Выкладзіце пра Усебеларускі з’езд Саветаў і дзяржаўна-прававое значэнне яго рашэнняў.

Своеасаблівасцю палітычнай абстаноўкі на тэрыторыі Беларусі з'яўлялася наяўнасць троеуладзя ў асобе Камітэта грамадскага парадку і бяспекі, створанага ў Менску 3-4 сакавіка 1917 г. па нарадзе прадстаўнікоў гарадской думы, губернскіх і павятовых земскіх органаў і іншых уплывовых асоб органаў мясцовага кіравання; Савет рабочых дэпутатаў створаны ў Мінску ў той жа час, а пазней сталі стварацца падобныя парады ў іншых гарадах, паветах, воінскіх часцях і г.д.; Камітэт выратавання рэвалюцыі, адукаваны 26 кастрычніка 1917 г., у які ўвайшлі генерала і афіцэра штаба заходняга фронту і іншыя асобы .

Паколькі рэальная ўлада была ў руках ваенных, варожа адносяцца нават да самой ідэі аб суверэнітэце Беларусі і ў сілу гэтага аб'ядналіся з камітэтам грамадскага парадку і бяспекі. Мінскі Савет прыступіў у кастрычніку да фарміравання Часовага ваенна-рэвалюцыйнага камітэта, які ў лістападзе 1917 г. быў ператвораны ў Ваенна-рэвалюцыйны камітэт Заходняй вобласці і фронту (Военревкомзап) з мэтай аб'яднання ўсіх Саветаў і стварэння адзінага цэнтра для каардынацыі іх дзейнасці амаль адначасова ў Мінску прайшлі з'езды Саветаў: 19 лістапада 1917 года пачаў сваю роаботу абласны з'езд Саветаў рабочых і салдацкіх дэпутатаў, 18-20 лістапада - праходзіў з'езд Саветаў сялянскіх дэпутатаў і 20-24 лістапада II з'езд армій Заходняга фронту, на якім прысутнічалі прадстаўнікі Саветаў, прафсаюзаў і працоўных арганізацый Беларусі. У выніку пагаднення, дасягнутага на гэтых з'ездах, адбылося аб'яднанне ўсіх саветаў у адзін савет рабочых, салдацкіх і сялянскіх дэпутатаў Заходняй вобласці і фронту і быў створаны Облискомзап (Абласны выканаўчы камітэт Заходняй вобласці і фронту).

Адначасова ішоў працэс кансалідацыі сіл падтрымлівалі Камітэт грамадскага парадку і бясьпекі. Так, 25-27марта 1917 г. у Мінску адбыўся 1-ы з'езд беларускіх нацыянальных арганізацый, які выбраў Беларускі нацыянальны камітэт (БНК, 10 чалавек) у якасці нацыянальнага органа. БНК у красавіку 1917 г. стварыў Краёвай сялянскі з'езд, які падтрымаў ідэю аўтаноміі Беларусі ў складзе Расіі.

08/10 ліпеня 1917 года адбыўся 2. З'езд беларускіх нацыянальных арганізацый, якія ператварыў БНК у Цэнтральную раду, а ў кастрычніку 1917 г. - у Вялікую беларускую раду.

Восенню 1917 г. праходзяць вайсковыя З'езды Заходняга, Паўночнага, Паўднёва-Заходняга, Румынскага франтоў і матросаў Балтыйскага флоту, у выніку чаго ў Менску ствараецца выканаўчы агульны орган гэтых з'ездаў - Цэнтральная вайсковая беларуская рада (ЦВБР), якая выступаў за беларускую аўтаномію. Прадстаўнікі ЦВБР ўвайшлі ў склад Вялікай беларускай рады.

30 лістапада 1917 г прадстаўнікі розных партыяў Вялікай беларускай рады апублікавалі "заклік да ўсяго беларускага народу", у якім утрымлівалася палітычная праграма, прадугледжвала стварэнне ў Беларусі дэмакратычнай рэспублікі, устанаўленне федэратыўных сувязяў з Вялікаросіі і іншымі рэспублікамі, надзяленне сялян зямлёй, стварэнне беларускага войска і стварэнне Краёвай рады, якая б ажыццяўляла ўсю паўнату ўлады ў Беларусі.

15-17 сьнежня 1917 г. праходзіў 1. Усебеларускі з'езд, правядзенне якога было падтрымана і Беларускім абласным камітэтам (бокам) пры Усерасійскім Савеце сялянскіх дэпутатаў у Петраградзе. Задача з'езду - вырашыць пытанне аб лёсе Беларусі. На гэтым з'ездзе было вырашана ўтварыць на тэрыторыі Беларусі рэспубліку, якая б знаходзілася ў складзе Расійскай федэрацыі, г.зн. зноў ідэя аўтаноміі Беларусі была зноў пацверджана. Але з'езд прыняў рэзалюцыю, у якой гаварылася, што канчаткова пытанне аб дзяржаўнасці Беларусі павінен быць вырашана Беларускім Устаноўчым Сходам, да склікання якога ўся ўлада павiнна быць перададзена абранаму на з'ездзе Усебеларускаму З'езду сялянскіх, салдацкіх і рабочых дэпутатаў. Таксама рашэнне Усебеларускага з'езда склала пытанне аб спыненні дзейнасці ўсіх раней створаных органаў улады на тэрыторыі Беларусі, у тым ліку і Облискомзапа. Але апошняе негатыўна была ўспрынята Саўнаркама Заходняй вобласці, які, выкарыстоўваючы салдат, аддаў распараджэнне акружыць будынак і арыштаваць прэзідыум з'езда і зноў створаны орган краёвай улады. Такім чынам, дэмакратычны працэс станаўлення беларускай дзяржаўнасці быў спынены і земскім адміністраваннем і ціскам з боку бальшавікоў Заходняй вобласці з адабрэння III Усебеларускага з'езда Саветаў.

Прэзідыум Усебеларускага з'езда 18 сьнежня 1917 г правёў падпольны пасяджэнне ў дэпо Лібава-Роменскай чыгункі і выбраў выканкам рады з'езда, які прыняў рашэнне узброеным шляхам адстойваць нацыянальную дзяржаўнасць краіны і паслаць у Брэст, дзе ішлі перамовы Савецкай Расіі і Германіі, дэлегацыю, якая б прадстаўляла і абараняла інтарэсы Беларусі. Але дэлегацыя не была прызнана ні Германіяй, ні Савецкай Расеяй і не была дапушчаная да перамоваў.

У сувязі з надыходзячым германскім войскам у лютым 1918 г. Облискомзап і СНК Заходняй вобласці з Мінска пераехалі ў Смаленск. Акупацыя нямецкімі войскамі тэрыторыі Беларусі зноў рэзка змяніла палітычную абстаноўку ў краіне. У сувязі з гэтым выканкам Усебеларускага з'езда 21февраля 1918 г. апублікаваў першую Ўстаўную грамату, у якой абвяшчалася, што да склікання Устаноўчага сойма (з'езд) Народны сакратарыят, створаны выканкамам, будзе выконваць функцыі ўрада. Склад Народнага сакратарыята быў шматпартыйнасці. У яго ўваходзіла 15 народных сакратароў.

Выканкам Усебеларускага з'езда ў сакавіку 1918 г. прымае яшчэ дзве Статутныя граматы. У другой Устаўной грамаце (9 сакавіка) Беларусь аб'яўляецца Народнай Рэспублікай, а выканкам перайменаваны ў Раду Беларускай Народнай Рэспублікі (БНР). У трэцяй Устаўной грамаце (25 сакавіка) абвяшчаецца незалежнасць БНР, якая нягледзячы на ​​ўсе прынятыя яе кіраўніцтвам крокі не была прызнана ні Германіяй, ні Савецкай Расіяй.

Такім чынам, у чарговы раз пытанне аб вызначэнні беларускай дзяржаўнасці так і не было вырашана. Прычынамі такога становішча з'яўляліся: неспрыяльная знешняя абстаноўка, рознагалоссі па пытанні аб формах дзяржаўнасці ўнутры самой Рады, няправільна абраная тактыка ў адносінах да акупацыйным уладам, адарванасць Рады ад іншых слаёў насельніцтва, ігнараванне Радай Саветаў як стыхійна ўзніклі органаў народаўладдзя і шэраг іншых.

Па меры вызвалення тэрыторыі Беларусі Чырвонай Арміі ўрад БНР з Мінска пераехала ў Гродна, а затым і за межы Беларусі.

Такім чынам, складаны супярэчлівы першы перыяд станаўлення беларускай дзяржаўнасці не завяршыўся стварэннем самастойнай дзяржавы, так як абвешчаная БНР не мела атрыбутаў дзяржавы, шырокай падтрымкі з боку народа і не была дапушчаная да мірных перамоваў у Брэсце, дзе галоўныя боку - Германія і Савецкая Расея - вырашалі пытанне і пра тэрыторыі Беларусі.