- •Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі а.Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университеті
- •А.Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университеті
- •Тілдік даярлау орталығы оқу бағдарламасы
- •1 Пәннің сипаттамасы
- •2 Пәннің мазмұны
- •3.Пайдалануға ұсынатын әдебиеттер
- •4Оқу бағдарламасына қосымша (Syllabus)
- •6 Пән мазмұны
- •6.1 Дәріс сабақтары – жоқ
- •6.2Тәжірибелік сабақтар
- •6.3 Зертханалық сабақтар - жоқ
- •7 Білім алушының өздік жұмысы
- •7.1 Оқытушы жетекшілігімен білім алушының өздік жұмысы
- •7.2Бөж тапсырмалары
- •3.Пайдалануға ұсынатын әдебиеттер
- •2015-2016 Оқу жылына арналған
- •8 Күнтізбелік-тақырыптық жоспар
- •9 Пән бойынша тапсырмалардың орындалу және тапсырылу кестесі і семестр
- •Қазақ тілі пәнінің оқу-әдістемелік қамтамасыз ету картасы
- •2014-2015Ж. Оқу жылы
- •1.Мәтіннен адамның қасиетін, мінез-құлқын білдіретін сөздерді теріп кестені толтырыңыз.
- •2.Мәтінде асты қарамен сызылған сөздердің синонимін төмендегі сөздерге сәйкестендіріңіз.
- •3. Сөйлемдерді мәтіннің көмегімен толықтырыңыз.
- •4. Мына жағдайларда қандай тілдік орамдарды пайдаланасыз?
- •5. Мәтінге сұраулық шылаулар арқылы сұрақ қойыңыз.
- •6.Тілдесімде белсенді қолданылатын коммуникативтік маңызы бар тіркестерді этикет нысандарына сәйкес бағандарға тиістісін жазыңыздар.
- •6.Сұрақтарға мәтін бойынша жауап беріңіз.
- •7.Мәдениетті және дұрыс қарым-қатынас жасасу үшін сөйлесу дағдыларын меңгеріңіз. Тілдік орамдарды қолдана отырып, диалог құрастырыңыз.
- •8. Суреттегі сөздерді қолдана отырып, қысқаша амандасу, қоштасу сұхбаттарын құрастырыңыз.
- •9.Кестедегі сөздерді қолдана отырып, үлгі бойынша өз бетіңізше сұхбат құрыңыз.
- •10. Қазақ тіліне аударыңыз.
- •11.Әріптесіңіздің мамандығын анықтаңыз
- •13. Сұхбатты толықтырыңыз.
- •14.Жақшаны ашып, сөйлемді толықтырыңыз.
- •15. Берілген сөз мәнеріне қаңдай алғыс түрлері айтылады?
- •16. Екі бағанда берілген сөздердің дұрыс баламасын бір-біріне сәйкестендіріңіз.
- •17.Берілген сөйлемдерді үлгі бойынша орындаңыз.
- •18.Берілген сұхбаттарды ролге қойып оқып, сұхбат түрлерін анықтаңыз, өз бетіңізше сұхбат құрастырыңыз.
- •1.Суреттегі кесте арқылы сөздік қорды пайдалана отырып, шағын
- •1.Сөйлемдерді мәтін бойынша толықтырыңыз.
- •2. Мәтіндегі етістіктердің орыс тіліндегі баламасын тауып, қарапайым сөйлем құрыңыз.
- •3. Мәтіннен сын есімдерді тауып. Төмендегі кестені толтырыңыз.
- •4.Сұрақтарға мәтін бойынша жауап беріңіз.
- •5. Сурет арқылы «Үлкен шаңырақ» атты эссе жазыңыз.
- •13. Көп нүктенің орнына тәуелдік жалғауын жалғаңыз, дыбыстардың
- •14.Төмендегі екі мәтінді оқып, салыстырып, сұрақтарға жауап беріңіз.
- •15. Берілген жауаптарға сұрақ жазыңыздар.
- •1. Сілтеу есімдіктерін тауып, астын сызыңыздар.
- •8.Көп нүктенің орнына тәуелдік жалғау жалғаңыз.
- •9. Көп нүктенің орнына жіктеу есімдіктерін қойыңыз.
- •10. Кестедегі сөйлемдерді толықтырыңыз.
- •1. Сөйлемдерді мәтін бойынша толықтырыңыз.
- •2. Мәтіндегі етістіктердің орыс тіліндегі баламасын тауып, қарапайым сөйлем құрыңыз.
- •3.Суреттерді үйлену рәсімінің ретімен атаңыз.
- •4.Сөйлемдерді ауыспалы өткен шақта аяқтаңыз.
- •5. Көп нүктенің орнына тиісті жалғауларды қойыңыз.
- •8.Сөйлемдердің қазақ тіліндегі баламасын мәтінмен сәйкестендіріңіз.
- •9.Сұрақтарға мәтін бойынша жауап беріңіз.
- •10. Сөйлемдерді мәтіннің көмегімен аяқтаңыз және сұрақ қойыңыз.
- •1. Жақшадағы сұраққа жауап беріп, сөйлемді толықтырыңыз.
- •2.Жақша ішіндегі сөздердің қазақша баламасын жазыңыз.
- •4.Кесте бойынша сөйлем құрастырыңыз.
- •Моя семья.
- •1. Сөйлемдерді мәтін бойынша толықтырыңыз.
- •2. Мәтіндегі етістіктердің орыс тіліндегі баламасын тауып, қарапайым сөйлем құрыңыз.
- •3.Мәтіннен ауыспалы осы шақта тұрған сөйлемдерді табыңыз.
- •4.Берілген сөздердің мағынасын (синонимін) мәтіннен табыңыз.
- •5.Сөйлемдерді орын тәртібімен жазыңыз.
- •6.Сөйлемдерді керекті сөздермен толықтырыңыз.
- •7.Берілген сөз бен сөз тіркестерін тәуелдеңіз.
- •8.Сұрақтарға мәтін бойынша жауап беріңіз.
- •9.Мәтіннің көмегімен және өз ойыңызды кестені толтырыңыз.
- •10.Мәтіндерді оқып, өз ойыңызды ортаға салыңыз.
- •1.Сөйлемдерді қалау райға қойып, толықтырыңыз.
- •2.Төмендегі сөздерді қолдана отырып,сөйлемдерді толықтырыңыз.
- •1.Берілген сөздердің синонимін мәтіннен табыңыз.
- •2. Мәтіндегі етістіктердің орыс тіліндегі баламасын тауып, өткен шақта сөйлем құрыңыз.
- •3. Жақшаны ашып, сөйлемдерді мәтіннің көмегімен толықтырыңыз.
- •4.Сөйлемді үлгі бойынша орындаңыз.
- •6. Сөйлемдерді қалау райға қойыңыз.
- •7.Сөйлемдерді толықтырыңыз.
- •8.Құжаттың атауын тауып, сөйлемді толықтырыңыз.
- •9.Берілген сұрақтар бойынша сұхбаттасыңыздар.
- •1.Кестені толтырыңыз. Әр бөлмеде не болу керек?
- •2.Мәтіндегі етістіктердің орыс тіліндегі баламасын тауып, өткен шақта сөйлем құрыңыз.
- •3.Төмендегі тірек сөздерді қолдана отырып, суреттегі үйді мақтаңыз және керісінше сапасының нашар екенін айтып әңгімелеңіз.
- •4. Сөйлемдерді мәтін бойынша толықтырыңыз.
- •5. Түстерді білеміз бе?Аударыңыз.
- •7. Сұхбатты рөлге қойып, екеуара әңгімелеңіз.
- •8.Сұхбатта қарамен жазылған сөз тіркестерін мәтіннен тауып, салыстырыңыз.
- •9.Сөз тіркестерін шарты райға қойып, сөйлем құрыңыз.
- •10. Сұрақтарға мәтін бойынша жауап беріңіз.
- •11.Қай бөлме туралы айтылған? Сәйкестендіріңіз. (сізге мәтін көмектеседі)
- •12. Сұхбатпен таныса отырып, жағдаяттық жағдайға сұхбат құрыңыз.
- •13.Қалау рай арқылы сөйлем құрыңыз.
- •14.Сұхбатты толықтырып, сөйлеуге жаттығыңыз.
- •15. Шағын мәтінді оқып, әңгімелеуге тырысыңыз.
- •16.Мәтін мазмұнына сәйкес сұрақтарға жауап беріңіз.
- •1.Аударыңыз.
- •1.Жоғарыдағы тірек сөздерді қолдана отырып, курстастарыңыздың келбетін сипаттаңыз.
- •3. Сөйлемдерді мәтін бойынша толықтырыңыз.
- •4.Мәтіндегі етістіктерді мәтіннен тауып ауыспалы осы шақта сөйлем құрыңыз.
- •6. Сұрақтарға мәтін бойынша жауап беріңіз.
- •7. Шағын мәтінді оқыңыздар.
- •8.Қарама-қарсы мағынадағы сөйлемдерді сәйкестендіріңіздер.
- •9. Ілік септігі мен тәуелдік жалғауының астын сызыңыздар.
- •10. Сөздер мен сөз тіркестерін сәйкестендіріңіздер.
- •20. Үлгі бойынша күрделі нақ осы шақ қатарын жасаңыздар.
- •21. Үлгі бойынша етістіктерді болымсыз түрде жазыңыздар.
- •22. Сурет бойынша сөз тіркестерін құрыңыздар.
- •23. Суреттердегі қызды сипаттап жазыңдар.
- •24. Асты сызылған сөздерге назар аударыңыздар.
- •25. Сұхбатты оқыңыздар.
- •26.Оқыңыз. Есте сақтаңыз!
- •1.Берілген сөз тіркестерін аударыңыздар.
- •2.Берілген сөздерге сын есімдерді қатыстырып, сөйлем құрыңыз.
- •3. Қазақ тіліне аударыңыз
- •4.Қазақ. Тіліне аударыцыз
- •1.Сурет бойынша әңгімелесіңіздер.
- •1. Сөйлемдерді мәтін бойынша толықтырыңыз.
- •2.Етістіктерді мәтіннен тауып, қай шақта тұрғанын анықтаңыз. Қарапайым сөйлем құрыңыз.
- •7. Мәтінді тыңдаңыздар. Мерекелік кеште
- •8. Сәйкестендіріңіздер.
- •9. «Маған ұнайтын киім үлгілері» тақырыбына әңгімелесіңіздер.
- •10. Мәтінді оқыңыздар.
- •11. Әсемге, Әдеміге және Көркемге әшекей тағыңыздар.
- •12. Қос сөздерді тақырып бойынша бөліп жазыңыздар.
- •13. Монологті оқып, диалог құрыңыздар.
- •14. Сұрақтарға жауап беріңіздер.
- •20. Төмендегі сөз тіркестерін тәуелдік жалғауының I ,II жағына қойыңыздар.
- •21.Көп нүктенің орнына төменде берілген сөздердің бірін қойып жазыңыздар.
- •22. Сөздердің түрлі сөздермен қолданысын жазып үйренейік.
- •23. Сөйлемдерді қажетті сөздермен толықтырып жазыңыздар.
- •24.Берілген тірек сөздерді қатыстырып, тақырып бойынша сөйлем құрып жазыңыздар.
- •1.Мәтін бойынша 5 сұрақ құрастырыңыз.
- •2.Уақыттымыздың жаулары ( враги нашего времени): өз ойыңызбен бөлісіңіз
- •3. Сөйлемдерді мәтін бойынша толықтырыңыз.
- •4. Мәтіндегі сөздерді, сөз тіркестерінің синонимін сәйкестендіріңіз.
- •5.Шағын мәтінді оқып, аударыңыз.
- •6.Уақытқа байланысты мақал мәтелдерді аудармасымен салыстырып оқыңыз
- •7.Сұхбатты рөлге қойып оқыңыз
- •8.Сөздердің орыс тіліндегі адармасын көрсетіңіз, сөздікті пайдаланыңыз.
- •9.Тапсырма. Мәтінді оқып, мазмұнын баяндаңыз.
- •10.Мәтіндегі асты сызылған сөздердің синонимін табыңыз.
- •11.Сұраққа жауап беріңіз. Жауабыңызды цифрдың астына сөзбен жазыңыз
- •12.Үлгі бойынша сөзбен берілген уақытты цифрмен жазыңыз.
- •13.Төмендегі сөз тіркестерін үлгі бойынша өзгертіңіз.
- •14.Сөз тіркестерін қатыстырып сөйлем құрастырыңыз.
- •1.Мына сөйлемдерді аяқтаңыз.
- •3.Вставьте окончания Барыс септік и Шыгыс септік. Составьте с ними утвердительные, отрицательные и вопросительные предложения.
- •4.Қазақ тіліне аударыңыз.
- •6.Берілген сөздерден және сөз тіркестерінен сөйлем құрыңыз.
- •7.Берілген сан есімдердің қай септікте тұрғанаын анықтаңы
- •8.«Сан мен сөздің тоғысуы». Цифрмен берілген күрделі сан есімдерді жазбаша үлгісімен тоғыстырыңыз.
- •1.Сөйлемдерді мәтін бойынша толықтырыңыз.
- •3.Мәтіндегі сөздердің синонимін сәйкестендіріңіз.
- •8.Кім бос уақытын қалай өткізеді? Әңгімелеңіз.
- •9.Жаттығуды үлгі бойынша орындаңыз.
- •10.Сұрақтарға мәтін бойынша жауап беріңіз.
- •8.Көмектес септігінің жалғауын табыңыз.
- •9.Көмектес септігінде тұрған сұраулы сөйлемді табыңыз.
- •1. Сөйлемдерді мәтін бойынша толықтырыңыз.
- •2. Мәтіндегі етістіктердің орыс тіліндегі баламасын тауып, нақ осы шақта сөйлем құрыңыз
- •3. Берілген сөз тіркестерін оқыңыз. Түсініңіз. Көшіріп жазыңыз
- •4. Берілген сөйлемдерді окыңыз. Түсініңіз. Қатесіз
- •5.Берілген сөздерді пайдалана отырып сөйлем құраңыз.
- •11. Топтық жұмыс.
- •12. Мәтінді оқыңыздар.
- •13. Берілген суреттер бойынша спорт түрлерін жазыңыздар.
- •19. Жұппен жұмыс.
- •20. “Салауатты өмір салты” тақырыбына шағын әңгіме жазыңыздар.
- •1. Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беріңіз
- •2. Берілген сөйлемнің жалғасын мәтінді қолдана отырып, толықтырып жазыңыз.
- •8. Сұхбат бойынша сұрақтарға жауап беріңіздер.
- •9. Монологті I жақтан баяндаңыздар, сұбат құрыңыздар.
- •10. Төмендегі сөйлемдердің әр сөзіне сұрақ қойып жазыңыздар.
- •11. Сұрақтарға жауап жазыңыздар.
- •13.Тәуелдік жағалауының III жағынан кейін табыс септігінің жағалауын жалғап, кестені толтырыңыздар.
- •14. Берілген етістіктерге есімшенің (-ған, -ген, -қан, -кен) жұрнақтарын жалғаңыздар.
- •15. Берілген етістіктерге көсемшенің (-ып, -іп, -п) жұрнақтарын жалғап үйреніңіздер.
- •16. Тұйық етістікті сөздерге септік жалғауын жалғаңыздар.
- •25. Ұлттық дәстүрлеріңіздегі үйлену тойы мен той дастарқаны туралы эссе жазыңыздар.
- •26. Монологті I жақтан баяндаңыздар, Диалог құрыңыздар.
- •V Кезеңдік бақылау жұмысы
- •V Кезеңдік бақылау жұмысы
- •I жақ (Мен,Біз) жалғаулары.
- •1. Сөйлемді толықтырыңыз.
- •4. Мәтіндегі негізгі ойды анықтаңыз.
- •10.Мәтінде жоқ ақпаратты көрсетіңіз.
- •6. Мәтіндегі автордың пікірін анықтаңыз.
- •1. Адамның сыртқы келбетінің факторы:
- •1.Сөйлемді толықтырыңыз.
11. Топтық жұмыс.
Қазақстанның футболы дамымай жатыр.
Бірінші топ бұл оймен келіседі.
Екінші топ бұл оймен келіспейді.
Пікірлеріңізді дәлелдеңіздер.
Оқимыз
12. Мәтінді оқыңыздар.
Еркін күрес
Күрес - ұлттық спорт түрі. Еуропада грек – рим күресі, ал Азия мен Шығыста еркін күрес жақсы дамыған.
Қазіргі кезде елімізде спортқа ерекше көңіл бөледі. Жасөспірімдер мен жастар еркін күреспен жиі айналысады.
XX ғасырдың аяғында елімізге гольф, теннис, велоспорт және бильярд ойындары келді. Бұл спорт түрлерін дамытуға мемлекет ерекше назар аударуда. Спорт кешендері, гольф және теннис алаңдары салынды.
Біздің еліміз теннис пен велоспорт бойынша жақсы көрсеткіштерге ие. Биыл Лондонда өткен велоспорт жарысында А.Винокуров “Алтын медальді” жеңіп алды. Ол Қызылжар қаласында дүниеге келді.
Сұрақтарға жауап беріңіздер.
1. Әңгіме не туралы?
2. Гольф ойыны туралы не білесіздер?
3. Еліңіздегі спорт жетістіктері туралы не білесіздер?
Жазамыз
13. Берілген суреттер бойынша спорт түрлерін жазыңыздар.
Суреттерді пайдаланып, спорт түрлеріне қатысты сөздерді жазыңыздар.
14. Өздеріңізге ұнаған суретті таңдап, диалог жазыңыз.
15. Өздеріңіз құрған диалог бойынша, сұрақтар құрастырыңыз.
Грамматика
16. Сөйлем құрыңыздар.
Менің досым
спортшы. Ол адам
17. Кестені толтырыңыздар.
№ |
Адамны қасиетіне байланысты өздеріңіз білетін сөздерді жазыңыздар |
Жаңа сөздер мен сөз тіркестерінің мағынасын түсідіріңіздер |
1 |
Боксшы |
-денесі шыныққан, қиындықты жеңе білетін қайратты, еңбекқор |
2 |
______________ |
-тәртіпті талап ететін, өзіне де, басқаға даталап қоятын адам |
3 |
______________ |
-ең жақын, сенімді адам |
4 |
______________ |
-туыстарын ойлап, оған көмек бергісі келеді |
Оқимыз
18. Тілшінің Еркежан мен Алдиярдан алған интервьюін рөлдерге бөлініп оқыңыздар.
Тілші: - Сәлеметсіз бе, Еркежан? Байқау жеңімпазы болғаныңызбен құттықтаймын!
Еркежан:- Рақмет!
Тілші: - Бос уақытыңызда немен айналысасыз?
Еркежан:-“Бурабай” спорт кешеніне барып, теннис ойнаймын.
Тілші: -Солай ма? Болашақ жоспарыңыз қандай?
Еркежан:-Мәскеуде өтетін шахмат ойындарына қатысуды жоспарлап отырмын.
Тілші: -Алдияр, бос уақытыңызды қалай пайдаланасыз?
Алдияр: -Бос уақытымда спортпен айналысам, бассеинге жиі барамын.
Тілші: -Болашақта кім болғыңыз келеді?
Алдияр: -Болашақта ақпараттық технология саласының маманы болғым келеді.
Тілші: -Қандай жоғары оқу орнына түскіңіз келеді?
Алдияр: -Қазақ – Британ технологиялық университетінің студенті болсам деп армандаймын.
Мәтінді таспадан тыңдап, түсінгеніңізді әңгімелеңіз.
19. Жұппен жұмыс.
Үлгі бойынша бір –біріңізден интервью алыңыздар.
Жазамыз
20. “Салауатты өмір салты” тақырыбына шағын әңгіме жазыңыздар.
Сөйлеу жағдаяттық тапсырма
Илья Алматыдағы Қазақ спорт және туризм академиясында оқиды. Оның дипломдық жұмысының тақырыбы “Спорттағы жетістіктерге жетудің негізгі жолы – табиғи тамақтарды пайдалану”. Сіз оның диплом жұмысын қорғау сәтін көрсетіңіз.
Қазақтың ұлттық дастарқаны
Тыңдаймыз. Оқимыз.
Сөздік қор. Ұлттық дастарқан, қонақжайлық қасиет, ұлттық ұстаным, ерекше ықылас, ас беру, қадірлі тағам, сүт тағамдары, сыйлы асы, дәм тату, қойдың мүшелері, ақ бата, қонақ келсе-құт, адамгершілік рух, салқын тағам, ыстық тағам, тәтті тағам, ет тағамдары, сүт тағамдары, көкөніс, ұн тағамдары, дәнді дақылдар, күріш, тары, құрт, ірімшік, сорпа, тұздық, қамыр, құмшекер, баға.
Ой түрткі
а) Қазақ халқының қандай ұлттық тағамдарын білесіздер?
ә) Ұлттық тағамның ерекшелігі қандай?
б)Қазақ халқын неге «қонақжай халық» деп атайды?
в)Тойдың ең қадірлі тағамы қалай аталады?
Тыңдаймыз. Оқимыз.
Мәтінді таспадан тыңдап, түсінгеніңізді әңгімелеңіз.
Қазақтың ұлттық дастарқаны
Тойдың ең қадірлі тағамы – қазақша ет. Оны пісіру үшін жылқы, қой, сиыр етін пайдаланады. Су құйылған қазанға қойдың мүшелерін салып, тұз қосып, баяу қайнатады. Қамыр илеп, дөңгелек етіп, жұқалап жаяды. Сорпаға пиязды турап, бұрыш салып, тұздық жасайды. Той табағы ерекше болады. Қадірлі қонақтарға бас пен жамбас тартады. Дастарқанға, ең алдымен, бауырсақ пен нан қояды. Сүт тағамдары «ақ» деген ұғымды білдіреді. Тілімізде «ақ бата», «ақкөңіл», «ақжол» деген сөздер мен сөз тіркестері жиі қолданылады. Қазақтың ұзақ сақталып, тек қонақ келгенде ғана дастарханға салатын сыйлы асы – сүрленген ет, қазы, шұжық, жент, құрт, қарынға салынып сақталған сары май, тәтті, тары, қант, шай, өрік-мейіз т.б. «Қазақ дастарқаны» деген ұғымда тек тамақ түрлерінің атауы ғана берілмейді. Мұнда тұтас ұлттық адамгершілік рухы танылады. «Қазақ дастарқаны» - ұлтымыздың «Қонақ келсе-құт» қағидасына негізделген. «Төрге шық, дастарқаннан дәм тат!» деген сөзді қазақ ерекше ықыласпен айтуға қалыптасқан. «Төрге шық!» - түптеп келгенде, ұлттық ұстаным.
Сөйлейміз