41. Тэхналогія і методыка выканання тэматычных даведак

Тэматычныя даведкі змяшчаюць бібліяграфічную інфар­мацыю па пэўнай тэме і ўяўляюць сабой пералік дакументаў у выглядзе бібліяграфічнага дапаможніка. Тэматычныя біб­ліяграфічныя даведкі класіфікуюцца па розных прыметах: змесце; мэтавым прызначэнні; форме давядзення інфармацыі; па ступені складанасці ці працаёмкасці выканання. У біб­ліятэках тэматычныя даведкі займаюць вядучае месца ў даведачна-бібліяграфічным абслугоўванні, складаючы ад 70 да 80% даведак, выконваемых бібліятэкай.

Асаблівасці выканання тэматычных даведак у тэхналагічным плане не адрозніваюцца ад агульнай тэхналогіі даведачна-бібліяграфічнага абслугоўвання і звязаны са зместам выканання тых ці іншых працэсаў і аперацый.

Так, на этапе прыёму запыту бібліёграф павінен атрымаць ад спажыўца інфармацыі магчыма поўны набор звестак, які неабходны для выдачы яму пертынентнай інфармацыі: да- кладную фармулёўку тэмы запыту; мэтавую накіраванасць выкарыстання атрыманай інфармацыі; патрабуемую паўнату атрымання інфармацыі па тэме; храналагічныя, моўныя, тэрытарыяльныя, відавыя межы адбору дакументаў.

На другім этапе работы над тэматычнай даведкай асаблівасці звязаны з вызначэннем кола крыніц выяўлення дакументаў. І тут бібліёграф павінен улічваць від тэматычнай даведкі, неабходную ступень паўнаты прадастаўлення інфармацыі. Але калі пералічваць магчымыя крыніцы выканання тэматычных запытаў, то да іх трэба аднесці фонд неапублікаваных бібліяграфічных дапаможнікаў; "Паказальнік неапублікаваных бібліяграфічных спісаў і картатэк, складзеных бібліятэкамі Рэспублікі Беларусь"; інфармацыю на сайтах бібліятэк аб выкананых даведках; каталогі і картатэкі бібліятэк, якія раскрываюць змест дакументаў; крыніцы бягучай і рэтраспектыўнай бібліяграфічнай інфармацыі як універсальнага, так і галіновага, тэматычнага характару ў залежнасці ад зместу запыту і яго бібліяграфічнай забяспечанасці; рэфератыўныя і аглядныя выданні; прыкніжныя і прыартыкульныя спісы літаратуры; непасрэдны прагляд першасных крыніц.

Трэці этап звязаны з выяўленнем і адборам бібліягра­фічных запісаў. Рэкамендуецца, як і пры выкананні аналагічных працэсаў падрыхтоўкі бібліяграфічных дапаможнікаў, ажыццяўляць прагляд крыніц у зваротна храналагічным парадку, весці картатэкі выяўленых дакументаў і прагледжаных крыніц, а адбор дакументаў рабіць у адпаведнасці са зместавымі, якаснымі і фармальнымі крытэрыямі, якія былі вызначаны пры прыёме запыту. Пры цяжкасцях, звязаных з дакладнасцю і неабходнасцю ацэнкі паўнаты адбору дакументаў, бібліёграф можа звяртацца за кансультацыямі да спажыўца інфармацыі. Групоўка бібліяграфічных запытаў, якая выконваецца на апошнім тэхналагічным этапе, павінна адпавядаць аб'ёму выяўленай інфармацыі і катэгорыі складанасці даведкі. Калі ў даведку ўключаецца няшмат дакументаў, то бібліяграфічныя запісы групуюцца па алфавіце; для даведак, выкананых у дапамагу самаадукацыі, рацыянальна групіраваць матэрыял у рэкамендуемай паслядоўнасці чытання; для аб'ёмных даведак рэкамендуецца прымяняць групоўкі з улікам зместу.

Выкананая тэматычная даведка можа быць прадстаўлена спажыўцу інфармацыі ў форме бібліяграфічнага спіса, паказальніка, картатэкі ці як вуснае абвяшчэнне.