоизотоп

Нысана құрамындағы қоспаны төмендету және оны тазалау әдістері

• Сәулеленудің қолайлы параметрін таңдау

• Нысана және контейнердің сәйкесінше салқындатылуы

• Радиохимиялық өңдеу және тазалау әдістері:

• еріту

• сұйықтық экстракция

• дистилляция,кристаллизация және т.б

Ядролық медицина компоненттерінен тұрғындар дозасы. Тұрғындарға медициналық дозалық жүктемелерді азайту әдістері.

Медицинада науқасты сәулелендіру ауруларды емдеу үшін және диагностикадан өту үшін қолданылады. Терапевтикалық доза үлкен болғанымен, олар тұрғындардың сәулеленуіне баға берген кезде есептелмейді, себебі онкологиялық аурулармен ауыратын адамдардың өмір сүру мерзімі онкологиялық аурулардың жасырын (латентный) периодынан аз болады. Осы себеппен де диагностикадан өткізілген науқастардың дозасы есептеледі. Рентгено-диагностика аса көп таралған диагностика болып табылды. 1993 жылғы есептелу бойынша, рентгено-диагностика дамыған елдерде жыл сайын мың адамға қатысты (на одну тысячу население) 320-1300 зерттеулер жүргізіледі. Бір зерттеуге арналатын орташа доза 1200 мкЗв/жыл болып табылады.

Түрғындарға дозалық жүктемелерді азайтудың басты компоненті фотолабораториялық процесс жұмыстарының дұрыс істеуі болып табылады. Оның басты элементтері: оқшауланған облысқа байланысты пленка таңдау және рентгенологиялық процедура түрі; пленканы өңдеу кезіндегі заманауи техникалық жабдықтар болуы болып табылады. Рентгенология гана ақталған азайтылған популяциялық, коллективтік және жеке (индивидуальный) дозалардың резервтарға ие екенін көпшілікке мәлім. БҰҰ эксперттері медициналық дозаның сәулеленуін 10 %-ға төмендеуі, барлық радиациялық жасанды көздерінің тұрғындарға әсері толық жойылуына тең болады.

Ядролық-медициналық аппараттар.

Сәулелену көзіне және тіркеу типіне байланысты барлық медициналық аппараттар 6 топқа бөлінеді. *медициналық радиометрлер- адам ағзасындағы радиоактивтілік мөлшерін жеке мүшелер үшін тіркеп отырады(қалқанша безінің радиометрі, жыныс мүшелерінің радиометрі). *медициналық радиографтар- адам ағзасына түскен РФП-ды тіркейді және олардың кескінін алу арқылы ақпарат алуға мүмкіндік береді. *дозкалибраторлар-адам ағзасына енгізілген РФП-тың абсолютті белсенділігін өлшейді. *санауыштар(бүкіл денеге арналған)-адам ағзасына енгізілген жалпы РФП белсенділігін анықтайды.(яғни нуклидтің жартылай ыдырау периодын өлшейді.)сканнерлар, профильды -----*сканнерлар- РФП адам ағзасына таралған кезде оларды кескін ретінде немесе қисық ретінде тіркеу.(РФП көп жиналған жерді анықтайды). *ЭЕМ –мен жабдықталған сцинтилляторлы g-камералар-адам ағзасында РФП-тың таралуын, ЭЕМ дисплейінде мүшелер кескінін және қисықтарды ала отырып, функциясын анықтау. Жаңа функционалдық мүмкіншіліктеріне байланысты радиограф және сканер орнына қолданады.Ядролық медицинаға арнлаған аппарттар құрылысы бір-біріне ұқсас болғанымен, біз оларды 3-ке бөліп қарастырамыз: ---*детекторлар- адам ағзасына енгізілген РФП сәулеленген кезде оларды тіркеп отыратын осы құрылғының қабылдағыш бөлігі- детектор болып табылады.Негізгі элемент болып табылатын сцинтилляторлы детектор: коллиматордан(устройство для получения параллельных пучков лучей света или частиц.), фотоэлектронды көбейткіштен тұрады. --*электронды схемалар; *тіркеу құрылғылары сандық немесе графикті түрде кескіндерді алуға мүмкіндік береді.