Практикалық сабақ 8 Тақырыбы: Тұрақты даму концепциясы.

Сабақтың мақсаты: Студенттерге тұрақты дамудың қоғамдағы алатын ролі туралы білім беру.

Сабақтың жоспары

1. Тапсырмаларды орындау

2.Бақылау сұрақтарына жауап беру.

3.Рефераттарды қорғау

4.Блиц-тестілерді орындау

Сабақтың материалдары:

1 Тапсырма Бақылау сұрақтарына жауап беріңіздер.

1.«Тұрақты даму» түсінігінің туындау тарихы.

2.«Тұрақты даму» концепциясы

3.Рим клубы, Рим клубының құрылуы, негізгі мақсаттары мен мүдделері. Медоуздың (Өсу шектері, 1972). және Форрестердің (Әлемдік динамика, Әлемдік экономика 1972). , Мессерович пен Пестельдің (ӨАдамзат бұрылыс шегінде). еңбектері.

4.БҰҰ қоршаған ортаға қатысты бірінші конференциясының декларациясы. (Стокгольм 1972).

5.Рио-де-Жанейро 1992

6. ХХІ ғасыр күн тәртібінің көтерген мәселелері.

7. Біздің ортақ болашағымыз есептік баяндамасы.

8.Иоханнесбург 2002 бүкіләлемдік саммиті.

9.Тұрақты даму факторлары немесе аспектілері:

Экологиялық (өркениет дамуының шекаралық ауқымы),

Экономикалық (нарықтық жүйенің қалыптасуы),

Әлеуметтік (ауыл-шаруашылығы, адам құқығы, демография)

10.Тұрақты қоғам моделі: оның қызметінің белгілері мен принциптері.

11. Киото Хаттамасы (Жапония)

12. Қоршаған орта саласындағы негізгі конвенциялар.

13. ҚР экологиялық қауіпсіздік концепциясы.

14.Рио-де-Жанейро 2012

Бақылау сұрақтары

1.Тұрақты даму деген не?

2.ҚР тұрақты даму концепциясы қашан қабылданды?

СӨЖ тапсырмалары

1.Тұрақты даму концепциясы. «Тұрақты даму» түсінігінің туындау тарихы.

2.Тұрақты даму факторлары: Экологиялық (өркениет дамуының шекаралық ауқымы), экономикалық (нарықтық жүйенің қалыптасуы), әлеуметтік (ауыл-шаруашылығы, адам құқығы, демография)

Блиц-тест

1. "Адам қогамы-табиғат" жүйесіндегі қарым-қатынасты зерттейтін ғылым саласы:

А) Әлеуметтік экология

В) Синэкология

С) Экологиялық аудит

D) Демэкология

Е) Аутэкология

2. Арал экологиялық мәселелерінің негізгі себебі:

А) Ақаба сулармен ластану

B) Cуармалы жерлерге ағынды су көздерінен су алу

С) Табиғи тұз мөлшерінің артуы

D) Радиоактивті ластану

Е) Химиялық ластану

3. Қазақстан Республикасында орныкты (тұрақты) даму тұжырымдамасы қай жылы қабылданды?

А)1995

В)2000

С) 2005

D) 1994

E) 1997

4. Қ.азақстан Республнкасының 2004-2015 жылдарға арналған экологиялық кауіпсіздік тұжырымдамасын жүзеге асыру қанша кезеңді қамтиды?

А) 3

B) 4

С) 6

D) 2

Е)5

5. Радиациялық, жылулық, жарықтық, электромапіиттік, шулық ластанулар ластаудың қай түріне жатады?

А) Геологиялық.

В) Биологиялық.

С) Физикалық.

D) Химиялық.

Е) Географиялық.

6.Тұрақты дамудың негізгі аспектілерін көрсетіңіз:

Экономикалық, әлеуметтік, экологиялық,саяси-құқықтық,халықаралық, ақпараттық

Гуманитарлық, медициналық

Педагогикалық, психологиялық, динамикалық

Динамикалық, гуманитарлық

Медициналық, динамикалық

7.Келесі ұрпақтардың өз мұқтаждықтарын қанағаттандыру мүмкіндіктеріне зиян тигізбей, бүгінгі күн қажеттіліктерін қанағаттандыратын әлеуметтік-экономикалық даму моделін атаңыз?

Тұрақты даму

Динамикалық даму

Ғаламдық даму

Саяси даму

Экологиялық даму

8.Табиғи ортаның сапасын нашарлатпайтын және табиғи жүйелерді аздырмайтын экологиялық бағыттағы даму қалай аталады?

Экологиялық даму

Экономикалық даму

Әлеуметтік даму

Тарихи даму

Эволюциялық даму

Пайдаланылған әдебиеттер

Негізгі әдебиеттер:

1.Р.С. Оразбаева «Экология негіздері», Астана-2003

2.Г.С.Оспанова «Экология», Алматы-2002

3.Бейсенова Ә.Б. Экология және табиғатты тиімді пайдалану. Оқу құралы. Алматы, 2004.

5.Оспанова Г., Бозшатаева. Экология. Оқу құралы. Алматы, 2000.

6. Мұқаұлы С., Үпішев Е. Табиғат пайдалану экономикасы. Оқу құралы - Алматы: Экономика, 1999

Қосымша әдебиеттер:

1.Жамалбеков Е.Ү., Білдебаева Р.М. Жалпы топырақтану және топырақ географиясы мен экологиясы. Алматы, «қазақ университеті», 2000.

2.Фурсов В.И. Экологические проблемы окружающей среды. Алма-Ата, «Ана тілі», 1991.

3.Байтулин И.О. Экология Казахстана. Алматы, 2003.

4.Николайкин Н.И. и др. Экология М.: Дрофа, 2003.

5.Шилов И. А. Экология. М.: Высшая школа, 1997.

7.Бродский А.К. Краткий курс экологии. СПб.: Изд-во С-Петербургского университета, 2000.