Вызначэнне прыватных плошчаў басейна р. Віхра і сярэдніх модуляў паміж ізалініямі сцёку па карце

Плошча, якая вымяраецца	Плошча ў дзяленнях планіметра (R)			Плошча fi = R (n2 – n1), км²	Сярэдне-арыфме-тычнае значэнне модуля (Мi, л/с км²)
	Адлікі (n2 , n1)	Рознасць адлікаў (n2 – n1)	Сярэдняя рознасць (n2 – n1)
f1	5290 5205 5121	85 84	84,5	304,2	6,2
f2	5539 5330 5121	209 209	209	752,4	6,4
f3	5437 5270 5104	167 166	166,5	599,4	6,6
f4	5574 5426 5277	148 149	148,5	534,6	6,8

Планіметр № 65/71

Цана дзялення планіметра R = 3,6 км²/адз.

Плошча басейна р. Віхра F = 2190,6 км²

Сярэдні шматгадовы модуль гадавога сцёку будзе роўны:

М₀ = (6,2 · 304,2 + 6,4 · 752,4 + 6,6 · 599,4 + 6,8 · 534,6) /

(304,2 + 752,4 + 599,4 + 5534,6) = 6,52 л/с км².

Вызначыўшы сярэдні шматгадовы модуль гадавога сцёку (М₀, л/с км²) басейна р. Віхра (у створы вусця), можна вылічыць асноўныя характарыстыкі сцёку:

а) зыходзячы з формулы М=Q_с · 10³ / F, сярэдні шматгадовы рас-ход вады будзе роўны:

Qо=M₀ ·F/ 10³ = 6,52 · 2190,6 / 1000 = 14,28 м³/с;

б) аб’ём сярэдняга шматгадовага сцёку:

W₀=Q₀· 31,5 · 10⁶= 14,28 · 31,54 · 10⁶= 450,39 ·10⁶м³/год;

в) слой сцёку:

h=W₀/F·10³ = 450,39 · 10⁶/ 2190,6 · 10³ = 206 мм.

Кантрольныя пытанні

1. Як вызначаецца норма сцёку?

2. Методыка разліку характарыстык рачнога сцёку пры наяўнасці назіранняў (аналітычны метад).

3. Методыка вызначэння характарыстык сцёку пры адсутнасці назі-ранняў (графічны метад).

4. Як складаюцца карты сцёку?

1.8. Марфаметрычныя характарыстыкі возера

Пры вывучэнні гідралагічнага рэжыму возера, пры розных даследа-ваннях і разліках, неабходна ў першую чаргу, вылічыць асноўныя марфаметрычныя характарыстыкі возера: плошчу воднай паверхні, даўжыню, шырыню, аб’ём вады, глыбіню.

Марфаметрычныя характарыстыкі вылічваюцца па плану возера ў ізабатах – ізалініях роўных глыбінь (рыс. 1.16), пабудаванаму па даных прамераў пры здымцы возера, і адносяцца да ўзроўню вады на момант правядзення прамерных работ. Плошча воднай паверхні(f_n)і аб’ём возера(V_n)мяняюцца ў сувязі з ваганнямі ўзроўню вады(Н_n).Залежнасць плошчаў і аб’ёмаў возера ад яго глыбіні выражаецца графічна ў выглядзе батыграфічнайf_n=f(Н_n)і аб’ёмнайV_n=f(Н_n)крывых (рыс. 1.17).

Рыс. 1.16. План воз. Галадзянка ў ізабатах. Сячэнне ізабат 1 м

Рыс. 1.17. Батыграфічная і аб’ёмная крывыя воз. Галадзянка

Гэтыя крывыя даюць магчымасць вызначыць плошчу воднай паверхні і аб’ём вады ў возеры пры любым яго напаўненні. На практыцы крывыя дазваляюць выконваць шэрах задач: вызначаць разліковыя марфаметрычныя паказчыкі пры розных узроўнях вады, страты вады возерам пры паніжэнні узроўню, аб’ёмы вады, неабход-ныя для гаспадарчага выкарыстання і г. д.

Карыстаючыся батыграфічнай крывой, можна графічна вызначыць аб’ём усяго возера ці аб’ёмы, заключаныя паміж плоскасцямі ізабат.