- •Азаматтық құқықтық қатынас субъектілері»
- •«Азаматтық құқықтық қатынас субъектілері» пәнінің оқу-әдістемелік кешенінің мазмұнының тізімдемесі
- •«Қазақстан республикасындағы азаматтық құқықтық қатынас субъектілері»
- •Жұмыс оқу бағдарламасы
- •Постреквизиттер тізімі
- •2. Арнайы курстың мазмұны
- •2.1.Дәрістер
- •2.2. Семинарлар (практикалық сабақтар)
- •3. Пән бойынша оқу-әдістемелік материалдар
- •3.1.Ұсынылатын әдебиеттер тізімі Негізгі әдебиеттер
- •Силлабус
- •Постреквизиттер тізімі
- •Күнтізбелік-тақырыптық жоспар
- •Ұсынылатын әдебиеттер: Негізгі әдебиеттер
- •Диденко а.Г. Избранное. Постсоветский период. – Алматы: тоо «Юридическая литература», 2004. – 308 с. Интернет көздері
- •Баға туралы ақпарат Төрт балдық жүйе бойынша сандық эквивалентіне сәйкес келетін студенттердің оқу жетістіктерін бағалаудың әріптік жүйесі
- •Ағымдағы рейтингті бағалау шкаласы
- •Сөж орындау кестесі
- •Сөж орындау кестесі
- •«Азаматтық құқықтык қатынас субъектілері» пәнін оқу-әдістемелік жабдықтау картасы
- •Азаматтық құқық субъектілері
- •2 Тақырып. Азаматтық құқық қатынас субъектілерінің ұғымы мен түрлері
- •2.1. Ұжымдық құрылымдар. Жай серіктестік.
- •2.2. Заңды тұлғалардың бірлестіктері (одағы).
- •3 Тақырып. Жеке тұлғалар азаматтық құқық қатынас субъектілері ретінде
- •3.1.Жеке тұлға ұғымы.
- •3.2.Құқық және әрекет қабілеттілік ұғымы.
- •3.3.Азаматтың есімі және тұрғылықты жері. Азаматтық
- •3.3. Азаматтың есімі және тұрғылықты жері. Азаматтық хал-ахуал актілері
- •4 Тақырып. Жеке тұлғалар азаматтық құқық қатынас субъектілері ретінде
- •4.1.Азаматты хабар-ошарсыз кетті деп тану.
- •4.2.Азаматты өлді деп жариялау.
- •5 Тақырып. Заңды тұлғалар азаматтық құқық қатынас субъектілері ретінде
- •5.1. Заңды тұлғалардың ұғымы мен белгілері.
- •5.2. Заңды тұлғалардың құқық қабілеттілігі.
- •6 Тақырып. Заңды тұлғалар азаматтық құқық қатынас субъектілері ретінде
- •6.1.Құрылтайшылардың олармен құрылған ұйымдағы мүлікке құқықтарының бар екендігіне байланысты заңды тұлғаларды топтастыру.
- •6.2.Заңды тұлғалардың құрылтай құжаттары.
- •6.3. Заңды тұлағлардың филиалдары мен өкілдіктері.
- •7 Тақырып. Заңды тұлғаның құқықтық мәртебесін өзгерту
- •7.1.Заңды тұлғаны тарату және қайта құру.
- •8 Тақырып. Шаруашылық серіктестіктер
- •8.1. Шаруашылық серіктестік туралы жалпы ұғым. Толық серіктестік.
- •8.2.Сенім серіктесітігі.
- •8.3.Жуапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктер.
- •9.1. Акционерлік қоғам.
- •9.2.Өндірістік кооператив.
- •9.3. Мемлекеттік кәсіпорын.
- •10 Тақырып. Коммерциялық емес ұйымдар
- •10.4.Тұтыну кооперативі.
- •11 Тақырып. Коммерциялық емес ұйымдар
- •11.1.Діни бірлестіктер.
- •11.2.Ауылшаруашылық серіктестіктер.
- •11.3.Өзге де коммерциялық емес ұйымдар.
- •12 Тақырып. Мемлекет азаматтық құқық қатынас субъектілері ретінде
- •12.1.Мемлекеттің азаматтық құқықтық қатынасқа түсуі.
- •12.2.Мемлекет халықаралық жеке құқық субъектісі ретінде.
- •13 Тақырып. Азаматтық құқықтық қатынас субъектілерінің жекелеген түрлері
- •13.2. Жер қойнауын пайдалану құқығы субъектілері.
- •14 Тақырып. Шарттық құқықтық қатынастың жекелеген түрлерінің субъектілері
- •14.1. Ақшалай міедеттеменің субъектілері.
- •14.2. Несие-есеп айырысу қатынастарының субъектілері.
- •15 Тақырып. Шарттық құқықтық қатынастың жекелеген түрлерінің субъектілері
- •15.1.Мүлкті сенімгерлікпен басқару субъектілері.
- •15.2.Энергиямен жабдықтау саласында азаматтық құқықтық қатынас субъектілері.
- •Азаматтық құқықтық қатынас субъектілері пәнінен өзіндік тексеруге арналған сұрақтары
- •1) Нормативтік құқықтық актілердің тізбесі:
- •3) Қосымша:
- •Соөж тақырыптық жоспары
- •Студенттердің өзіндік жұмысы(сөж)
- •Азаматтық құқықтық қатынас субъектілері пәнінен ағымдық бақылау сұрақтары Бірінші ағымдық бақылау сұрақтары
- •Азаматтық құқықтық қатынас субъектілері пәні бойынша емтихан сұрақтары
- •Пәнді оқу бойынша әдістемелік ұсыныстар
- •Өзіндік жұмысты ұйымдастыру бойынша әдістемелік нұсқаулық
- •2.Семинар сабақтарына дайындық кезіндегі өзіндік жұмыс.
- •Ойынды жүргізу ережелері
Өзіндік жұмысты ұйымдастыру бойынша әдістемелік нұсқаулық
Студенттер СӨЖ тапсырмалары силлабуста белгіленген тақырыптар бойынша жазбаша нысанда дайындалады. Студент тарапынан дайындалған СӨЖ мұғалімнің офис сағантарында қорғайды. Қорғау кезінде тақырыпты қысқаша түсіндіреді және сол тақырыпқа байланысты мұғалім тарапынан қойылған сұрақтарға жауап беруі талап етіледі.
СӨЖ туралы талаптар:
Тақырыптың негізіне кірмес бұрын студент СӨЖ тақырыбына кіріспе жасайды. Кіріспеде тақырыптың қысқаша тарихшасына тоқталады, құқықтағы орны мен маңызы қарастырылады. Осдан кейін негізіне тоқталады. Осы бөлімде тақырыпты жан жақты ашуға тырысылады. Осы тақырыпқа байланысты ғылыми пікірлер, тәжірибеге тоқталады. Жұмыста студент тақырып шеңберінде еңбекте қаралған сұрақтарды көрсетіп автордың субъективті позициясын ашуға тиісті. Осыдан кейін барып өзіндік қорытынды жасалады. Қорытынды да тақырыпқа байланысты өзіндік тұжырым, түйіндемелер жасалады.
Студенттер СӨЖ жазу барысында жұмыс бағдарламасында сонымен қатар силлабустарда көрсетілген әдебиеттерді пайдалана алады. Жұмыстың көлеміне байланысты шектеулер жоқ, бірақ тақырыпты жеткілікті дәрежеде ашуы тиіс. СӨЖ орындауда жоспары, мазмұны және қолданылған әдебиет тізімі көрсетіледі. Қолданылған әдебиеттер тізімінде, ғылыми еңбектің аталуы, авторы, баспа атауы, шыққан жері мен жылы көрсетіледі.
СӨЖ мақсаты: тақырып шеңберінде жоспарда көрсетілген сұрақтар бойынша негізделген ғылыми және тәжірибелік қорытындыларды шығару.
СӨЖ жазбаша нысанда, тақырыпты ашып, негіздеп жазу түрінде тапсырылады және студент тарапынан қорғалады бұл жайында тапсырма бөлімінде айтылған. СӨЖ тақырыптары төменде белгіленген тақырыптардың ішінен екеуін 7 аптаға дейін оқытушының офис уақыттарында тапсырылады, ал кейінгі тақырыптардан таңдалған екеуі 14 аптаға дейін тапсырылады. Кешіктірілген жұмыстар қабылданбайды.
Жұмыс бағдарламасында көрсетілген мерзімнен кейін даярланған СӨЖ қаралмайды
2.Семинар сабақтарына дайындық кезіндегі өзіндік жұмыс.
«Азаматтық құқықтық қатынас субъектілері» пәні бойынша семинар және тәжірибелік сабақтары әр-түрлі нысандарда өткізіледі (жалпы сұрау, есептер шешу, сот шешімдерін талқылау, мамандықты меңгеру ойындары, ауызша баяндамалар, рефераттарды қорғау, үй тапсырмасын талдау). Семинарды немесе тәжірибелік сабақты өткізу нысанын оқытушы әр сабақта анықтайды және алдын ала хабарлайды.
«Семинар» деген сөз латын тіліндегі "seminarium" сөзінен туындаған және аудармасында студенттердің белсенді қатысуымен өткізілетін топтық сабақтардың нысанын белгілейді. Семинар – ұсынылған қайнар көздер мен әдебиетті оқу бойынша студенттің дербес жұмысының нәтижесі. Семинардың мақсаты - әдебиет бойынша дербес жұмыстың нәтижелерін тексеру, түсініксіз мәселелерді талқылау, аудитория алдында баяндау дағдыларын беру.
Студенттің дербес жұмысы дегеніміз не? Дербес жұмысты атқару дегеніміз – ұсынылған әдебиетті, қайнар көздерді оқу, семинар сұрақтарына жауаптарға дайындалу мақсатында, пән бойынша білімдерді тереңдету мақсатында, курстың тақырыптары бойынша реферат немесе баяндама жасау мақсатында оқылғанға қысқаша мәнжазбаларды жасау.
Есептер мен сот шешімдерін талқылауға байланысты нұсқаулар:
Сесептер мен сот шешімдерін талқылау кезінде ұстанылатын кезеңдерді төрт сатыда қарастырылуы тиіс. Олар:
Есеп немесе шешімнің қысқаша мазмұнын анықтау. Алғаш есеп немесе сот шешімін құқықтық тұрғыдан маңызды мән жайларын қысқаша түйіндеуіміз керек. Себебі қысқаша мазмұндау, ойымыз және бағытымызды нақтылай түсуімізге көмегі тиіп, ойымыздың жан жаққа бөлінбеуінде маңызды.
Шешілуі тиіс құқықтық мәселені (проблема) анықтау. Осы екніші кезеңде есеп немесе сот шешіміндегі құқықтық мәселе қандай құқықтық институт бойынша шешілетіндігін анықтауымыз тиіс. Мысалға есептегі шешілуі тиіс мәселе отбасы құқығымыздағы неке институына байланысты болып, некеге тұру шарттары. Осылайша құқықтық мәселені (проблеманы) анықтауымыз, бізге осы мәселе, қандай құқықтық қатынас (отбасылық, міндеттемелік, қылмыстық тб құқықтық қатынас), реттеген нормативтік актіні және заңнамадағы қандай нормаларды (баптарды) қолданатынымызды анықтауда тиімділік көрсетеді.
Шешімі. Есеп немесе сот шешіміне байланысты проблеманы анықтағаннан кейін, шешім беруге кірісеміз. Себебі проблеманың қандай құқықық қатынас екенідігіне байланысты қандай құқықпен реттелгендігін анықтадық. Ал институтты анықтау арқылы заңнамадағы қандай нормалармен реттелгендігін анықтадық, осылайша нормативтік актіден осы мәселені реттеген нориаларды наықтап, осы нормаларға сәйкес мәселені алғаш нормативтік актіге сәйкес шешеміз. Нормативтік актіге сәйкес шешкеннен кейін тәжірибеде аталған мәселе (проблема) қалай шешім табуда екендігіне тоқталамыз. Яғни осы мәселе тәжірибеде, сот шешімдерінде қалай шешімге жетуде. Мұнда жергілікті сот, жоғарғы сот сешімдері, жоғарғы соттың нормативтік қаулыларында мәселе қалай шешілуде екендігіне тоқталамыз. Тәжірибеде мәселе қалай шеілгендігіне тоқталғаннан кейін, мәселеге (проблемаға) байланысты доктринадағы пікірлерге тоқталамыз. Яғни осы мәселеге байланысты осы саладағы ғалымдардың, мамандардың пікіріне тоқталамыз.
Сонымен қорытсақ есеп немесе сот шешімін талқылау кезінде шешім кезеңін үш бағытта қарастырамыз: біріншісі нормативтік актіге сәйкес, екіншісі тәжірибеге (практикаға) сәйкес, үшіншісі доктринаға сәйкес. Мұнда ескеретін жәйт барлық құқықтық мәселеге байланысты норма, тәжірибе, доктрина әрдайым әр пікірде болмауы мүмкін.
Мәселеге (проблемаға) байланысты өз пікіріңіз. Осы орайда есепті немесе сот шешімін талқылап отырған студент құқықтық мәселеге байланысты өз пікірін жазуы мүмкін. Бірақ өз пікірін жазу міндетті емес. Ал өз пікірін жазғанда оны құқықтық негіздеуі тиіс. Құқықтық негіздеу дегеніміз, норманың аталған құқық саласының белгілі принципіне, субъектінің құқығы бұзылғандығы, конституцияға қайшылығы, жалпы негіздерге қайшылығы сияқты өз пікірін қолдайтын құқықтық дәйектердің болуы.
Есеп шығаруда пайдаланылатын оқулық: С.А.Ынтымақов, Азаматтық құқық, Практикум. Алматы:2003, Заң Әдебиеті баспасы 230 бет.