32.Компьютер құрылғылары. Сканер. Плоттер

Компьютерге мәтінді немесе бейнені енгізу жиі кездеседі. Көп жағдайда мәтінді енгізу пернетақтаның көмегімен жүзеге асырылады, бірақ бұл көп еңбек пен уақытты қажет етеді. Қолданушылар қазіргі кезде сканер құрылғысын пайдаланады. Сканер – электронды механикалық құрылғы. Сканерді планшетті, барабанды және қолмен басқарылатын деп бөлуге болады. Планшетті сканер бейнені оригиналдан ғана сканерлейді. Барабанды сканер факсте қолданылса, ал қолмен басқарылатын сканер оригиналды кез-келген бағытқа айналдырады. Сканерді қолданушылар өз үйінде де қолдана алатын деңгейге жетті. Саудада сканерлердің түрлі модельдері кездеседі. Олар бағасымен, программамен жабдықтауымен, интерфейсімен және технологиясымен бір-бірінен айрықшаланады. Барлық түрлі сканердің жұмыс істеу принциптері бірдей. Сканерленетін объект фотоқабылдағышқа келіп түседі. Түрлі-түсті сканердің ақ-қара түстен еш айырмашылығы жоқ.

Плоттер (ағылш. plotter — график салушы) — суреттерді, сұлбаларды, сызбаларды, карталарды, т.б. графикалық ақпараттарды өте жоғары дәлдікпен қағазға, калькаға, т.б. автоматты түрде түсіретін құрылғы. ЭЕМ-нда, автоматты жобалау, автоматты өлшеу жүйелерінде, картографияда, т.б. графикалық ақпаратты шығарушы құрылғы ретінде қолданылады.

33. Электрондық почта.

Электрондық почта дегеніміз компьютер желісі бойынша хабарларды жөнелту, оқу мен сақтауға арналған қызметтік программалар жүйесі. Электрондық почта – компьютер арқылы қашықта орналасқан абоненттерге хат, түрлі басқа мәліметтер жіберу мен оларды қабылдау программасы. Мәліметті сервер арқылы тез таратып, қабылдауға болады. Осы себепті электрондық почтаның кәдімгі почтадан артықшылығы сөзсіз. Электрондық почта – жер шарының кез–келген нүктесіне салынған хатты бірнеше минут ішінде жеткізетін өте қолайлы, әрі жедел байланыс құралы. Электрондық почта жұмысы кәдімгі тұрмыстағы почтаға ұқсас болғандықтан, оның жұмыс істеу принциптерін меңгеру тұтынушылар үшін аса көп қиындықтар туғыза қоймайды. Электрондық почтаны планетаның бүкіл аймағында бар почталық қызметтің баламасы (альтернативті) деп қарастыруға болмайды. Ол хабарларды (файлдарды, ақпараттарды) кез–келген машинадан басқа бір машинаға жіберуге мүмкіндік береді. Электрондық почта жүйесі үш бөліктен тұрады: 1.Қолданушы агенті - әрбір тұтынушыға мәліметтерді оқуға және жаңасын құрастыруға мүмкіндік береді. Тұтынушыға мәліметтерді оқуға және жіберілетін пошталық хабарларды құрастыруға мүмкіндік беретін программалар жиыны қолданушы агенті деп аталады. 2.Тасымалдау агенті мәліметтерді бір компьютерден екінші компьютерге жеткізеді. Тасымалдау агенті – почтаны қолданушы агенттерден қабылдап алып, оны алушылардың адрестерін анықтап, мәліметтерді ары қарай тасымалдау мақсатында басқа компьютерлерге жеткізуді қамтамасыз ететін программалар жиыны. 3.Жеткізу агенті мәліметтерді оны алушының почта жәшігіне салып кетеді. Жеткізу агенті – почтаны тасымалдау агенттерінен қабылдап алып, оны тиісті пайдаланушыларғы жеткізетін программалар тобы. Электрондық почтаның қарапайым почта қызметінен айырмашылығы: 1.Электрондық почта арқылы тасымалданатын мәліметтердің жылдамдығы минут пен сағат бойынша өлшенеді; 2.Кез–келген құжаттың хабарын немесе мәтінін біруақытта бірнеше адресатқа жіберуге болады; 3.Келген мәліметтерді қолданушы оқығанға дейін сақтауға болады; 4.Мәліметтерді жөнелту тәулік бойы немесе алдын–ала белгіленген уақыт бойынша іске асады; 5.Электрондық почта бойынша қабылданған мәліметтерді дискте сақтауға, оны өңдеуге және қажет мөлшерде принтерден басып шығаруға болады. Электрондық почта өте қарапайым құрылған. Сіз тақырыпта алушының электрондық адресін көрсететін провайдеріңіздің почталық серверіне хатыңызды жібересіз. Бұл SMPT (хабарларды жіберудің қолайлы протоколы) протоколында жұмыс істейтін сервер. Ол тораптан сіздің адресатыңыздың жазылған доменін тауып, оған хат жібереді. Сізге хат келген жағдайда провайдеріңіздің басқа сервері – POP (почталық протокол) протоколында жұмыс істейтін сервері хабарды қабылдап, оны өзінің қатты дискісінде сіз оқығанша сақтайды. Электрондық почта географиялық адрестеуді қолданбайды. Домен дегеніміз @ таңбасының оң жағында орналасқан және абоненттің орналасқан тұрағын анықтайтын сөз. Электрондық поштамен жұмыс істеуге арналған танымал программалар: Eudora, Internet Mail немесе Outlook Express. Дайджест - бірнеше хабарламаларды біріктіріп тұратын пошта тізімі хабарламасы. Электрондық поштаның абоненттік станциясы хост-машинадан тұрады. Хатпен бірге файлдарды тіркеп жіберу қажеттілігі жиі туады. Ол үшін хатты жазып болған соң, скрепка-кнопканы (вставить файл) басып, дисктен қажетті суретті, программаны немесе файлды тауып, оны екі рет басу керек. Электрондық почтаның бір түрі телеконференция болып табылады. Телеконференция – бұл желіні қолданушылардың арасындағы ұйымдастырылған тақырыптық ақпараттың алмасуы. Телеконференция конференцияларға қатысушылардың тізімін көруге, жазылған жауапты көруге, жаңа мағлұмат жазуға мүмкіндік береді. Хабарландыру тақталарының әрқайсысының ‘қараушысы‘– модераторы (реттеуші) болады. Модератордың міндеттері: телеконференцияларды ұйымдастыру, ең жиі кездесетін сұрақтарға жауаптар (FAQ – frequency asked question, орысша частные вопросы) беру, конференциялардың тақырыптарына сай келмейтін мақалаларды жібермеу, жарнамашылардың жүйеге кіріп кетуінен сақтау және т.б. Провайдердің news–серверінде орасан көп телеконференциялардың тізімі бар. Олардағы ақпараттарды провайдер өзінің клиенттеріне таратып жібереді. Әр клиент өзінің жазылған тақырыптары бойынша хабарлар алады. Жер шарында ондаған не жүздеген адамды қызықтыратын кез–келген тақырып пікірлесу обьектісі бола алады. Телеконференция ұйымдастыру кәдімгі кітапхана немесе архив жұмысына ұқсас жүргізіледі.