2 Жолаушылар стансасының түрлері.
Стансаның жұмыс көлеміне қарай баллдық жүйеде 4 классқа боледі (I,II,III пласты, класты емес)
Жұмысы аралас станса (жолаушылар, жүк, техникалық), біріктірілген 6 класқа бөледі (класты емес, …, 5 клас).
Стансаның класын класты емес, I – Көлік министрлігі, темір жол көлігінің профсоюзімен бірге; II, III – жол бастығы дол профсоюзімен келісе отырып; IV, V – бөлім бастығы аудандық профсоюзбен келісе отырып; IV, V – бөлім бастығы аудандық профсоюзбен келісе отырып.
Вокзалдың жан-жақтылығы жолаушыларға қызмет көрсету санатымен және тек қана қалааралық, барлық қатынас түрлеріне қарай қажетті аудандарын есептейді және жолаушылар, қызметтік, тұрмыстық және басқа да ғимараттар болады.
Москва, Киев, Харьков вокзалдары класты емес-тәулігіне 1500 жолаушыны қабылдайды, Одесса, Сочи, Рига, Алматы I-ші коласты-тәулігіне 1200-1500 жолаушыны қабылдацйды, II-ші класты- 500-900 жолаушыны тәулігіне қабылдайды, III- ші класты тәулігіне 300 жолаушыны қабылдайды.
Бақылау сұрақтары:
Студенттің өздік жұмысы (СӨЖ)
Оқу-әдістемелік әдебіет
В.А. Кудрявцев редакциялануымен«Организация железнодорожных пассажирских перевозок», Мәскеу, «Академия» баспахана орталығы, 2004-256б.
Пазойский Ю.Р. «Организация пассажирских перевозок на ж.д.транспорте» Мәскеу, 1991-240бет.
С. Пясецкий «Оптимизация перевозочного процесса», Мәскеу, 1979-176бет.
Р.Х. Хасенова «Организация пассажирских перевозок на ж.д. транспорте» Алматы, 2000-97 бет.
№ 10 Дәріс
Тақырып: Вокзал жұмысының технологиясы. Вокзалдағы жолаушылар легін ұйымдастыру (1 сағат)
Дәрістын максаты: Билеттік кассалар жұмысының тиімді ұйымдастырылуы, кассалардың мамандандырылуы, билеттердің сатылуын дұрыс ұйымдастыру. Пойыз билеттерін сатудың орталықтандырылып басқарылу. ОДБ және ЛБК технологиялық үрдістері
Мазмұн:
1 Темір жол вокзалы.
2 Жолаушылар легін ұйымдастыру.
Глосарий: Дайындалған жүру құжаттарының саны: алдын-ала, тапсырыс беру бөлімі, кері қайту, тікелей плацкарт; дайындалған жүк көлемі; дайындалған қол жүгінің саны; жодлаушыларға қызмет қөрсетүі
1 Темір жол вокзалы.
Темір жол вокзалы деп – бір стансада орналасқан құрылғылар мен ғимараттар. Жолаушылар ғимараты және қызмет көрсететін орындар, жолаушылардың аспалы платформалары немесе вокзалдағы әр түрлі деңгейден басқа жолдарға өтуі, шамалы архитектуралық пішіндері.
Вокхзалда жолаушылардың бір көліктен басқа көлік түрлеріне ауысып мінуіне ыңғайлы әрі тез жүрүіне көңіл бөлінген (мысалы, пойыздан автобусқа, метроға міну)
Жолаушыларға қызмет көрсету түрлеріне қарай вокзалдар былай болінеді: алыс жолға немесе қаламаңында жүретін жолаушыларға қызмет көрсету; әрбір санаттағы жолаушыларға бірлесе отырып қызмет көрсету, жартылай өз беттерінше онда вокзал элементтері көрсетіледі (жолаушылар ғимараты, отыратын орындар, платформалар);
Алыс және қаламаңындағы жолаушыларға бірлесе отырып жалпы қызмет көрсету.
Жолаушылар ғимаратында жоспар бойынша бір-бірімен байланыса орналасуы, вокзалдағы темір жол мен платформалар түрлеріне қарай былай бөлінеді:
жанындағы – ғимарат – (отыратын орындар) перрон жолдарының ішкі жақтарында орналасады;
шеткері ғимарат перрон долдарынан арасында платформаларда орналасады;
тұйықталған – жолаушылар ғимаратымен оған көлденең түйықталған жолдардың тарату платформаларының алдымен орналасуы, олардың туйықталуы; темір жол ғимараттары жолаушылар платформасы мен жол үсті, дол асты жолдармен орналасады.
Вокзал белгілері жолаушыларға тез әрі ыңғайлы қызмет көрсету, олардың қауіпсіздігін сақтау, әр түрлі қызмет түрлерін ұсыну, шамалы уақытқа дем алу, бос уақыттарын дұрыс өткізу және тамақтандыру.
Вокзалдар класты емес және 3 класты (I,II,III) болып бөлінеді, жұмыс көлеміне қарай бөлінеді. Вокзал классын былай анықтаймыз: алыс және жергілікті қатынаста әрбір жөнелтілген 100 жолаіушылар – 0,1 балл.
Вокзалда келесі берілгендер көрсетіледі: жөнелтілетін жолаушылар көлемі: тікелей, жергілікті, қаламаңындағы қатынаста;
Дайындалған жүру құжаттарының саны: алдын-ала, тапсырыс беру бөлімі, кері қайту, тікелей плацкарт; дайындалған жүк көлемі; дайындалған қол жүгінің саны; жодлаушыларға қызмет қөрсетүі.
Аптасына 2 рет тәулігіне жолаушылар ағынының көбеюі (жұма+сенбі)/2 немесе (сенбі + жексенбі)/2 орташа тәуліктегі ағынмен салыстырғанда с алыс жолдарға жүретін вокзалда, 1,0-1,15, қаламаңында 1,1-1,25.
мұндағы:
-сағат
теңсіздігінің коэффициенті, тәуліктегі
қаламаңындағы жөнелтілген жолаушылар
легінің өзгеруі ескеріледі 1,4-1,7;
-
вокзалдың тәуліктегі жұмыс істеу уақыты.
Алыс жолға жүретін жолаушылардың (18-20
сағат) вокзалға есептелген сыйымдылығы
мұндағы: Н – вокзалдың есептелген сыйымдылық мөлшері % есептегенде С-тан бастап (әрбір шекарадан бастап) С-тін өң мәнінен үлкеніне дейін, тәуліктегі жолаушылар легінің дұрыс таралмауынан, түгнгі уақытта жөнелтілетін пойыздар, алдынала сатылатын билеттердің болмауы.
Вокзалды бір уақытқа есептелген сыйымдылығына қатысты былай бөледі: кіші вокзалдан – 25 тен- 200 –ге дейін, орташа 200-700, үлкені 700-1500, ең үлкені 1500-ден үлкен жолаушыларды қабылдайды.
Вокзал жұмысының технологиясы келесі бөлімдерден тұрады: вокзал техникалық және мекемелік сипаттамасы; жолаушыларға қызмет көрсету; билет сатуды ұйымдастыру және билет кассасының жұмыс тәртібі; жүк бөлімі және қол жүгін сақтайтын қоймалардың жұмысын ұйымдастыру; вокзал жұмысын шұғыл жоспарлау.