Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
posibnik_latina.doc
Скачиваний:
13
Добавлен:
09.11.2019
Размер:
1.56 Mб
Скачать

Зразок відмінювання іменників голосного типу ііі відміни:

anĭmal, is (n) – тварина

turris, is (f) – вежа

SINGULARIS

Nom.,Voc.

anĭmal

turris

Gen.

anĭmal-is

turr-is

Dat.

anĭmal-i

turr-i

Acc.

anĭmal

turr-im

Abl.

anĭmal-i

turr-i

PLURALIS

Nom.,Voc.

anĭmal-ia

turr-es

Gen.

anĭmal-ium

turr-ium

Dat.

anĭmal-ĭbus

turr-ĭbus

Acc.

anĭmal-ia

turr-es

Abl.

anĭmal-ĭbus

turr-ĭbus

Мішаний тип ІІІ відміни (Classis mixta)

Правило: До мішаного типу іменників ІІІ відміни належать:

а) рівноскладові іменники, які у Nom.sing. закінчуються на -es, -is:

nubes, is (f) – хмара civis, is (m,f) – громадянин(-нка)

testis, is (m,f) – свідок avis, is (f) – птах

finis, is (m) – кінець

б) нерівноскладові іменники, які мають практичну основу на два, або більше приголосних:

pars, partis (f) – частина pons, pontis (m) – міст

urbs, urbis (f) – місто dens, dentis (m) – зуб

nox, noctis (f) – ніч

NB! за приголосним типом відмінюються іменники:

pater, tris (m) – батько mater, tris (f ) – мати

frater, tris (m) – брат parens, parentis (m) – близький родич

iuvěnis, is (m) – молодик canis, is (m, f) – собака

Зразок відмінювання іменників мішаного типу ііі відміни:

pars, partis (f) – частина

civis, is (m, f) – громадянин (-нка)

os, ossis (n) – кістка

SINGULARIS

Nom.,Voc.

pars

civis

os

Gen.

part-is

civ-is

oss-is

Dat.

part-i

civ-i

oss-i

Acc.

part-em

civ-em

os

Abl.

part-e

civ-e

oss-e

PLURALIS

Nom.,Voc.

part-es

civ-es

oss-a

Gen.

part-ium

civ-ium

oss-ium

Dat.

part-ĭbus

civ-ĭbus

oss-ĭbus

Acc.

part-es

civ-es

oss-a

Abl.

part-ĭbus

civ-ĭbus

oss-ĭbus

Таблиця закінчень трьох типів іменників 3-ї відміни

Casus

Singulāris

Plurālis

m, f

n

m, f

n

Nom.=Voc.

сигм. / нул. закінч.

нульове

-es

-a, -ia

Gen.

-is

-is

-um, -ium

-um, -ium

Dat.

-i

-i

-ĭbus

-ĭbus

Acc.

-em

= Nom.

-es

-a, -ia

Abl.

-e

-e, -i

-ĭbus

-ĭbus

Примітка. 1. При відмінюванні іменники середнього роду мають особливості: співпадіння форм Nom. sing., Acc. sing., Voc. sing. та Nom. plur., Acc. plur., Voc. plur. Крім того Nom. plur., Acc. plur., Voc. plur. завжди закінчуються на –а.

2. Форми vocatīvus і в singulāris і в plurālis співпадають з формами nominatīvus.

Вправи

І. Провідміняйте наступні іменники:

imperator, ōris (m) – полководець

regio, ōnis (f) – область

civĭtas, ātis (f) – держава

noměn, ĭnis (f) – ім’я

II. Визначте граматичні форми іменників: leges, iudĭcem, capĭtis, corpŏre, civium, maria, artes, paci, urbium, labōre, actiōnes, hominĭbus, hostium, legiōne, rectōri, duces, testĭbus, ossa, turrim, fratrĭbus, sorōrem

III. Перекладіть на рідну мову:

  1. Concordiā civium civitas firmātur, discordiā delētur. 2. Aetāte Periclis Athēnae erant sedes artium et litterārum. 3. In pace est vera salus populōrum, non in bello. 4. In Palatīno colle Romŭlus et Remus arcem parvam ponunt. 5. Leges Romanōrum sevērae erant. 6. Roma urbs septem montium appellabātur, nam in septem montĭbus sita erat. 7. In arce erant domicilia regis et filiōrum filiarumque regis et multa templa. 8. Arx Capitolīna sita erat in monte Capitolīno. 9. Mores vetěrum Romanōrum sevēri erant. 10. De Gallōrum morĭbus multa in Caesaris libro, qui Commentarii de bello Gallīco inscribĭtur, legētis. 11. In arce Capitolīna magnificum templum Iovis erat. 12. Magni erant honōres magistratuum Romanōrum. 13. In arce Athenārum erat pulchra et clara aedes deae Athēnae. 14. Custōdes arcis Capitolīnae et aliārum urbium et arcium milĭtes erant. 15. Magnus erat numěrus milĭtum Romanōrum. 16. Civĭtas nostra est sociětas multōrum natiōnum et gentium. 17. Milĭtes Romāni montem capiunt et ibi castra prope hostes ponunt. 18. Urbs Roma imperii Romāni caput erat. 19. Arx sita erat in media urbe, erat praesidium et refugium civium in bello et in magnis pericŭlis. 20. Historia urbis Romae nota nobis est.

De Romŭlo et Remo, Romae conditorĭbus

Titus Livius, clarus scriptor Romanōrum, in libris suis, qui « Ab Urbe condĭta » appellantur, fabŭlam de Romŭlo et Remo, Romae conditorĭbus, narrat. Numĭtor, rex Albae Longae, ab Amulio, fratre suo, regno privātur. Amulius quoque nepōtes Numitōris Romŭlum et Remum in flumĭne demergěre iubet, sed ministri regis ei non parent et puěros parvŭlos in flumĭnis ripā ponunt. Ibi lupa puěros invěnit et nutrit. Postea Romŭlus et Remus a Faustŭlo, pastōre regio et ab eius uxōre educabantur. Itǎque puěri paulatim adolescēbant. Paulo post Faustŭlus fratrĭbus Romŭlo et Remo veritātem apěrit et fratres Amulium, occīdunt et regnum Numitōri avo reddunt. Romŭlus autem postea rex civitātis fit et condit urbem novam haud procul a loco ubi lupa eos nutriēbat. Eam urbem a suo nomĭne Romam appellat.

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]