- •Isbn 9965-14-590-3 м.Ж.Қырықбаева, ж.А.Нұртілеуова
- •Кәсіби бағдарлы деңгей
- •Мамандық тілі деңгейі
- •Лексикалық тақырыптар
- •Тауар, тауар өндіру түрлері. Отандық тауар өндірісі.
- •Қазақ тілі курсының барлық деңгейінен өткен тіл үйренуші төмендегідей біліктілерді игеруі қажет:
- •Кәсіби бағдарлы деңгей.
- •Мамандық тілі деңгейі.
- •Ұсынылатын оқулықтар мен оқу құралдары
- •Сөздіктер
- •Оқу курсының пәндік мазмұны
- •Қазақ тілінің практикалық курсының деңгейлік құрылымы мен мазмұны
- •Пән силлабусы
- •Пәннің тақырыптық мазмұны бойынша сабақ жоспарлары
- •1. Л/т. Сәлемдесу. Танысу.
- •Сәлемдесу
- •Сәлемдесу мәдениеті
- •1.Танысу
- •2. Менің атым – Сәуле
- •4 . Танысайық
- •5. Таныс болайық
- •6. Танысып қойыңыздар
- •Фонетика. Қазақ тілінің төл дыбыстары
- •1. Соөж Мен және басқа адам. Қоғамның басты құндылығы – Адам.
- •2. Соөж Адам өміріне не қажет? Өзіңді өзің таны.
- •Л/т. Отбасы
- •Сұхбат: Адамның үш жұрты және жеті ата
- •3. Соөж Отбасы тәрбиесі. Отбасы дәстүрлері мен мерекелері.
- •Л/т. Отбасы мүшелерінің мамандықтары.
- •Төменде белгілі кәсіп аты берілген. Өз отбасы мүшелеріңіздің кәсібін тауып жазыңыз.
- •4. Соөж Қазақ отбасының салт-дәстүрлері мен әдет ғұрыптары
- •5.Соөж Үйдегі менің бөлмем. Мен тұратын көше тарихы.
- •6. Л/т. Менің досым
- •6.Соөж Досымның келбеті және мінезі
- •7. Л/т. Досынды бағалай білесің бе?
- •7. Соөж Менің досым
- •Жаман жолдас
- •8. Л/т. Дұрыс тамақтану - денсаулық кепілі
- •8. Соөж Асханада
- •9. Л/т Менің сүйікті тағамым
- •Үстеудің мағынасына қарай түрі
- •9.Соөж Базарда
- •10. Л/т. «Заңғар» әмбебап дүкені
- •Әмбебап дүкенінде.
- •10. Соөж Ұлттық киім үлгілері
- •12. Л/т. Тазалық - саулық негізі, денсаулық - байлық негізі. Дене мүшелері
- •Соөж Емдеу және сауықтыру орындары. Бурабайда.
- •13. Л/т. Дәрігер - денсаулық қорғаны
- •Денсаулық зор – байлық
- •Соөж Халықтық медицина салалары. Тән сұлулығы - жан сұлулығы Сұлу болудың да сыры бар
- •14. Л/т. Қоғамдық көліктер. Вокзалда. Әуежайда
- •Ұшақпен саяхат жасау
- •1.Үстеулердің тұлғасына қарай түрлері:
- •2. Үстеулердің құрамына қарай түрлері:
- •3. Үстеулердің мағынасына қарай түрлері:
- •14.Соөж. Қазіргі заман көліктері. Қоғамдық көліктер
- •15. Л/т. Қазақстан темір жолы.
- •Пойызбен саяхат жасау
- •15. Соөж Ең жылдам көліктер
- •16. Л/т.Менің жұмысым. Менің жұмыс күнім.
- •Қарапайым деңгей Менің жұмысым
- •Менің әріптестерім
- •Менің міндеттерім.
- •Жаңа сөздер /Новые выражения
- •Біздің мақсатымыз Күнделікті жұмыс
- •Жаңа сөздер /Новые выражения
- •Жақсы хатшы не істейді?
- •Етістіктің шақтары
- •16. Соөж Менің жұмыс орным
- •17. Л/т. Менің ұжымым.
- •Қазақ тілі орталығында
- •17. Соөж Жұмыссыздық деген не? Еңбекпен қамтамасыз ету мекемелері Жұмыс бар, жалақы аз
- •18. Л/т. Бос уақыт және қызығушылық. Студенттің бір күндік уақыты
- •18. Соөж Сұхбат–мәтін: Бос уақытты қалай өткіземін
- •19. Л/т. Көрме, театр, кинотеатр, мұражай.
- •Кино өнері туралы
- •19. Соөж Өнер ошақтарының тарихы
- •20. Л/т. Адам және табиғат егіз. Табиғи қоршаған орта.
- •Жыл мезгілдері
- •Жұлдызнама
- •20. Соөж Қазақстан экологиясы. Жануарлар әлемі
- •21. Л/т. Адамның табиғаттағы орны
- •21. Соөж Қоршаған ортаны қорғау. Экологияның адамға әсері
- •22. Л/т. Саяхат. Қазақстанның тарихи орындары
- •Орынбор
- •Қызылорда
- •Атырау – мұнайлы өлке
- •Сырға толы Сарайшық
- •22. Соөж Қазақстанның атақты көлдері.
- •Саяхатшылар назары – Астанада
- •23. Л/т Қазақ елі. Қазақ халқының тарихы
- •23. Соөж Қазақ атауының шығу тарихы.
- •Қазақтың алғашқы хандары, билері мен батырлары
- •Туған ұлдан не пайда?
- •24. Л/т. Қазақтың хандары,билері, батырлары. Шешендік өнер. Әдет-ғұрыптары.
- •Әйтеке би
- •Әдет-ғұрыптары
- •Шешендік өнер
- •Үргеніш шешен мен Сырым
- •24. Соөж. Қазақ халқының төл мерекелері. Бабалар сөзін тыңдайық Ораза айт
- •Мынадай ырымдар мен тиымдарды еске сақтап, орындап жүруіміз қажет.
- •25. Л/т. Қазақстанның көрікті жерлері
- •25. СоӨж. Қазақсанның көне тарихи қалалары
- •Қазақсанның көне тарихи қалалары
- •26. Л/т. Менің елім – Тәуелсіз Қазақстан.
- •26. Соөж Қазақстан – көп ұлтты мемлекет.
- •Қазақстанның ата заңы
- •Ел межесі – елулікке ену
- •27. Л/т. Мемлекеттік рәміздер. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туы,
- •Елтаңба
- •27 Соөж қазақстан республикасының мемлекеттік гимні
- •28. Л/т. Қазақтың өнері мен мәдениеті
- •1 . Есім сөзден етістік жасайтын жұрнақтар.
- •2. Етістіктен етістік жасайтын жұрнақтар
- •28. Соөж Халықтық қолөнері. Қолөнер түрлері
- •29. Л/т. Қазақстанның бейнелеу өнері. Бейнелеу өнерінің шеберлері
- •Әбілхан Қастеев – қазақ сурет өнерінің атасы
- •Кірме сөздер
- •29 Соөж Қазақ халқының ән-күй, би өнері. Өнерлі ел. Қазақстаннның театр өнері
- •30. Л/т.Қазақ әдебиетінің алыптары.
- •30. Соөж Ұлы адамдар өмірінен.
- •Үш бақытым
- •31. Л/т. Мемлекеттік тіл - Қазақстан халықтарын біріктіретін фактор. Қоғам және тіл.
- •31. Соөж Тіл - жалпы адамзаттық құндылық. Өнер алды - қызыл тіл. Қазақ тілінің стильдік тармақтары. Тіл – әлем есігін ашатын кілт.
- •Ана тілім – ардағым
- •Тіл туралы
- •Тіл туралы
- •Тіл мәдениеті
- •Қазақ тілінің стильдік тармақтары
- •32. Л/т. Сөз мәдениеті. Тіл тазалығы.
- •32. Соөж Сөз өнерінің сұлулығы - жан сұлулығы.
- •33. Л/т. Менің мамандығым. Университет - білім ордасы.
- •Халел Досмұхамедов атындағы Атырау Мемлекеттік Университеті
- •33 Соөж Менің замандастарым. Өз ісінің маманы. Мамандық пен мінез. Мұрат Бидосов - өз ісінің маманы
- •34. Л/т. Мен таңдаған мамандық. Мамандық тарихы. К і м б о л а м ?
- •Мұғалім деген кім?
- •Білімді бала білімді ұстаздан, мінезді бала мінезді ұстаздан. Мамандықтар
- •2. Жұрнақ (суффикс) – Түбірден кейін тұрып, жаңа сөз тудыратын қосымшаны жұрнақ дейміз.
- •34. Соөж Мен таңдаған - мамандық.
- •Л/т. Қоғам және жастар. Жастардың қоғамдағы орны
- •35. Соөж Ел болашағы – жастардың қолында
- •Л/т. Жастар және «Болашақ» бағдарламасы
- •Сөз тіркесі
- •36. Соөж Қазіргі заман жастарының келбеті.
- •Л/т. Адамдармен қарым-қатынас. Әдептілік - мәдениет шыңы.
- •Байлық – қанағат пен еңбекте. Ыбырай Алтынсарин
- •37. Соөж Әлеуметтік-тұрмыстық қатынастағы сөз әдебі. Әңгімелесе аласыз ба?
- •Г/т. Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері
- •Мұқағали Мақатаев
- •Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері
- •38. Соөж Ұлттық тәлім-тәрбие. Үлкенге құрмет, кішіге ізет. Отбасы тәрбиесі
- •39 Л/т. Қазақстан - әлемдік кеңістікте. Тәуелсіз Қазақстан.
- •Орта деңгей тапсырмаларының үлгілері:
- •Жоғары деңгей тапсырмаларының үлгілері:
- •Қорытынды бақылау.
- •Қазақстан әлемдік кеңістікте
- •Қазақ тіліндегі сөйлем мүшелерінің орын тәртібі
- •39. Соөж Егеменді және тәуелсіз Қазақстан Үшінші мыңжылдықтың басында. Алтайдан Атырауға дейін. Қазақстан Азия барысы.
- •40. Л/т. Қазақстанның білім беру жүйесі. Білім саласындағы жаңа бағыттар
- •40. Соөж Білім беру жүйесіндегі реформалар
- •Шетелдерде оқу
- •41. Л/т. Білім берудің кредиттік технологиясы
- •41. Соөж Білім де бәсекеге түседі. Ұлттық кадрлар – мемлекет негізі.
- •Электрондық басылымдар залы
- •42. Л/т. Қазақстан мемлекетінің құқықтық негіздері.
- •Хабарлы сөйлем
- •42.Соөж Адам және азамат құқығы. Еңбек ету, білім алу бостандығы құқығы.
- •43. Л/т. Жеке тұлға, заңды тұлға құқығы
- •43. Соөж Адам құқығы туралы жалпыға ортақ декларациялар
- •Адам құқығы туралы жалпыға ортақ декларациялар
- •44. Л/т. Халықаралық қатынастар және халықаралық құқық
- •Негізгі деңгей бойынша тапсырмалар үлгісі:
- •Орта деңгей бойынша тапсырмалар үлгісі:
- •Жоғары деңгей бойынша тапсырмалар үлгілері:
- •44. Соөж Дүниежүзілік және халықаралық экономикалық қатынастар
- •45. Л/т. Тарихқа саяхат
- •Сөздердің байланысу тәсілдері
- •Сөздердің байланысу тәсілдері
- •45. Соөж Қазақстанның: кешегісі, бүгіні, ертеңі
- •46 . Л/т. Ғылым мен техника
- •Жай сөйлем
- •46. Соөж Ғылым мен техниканың дамуы тарихы. Ғылымның қиын жолы
- •47. Л/т. Ғылымдағы жетістіктер
- •Тұрақты сөз тіркесі
- •47. Соөж Ұлы ғалымдар және олар ашқан жаңалықтар. Ғалым-маман.
- •48. Л/т. Мамандық әлемі
- •Қазақтың тұңғыш өкілетті және төтенше елшісі
- •Негізгі деңгей бойынша тапсырмалар үлгісі
- •Орта деңгей бойынша тапсырмалар үлгісі:
- •Жоғары деңгей бойынша тапсырмалар үлгісі:
- •48. Соөж Мамандық түрлері
- •Мамандық
- •49. Л/т. Қазақ музыкасы - өмір айнасы
- •49. Соөж Қазақ өнері мен мәдениеті
- •50.Соөж Мәдениетті жастар қандай болуы керек?
- •Мәдениет туралы
- •51. Л/т. Дизайн тарихы
- •51. Соөж Бейнелеу және қолданбалы сән өнері
- •52. Л/т. Туризмнің даму тарихы
- •52. Соөж Қазақстандағы туризмнің дамуы
- •Қазақстандағы туризм - табыс көзі бола ала ма?
- •53. Л/т. Қазақстан экономикасы
- •Сөйлем мүшелері
- •53. Соөж Базаршы жігіт пен ақылды қыз
- •54. Л/т. Банк тарихы
- •Сөйлемнің тұрлаулы мүшелері
- •54. Соөж Жақсы өмір сүргіңіз келсе...
- •4. Сөздікпен жұмыс жасаңыз.
- •55. Л/т. Экономика тарихы
- •Сөйлемнің бірыңғай мүшелері
- •56. Л/т. Әлем тілдері мамандығы
- •Ағылшынша және қазақша сөйлесейік
- •57. Л/т. Қазақстан бейнелеу өнері
- •57. Соөж Айша Ғалымбаева
- •58. Л/т. Спорт туралы. Азия ойындары
- •Азия ойындарының туындауы
- •Федерацияның түрленуі
- •Қысқы Азия ойындары
- •Қысқы Азия ойындарында Қазақстан спортшылары жеңіп алған медальдар саны
- •58. Соөж Күш атасы – Қажымұқан
- •59. Л/т. Кино өнері туралы
- •59. Соөж Асанәлі Әшімов
- •60. Л/т. Қасиетті іс
- •Құрмалас сөйлем
- •60. Соөж Семей полигоны
- •61. Л/т. Рекреациялық ресурстар
- •61.Соөж Ерекше қорғалатын табиғи аймақтар
- •Ботаникалық бақша
- •62. Л/т. Қазақ тіл ғылымының теориясын қалыптастырған алғашқы тілші ғалым Сәрсен Аманжолов
- •62.Соөж Менің сүйікті жазушыларым
- •Toefl жүйесі бойынша тест тапсырмалары
- •050202 – Дипломатия
- •45 (Тестке берілетін уақыт)
- •Дипломатиялық қатынастар.
- •Лексика-грамматикалық тест
- •Пайдаланған әдебиеттер тізімі
- •Мәліметтер:
- •Қазақ тілінің практикалық курсы пәні бойынша
19. Соөж Өнер ошақтарының тарихы
Кездесулер мен кештер. Ән, би кештері.
Біртұтас бейнелеу өнері түрлерін жинақтап, әртүрлі әсем өнерді синтездеуде көркем өнер музейінің рөлі зор. Өнерге құштар әрбір жан әлемдік өнер музейін аралауды арман тұтады. Шіркін әлемге танымал Париждегі Лувр, Германиядағы Дрезден, Англиядағы ұлттық музей, Санкт-Петербургтегі Эрмитаж, Мәскеудегі Третьяков галереясын аралап әсер алудың адамға берер әсері мол. Уақыт тоқтаусыз алға зымырайды, суретшілер тынымсыз тіршілік кешеді, көрермен әрдайым көркем туынды күтеді.
Әсем қаламыз Алматының қақ ортасында ораналасқан Ә.Қастеев атындағы өнер музейі Орта Азия елдерінің мәдени ошағы болып табылады. Ғасырға жуық тарихы бар мемлекеттік өнер музейінде ұрпаққа берер сыры мол. Бүгінде осы аталмыш өнер музейімізде жиырма екі мыңға жуық әр алуан өнер туындылары жинақталған. Музейдің алғашқы ашылуы 1930 жылдардағы кәсіби бейнелеу өнері мектебінің қалыптасуымен тікелей байланысты. Музейдің іргетасы 1935 жылы Т.Г.Шевченко атындағы Қазақ көркемсурет галереясынан бастау алған. Көп жылдар әлетінде жинақталған көркемөнер қорының нәтижесінде 1976 жылы әлемдік музей талаптарына сәйкес музей ғимараты бой көтеріп, көрермендерге есігін айқара ашты. 1984 жылы мемлекеттік өнер музейіне Қазақ КСР–ның халық суретшісі Әбілхан Қастеевтің есімі берілді. Содан бері бейнелеу өнерінің бүкіл ғұмырын көрермен халыққа жариялап, жарнамалауда айрықша қызмет етіп келеді. Әдемілік әлемін сұлулық сипатын өнер сүйер қауымның бойына сіңіруде белсенділік көрсетуде. Эстетикалық талғамы зор мәңгілік мәдени мұраларымыз өмірдегі сұлулықты ұғынуға итермелейді.
Кеңес дәуірінде 1937 жылы Қазақстан галереясы қорына Эрмитаж және А.С.Пушкин атындағы бейнелеу өнерінің музейінен ХVІ–XІX ғасырдағы Италия, Фломандия, Голландия, Германия, Франция елдерінің өнер туындылары мен Шығыс халқының қолөнер түрлері сыйға берілген. Әлемге әйгілі өнер шеберлерінің туындыларының қазақ музейінің қорынан орын алуы ғажайып құндылығымен айшықталады. Атап айтқанда Батыс Европа елдерінің белгілі суретшілері: Ф.Порбус (1529–1622), Л.Камбиазо (1527–1585), С.Бурдон (1616–1671), Ж.А.Гудон (1741–1828) т.б. еңбектері бар. Италия суретшісінің діни тақырыпта салынған «Мадонна әулиелермен бірге» атты туындысы көнекөз жәдігерлердің айғағы болып табылады. Орта ғасырда өмірге келген белгісіз неміс мүсіншісінің «Мадонна сәбимен бірге» атты туындысында шертер сырдың әсері айрықша. ХVІІ ғасырдағы Голландия суретшілері Д.Хальстың (1591–1626) «Карта ойнаушылар», А.Ван Бейеренің (1620–1690) «Балықпен натюрморт» атты туындылары кескіндеме өнерінің қалыптасу тарихынан сыр шертеді. Италия шеберінің «Қайырымды самаритяндық» атты үлкен туындысы композициялық құрылымы күрделі сюжеттік сыры мол. Жалпы туынды классицизм бағытында орын алған. Суретші С.Бурдонның (1616-1671) «Андромеданы құтқару» атты картинасында теңіз құбыжығына қарсы тұрған хан қызы Андромеданы құтқарған Персейдің ерлігі туралы ежелгі грек аңызының негізінде салынған көркем туынды. Аңыз әсеріне сүйенген суретші тәңірдің жаратқан барлық кейіпкерлерін салтанатты көңіл-күйде бейнелеуге тырысқан. Көрме залының төрінен орын алған ХІХ ғасырдың екінші жартысындағы Италия суретшісі А.Риччидің «Шахмат ойнаушылар» туындысы интерьер көрінісіндегі үш кейіпкердің сән-салтанатты тұрмыс тіршілігімен көз тартады. ХVІІ-XX ғасырдағы орыс өнерінің музей залдарынан біртұтас орын алуы үлкен сипатқа ие. Әсіресе Иван Аргуновтың «Княгиня Н.Б.Долгорукаяның» портреті және Федот Шубинның «Екатерина ІІ» кеуделік мүсіні орыс өнерінің алғашқы озық үлгісінің тарихынан сыр шертеді. Классицизм бағытында орын алған В.К.Шебуевтің «Бата беру» туындысы айқын оймен нақты оқиғаны баяндайды. Романтизм бағытындағы Ресейдің көрнекті қылқалам өкілдері К.П.Брюллов (1799–1852), О.А.Кипренский (1782–1836), В.А.Тропинның (1776–1857) портреттік кескіндемелері көрме қойылымынан көрнекті орын алған. Орыс пейзажистері И.К.Айвазовский (1817–1900), Л.Л.Каменов (1833–1886), И.Шишкин (1832–1898) т.б. суретшілердің шығармалары көрме залынан орын алады. ХХ ғасырдың ірі шебері М.Сарьянның, Р.Фальктың, П.Филоновтың, М.Аветисянның көркем туындылары Кеңестік дәуірдің болмысынан сыр шертеді. Музейдің тағы да аса бай қорының көрінісі Қытай, Жапон, Үндістан, Корей елдерінің және дүнген, ұйғыр, тибет халықтарының қолөнері түрлерімен кеңінен таныса аласыздар. Жалпы мемлекеттік Ә.Қастеев атындағы өнер музейі жәдігерлерінің дені ұлттық өнеріміздің еншісінде. Республикамызға 1930 жылы жер аударылып келген кәсіби суретшілердің еңбектерінен бастап бүгінгі суретшілердің ең құнды туындылары сақталған. Атап айтсақ Н.Хлудов, Н.Крутильников, Л.Леонтьев, аға буын суретшілер Ә.Қастеев, О.Таңсықбаев, Ә.Ысмайлов, Қ.Телжанов, С.Романов, С.Мамбеев, белгілі қылқалам шеберлері Е.Төлепбай, А.Ақанаев, А.Дүзелханов т.б. көркем туындыларымен таныса аласыңыздар. Өнер музейінің барлық залдарынан бейнелеу өнерінің кескіндеме, графика, мүсін, сәндік қолөнер түрлерімен толыққанды танысуға болады.
88-тапсырма. Кездесулер мен кештер, ән, би кештері туралы әңгіме жазыңыз.
89-тапсырма. Мәтінді оқып, баяндаңыз.