15.2. Тәжірибелік жұмыс. Векторлы графикалық редактормен жұмыс
«Алма» суретін салу.
1. Эллипс құралымен дөңгелек салыңыздар
2.
Закрасьте
эллипс радиальной заливкой. Выберите
ярко зеленый цвет (щелкнуть по цвету в
палитре левой кнопкой мыши) Контур
Заливка и обводка, выберите в появившемся
диалоговом окне «Заливка и обводка»
Радиальный градиентщелкните
по кнопке «Изменить»
в диалоговом окне «Редактор градиентов»
добавьте
опорную точку, желтого цвета .
3. При помощи инструмента «Создать и править градиентом» настройте на окружности градиентную заливку, выполняя растягивания и поворотов маркеров настройки градиента.
4.
Преобразуйте окружность в контур.
(Контур
Отключите объект), откорректируйте
форму яблока, используя инструмент
Редактировать узлы контура
.
5.
Отключите обводку нарисованной фигуры.
Для этого щелкните по кнопке Нет
, удерживая в палитре нажатой клавишу
Shift.
6
.
Нарисуйте две окружности, установите
заливку зеленым цветом, обводку желтым
цветом, добавьте прозрачности, используя
диалоговое окно «Заливка и обводка»
(рис.39).
Создайте блики на яблоках. Выберете инструмент Каллиграфическое перо
,
в палитре установите белый цвет и нарисуйте блики.
8.
Установите прозрачность бликов. Выделите
блики инструментов выделение
,
для этого щелкните по первому нарисованному
блику и, удерживая нажатой клавишу
Shift,
щелкайте поочередно по следующим
бликам. Вызовете диалоговое окно
«Заливка и обводка», установите
Размывание на 55 % .
9. Инструментом Каллиграфическое Перо нарисуйте палочку, а инструментом Карандаш листик.
15. Лабораториялық жұмыс. Растрлы графикалық редактормен жұмыс
Растрлы бейнемен жұмыс бойынша бағдарламаны жүктеңдер.
Компьютерде сақталған кез келген бейнені ашыңыздар.
Бейнені 3 әр түрлі форматта сақтаңыздар.
Файлдар сақталған буманы ашыңыздар. Әр файлдың қасиеттерін қарап шығыңыздар. Әр түрлі графикалық форматтағы файлдардың өлшемдері туралы нәтиже шығарыңыздар.
Суретті электрондық почта арқылы жіберетіндей қылдырып сақтаңыздар. Ол үшін қандай шарттар орындалу керек?
Бейнелерді кадрлаңыздар.
«Кадр» файлында сақтаңыздар.
Кері қайтару мен бейнелеу операциясын орындаңыздар. Әр түрлі файлдарда алынған нәтижелерді сақтаңыздар.
Суреттер сақталған бумаға барып, алынған нәтижені қараңыздар.
Информатика пәні бойынша емтиханға дайындық сұрақтары
(3 Кредит)
Информатика.
Ақпарат.
Ақпарат түрлері.
Ақпарат қасиеттері
Компьютерде мәтіндік ақпаратты көрсету.
ASCII кестесі
Санау жүйесі.
Санау жүйесінің түрлері
Санау жүйесінің негіздері
Сандарды екілік санау жүйесінен ондық санау жүйесіне аудару
Сандарды ондық санау жүйесінен екілік санау жүйесіне аудару
Сандарды ондық санау жүйесінен сегіздік санау жүйесіне аудару
Сандарды ондық санау жүйесінен он алтылық санау жүйесіне аудару
Компьютердің архитектурасы.
Есептеуіш техниканың даму тарихы
ЭЕМ
Компьютердің даму этаптары
ЭЕМ-нің дамуының элементтік базасы
ЭЕМ архитектурасының негізгі түсініктері.
Компьютердің негізгі блоктары
Пернетақта
Компьютердің жүйелік блогына кіретін құрылғылар Мышь
Монитор
Модем
Сканер
Плоттер
Принтер.
Принтер түрлері
Ақапарат тасымалдауыштар
Компьютерлердің жіктелуі.
Компьютер жадында ақпараттарды көрсету: бит, байт.
Ақпараттың өлшем бірліктері
Машинаны ұйымдастыру: фон Нейман принциптері
Ақпаратты енгізу құрылғылары
Ақпаратты шығару құрылғылары
Компьютердің есте сақтау құрылғылары
Жады түрлері
Оперативті есте сақтау құрылғысы
Тұрақты есте сақтау құрылғылары
Кэш-жады
Алгоритм түсінігі
Алгоритм қасиеттері
Алгоритм түрлері
Сызықтық алгоритм
Тармақталған алгоритм
Циклдік алгоритм
Бағдарламалау тілдеріне мысал
Операциялық жүйе.
Операциялық жүйенің түрлері.
Операциялық жүйелерге мысал келтіру
Компьютердің бағдарламалық қамтамасыздандырылуы
Компьютердің бағдарламалық қамтамасыздандырылуының түрлері
Жүйелік бағдарламалық қамтамасыздандыру.
Қолданбалы бағдарламалық қамтамасыздандыру
Қолданбалы бағдарламалық қамтамасыздандыруға мысал
Бағдарламалау тілдері
Программалық құралдар
Стандартты бағдарламалар
Компьютерлік қауіпсіздік.
Компьютерлік вирустар.
Компьютерлік вирустардың түрлері
Антивирусты бағдарламаларды белгілеу
Антивирусты бағдарламаларға мысал
Антивирусты қорғау тәсілдері.
Вирустар және олардың әртүрлілігі.
Архивтеу бағдарламасы
Архивтік файлдың кеңейтілімі
WINDOWS негізгі мәзірінің құрылымы.
WINDOWS терезесінің бумаларының құрылымы.
WINDOWS ыстық пернелері (Горячие клавиши).
Компьютердің қызмет көрсетуі бойынша WINDOWS бағдарламалары (дисктерді тазалау, дисктерді қатеге тексеру).
Утилиттер түсінігі
Драйвер түсінігі
Диалогтық терезенің стандартты элементтері
Файл. Файл атауы.
Орындалған, мәтіндік, электрондық кестелер, деректер базалары, грфикалық және видеофайлдардың кеңейтілімдері.
Бумалар мен жарлықтарды құру мен жою.
Қоржын.
Объектілерді жою.
Қоржынға орналаспай жойылатын объектілерді жинақтауыштар.
Файлдарды іздеу.
Файлдарды көшіру және орналастыру.
Сілтеуіш (Проводник) бағдарламасы.
Мәтіндік редакторлар.
MS Word меню түрлері
MS Word стандартты панелі.
MS Word форматтау қатары .
Word терезесі. Құжаттарды құру және сақтау.
«Ыстық» пернелер, құжаттармен жұмыс
Мәтінді теру ережесі
Құажаттар бойынша алмасу пернелері (Жол басына, жол соңына, жаңа бетке)
Қосымша сандық пернені қосу және өшіру
CapsLock пернесінің қызметі
Shift пернесінің қызметі
Өшіру (жою) пернелері
Мәтіндік фрагменттерді белгілеу тәсілдері.
Барлық мәтінді белгілеу пернелері
Word құжаттарын форматтау
Шрифт өлшемі
Шрифт түрлері
Шрифт орнату, мәтін бағытын өзгерту.
Орфографиялық тексеру
Word редакторында суреттер құру
Word редакторында құжаттарды баспаға жіберу
«Таблица – Автоформат» командасын қолдану
Әріптер (Буквица)
Колонтитул
Сілтеме (Сноска)
Колонтитулдар мен сілтемелермен (Сноски) жұмыс бойынша меню пункті.
Гиперсілтеме
Гипермәтін
Тізімдер
Тізім түрлері
Тізімдермен жұмыс істеу бойынша меню командалары
«Вставка-Символ» командасының белгілері
Алмасу буфері
Алмасу буферін қолдану
«Копировать», «Вставить» командаларының клавиатуралық алмастырылуы
Word редакторында кесте құру және жою.
Добавление, удаление строк и столбцов таблицы в MS Word
MS Equation формулалар редакторы.
«Формат», «Абзац» командалары
«Параметры страницы» командасы
Мәтіндік фрагменттерді іздеу мен алмастыру операциялары
Беттерді нөмірлеу (Нумерация страниц)
Мәтін фрагментін ауыстыру немесе көшіру командалары
Шрифт орнату
Мәтін бағытын өзгерту
Мәтіндегі суреттер
Кітапханадан суреттер қою
Суреттерді топтау
Суреттерді белгілеу
Мәтіндік құжатта схемалар құру
Схемаға мәтін енгізу
MS Word редакторында құжатты көру режимдері.
Баспаға шығарар алдында құжатты алдын ала көру, құжатты баспаға шығаруды жөндеу параметрлері
Баспаға шығару параметрлерін қалпына келтіру
Баспаға шығару үшін көшірме санын өзгерту
Баспа (печать) диалогтық терезесін шақыру командасы
Электрондық кестелер
MS Excel электрондық кестесімен жұмыс істеуге арналған программа
MS Excel программасының интерфейсі
MS Excel жұмыс кітабы түсінігі
Жұмыс беті
Ұяшық – кестенің негізгі элементі
Жол адресі
Баған адресі
Ұяшық адресі
MS Excel бағдарламасындағы үнсіз келісім бойынша (по умолчанию) беттер саны
Жұмыс үстелін өзгерту
Жұмыс үстелін жою
Жойылған жұмыс үстелін қалпына келтіру
Жұмыс үстелін қосу
Формулалар жолы
Ұяшық диапазондары
Электрондық кестелерге деректер енгізу, редактірлеу және форматтау.
MS Excel - де есептелер жүргізу
MS Excel кестесінде ұяшық ішіндегі жаңа жолға мәтін алмастыру
Ұяшықтарды форматтау
Ұяшықтардағы деректерді түзету
Ұяшықтардағы деректердің бағытталуы
Ұяшықтардың Обрамление ячеек
Ұяшықтардың шекаралары мен құю (Границы и заливка ячеек).
MS Excel кестесінде жолдар мен бағандарды қосу
Кестенің жаңа элементтерін қосу.
Кесте элементтерін белгілеу
Кесте жолдарының биіктігін өзгерту
Кесте бағанының енін өзгерту
Ұяшықтардағы деректерді редактірлеу
Кестенің ұяшықтары бойынша алмасу
Ұяшықтағы деректер типтері
Деректердің сандық түрі
Деректердің ақшалық түрі
MS Excel бағдарламасында деректердің есептеу түрлері
Деректердің мәтіндік түрі
Автосумма
Шебер функциясын қолдану
Кестедегі адрестеу
MS Excel бағдарламасының кестесіндегі $ белгісінің мағынасы
Сілтеме түрлері
Абсолюттік сілтеме
Салыстырмалы сілтеме
Аралас сілтеме
Ұяшық өлшеміне келетін сандық мәндер кезінде енгізілген символ.
Функция түрлері.
Стандартты функцияларды қолдану.
Диаграммалар мен графиктер тұрғызу.
Excel – дегі диаграммалар
Диаграмма түрлері
Гистограмма – үнсіз келісім бойынша диаграмманың түрі
Диаграмманың сыртқы түрін өңдеу
Аңыз
Деректерді сұрыптау.
Shift, Ctrl пернелерімен белгілеу
Фильтрді (Сүзгі) қолдану
Графикалық редактор.
Графикалық редактор мысалдары
Графикалық файлдардың кеңейтілімдері
Деректер базаларын басқару жүйелері.
Деректер базасының құрылымы.
ДББЖ функционалдық мүмкіндіктері.
Деректер базасының негізгі объектілері
Кесте
Өріс және жазба
Сұраныс
Есеп беру
Форма
Деректер базасының объектілерінің негізгі түсініктері
Деректер базасы кестелерінің арасындағы байланыс
Өріс типтері.
МЕМО өрісі
OLE объектісінің өрісі
Өрістің есептеуіш (Счетчик) түрі
Microsoft Access бағдарламасының кестесінде маска енгізу
Есептеуіш өрістер
Создание таблицы в конструктор режимінде
Сұраныс құру
Форма құру
Компьютерлік желі
Желі түрлері
Локальді желі анықтамасы
Глобальді желі түсінігі сети
Желілік хаттамалар
Желілік хаттамаларға мысал
Интернетте жұмыс істеу.
Интернет.
Интернеттің қызметтері
Топологиялар түрлері
Электрондық пошта
Электронной пошта адресінің мысалдары
Домен түсінігі
Жоғарғы деңгейдегі домендерге мысал
Қазақстанға арналған домендер
Браузерлер
Браузер – программаларға мысал
Internet Explorer программасы
www түсінігі
Сервер ұғымы
Ақпаратты серверде сақтау
ҚР ақпаратты қорғау туралы заңы
HTML түсінігі
Веб-беттер файлдарының кеңейтілімдері
Стандартты программалар
Калькулятор
Қарапайым және инженерлік калькулятор
Программалар – мәтіндік редакторлар
Мультимедиялық программалар
Дыбыстармен жұмыс істеу бойынша программалар
Дыбыс жазу
Растрлы графикалық редакторлар.
Векторлы графикалық редакторлар
Графикалық редакторде сурет салу құралдары
Графикалық редакторде белгілеу құралдары
PowerPoint бағдарламасы
Презентация түсінігі
Презентацияға жаңа слайд қосу
Презентацияға дыбыс қосу.
Презентациядан слайдтарды жою.
Презентацияларды көру
Презентацияларды демонстрациялау
Презентацияны демонстрациялауды қалпына келтіру
Презентациядағы анимациялар
Слайдтағы объектілерді қозғалту (Анимация)
Мамандандырылған аудиториялар:
Кабинеттер № 321, 323, 324, 325, 326, 329, 330, 331, 332, 334.
Windows – IBM PC платформалы компьютерлерге арналған алғашқы графикалық операциялық жүйелердің бірі. Мұндағы ең қарапайым және негізгі басқару құрылғылары болып тышқан және пернелік тақта есептеледі. Windows жүйесінің көмегімен компьютерді басқара отырып, шағын локальдық желінің қызметін ұйымдастыруға болады және мұнда Интернет желісімен кіріктірілу мүмкіндігі де қарастырылған.
Файл деп логикалық байланысқа ие сыртқы жадының мәліметтер немесе программалар жиынтығы орналасқан , өз алдына дербес аты бар атаулы бөлігін айтады. Құрылған файлға ат беріледі және ол файлдық жүйеге тіркеледі. Файлдың аты екі бөліктен тұрады: файлдың атауы және файлдың кеңеймесі (типі), олар бір-бірінен нүкте арқылы ажыратылады.
Бума (папка, каталог) – бір дискіде орналасқан, белгілі бір қажеттілік бойынша бір топқа біріктірілген файлдар жиынтығын атау үшін қолданылатын Windows жүйесінің негізгі объектілерінің бірі. Мұндай қызмет атқаратын объектіні MS DOS жүйесінде каталог деп атаса, қазіргі Windows жүйесінде бума деп атайды. Бумада тағы да басқа бумалар , файлдар орналасуы мүмкін.
Бумалардың қызметі- есте сақтау құрылғыларында сақталатын өте көп файлдардың арасынан қажет файлды тез іздеп тауып алу үшін, оларды белгілі бір ретпен бағынышты немесе сатылы иерархиялық құрылымда орналастыру.
Жарлық (Ярлык)- нақты бір объектіге апаратын жол (маршрут, путь) сақталатын, бір килобайт көлеміндегі шағын файл. Жарлықтар да қажет объектілерді жылдам тауып алу үшін қолданылады.
Windows операциялық жүйесі графикалық жүйе болғандықтан мұнда негізгі объектілерді, яғни бума мен файлды белгілеу үшін арнаулы белгі- таңбалар (значки) қолданылады. Файлдардың әрбір типіне сәйкес белгілері болады, сондай-ақ жарлықтардың да өзіне тән бағыттауышы (стрелкасы) бар белгісі болады.
Windows операциялық жүйесіндегі графикалық интерфейстің негізі – бұл жақсы ойлап табылған және өте тиімді жұмыс жасауға мүмкіндік беретін терезелер жүйесі. Терезені операциялық жүйедегі жұмысты басқару элементі деп те , объектілердің жұмыс аумағы деп те қарастыруға болады. Windows операциялық жүйесінде терезенің: қосымша терезесі,
құжат
терезесі,
сұхбат терезесі,
белгі (значок) - терезе және т. б. түрлері кездеседі.
Жұмыс үстелі (Рабочий стол) – Windows операциялық жүйесінің бумалары мен файлдары, жарлықтары және тағы да басқа жүйені басқару элементтері орналасатын жоғары деңгейдегі объектісі (немесе бума). Windows операциялық жүйесі іске қосылғанда бірден жұмыс үстелінің терезесі ашылады.
Тапсырмалар панелі (Панель задач) – жұмыс үстелінде орналасқан және қолданушының жасап жатырған тапсырмаларын уақытша қоя тұруына арналған Windows операциялық жүйесінің негізгі басқару элементтерінің бірі.
Файлдық жүйе – дискідегі файлдардың орналасуына және олармен жұмыс жасауды басқаруға жауап беретін операциялық жүйенің құрамды бір бөлігі.
Файлдық жүйеде жасалатын әрекеттер:
файлдық жүйе бойынша іздеу
қосымшаларды іске қосу және құжаттарды ашу
бумалар құру
бумалар мен файлдарды көшіру
бумалар мен файлдардың орынын ауыстыру
бумалар мен файлдарды өшіру
бумалар мен файлдардың атын өзгерту
жарлықтар құру
Сілтеуіш (Проводник)- файлдық жүйеден кез-келген объектіні іздеуге және олармен басқа да әрекеттерді орындауға арналған операциялық жүйенің қызметші программасы .
Алмасу буфері (Clipboard) - операциялық жүйе жұмысы кезінде қосымшалар мен құжаттар арасындағы мәлімет алмастыруды қамтамасыз етуге арналған жедел жадының арнаулы бөлігі.
Стандарт қосымшаларға Windows операциялық жүйесінің құрамындағы, қолданушыға ең қажет, қарапайым қызмет түрлерін (қарапайым мәтіндік құжат даярлау, суреттер салу, сақтау, баспаға шығару, математикалық қарапайым есептеулер жүргізу және т.б.) көрсететін келесі қосымшалар немесе программалар жатады:
Мәтіндік редактор WordPad
Блокнот
Графиктік редактор Paint
Калькулятор
Тышқан құрылғысымен жасалатын әрекеттер:
шерту
екі рет шерту
оң жақ батырмасына шерту
жылжыту немесе тасымалдау (перетаскивание)
созу немесе ұзарту (протягивание)