Төлем жасау қабілеттілігіне байланысты салықтар тікелей және жанама болып бөлінеді.

Тікелей салықтарды салық субъектілері тікелей төлейді. Олар заңды және жеке тұлғалардан алынады.

Оған жататындар: 1азаматтарға салынатын табыс салығы және корпорациялардың (фирмалардың) пайдасына салынатын салық;2мүлік салығы, осының ішінде меншікке (жерге, қозғалмайтын мүлікке), әлеуметтік сақтандыруға, жалақы қорына және жұмысшы күшіне (әлеуметтік салықтар және әлеуметтік жарналар деп аталатындар) салынатын салықтар;

Жанама салықтар – бұл белгілі тауарлар мен қызметтерге салынатын салықтар.

Жанама салықтар бағаға үстеме жасалып алынады. Бұлар жарым-жартылай, немесе, толық тауар, немесе, қызметтер бағасына аударылады. Жанама салықтардың негізгі түрлері: қосылған құн салығы және акциз.

Салықтың ұтымды ұйымдастырудың классикалық қағидаттарын бұрын Адам Смит ұсынған еді. Олар мынаған саяды: 1салық салық төлеушінің әрқайсысының табысына сәйкес алынуы тиіс (әділеттілік қағидаты); 2салықтың мөлшері мен оны төлеу мерзімі алдын ала және дәл анықталуы керек (анықталық қағидаты); 3әрбір салық салық төлеуші үшін неғұрлым қолайлы уақытта және әдіспен алынуы тиіс (қолайлылық қағидаты); 4салықты алудың шығындары өте аз болуы тиіс (үнем қағидаты).

салық салу принциптері:1Салық салудың міндеттілігі;2Салық салудың айқындылығы;3Салық салудың әділдігі;4Салық жүйесінің біртұтастығы;5Салық заңнамасының жариялылығы;

Салық салудың экономикалық принциптері: 1 Салықтың экономикалық негізділігі;2 Салық жүйесінің елдің бірыңғай экономикалық кеңістік талаптарына сәйкестігі 3 Салық төлеушінің мүмкіндігін есепке алу;4Салық салудың теңдігі;5 Салық салудың максимальдылығы.

Салық салудың заңдық принциптері:1Мемлекеттің шектелмеген салықтық егемендігі;2 Салықтарды белгілеу мен өзгерту кезіндегі биліктің заң шығарушы тармағының үстемдігі;3 Салық заңнамаларының ҚР Конституциясына сәйкестігі;4 Салықтарды белгілеу кезінде заңдылықты сақтау;5 Салық заңнамалары жүйесінде Салық кодексінің үстемдігі;6 Азаматтардың жағдайын ауырлататын салық заңдарының кері күші болмайды.

Салықтарды, алымдар мен баждарды, сондай-ақ басқа да міндетті төлемдерді алуды тікелей салық органдары жүзеге асырады. Салық органдары ҚР Қаржы министрлігінің Салық комитетінің облыстардағы, аудандардағы мемлекеттік салық органдарынан тұрады. Салықтарды алу, яғни төлеу заңда, ҚР Үкіметінің, сондай-ақ салық органдарының нормативтік құқықтық және нұсқаулық актілерінде көзделген мерзімде жүргізіледі.

Салықтық қызметті жүзеге асыру барысында салық органдары алған салық төлеуші туралы кез-келген мәліметтер салық құпиясы болып табылады.

Салық органдарының негізгі міндеттеріне: 1) өз құзыреті шегінде мемлекеттің экономикалық қауіпсіздігін қамтамасыз ету; 2) салықтардың, алымдардың, кедендік және басқа да міндетті төлемдердің тиісті бюджеттерге түсуін қамтамасыз ету; 3) мемлекеттің фискалдық саясатын қалыптастыруға қатысу және осы саясатты іске асыруға ат салысу; 4) халықаралық салық салу мәселелерін тиісінше шешуге байланысты халықаралық салықтық құқықтық қатынастардың белсенді қатысушысы мәртебесіне ие болу жатады.

Мемлекеттің салық қызметінің мақсаттары: 1салық төлеушілердің экономикалық-қаржылық мүдделерін қорғау мақсатында мемлекеттің салықтық юрисдикциясының шегін ұтымды белгілеу; 2салықтардың көмегімен республикалық бюджет кірісіне ақша қаражаттарын тарту арқылы әлеуметтік-экономикалық, әкімшілік-саяси және мәдени дамудың мемлекеттік бағдарламаларын ақша қаражаттарымен қамтамассыз ету; 3мемлекеттің салық жүйесінің нормативтік құқықтық базасын жетілдіру;

Қазақстан Респубикасында мынадай тұлғалар: 1тұрақты мекеме құру арқылы қызметін ҚР-да жүзеге асыратын заңды тұлғалар мен олардың құрылымдық бөлімшелері, оның ішінде резидент еместер орналасқан жері бойынша; 2тұрақты мекеме құрмай қызметін жүзеге асыра бастаған күннен бастап кез-келген он екі айлық кезеңде отыз жұмыс күнінен астам қызметін ҚР жүзеге асыратын резидент емес заңды тұлғалар қызметін жүзеге асыратын жері бойынша; 3қызметін бірлескен жеке кәсіпкерлік нысанында жүзеге асыратын жеке кәсіпкерлер осы қызметін жүзеге асыратын жері бойынша; 4салықтар мен бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді төлеушілер болып табылатын резидент жеке тұлғалар тұрғылықты жері бойынша;; 6ҚР-да салық салу объектілерін иеленетін резидент еместер салық салу объектілері орналасқан және тіркелген жер бойынша; 7салық кодексінде көзделген негіздер бойынша мемлекеттік тіркеуге жатпайтын, резидент банктерде ағымдық шоттарын ашатын резидент еместер салық төлеушілер ретінде резидент банктің орналасқан жері бойынша мемлекеттік тіркелуге тиіс.

Салық төлеуші: 1) заңды тұлға, оның құрылымдық бөлімшелері, сондай-ақ ҚР қызметін жүзеге асыратын шетелдік заңды тұлға орналасқан орны бойынша, қызметті жүзеге асыру орны бойынша, салық салу объектілері мен салық салуға байланысты объектілердің орналасқан және тіркеу орны бойынша; 2) жеке тұлға, соның ішінде жеке кәсіпкер үшін: резидент емеске-келген орны бойынша, салық салу объектілерінің, салық салуға байланысты объектілердің орналасқан және тіркеу орны бойынша, кәсіпкерлік қызтетті жүзеге асыру орны бойынша салық органдарында тіркеу есебіне тұруға міндетті.

Салық органдары салық төлеушілерді тіркеу есебін жүзеге асыру кезінде мынадай: 1заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеуді, қайта тіркеуді және таратуды жүзеге асыратын; 2статистика жүргізетін; 3салық салуға байланысты объектілерді және салық салу объектілерін есепке алуды және тіркеуді жүзеге асыратын; 4лицензиялар, куәліктер немесе рұқсат беру мен тіркеу сипатындағы өзге де құжаттарды беретін; 5жеке тұлғаларды ҚР-дағы тұрғылықты жері бойынша тіркеуді жүргізетін; 6азаматтық хал актілерін тіркеуді жүзеге асыратын; 7нотариаттық іс-әрекеттер жасауды жүзеге асыратын; 8қорғаншылық пен қамқоршылықты жүзеге асыратын; 9басқа да уәкілетті органдармен өзара іс-әрекет жасайды.

ҚР Салық құқығы:түсінігі,пәні,жүйесі(Салық құқығы құқықтық құрылым ретінде)

Салық құқығын екі түрлі аспектіде: құқық саласы ретінде және құқықтық ғылым саласы ретінде қарастыруға болады.Салық құқығы - бұл салық салу аумағындағы қатынастарды реттейтін құқықтық нормалардың жиынтығы. Салық құқығының нормалары мемлекетте салықты кім жинайтындығын, кім оны төлейтіндігін, қандай органдар бақылау жүргізетіндігін көрсетеді.

Салық құқығының әдістері: - формальді-догматикалық; - басқа ғылымдарға жүгіну;

- салыстыру құқықтық зерттеу;- нақты социологиялық зерттеу;

- салыстырмалы тарихи әдіс;- тану әдіс.

Салық құқықтың пәні-мем/тің салықтық қызметінің барысында қалыптасатын қоғамдық қатынастарлды айтамыз.Осы қоғамдық қатынастар салық салу жүйесін белгілеу,салық әкімшілігін жүргізетін уәкілетті мем/к органдар жүйесін айқындау,салықтық міндеттемелерді орындау,салықтық міндеттемелерді орындауға б/ты қажетті жағдайлар жасау,мем/к мәжбүрлеу шараларын өолдану,салық органлары мен басқа уәкілетті мем/к органдар арасындағы өзара іс қимылдар барысында салық салу саласында туындайтын салықтық қатынастар болып табылады.

Салықтық құқықтың жүйесі-мем/тің салықтық қызметі барысында туындайтын салықтық қатынастарды реттеуге атсалысатын салықтық құқықтық нормалардың өзара қарым қатынаста бола отырып жүйеселуін және бірігуін, қыйсынды түрде белгіленген тәртіппен орналасуын көрсетеді.Жүйесі 2ге жалпы бөлім және ерекше бөлім. Жалпы бөлімге  Салық төлеушінің және салық агентінің құқықтары мен міндеттері, Салық органдары, Салық органдарының басқа да мемлекеттік органдармен өзара іс-қимылы, Салық міндеттемесі, Салықтар, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер және (немесе) өсiмпұлдар төлеу жөнiндегi салық мiндеттемесiн орындау мерзiмдерiнiң өзгертiлуi. Салық мiндеттемесiн тоқтату негiздер тұрады . Ал ЕРЕшке бөлім Салықтың және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің түрлері , Салықтық есепке алу,  Салықтық нысандар ,  Жеке табыс салығы , Мүліктік табыс  Акциздер  тб тұрады

ҚР салық жүйесінің қалыптасуы мен дамуы келесідей заңнамалық негіздерге сүйенеді:

1) «ҚР салық жүйесі туралы» Заң (25.12.1991ж);

2) «Салық және бюджетке төленетін басқада міндетті төлемдер туралы» Заң (24.04.1995ж);

3) «Салық және бюджетке төленетін басқада міндетті төлемдер туралы» ҚР Салық Кодексі (12.06.2001ж);

4) «Салық және бюджетке төленетін басқада міндетті төлемдер туралы» ҚР Салық Кодексі (01.01.2009ж).

Салықтық құқықтың қайнар көздері:

ҚР Конституциясы, ҚР «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Кодексі (Салық кодексі), ҚР-ның Президенті, Парламенті және Үкіметі қабылдайтын салық салу мәселелері жөніндегі нормативтік-құқықтық актілер, Қаржы министрлігі Салық комитетінің нұсқаулық және өзге нормативтік-құқықтық актілері, жергілікті мемлекеттік басқару органдарының жергілікті салық салуға қатысты нормативтік-құқықтық актілері, халықаралық салық салуға байланысты келісім-шарттар — салық конвенциялары түрінде көрініс табады.

Мемлекеттің салықтық құқығы әрқашанда мынадай екі негізге сүйенеді:

1) Экономикалық - салықтық тиісті іс-қимылдар мен қатынастарды регламенттейтін нормаларға ҚР-ның Конституциясына және салықтық заңнамаға; 2) салық салу жүйесінін ұйымдастырылуы мен жұмыс істеуінің халықаралық құқықтық стандарттарына

Салықтық-құқыктық реттеу әдістері салық салу саласы мен тиісті салықтық қатынастар аясындағы салықтық іс-қимылдар мен оқиғаларға қатысты, сондай-ақ белгіленген тәртіптер мен негіздерге байланысты мемлекетгік өктем билік-императивтік әдіс және келісімді, шартты-диспозитивтік әдіс түрінде қолданылады.Мемлекеттің салық жүйесінің ұйымдастырылу құрылымы императивтік сипатта болатындықтан салықтық құқық аясында көбінесе императивтік әдіс пайдаланылады.

Императивтік реттеу әдістерінің мәні: 1) салық салу саласындағы салық төлеушілер мен өзге де қатысушылардың мінез-құлықтары мен қажетті іс-әрекеттері мемлекет тарапынан (әдетте уәкілетті мемлекеттік органдар) қабылданған нормативтік және жекелей салықтық-құқықтық актілердің әмірлі-биліктік нұсқамаларымен шартталынған; 2) салық төлеушілер мен салық органдарының және өзге де қатысушылардың нормативтік құқыктық актілерде көрініс тапқан мемлекеттің биліктік нұсқамасын орындаудан бас тартуға хақылары жоқ; 3) салықтық қатынасқа қатысушы салық төлеушілер мен салық органдарының өзара құқықтары мен міндеттері мемлекеттің биліктік нұсқамасының және тиісті нормативтік құқықтық актінің негізінде нақты әрі мұқият белгіленген; 4) мемлекеттің биліктік нұсқамасы мен өзге де салықтық міндеттерін орындау мәжбүрлеу механизмімен қамтамасыз етілуіне орай тиісті салықтық міндеттемелерді мәжбүрлеп орындату уәкілетті мемлекеттік орган тарапынан біржақты әмірлі түрде не болмаса сот арқылы жүзеге асырылады.