- •Гісторыя як навука. Фармацыйны I цывілізацыйны падыходы да вывучэння гісторыі.
- •Перыядызацыя айчыннай I сусветнай гісторыі. Крыніцы вывучэння гісторыі Беларусі
- •Даіндаеурапейскі перыяд этнічнай гісторыі Беларусі
- •Бронзавы век на тэрыторыі Беларусі. Рассяленне індаеурапейцаў.
- •Жалезны век на тэрыторыі Беларусі. Пачатак рассялення славян I славянізацыя балтаў.
- •Фарміраванне феадальных адносін I ўзровень сацыяльна-эканамічнага развіцця беларускіх зямель у IX - XIII стст.
- •Станаўленне раннефеадальных дзяржаўных утварэнняў усходніх славян. Кіеўская Русь.
- •Полацкае I Тураўскае княствы у IX - XI ст., IX узаемаадносіны з Кіевам I Ноўгарадам.
- •Феадальная раздробленасць. Месца I роля беларускіх зямель у барацьбе з крыжацкай агрэсіяй I набегамі ардынцаў (канец XII - пачатак XIII ст.).
- •Духоўнае жыццё усходніх славян у эпоху ранняга Сярэднявечча. Прыняцце хрысціянства I распаўсюджванне пісьменнасці.
- •Сацыяльна-эканамічныя I палітычныя перадумовы ўтварэння вкл. Роля усходнеславянскіх зямель у працэсе дзяржаўнага будауніцтва.
- •Сацыяльна-эканамічнае развіццё беларускіх зямель у складзе Вялікага княства Літоўскага у х1у — ху1 ст.
- •Цэнтралізатарская палітыка I ўмацаванне ўлады вялікіх князёў літоўскіх. Крэўская унія.
- •Месца беларускіх зямель ва ўсходнееурапейскай геапалітычнай прасторы XV - першай паловы XVI ст. Барацьба з Тэўтонскім ордэнам I суперніцтва з Маскоўскай дзяржавай.
- •15.Эвалюцыя дзяржаўнага ладу Вялікага княства Літоўскага (ад адзінаўладдзя да саслоўна-прадстаўнічай манархіі)
- •Асаблівасці развіцця культуры беларускіх зямель у складзе вкл у х1у - ху1 ст.
- •Канфесійная сітуацыя на беларускіх землях у х1у - ху1 ст. Рэфармацыя I Контррэфармацыя. Брэсцкая царкоўна-рэлігійная унія.
- •Асноўныя канцэпцыі этнагенэзу беларусаў у Сярэднія вякі. Эканамічныя I палітычныя фактары кансалідацыі беларускага этнасу (народнасці).
- •Люблінская унія I ўтварэнне Рэчы Паспалітай. Эвалюцыя форм дзяржаўнага I сацыяльна-палітычнага ладу на беларускіх землях.
- •Сацыяльна-эканамічнае развіццё беларускіх зямель у другой палове ху1 - хуш ст.
- •Беларускія землі ў геапалітычнай прасторы Еўропы Новага часу. Войны ху1 - хуш ст. I IX наступствы.
- •Палітычны крызіс і падзелы Рэчы Паспалітай. Уключэнне беларускіх зямель у склад Расійскай Імперыі.
- •Асноўныя тэндэнцыі I дасягненні ў развіцці культуры Беларусі ў кантэксце эпох Адраджэння I Асветніцтва.
- •Асноўныя напрамкі палітыкі расійскага самадзяржаўя на Беларусі ў канцы хуш - першай палове XIX ст.
- •Асаблівасці сацыяльна-эканамічнага развіцця Беларусі у першай палове XIX ст.
- •Крызіс феадальна-прыгонніцкай сістэмы I адмена прыгоннага права.
- •Буржуазныя рэформы 60 - 80-х гг. XIX ст. I асаблівасці IX правядзення на Беларусь
- •Шляхі развіцця капіталістычных адносін. Прамысловы пераварот, яго вынікі I асаблівасці ў Беларусі.
- •Грамадска-палітычны рух у Беларусі ў першай палове XIX ст. Шляхецкія паустанні I IX наступствы для беларускіх губерняў.
- •Беларусь у вайне 1812 года.
- •Культура Беларусі ў першай палове XIX ст. Зараджэнне I развццё беларусазнаўства
- •Культура Беларусі у другой палове XIX ст.
- •Беларускае нацыянальна-культурнае адраджэнне у пачатку XX ст.
- •Эканамічныя I палітычныя фактары фарміравання беларускай нацыі у другой палове XIX -пачатку XX ст. Афармленне беларускай нацыянальнай ідэі
- •Грамадска-палітычны рух у другой палове XIX - пачатку XX ст. На тэрыторыі Беларусі: ідэалогія лібералізму, народніцкі I сацыял-дэмакратычны рух.
- •Афармленне агульнарасійскіх палітычных партый. Рэвалюцыя 1905 - 1907 гг. Пачатак парламентарызму.
- •Наяўнасць самадзяржаўя і адсутнасць дэмакратычных правоў і свабод;
- •Геапалітычнае становішча I сацыяльна-эканамічная сітуацыя у Беларусі ва ўмовах Першай сусветнай вайны.
- •Лютаўская рэвалюцыя 1917 года у Беларусі. Беларускі нацыянальны рух I яго роля у рэвалюцыйным працэсе пачатку XX ст.
- •Кастрычніцкая рэвалюцыя 1917 г. I яе роля у гістарычным лесе беларускага народа.
- •Беларусь ва ўмовах германскай акупацыі. Абвяшчэнне бнр
- •Стварэнне беларускай савецкай дзяржаунасці. Роля I месца бсср у стварэнні ссср.
- •Шляхі I метады будаўніцтва індустрыяльнага грамадства у савецкай Беларусі. Асаблівасці ажыццяўлення нэПа ў бсср.
- •Духоўнае I культурнае жыццё у бсср у 1920-я гады.
- •Стварэнне матэрыяльна-тэхнічнай базы індустрыяльна-аграрна грамадства: індустрыялізацыя I калектывізацыя сельскай гаспадаркі у бсср.
- •Усталяванне камандна-адміністрацыйнай сістэмы. Палітычныя рэпрэсіі 30-х гг. XX ст. У Беларусі
- •Дасягненні I супярэчнасці развіцця культуры I навукі бсср у 30-я гг. XX ст.
- •Заходнебеларускія землі ў складзе Польскай дзяржавы (1920 - 1939 гг.)
- •Беларусь у гады Вялікай Айчыннай вайны.
- •Удзел бсср у заснаванні I дзейнасці аан. Роля I месца бсср на міжнароднай арэне ў перыяд канфрантацыі дзвюх грамадска-палітычных сістэм (другая палова 40-х-першая палова 80-х гг. XX ст.).
- •Грамадска-палітычная I сацыяльна-эканамічная сітуацыя у бсср у першае пасляваеннае дзесяцігоддзе (сярэдзіна 40 - сярэдзіна 50-х гг. XX ст.).
- •Асноўныя тэндэнцыі сацыяльна-эканамічнага развіцця бсср у сярэдзіне 50 - сярэдзіне 80-х гг. XX ст.
- •Грамадска-палітьгчнае жыццё бсср у сярэдзіне 50- сярэдзіне 80-х гг. XX ст.
- •Асноўныя дасягненні беларускай мастацкай культуры, адукацыі, навукі бсср у 60 - 80-я гг. XX ст.
- •Спробы мадэрнізацыі савецкай грамадска-палітычнай I сацыяльна-эканамічнай сістэмы падчас палітыкі перабудовы (1985-1991 гг.).
- •Абвяшчэнне I заканадаўча-прававое афармленне дзяржаўнага суверэнітэту Рэспублікі Беларусь.
- •Асноўныя тэндэнцыі сацыяльна-эканамічнага развіцця Рэспублікі Беларусь.
- •Геапалітычнае становішча Рэспублікі Беларусь.
Месца беларускіх зямель ва ўсходнееурапейскай геапалітычнай прасторы XV - першай паловы XVI ст. Барацьба з Тэўтонскім ордэнам I суперніцтва з Маскоўскай дзяржавай.
У пач. 13 ст. на бел землях пач. барацьба з нямецкими рыцарами-крыж., якия, пашыраючы каталицкую веру, пачали захоп чужых тэр., так званы нациск на Усход.Ствар. ордэн Мечаносцау(1202) и Тэутонски(к.12 ст.).У 1237 г. яны абъядн. и стварыли дзяржаву са сталицай у Мальбарку.
У 1331 г. пры Гедзимине адбылася пераможная битва войска Вкл з Тэут.орд. на рацэ Акмяне.
Рашаючае знач. з праникненнем крыжакоу на Усход мела Грунвальдская битва.Галоунай падзеяй вайны стала битва под Грунв. 15 липеня 1410 г.(Дуброуна на тэр. суч. Польшчы) памиж абъяднаными силами польска-лит-бел войска и Тэутонским ордэнам. Войски ВКЛ налич. 40 харугвау-баявыя атр. к-цю ад 60 да 600 копъяу.Капъё-баявая тройка:рыцар-вершник, збраяносяц-парабак и лучник.Узначалиу Витаут.Пол. кар. выст. 50 харугвау. Агульнае кираун. ажыцяуляу пол. кар. Ягайла. У абъядн. войску были харугвы з Украины, рус. дружына з Ноугарада, атрад з Чэхии пад кирауництвам Яна Жыжки и татарская конница. Па падликах войска наличвала каля 40 тыс. чал.
Войска крыж. мела больш за 30 тыс. воинау, у их было лепшае узбраенне. Киравау магистр Ульрых Фон Юнгинген. Битва пачалася з атаки конница Витаута. Крыж. адыйшли да бамбардау- гармат, што страляли каменными ядрами.Аднак гэта не спын. конницу Витаута. Тады крыж. кон. нанесла удар у адк. и прымус. адступиць частку. Палки Смаленскае кн. праяв. стойкасць, 2 з их потым злуч. з харугвами польскага войска, якое перайшло у наступленне.Войски саюзн. акружыли рыцарау и нанесли рашучае паражэнне.Паражэнне Тэут. орд. азначала крах 200-гад. крыж. агрэсии у Еуропе. Перамога павысила аутарытэт ВКЛ и Польшчы
З маскоускай дзяржавай
З другой паловы ХV ст. ускладніліся адносіны ВКЛ з Крымскім ханствам, якое ў 1480 г. заключыла антылітоўскі саюз з Вялікім княствам Маскоўскім. З канца ХV ст. адбываецца канфлікт з Вялікім княствам Маскоўкім. Масква прад’яўляла прэтэнзіі не толькі на тыя рускія княствы, якія пакуль яшчэ заставаліся самастойнымі, але і на землі ВКЛ, населеныя праваслаўным, рускім па тагачаснай тэрміналогіі, насельніцтвам. Акрамя таго, пачынаючы з канца ХV ст., маскоўскі вялікі князь Іван ІІІ абвясціў сябе абаронцам інтарэсаў праваслаўнага насельніцтва ВКЛ, умешваючыся тым самым ва ўнутраныя справы заходняга суседа. А з 1492 па 1494 г. доўжылася ўжо першая маскоўска-літоўская вайна. У выніку яе да Маскоўскай дзяржавы адышлі Вяземскае княства і землі ў вярхоўях Акі. ВКЛ адмовілася ад прэтэнзій на Пскоў, Ноўгарад, Цвер. Мірная дамова 1494 г. была замацавана шлюбам вялікага князя Аляксандра з Аленай, дачкой вялікага князя маскоўскага Івана ІІІ. У 1500 г. пачалася чарговая маскоўска-літоўская вайна, якая доўжылася да 1503 г., калі было абвешчана 6-гадовае перамір’е і вызначаны новыя межы паміж дзяржавамі. Да Масквы адышла прыкладна трэцяя частка тэрыторыі ВКЛ з 19 буйнымі гарадамі, у т. л. Гомелем, Бранскам, Чарнігавам, Ноўгарад-Северскім, Старадубам і г.д.
Пры Жыгімонце Старым войны з Маскоўскай дзяржавай аднавіліся. Вайна 1507 – 1508 гг. нікому не прынесла поспеху (ВКЛ вярнула толькі Любеч і пяць смаленскіх валасцей) і скончылася т. зв. “вечным мірам”, які доўжыўся толькі 4 гады. У 1512 г. вайна аднавілася. Яна цягнулася 10 гадоў. У ходзе яе 31 ліпеня 1514 г. быў страчаны Смаленск, а 8 верасня 1514 г. адбылася знакамітая бітва пад Оршай, у якой гетман ВКЛ князь Канстанцін Астрожскі дашчэнту разбіў больш чым удвая пераважаючае маскоўскае войска. У 1522 г. было падпісана 5-гадовае перамір’е, па ўмовах якога Смаленская зямля засталася за Масквой, шматлікі “маскоўскі палон” – за ВКЛ. Але мір так і не быў падпісаны з-за спрэчак наконт Смаленска. Таму перамір’е было прадоўжана ў 1527 і 1532 гг. У 1534 г. пачалася чарговая вайна, якая доўжылася да 1537 г., калі было падпісана 5-гадовае перамір’е, якое затым працягвалася ў 1542 і 1548 гг. (да 1562 г.). У выніку яе ВКЛ вярнула Гомель, аднак страціла шэраг тэрыторый на поўначы. У сярэдзіне ХVІ ст. ВКЛ сустрэлася з дамаганнямі Івана ІV ужо на сучасныя беларускія і ўкраінскія землі. Гэта сведчыла аб пагрозе існаванню ВКЛ. З 1559 г. ВКЛ аказалася ўцягнутым у чарговы ваенны канфлікт, які меў самыя страшныя наступствы для яго далейшага лёсу. Барацьба гэта прывяла да значных тэрыторыяльных страт і прымушала ВКЛ шукаць лепшага паразумення са сваім партнёрам па уніі – Польшчай.