Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
лат.язык учебник.doc
Скачиваний:
411
Добавлен:
08.04.2015
Размер:
2.07 Mб
Скачать

Вопросы для самопроверки

  1. Какие имена прилагательные относятся к III склонению?

  2. На какие три группы они подразделяются?

  3. Как изменяются прилагательные III склонения?

  4. Что общего у разных групп прилагательных III склонения? В чем проявляется отличие между ними?

  5. В чем особенность синтаксического оборота Nominativus cum infinitivo?

Упражнения

1. Переведите словосочетания на латинский язык, просклоняйте их:

счастливое время, большое приданое, огромное животное, лживый свидетель, смелый мужчина, благоразумная девушка, преторское право, древний обычай, мудрый человек.

2. Переведите тексты, указывая грамматические формы глаголов (лицо, число, тип спряжения), существительных и прилагательных (падеж, число, тип склонения):

1. Sententia Pauli vera esse vidētur. 2. Qui tacet, consentīre vidētur. 3. Dicĭtur consul novam legem tulisse. 4. Cicĕro eloquentia omnes oratōres superavisse dicĭtur. 5. Vidēmur jam minĭme de legĭbus Romānis scire. 6. Reus juste punītus esse existimātur. 7. Lege duodĕcim tabulārum patrōnus vetatur clienti fraudem facĕre. 8. Dicimĭni hoc fecisse dolo malo. 9. Clientes, inopiā coacti, se dedidisse dicuntur in fidem patronōrum. 10. Dicĕris culpam tuam negāre non potuisse. 11. Qui parcit nocentibus innocents punit. 12. Lex specialis derogate generali. 13. Injuria realis et injuria verbalis. 14. Nullum patris delictum innocenti filio poena est. 15. Lex retro non agit. 16. Ubi lex, ibi poena justa. 17. Omnis actio Loquela est. 18. Leges intellegi ab omnibus debent. 19. Par in parem imperium non habet.

3. Переведите предложения на латинский язык. Предложения 3,7,10 преобразуйте в пассивную конструкцию:

1. Верный друг – редкая птица. 2. Жизнь коротка, искусство вечно. 3. Защитник выдвигает встречный иск. 4. Сегодня в суде гражданский процесс. 5. Ответчик обвиняется в уголовном преступлении. 6. Они читают сборник судебных формул. 7. Царь установил тяжкий налог. 8. В музеях мы видим знаменитые произведения искусства. 8. Римские граждане обладали правом голосования и правом вступления в брак с патрициями. 9. Свидетель выступает с ложным обвинением. 10. Особый закон отменяет основной закон.

4. Переведите следующий текст на русский язык. Составьте 5 вопросов к тексту:

In schola

Schola nostra haud procul a foro oppidi sita est. In schola multa auditoria sunt. Auditoria sunt magna et clara. De fenestris auditorii nosrti vias latas et stratas rectas, theatrum magnum et pulchrum et hortum publicum discipuli videre possunt.

In auditorio nostro tabula nigra et charta terrae nostrae, mensae et sellae magistri et discipulorum sunt.

Hora studii instat. Jam cuncti discipuli adsunt. Magister in auditorium intrat, discipuli surgunt et magistrum salutant: Salve, Magister!

Magister. — Salvete, amici! Assidite! Quis hodie abest?

Discipuli. — Nemo abest, cuncti hodie adsumus.

Magister. — Bene. Quis hodie respondere potest?

Discipuli (passim). — Ego possum! — Ego possum! — Cuncti possumus!

Magister. — Tacete, discipuli, nolite clamāre, dum in auditorio estis. Cuncti potestis? Optime! Tu, Anton, potesne conjugāre verbum Latinum «accusare»?

Petrus. — Ita est, magister, possum.

Magister. — Veni, quaeso, ad tabulam et scribe.

Anton venit ad tabulam et creta in tabula scribit:

«Praesens indicativi activi. Singularis: accuso, accusas, accusat; pluralis: accusamus, accusatis, accusant».

Magister. — Bene. Asside! Tu, Galina, scribe praesens passivi. Potesne?

Galina. — Ita est, magister, possum.

Galina venit ad tabulam et scribit:

«Praesens indicativi passivi. Singularis: accusor, accusaris, accusatur; pluralis: accusamur, accusamini, accusantur».

Magister. — Bene. Asside! Tu, Irina, surge et declina: «oppidum parvum».

Irina declinat.

Magister. — Tu, Anna, monstra, si potes, in charta magnos fluvios, insulas et paeninsulas Europae.

Anna venit ad chartam et monstrat.

Magister. — Discipuli, libros vestros aperite, tu autem, Olga, lege capitulum primum.

Olga legit.

Magister . — Nunc, Alexander, potesne narrāre discipulis de natura patriae nostrae? Dic, quaeso, distincte!

Alexander dicit partiam nostram magnam et pulchram esse, silvis densis abundāre, multos fluvios, campos agrosque habere, herbas varias in pratis terrae nostrae crescere et multas bestias in silvis habitāre.

5. Выучите наизусть термины:

jus humanum - право человеческое

jus naturale - естественное право

jus possidendi - право владения

jus praetorium - преторское право

jus regium - царское право

jus respondendi - право давать офици­альные ответы

jus suffragii - право голосования

judex - судья

lex specialis - особый закон

res communis - вещь общая

res corporalis - вещь телесная

res incorporalis - вещь бестелесная, право

obligatio - обязательство, связанность

obligationes civiles - обязательства цивильные

obligationes ex contractu - обязательства из договоров

obligationes ex delicto - обяза­тельства из деликтов

jus utendi - право потребления

acceptilatio - акцептиляция, погашение, прощение долга

actio poenalis - штрафной иск, иск о наказании

actio simplex - иск, предусматривающий осуждение либо освобождение ответчика

9. Подготовьтесь к словарному диктанту 4 (Приложение 3).

Занятие 10