70.Рэал1зацыя 1дэ1 дзяржаунага суверэн1тэту бсср у партыйна-дзяржаунай практыцы савецкай Беларус1.

Падчас рэвалюцый у Расп адбылося адраджэнне беларускай дзяржау-насщ. У 1917 - 1920 гг. на Беларуси разгарнулася канкурэнтная барацьба пам1ж двума формам1 пал1тыка-прававога будаун1цтва - савецкай улады бальшавикоу з Беларускай Народнай Рэспубл1кай. Абедзве мадэл1 разв1ва-л1ся у рамках сацыял1стычных 1дэй

БНР з-за неспрыяльнага вонкава- 1 уну-трыпал1тычнага станов1шча засталася тольк1 "зародкам дзяржаунага утварэння" 1 не змагла стаць дзяржавай у юрыдычным сэнсе Для развщця пал1тычнай 1 прававой думк1 1920 - 1930-х гадоу хара-ктэрныя дзве асноуныя тэндэнцы1. Першая - гэта нак1раванасць на нацыя-нальна-дзяржаунае 1 нацыянальна-культурнае адраджэнне беларусау. Другая тэндэнцыя - гэта паступовая абсалютызацыя камун1стычнай 1дэалог11. У свядомасц1 грамадзян замацоувал1ся так1я яе догмы, як класавы характар дзяржавы 1 права, дыктатура пралетарыяту як вышэйшая праява дэмакраты1, прыярытэт 1нтарэсау дзяржавы 1 дзяржаунай уласнасц1 перад 1нтарэсам1 асобы 1 прыватнай уласнасц1 1 1нш.

У асяроддз1 партыйна-дзяржаунага к1раун1цтва был1 як прых1льн1к1 сапрауднай незалежнасц1 (А. Чарвякоу, Зм. Жылунов1ч, У. Iгнатоуск^ 1 1нш.), так 1 тыя, што жадал1 бачыць Беларусь тольк1 часткай тэрыторы1 са­вецкай Расп.

З самага пачатку пам1ж прых1льн1кам1 гэтых двух тэндэнцый пачала-ся барацьба, наступствы каторай адб1вал1ся на дзяржауным статусе Саве-цкай Беларус1, пал1тыцы камун1стычнай парты1.

Само узн1кненне ССРБ у 1919 г. было рэакцыяй бальшав1цкага урада у Маскве на "уздым нацыянальна-вызваленчага руху, абвяшчэнне БНР 1 дзейнасць яе органау"Пауторнае абвяшчэнне БССР 31 чэрвеня 1920 г., прыняцце дэкларацы1 аб незалежнасц1 фактычна не змян1ла яе статут. Абвяшчэнне яе раунапрауя з иншым1 савецк1м1 рэспубл1кам1 сутыкалася з цвёрдай цэнтра-л1зацыяй 1 дысцыплшай у РКП(б).

Пад ц1скам прадстаун1коу нацыянальных кампартый у 1922 г. пар-тыйнае 1 савецкае к1раун1цтва РСФСР 1 савецк1х рэспубл1к пачало с1стэма-тычна абмяркоуваць пытанне юрыдычнага афармлення аб'яднання рэспу-бл1к у адз1ную дзяржаву. Падчас абмеркавання выяв1л1ся два падыходы да формы пабудовы новай дзяржавы.

Стал1н, як1 па сваёй пасадзе быу адказным за нацыянальную пал1ты-ку, л1чыу, што рэал1зацыя права нацый на самавызначэнне не пав1нна 1сц1 далей за аутаном1ю. Старшыня Саунаркома У. Лен1н выказау нязгоду з канцэпцыяй аута-нам1зацы1 1 настойвау на неабходнасц1 стварыць "новы паверх, федэрацыю раунапрауных рэспубл1к".

30 снежня 1922 г. I з'езд Саветау СССР зацвердз1у праект Дагавора 1 Дэкларацы1 аб утварэнн1 СССР. Пасля дадатковага разгляду на з'ездах саюзных рэспубл1к 31 студзеня 1924 г. II Усесаюзным з'ездам Саветау была зацверджана першая савецкая Канстытуцыя. У цэлым яна давала магчымасц1 для разв1цця федэрацы1 у дэмакратычным напрамку, выраун1-вання эканам1чнага 1 культурнага разв1цця нацый. Разам з тым, у Асноуны закон увайшоу пастулат аб абмежаванасц1 суверэн1тэту рэспубл1к на ка-рысць цэнтральных органау, як1 хавау у сабе небяспеку зацвярджэння бе-зумоунага прыярытэту агульных 1нтарэсау над 1нтарэсам1 нацыянальным1