2. Взаимодействие между потоком и руслом. Гидроморфологические формы русловых образований (микро-, мезо- и макроформы). Типы русловых процессов.

Тыпы рэчышчавых працэсаў: 1) стужкападобны- перамяшч па дне буй-х адз-х пясч-х градаў, v_ср= 200-300 м/ год, длина= 6-8 р,выш.= 2-3 м, интенс скор гряд изменяеи по сезонам. Мах – в половодье., встр на ровн-х отрезках реки при отсутст поймы. 2)Побачневы тып –в полноводие гряды движ в перекошенном виде.Образов Левобер. и правобер гряды. В межень пр пониж ур самыевыс части грядосых, соед с берегами и обр- побочни.Верхняя затопл часть гряды нижнего побочня явл. грабнем переката.Выс побочня= 1-2 м, скор их перемеш=от дес до 100 м в год. 3)абмежаваннае меанд.- обр в узк долинах,сложен тв породами., не обр старицы, а только извевается русло.4) свабодное(заверш) меандна уч рек с шир далинами,в итоге происходит преобр русла с старицу.Сначала меандр сползает вниз по теч , а потом станов округлым. Происх разрыв перешейка междеу 2 смеж меандр-старица,далее возник новая мандра.(увел скор, уменш длина,увелич плотность)СВАБОДНАЕ НЕЗАВЕРШ МЕАНДР-спрямлене русла и формиров протоки,которое происх в пониж частях поймы. Это движен станов-ся новым глав руслом, а старое –отмирает(актив аккум).

Размыв і адкладанне наносаў і змена фомы рэчышча пад уздзеяннем цякучай вады называецца рэчышчавымі дэфармацыямі, якія падзяляюцца на незваротныя(аднанакіраванымі) ізваротнымі(цыклічнымі).

Незваротныядэфармацыі выражаюцца ў змене паўздоўжнага профілю ракі і яе марфалагічнай структуры. Дэфармацыі рэчышча і поймы адбываюцца ва ўмовах уплыву абмяжоўваючых фактараў, галоўнымі з іх з’яўляюцца геалагічная будова рачной даліны. Незваротныя дэфармацыі прыводзяць да некаторых змен будовы басейна і рэльефа, а гэта ўплывае на характар сцёку вады і наносаў.

Зваротныядэфармацыі выражаюцца ў перамяшчэнні ў рэчышчы буйных пясчаных градаў, асяродкаў, побачней, сязонных чаргаванняў намыву і размыву дна на пясках і перакатах і г.д. У ходзе пераразмеркавання наносаў узнікаюць марфалагічныя ўтварэнні. У адпаведнасці з тыпізацыяй І.В.Папова і Н.Е. Кандраццева выдзяляюцца тры асноўныя марфаметрычныя групы марфалагічных утварэнняў:

Мікраформы– невялікія пясчаныя грады, несувымяралльныя з памерамі рэчышча. Іх дэфармацыі залежаць ад расходу донных наносаў. Мікраформы вызначаюць. Ступень шурпатасці дна ракі.

Мезаформы– прадстаўляюць сабой буйныя адзіночныя пясчаныя грады, якія рухаюцца па рэчышчу і вызначаюць яго марфалагічную будову. Памеры градаў суввымяральны з памерамі рэчышча. Пры зменах хуткасці яны мала змяняюць сваю форму.

Мараформы – марфалагічныя ўтварэнні, якія ўключаюць і рэчышча і пойму (рачная меандра, сістэма пратокаў і г.д.), якія вызначаюць ўвесь рэчышчавы працэс.

Розныя спалучэнні сцёку вады і наносаў і абмяжоўваючых умоў прыводзяць да ўтварэння розных макраформаў, гэта значыць розных схем дэфармацыі рэчышчаў і поймаў.

3 Определение абсолютной отметки уровня воды на свайном водомерном посту..

Для вызначэння ўзроўню вады (у сантыметрах) над нулём графіка паста да адліку па пераноснай рэйцы прыбаўляецца прыводка той палі, на якую ўстанаўлівалі вадамерную рэйку. Для вызначэння абсалютнай адзнакі ўзроўню (у метрах) патрэбна да абсалютнай адзнакі нуля графіка дабавіць вышыню ўзроўню вады над нулём графіка (гл. рыс. 2.1).

№28.