5. Переведите предложения на латинский язык:

Вариант 1. Судья видит, что все обвиняемые уже в суде. Не говорите, если не знаете. Дело ведется самым лучшим адвокатом.

Вариант 2. Место украшается человеком. Верь, люби, надейся. Мы знаем, что судьба слепа.

Вариант 3. Известно, что человек красит место. Что делаешь, всегда делай хорошо. Вина этой рабыни самая тяжелая.

Вариант 4. Расскажите о вашем деле. Сегодня в суд придете? Мы верим, что наш судья – справедливый человек.

6. Переведите текст:

Вариант 1:

De Italia

Italia est magna paeninsula Europae. Incolas Italiae terra fecunda alit. In terra agricolae laborant. Familiae agricolarum in casis parvis habitant. Italia silvas magnas et pulchras habet. In silvis, ubi bestiae vivunt, multae herbae et aliae plantae sunt. Italiam aqua Hadriae quoque alit. In aqua Hadriae nautae nāvigant. Familiae nautarum in ora maritima vitam agunt. Hic mercatura floret.

Familiae agricolarum et nautarum historiam Italiae libenter audiunt et fabulas poetarum quoque saepe legunt. Historia docet, fabula delectat.

De actionibus

1. Nihil alius est actio quam jus, quod sibi debetur, judicio persequendi.

2. Actionum genera sunt duo: in rem, quae dicitur vindicatio, et in personam, quae condictio appellatur.

3. In personam actio est qua agimus cum aliquo, qui nobis vel ex contractu vel ex delicto obligatus est, id est quotiens intendimus eum dāre, facere, praestāre, oportere.

4. In rem actio est, cum aut corporalem rem intendimus nostram esse aut jus aliquod nobis competere, velut utendi-fruendi, agendi, aquae ducendi.

5. In rem actio adversus eum est qui rem possidet. In personam actio adversus eum locum habet qui obligatus est nobis.

Вариант 2:

De testamentis

In eo, qui testamentum facit, integritas mentis, non corporis sanitas exigenda est. Qui in potestate pārentis est, testamenti faciendi jus non habet. Surdus mutus testamentum facere non possunt. Relegati in insulam et quibus terra Italica et sua provincia interdicitur testamenti faciendi jus retinent. Hi vero, qui ad ferrum aut ad bestias aut in metallum damnantur, libertatem perdunt et testamenti factionem amittunt.

De servitutibus

Servitutes aut personarum sunt, ut usus et usus-fructus, aut rerum, ut servitutes rusticorum praediorum et urbanorum. Servitutes rusticorum praediorum sunt hae: iter, actus, via, aquaeductus. Iter est jus eundi, ambulandi hominis, non etiam jumentum agendi. Actus est jus agendi vel jumentum vel vehiculum. Itaque qui iter habet, actum non habet, qui actum habet, et iter habet etiam sine jumento. Via est jus eundi et agendi et ambulandi: nam et iter et actum in se via continet. Aquaeductus est jus aquam ducendi per fundum alienum.

Вариант 3:

De magistratibus Romanorum

Principatus magistratuum Romae in manibus consulum erat. Consules erant magistratus annui; consulibus erant imperium et potestas; praeterea consul erat judex et pontifex maximus. Item ordinarii magistratus alii erant.

Primum praetor unus erat, qui urbanus appellabatur. Praetor jurisdictionem habet et dat judicem.

Deinde praetor peregrinus erat, qui item jus dicebat ex jure peregrinorum (aut gentium). Aediles (duo plebeii, duo curules) curam urbem, annonae et ludorum habebant. Quaestores aerarium curabant. Censores censum agebant, etiam mores civium regebant atque senātum legebant.

Extraordinarii magistratus Romae erant dictator, magister equitum, decemviri, tribuni militum (aut plebis) consulāre potestate. Dictator a senatu creabatur. Magister equitum erat collega ducis. Decemviri collegium ex decem viris appellabantur. Tribuni plebis personae sacrosanctae, primum duo, postero tempore decem erant.

Вариант 4: