3. Методика определения расхода воды по кривой расходов.

26 Билет.

1. Донныя наносы. З Эрі.

Валачэнне цвёрдых часцінак па дну рэчышча абумоўлена прыдоннай хуткасцю вады. З павялічэннем хуткасці ўзрастаюць памеры часцінак, якія могуць перамяшчацца па дну. На раўнінных рэках па дну перамяшчаюцца невялікія часцінкі, на горных рэках пры значных ухілах вада пераносіць жвір, гальку, нават валуны. Часцінкі кранаюцца з месца і пачынаюць рухацца, калі хуткасць воднай плыні выводзіць яе з устойлівага стану. Рух часцінак мае скачкападобны характар. Скачкападобны рух часцінак у прыдонным слаі плыні адбываеццаа ў выглядзе слізгання, перакочвання і пераскоквання. Такі рух часцінак называюць сальтацыяй. Залежнасць паміж вагой часцінак, якія валочацца па дну рэчышча, і хуткасцю, пры якой гэтыя часцінкі рухаюцца, выражаюцца формулай Эры:Р = А V⁶, дзе Р – маса часцінкі, А – каэф, які залежыць ад формы і ўдзельнайвагі часцінкі, V – хуткасць, пры якой гэтыя часцінкі пачынаюць рухацца.Закон Эры адлюстроўвае тое, што пры невялікай розніцы ў хуткасці горныя рэкі пераносяць буйную гальку і валуны, а не раўнінныя - дробныя пясчаныя часцінкі. Пры адпаведных умовах рака мае адпаведную здольнасць перанесці абмежаваны расход завіслых наносаў. Гэтая здольнасць ракі залежыць ад яе гідралагічных характарыстык (ухілу, хуткасці, глыбіні) і складу наносаў. Пры перавышэнні расходу завіслых наносаў над транспарціруючай зольнасцю плыні адбываецца іх акумуляцыя. Для такой ацэнкі плыні існуюць эмпірычныя залежнасці, напрыклад, формула Е.А.Замарына: Р = 11V √(RVI)/W, дзе Р – трансп здольнасць плыні, кг/м²; R – радыус, м; І – ухіл паверхні плыні; W – сярэдняя гідраўлічная буйнасць завіслых наносаў, м/с.

2. Терміческій режім болот.Особ замерзанія і оттаів.

Тэрміч рэжім болот вызнач мін цеплапраодн.Таму сухое балота восенню прмерзае на менш глў параўн з мінер грунтамі.Насыч іорфу вадой павял яго цеплаправод., таму насычан вадой балота прамярз глыбей. Прамярз тарфянога і нлініст грунтоў пачын адначас, але адтайв торфу назір пазней. Найбол глыб прамярз тарф грунту зафікс ў Наўгародскай вобл і складае 42 см.Прац і глыб прамярз торфу залеж ад часу выпадзення магутн снежнага покрыва, а таксама ад сумы адмоўных тэмпер.Калі марозы пач раней,іады і б прамярз хутчэй. На павыш ф рэльефа прамярз адбыв хутчэй. Рух вады ў балотах абдыв шляхом фільтрацыі праз слой раслін і торфу ў напрамак градыента напору ў выгядз свадобных патокаў на паверхні балота, а таксма ўнутры залежы па ваданосных жылах.

3. Аналитический метод расчета средней скорости течения на вертикали (при измерении на 5, 3 и 2 точках от глубины вертикали).

27 Билет.

1. Донные отл озёр и водохр.

Працэс накаплення наносаў і раствораных рэчываў у азёрах найбольш выразна адлюстроўваецца ў фарміраванні донных адкладаў. Аўтахтонныя рэчывы ўтвараюцца ў саміх вадаёмах і ўключаюць прадукты размыву (абразіі) берагоў, элементы, якія выпадаюць з раствора, рэшткі памёрлых гідрабіонтаў. Аллахтоныя кампаненты донных адкладаў прыносяцца сцёкам, ветрам, могуць паступаць у выніку гаспадарчай дзейнасці ( сцёк сцёкавых вод, прамысловых адходаў і інш.). Колькасць цвёрдага матэрыялу, накапленага у азёрнай катлавіне, і фарміраванне донных адкладаў характэрызуецца седыментацыйным балансам вадаёма,які ўлічае прыход, накапленне і вынас рэчываў. У выніку сукупнага ўздзеяння фізічных, хімічных і біялагічных працэсаў, якія адбываюцца у азёрах ці працэса седыментагенэза, склад і ўласцівасці донных адкладаў значна адрозніваецца ад першапачатковых уласцівасцей накопленых часцінак. Па складу і структуры выдзяляецца 2 асноўныя групы донных адкладаў: сапрапелі, тарфяністыя ілы ці гумінавыя ілы. Сапрапель, ці гнілісты іл – донныя адклады прэснаводных вадаёмаў, пераважна біягеннага паходжання, складаюцца галоўным чынам з тонкага дітрыта – рэшткаў планктону з больш-менш значнымі прымесямі рэшткаў вышэйшых водных раслін і мінеральных часцінак. З сапрапеля ўтвараюцца біаліты – горныя пароды арганічнага паходжання (вугаль-багхед, бітумінозныя сланцы, нафта). Тарфяністыя ці гумінавыя ілы ўтвар-ца ў азёрах лясной зоны, ў невялікіх, басейны якіх забалочаны, вада бедная мінеральнымі і біягеннымі элементамі. Іл звычайна складаецца з рэшткаў сплавін, макрафітаў, дрэваў. Іх структура грубая, не сарыраваная. Мінеральных рэчываў мала. Тарфяністыя адклады ўтвараюцца і на абароненых ад хваляў участках літаралі пры развіцці на ёй вышэйшай воднай расліннасці. З жыццядзейнасцю мікраарганізмаў, галоўным чынам мікрафлоры, звязаны складаныя біяхімічныя працэсы у ілах, якія абумоўлены раскладам арганічнага рэчыва з выдзяленнем газаў. Заиление водохр является результ отлож наносов, которые принос главн рекой и др впадающ в водохр притоками. Процесс заиления оч долгий и изменяет для кр-х водохр несколькими сотнями лет. Выделяют 2 стадии заиления: занесение и заиление .1. процесс заполнения водохр твердыми частиц., которые накапл в результате поступл завислых наносов,продуктоа абразии,отмелей. 2)отклад на дне водохр орг в-в автохтонного проис.