Chast_3_novyy
.pdfВыясните происхождение приближенных равенств
а) 1 x 1 1 x 1 x2 , x 1; 2 8
б) 31 x 1 1 x 1 x2 , x 1. 3 9
РЕШЕНИЕ:
Равенства получаются из разложения функции (1 x) по формуле Маклорена с точностью до слагаемых второго порядка:
45 |
|
|
|
( 1) |
|
|
(1 x) 1 |
|
x |
x2 .. |
|||
1! |
2! |
|||||
|
|
|
.. ( 1) ... ( n 1 ) xn n!
( 1) ... ( n)(1 x) n 1 xn 1, (n 1)!
(1 x) |
1 |
|
x |
( 1) |
x2 o x2 . |
|
|
||||
|
1! |
2! |
|
Многочлен 2x3 3x2 5x 1 разложите по степеням (x 1) . РЕШЕНИЕ:
f (x) 2x3 3x2 5x 1; x0 1; f ( 1) 9 .
Найдем коэффициенты многочлена Тейлора:
f |
|
(x) 6x |
2 |
6x 5 f |
|
17; |
|
|
|
( 1) |
|||||
f |
|
|
|
f |
|
18; |
|
|
(x) 12x 6 |
( 1) |
|||||
f |
|
|
|
f |
|
12; |
|
|
(x) 12 |
|
( 1) |
46f IV (x) 0
f (n) (x) 0;
f (x) 9 17 (x 1) 18 (x 1)2 12 (x 1)3 . 1! 2! 3!
Учитывая, что 1! 1; 2! 1 2 ; 3! 1 2 3, получим
2x3 3x2 5x 1 9 17(x 1) 9(x 1)2 2(x 1)3 .
Запишите формулу Маклорена n–го порядка для функ-
47 |
ции f (x) 1 x . |
|
РЕШЕНИЕ: |
|
|
|
|
|
|
|
f (0) 1; x 1. |
|
f (x) 1 x ; |
124
f |
|
1 |
; |
|
|
|
f |
|
(x) (1 x) |
|
|
|
|
(0) ; |
|||
f |
|
|
2 |
; |
|
|
f |
|
(x) ( 1)(1 x) |
|
|
(0) ( -1); |
|||||
f |
|
|
|
|
3 |
; f |
|
|
(x) ( 1)( 2)(1 x) |
|
(0) ( 1)( 2); |
f (n) (x) ( 1) ... ( n 1)(1 x) n ; f (n) (0) ( 1)( 2) ... ( n 1 ),
тогда
(1 x) 1 x ( 1) x2 .. 1! 2!
.. ( 1) ... ( n 1 ) xn n!
( 1) ... ( n)(1 x) n 1 xn 1. (n 1)!
Используя формулы Маклорена для элементарных функций, напишите первые n членов формулы Маклорена для функции y ln 4 x2 .
РЕШЕНИЕ:
Преобразуем исходную функцию:
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
ln 4(1 |
|
|
|
|
) ln 4 ln(1 |
|
|
|
|
|
|
) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
48 |
|
4 |
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
x |
2 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
x |
2 |
|
|
|
1 |
|
|
x |
2 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
ln 4 |
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
..... |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
4 |
|
|
4 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
3 |
|
|
4 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
n 1 |
|
|
|
x2 |
|
n |
1 |
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
....... ( 1) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
4 |
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
Окончательно: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
ln(4 x 2 ) ln 4 |
x2 |
|
|
|
|
|
x4 |
|
|
|
|
|
|
x6 |
|
|
|
... ( 1)n 1 |
x2n |
. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
43 3 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 42 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4n n |
||||||||||||||||||||||||||
|
Вычислите число e с точностью до 0,001. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
РЕШЕНИЕ: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
Запишем формулу Маклорена для ex: |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
ex |
1 x |
x2 |
|
|
|
x3 |
|
... |
xn |
|
|
|
xn 1 |
|
e x . |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
При x 1: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2! |
|
3! |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n! |
|
(n 1)! |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
49 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
e |
|
2,718 |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
e 1 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
... |
|
|
|
;0 1. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2 |
|
24 |
|
120 |
|
(n 1)! |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n! |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
Наименьшее значение n , удовлетворяющее условию |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
e |
|
0,001 , равно 6, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
(n 1)! |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
125
тогда e 1 1 |
1 |
|
1 |
|
1 |
|
|
1 |
2,718. |
|
|
24 |
120 |
||||||
2 |
6 |
|
|
|
Вычислите с точностью до 10 – 3 приближенное значение
329 .
РЕШЕНИЕ:
Представим заданный корень так:
|
|
|
|
|
2 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
3 |
. Воспользуемся формулой Макло- |
||||
|
|
|
|
||||||
3 |
29 3 |
27 2 3 1 |
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
27
|
рена: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
( 1) |
|
|
|
|
|
|
( 1)( n 1) |
|
|||||||||||||
|
(1 x) 1 |
x |
x2 ... |
xn |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1! |
|
|
|
|
|
2! |
|
|
|
|
|
|
|
n! |
||||||||||
|
|
( 1) ... ( n)(1 x) n 1 |
|
xn 1 , |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(n 1)! |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
где последнее слагаемое представляет собой погрешность |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
вычисления. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
50 |
|
Полагая |
|
|
|
|
|
|
x |
2 |
|
|
|
|
1 |
|
3,072 |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
|
|
, |
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
получим |
|
|
|
|
27 |
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
2 |
|
|
2 2 |
|
2 2 2 5 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
3(1 |
|
|
.... Rn ) . |
||||||||||||||||||||||
|
|
29 |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
81 |
|
|
|
813 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
812 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
Оценивая величины последовательных ошибок в вы- |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
числении 3 |
|
Rn |
|
|
, находим: |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
3 |
|
R |
|
|
|
|
3 2 2 |
0,002; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
1 |
|
|
|
|
812 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
3 |
|
R2 |
|
|
|
3 2 2 2 5 |
0,0003. |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
813 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Следовательно, для вычисления с заданной точностью достаточно взять три члена, которые предшествуют остатку R2, т.е.
3 29 3(1 0,024 0,0006) 3,072 .
Используя разложение по формуле Маклорена, вычислите |
||||||||
предел lim |
1 cos3 |
x |
. |
|
|
|
||
5x2 +7x3 |
|
|
|
|||||
|
x 0 |
|
|
|
|
|||
РЕШЕНИЕ: |
|
|
|
|
|
|
||
51 1 cos3 x 1 cos x 1 cos x cos2 x ; |
0,3 |
|||||||
C точностью до бесконечно малых о x2 |
получаем: |
|||||||
3 |
x |
|
3 1 cos x |
|
|
|
||
|
1 cos |
|
|
|
||||
lim |
lim |
|
. |
|
||||
|
|
|
5x2 |
|
|
|||
x 0 5x2 +7x3 |
x 0 |
|
|
|
|
|||
Заменим cos x его разложением по формуле Маклорена: |
126
|
cos x 1 |
x2 |
о x2 , тогда |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
3 |
2! |
|
|
|
|
3 1 cos x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
1 cos |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
lim |
|
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
x 0 5x2 +7x3 |
x 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
3 |
|
|
|
x2 |
o x2 |
|
|
3 |
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
lim |
2 |
|
|
lim |
|
|
2 |
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
5 x 0 |
|
|
|
|
|
|
5 x 0 x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
Поскольку |
x2 |
|
o x2 |
~ |
|
x2 |
при x 0 . |
|
||||||||||||||||||||||
|
2 |
|
2 |
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
Окончательно |
|
lim |
1 cos3 x |
|
|
|
3 |
. |
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
+7x3 |
10 |
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0 5x2 |
|
|
|
4.9.ИССЛЕДОВАНИЕ ФУНКЦИЙ И ПОСТРОЕНИЕ ГРАФИКОВ
4.9.1.Возрастание и убывание функций
№ |
|
|
|
|
Задание |
По данному графику функции y y x |
|||||
постройте вид графиков y , y . |
|||||
РЕШЕНИЕ: |
|
|
|
y x убывает, |
|
1) На интервале 3;0 |
|
||||
y 0 , |
lim |
|
|
0 0 . |
|
y , |
y |
|
|||
|
x 3 0 |
|
|
|
|
2) На интервале 0;2 |
|
y x возрас- |
|||
тает, y 0 , |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim y . |
|
|
|
|
|
x 2 0 |
|
|
|
y x убывает, |
|
3) На интервале 2;5 |
|
||||
1 y 0 , |
lim |
|
|
|
|
y . |
|
|
|
||
|
x 5 0 |
|
|
|
|
4)y 7 0 .
5)На интервале 5;7 y x возраста-
ет, y |
0 , на интервале 7;9 |
y x |
убывает, y 0.
Эти соображения позволяют построить примерный график y x .
6) y 3, 5 |
y 7 0 |
Та же последовательность действий, примененная к графику функции
y x , дает примерный график второй
127
|
производной y x . |
|
|
|
|
По данному графику |
|
|
|
|
производной y постройте вид |
|
||
|
графика функции y y x . |
|
||
|
РЕШЕНИЕ: |
|
|
|
|
1) На интервале 3;1 |
y 0 , |
|
|
|
y x возрастает, lim |
y , т.е., скорость возрастания |
y x |
|
|
x 1 0 |
|
||
|
также неограниченно возрастает, а следовательно, и сама функция |
|||
|
y x неограниченно возрастает, таким образом, x 1 – вертикальная |
|||
|
асимптота графика. |
|
|
|
|
2) На интервале 1;3 y 0 , y x возрастает, причем |
|
||
|
lim y , (чем ближе точка к x 1 – справа от нее, тем больше |
|||
2 |
x 1 0 |
|
x 1 – |
|
скорость возрастания), что указывает, что lim y , т.е., |
||||
|
||||
|
|
x 1 0 |
|
|
|
точка разрыва второго рода. |
|
||
|
3) В точке x 3 производная |
|
||
|
меняет знак с «+» на «–», x 3 – |
|
||
|
точка локального максимума. |
|
||
|
4) На интервале 3;7 y 0 , |
|
||
|
y x убывает. |
|
|
5)В точке x 7 производная меняет знак с «–» на «+», x 7 – точка локального минимума.
6)При x 7 функция возрастает.
Эти |
соображения |
позволяют |
|
|
|
|
|
|
||||
построить примерный график |
y x : |
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|||||||
Функция |
f x e x возрастает |
в своей |
области определения, |
так |
как |
|||||||
3 |
f x e |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 при любых |
x R . |
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||
f x |
|
|
|
|
|
|
|
|||||
Функция |
f x x sin x возрастает на |
|
интервале |
0, 2 , |
так |
как |
для |
|||||
x 0, 2 |
f x 1 cos x 0 . |
|
|
|
|
|
|
|
||||
4 |
|
|
|
|
|
f 0 0 , то |
f x 0 , |
значит |
x sin x |
для |
||
Полезный вывод: поскольку |
||||||||||||
x 0 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
128
4.9.2. Экстремумы функции
Необходимым условием существования экстремума функции является равенство нулю ее производной в точке экстремума: f x0 0 (если в этой точке производная существует).
Геометрически это означает, что касательная к графику функции f x в точ-
ке экстремума параллельна оси x .
Достаточным условием существования экстремума функции в точке x0
является изменение знака ее первой производной в этой точке:
в точке x0 максимума функции знак производной изменяется с положительного на отрицательный, что соответствует возрастанию функции до точки
максимума при и убыванию после нее при Существуют точки, в которых необходимое условие экстремума не выпол-
няется, но тем не менее функция в них может иметь экстремум. Критическими называются точки, в которых производная функции равняется нулю, не существует или обращается в бесконечность. Критические точки разбивают область определения функции на интервалы монотонности.
№ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Задание |
|
|
|
5 |
Для функции |
f x x 2 |
на отрезке |
1,1 значение |
f 0 0 является |
|||||||||||||||||||
минимальным, т.к. производная |
|
|
равна нулю в точке x 0 . |
|||||||||||||||||||||
|
f x 2x |
|||||||||||||||||||||||
|
Функция |
f x |
|
ln x |
|
|
не дифференцируе- |
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
ма в точке |
x 1 , так как касательные к |
|
|
||||||||||||||||||||
|
графику функции слева и справа от точки |
|
|
|||||||||||||||||||||
|
x 1 различны, однако функция имеет |
|
|
|||||||||||||||||||||
6 |
минимум |
|
|
в |
|
|
этой |
точке. |
Функция |
|
|
|||||||||||||
f x |
|
|
ln x |
|
является строго убывающей |
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
при |
0 x 1 |
и строго возрастающей при |
|
|
|||||||||||||||||||
|
x 1. В точке |
x 1 график имеет острый |
|
|
||||||||||||||||||||
|
минимум (так называемую угловую точ- |
|
|
|||||||||||||||||||||
|
ку). |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
Функция |
f x |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
и ее производная имеют |
|
||||||||||||
|
|
|
x |
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
7 |
бесконечный разрыв при |
x 0 . Функция воз- |
|
|||||||||||||||||||||
растает |
при |
|
|
|
x , 0 |
и |
убывает |
при |
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
x 0, , |
но |
|
экстремума в |
точке |
x 0 |
не |
|
||||||||||||||||
|
имеет. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
129
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Функция |
|
f x 3 x2 |
не |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
дифференцируема в точке |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
x 0 , |
|
|
|
|
|
так |
|
|
|
|
|
|
|
как |
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
2 |
|
|
1/ 3 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
f x |
3 |
x |
|
|
|
33 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
при |
|||||
8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
x 0 , |
|
график |
|
функции |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
имеет в точке 0 вер- |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
тикальную касательную, |
функция является убывающей при x , 0 , |
||||||||||||||||||||||||
|
возрастающей при |
x 0, , |
в точке |
x 0 функция имеет минимум |
||||||||||||||||||||||
|
(такая точка графика называется точкой возврата). |
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
Для функции |
f x x3 |
в точке |
x 0 выполняет- |
y |
ся |
||||||||||||||||||||
|
необходимое |
условие |
экстремума |
f |
|
f x x 3 |
||||||||||||||||||||
|
0 0 . |
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
Однако точка |
0, 0 |
не является точкой экстре- |
|
|
|||||||||||||||||||||
9 |
мума этой функции, |
в |
ней |
не |
выполняется |
0 |
x |
|||||||||||||||||||
|
достаточное |
|
|
условие |
|
экстремума, |
т.к. |
|||||||||||||||||||
|
f x |
3x |
2 |
0 |
|
для |
любых |
x R |
и |
функция |
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
f x x3 |
|
возрастает на всей числовой оси. |
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|||
|
Для функции |
|
|
|
|
|
|
xsin |
|
|
, x 0, |
в точке |
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
f (x) |
|
x |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0, x 0 |
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
x 0 производная не существует, однако экс- |
|
|
|||||||||||||||||||||||
10 |
тремум |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
отсутствует. |
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
130
4.9.3. Асимптоты графика функции
№ |
|
|
|
|
|
|
Задание |
|
|
|
||||
|
У графика |
f x |
ex |
существует левая горизонтальная |
|
|
|
|||||||
11 |
асимптота y 0 |
( lim f x 0) и не существует правой го- |
||||||||||||
|
|
|
|
x |
|
|
|
|||||||
|
ризонтальной асимптоты. |
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
У графика |
f x e x |
существует правая горизонтальная |
|||||||||||
12 |
асимптота y 0 |
( lim f x 0) и не существует левой го- |
||||||||||||
|
|
|
|
x |
|
|
|
|||||||
|
ризонтальной асимптоты. |
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
У графика |
f x arctg x существуют обе горизон- |
|
|
|
|||||||||
|
тальные асимптоты: |
y 2 - левая горизонтальная |
|
|
|
|||||||||
13 |
асимптота ( lim f x |
), |
|
|
|
|||||||||
|
x |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
||
|
y 2 - правая горизонтальная асимптота |
|
|
|
||||||||||
|
( lim f x 2 ). |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
У графика f x |
1 |
обе |
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|||||
|
горизонтальных асимптоты y 0 |
|
|
|
||||||||||
|
существуют и совпадают |
|
|
|
||||||||||
14 |
( lim f x lim |
f x 0 ). |
|
|
|
|||||||||
x |
x |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Кроме того, график функции y |
|
|
|
|
|
имеет |
|||||||
|
x |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
вертикальную асимптоту x 0, поскольку lim |
1 |
, |
lim |
1 |
. |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0 0 x |
x 0 0 x |
||||
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Кривая y |
|
имеет верти- |
|
|
|
||||||||
|
x2 1 |
|
|
|
||||||||||
|
кальные асимптоты x 1 и x 1. |
|
|
|
||||||||||
15 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
131
Построим график функции y |
x2 |
2x 3 |
без |
||
x2 |
x 2 |
|
|||
|
|
||||
использования производной. |
|
|
|
||
Преобразуем выражение: |
|
|
|
|
y |
x |
2 |
2x 3 |
|
(x 1)(x 3) |
|
x 3 |
|
1 |
|
x 2 |
|
|
1 |
1, x 1. |
|||||
16 |
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
x 2 |
|
x 2 |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
(x 1)(x 2) |
|
|
|
||||||||||||||
|
x2 x 2 |
|
x 2 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
График этой функции получается смещением графика y |
1 |
на две еди- |
||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
ницы влево, на одну единицу вверх и выкалыванием точки графика с |
||||||||||||||||||||
|
абсциссой x 1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
Прямые x 2 и y 1 являются вертикальной и горизонтальной асим- |
||||||||||||||||||||
|
птотами. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
Для гиперболы с центром симметрии в точке (x0 , y0 ) |
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
y y0 |
k |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
x x0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
уравнения вертикальной и горизонтальной асимптот имеют вид: у у0
и x x0 .
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
Исследуйте поведение функции |
f x e |
|
в точке |
x |
0. |
||||||
|
x |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
1 |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
, |
lim e |
|
|
0 , |
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||
17 |
x 0 x |
|
x 0 |
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
1 |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
, |
lim e |
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
x 0 x |
|
x 0 |
|
|
|
|
|
|
|
Прямая x 0 является вертикальной асимптотой.
132
|
Найдите |
|
|
|
асимптоты |
|
графика |
функции |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
y x arctg x. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
18 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
x arctg x |
|
k lim |
x arctg x |
|
k 1,b lim arctg x |
|
, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
2 |
|
|||||||||||||||||||
|
b lim arctg x |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
График имеет две несовпадающие наклонные асимптоты: левую |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
y x |
|
|
и правую y x |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
4.9.4. |
Построение графиков функций |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
№ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Задание |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
19 Исследуйте функцию y 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
2x2 x3 |
и постройте её график. |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1). Функция определена при всех x . Для нахождения точек пересече- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
ния с осями записываем уравнения y 0 |
|
|
и 3 2x2 x3 0 ; получаем, что |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ось Oy пересекается в точке с y 0 , а ось Ox - в точках x 0 |
и x 2 . |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2). Точек разрыва нет. Так как нет точек разрыва 2-го рода, верти- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
кальные асимптоты отсутствуют. Ищем параметры наклонных асим- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
f ( x ) |
|
|
|
|
|
|
3 2x2 |
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
птот. k lim |
|
|
|
|
|
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim 3 |
|
|
|
|
1 1, |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
x |
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
1 ) |
|
|
|
|||||||||||||||||
|
b lim( 3 |
|
2x2 x3 |
x ) lim x(1 3 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
2 |
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
1 3 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
3 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lim |
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
x |
1 |
|
|
|
|
|
|
0 |
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
При вычислении второго предела использовано правило Лопиталя для
0
раскрытия неопределённости типа .
0
Итак, у графика есть наклонная асимптота; её уравнение y x 2 .
3
133