М. Я. Цікоцкі стылістыка беларускай мовы

1995

3МECT

Предмет і задачы стылістыкі

3 гісторыі стылістычнай навукі

I. Стылістыка і рыторыка . 2. Пытанні стылістыкі ў айчыннай філалогіі 3. Навуковае вывучэнне стылістыкі ў беларускай філалогіі .

Сучасны стан стылістыкі як лінгвістычнай дысцыпліны

4. Асноўныя напрамкі стылістычных даследаванняў .

5. Стылістыка лінгвістычная і стылістыка літаратуразнаўчая. 6. Стылістыка мовы і стылістыка маўлення. 7. Стылістычная афарбоўка моўных адзінак. 8. Стылістыка і культура маўлення. 9. Тэрміны «культура мовы» і «культура маўлення» .

Лексічная і фразеалагічная стылістыка

Лексічнае значэнне слова

10. Дакладнасць словаўжывання. 11. Прадметна-лагічнае (тэрміналагічнае) і асацыятыўнае значэнне слова. Аб'ём і змест паняцця, выражанага словам. 12. Мнагазначнасць слова. 13. Пераноснае значэнне слоў. Тропы. 14. Метафара. 15. Эпітэт. 16. Параўнанне. 17. Метанімія. 18. Гіпербала і літота.

Стылістычнае выкарыстанне сінонімаў, амонімаў, антонімаў і па-ронімаў

19. Сінонімы . 20. Перыфраз. 21. Эўфемізм. 22.Амонімы . 23. Каламбур. 24. Антонімы. 25. Антытэза. 26. Аксюмаран. 27. Алагізм . 28. Іронія .

Функцыянальна-стылістычныя тыпы лексікі

29. Агульнаўжывальная лексіка. 30. Размоўна-бытавая лексіка. 31. Прастамоўная лексіка. 32. Дыялектызмы. 33. Жарганізмы. 34. Спецыяльная лексіка . 35. Грамадска-палітычная лексіка .

Эмацыянальна-экспрэсіўныя тыпы лексікі

36. Інтэлектуальная лексіка. 37. Экспрэсіўная лексіка. 38. Эмацыянальная лексіка.

Стылістычная характарыстыка запазычаных слоў, архаізмаў і неалагізмаў

39. Запазычаная лексіка . 40. Устарэлая лексіка.41. Неалагізмы. 42. Індывідуальныя наватворы .

Тыповыя памылкі словаўжывання

43. Слова і кантэкст. 44. Лексіка-семантычная спалучальнасць слоў. 45. Спалучэнне рознастылявой лексікі. 46. Канцылярызмы і штампы. 47. Плеаназмы .

Стылістычнае выкарыстанне фразеалагічных сродкаў мовы

48. Агульная характарыстыка фразеалагізмаў. 49. Міжстылявыя (агульнаўжывальныя) фразеалагізмы. 50. Размоўна-бытавыя народныя фразеалагізмы. 51. Фразеалогія кніжных стыляў. 52. Сінанімія фразеалагіз-маў. 53. Выкарыстанне фразеалагічных сродкаў мовы ў мастацкай літаратуры і публіцыстыцы. 54. Памылкі ў выкарыстанні фразеалагічных сродкаў мовы .

Марфалагічная стылістыка

Назоўнік

55. Агульныя стылістычныя асаблівасці назоўніка .56. Агульныя і ўласныя назоўнікі. 57. Асаблівасці выкарыстання роду назоўнікаў. 58. Асаблівасці выкарыстання ліку назоўнікаў. 59. Семантыка-стылістычныя асаблівасці склонавых форм назоўнікаў. 60. Стылістычная роля словаўтваральных сродкаў назоўнікаў.

Прыметнік

61. Агульная стылістычная характарыстыка прыметніка .62. Поўная і кароткая формы прыметнікаў. 63. Ступені параўнання прыметнікаў. 64. Сінаніміка прыметнікаў і ўскосных склонаў назоўнікаў.

Займеннік

65. Роля займенніка ў кантэксце. 66. Стылістычныя асаблівасці асабовых займеннікаў. 67. Стылістычныя асаблівасці іншых разрадаў займеннікаў.

Лічэбнік

68. Агульная характарыстыка лічэбнікаў у стылістычных адносінах.

Дзеяслоў

69. Вобразна-экспрэсіўныя якасці дзеяслова. 70. Сінаніміка форм часу. 71. Асаблівасці выкарыстання форм трывання. 72. Стылістычнае выкарыстанне форм ладу. 73. Сінаніміка зваротных і незваротных дзеясловаў

Сінтаксічная стылістыка

Просты сказ

74. Поўныя і няпоўныя сказы. 75. Умоўчанне. 76. Аднасастаўныя і двухсастаўныя сказы. 77. Асабовыя і безасабовыя сказы. 78. Намінатыўныя сказы. 79. Пытальныя сказы. 80. Пабуджальныя і клічныя сказы. 81. Сцвярджальныя і адмоўныя сказы.

Актуальнее чляненне і парадак слоў у сказе

82. Сказ — мінімальная адзінка маўлення .

Сінаніміка форм выказніка

83. Стылістычныя асаблівасці розных відаў выказніка .84. Дзейнік і выказнік: сэнсавыя адносіны і іх граматычнае выражэнне .

Варыянты форм, звязаных з кіраваннем

85. Сінаніміка беспрыназоўнікавых і прыназоўнікавых канструкцый . 86. Сінаніміка прыназоўнікавых канструкцый. 87. Кіраванне блізказначных слоў . 88. Нанізванне аднолькавых склонаў. 89. Склоны дапаўнення пры дзеясловах з адмоўем . 90. Кіраванне пры аднародных членах сказа .

Аднародныя члены сказа

91. Лагічныя і граматыка-стылістычныя асаблівасці спалучэння аднародных членаў. 92. Злучнікі пры аднародных членах. 93. Прыназоўнікі пры аднародных членах .

Стылістычныя асаблівасці зваротка, пабочных і ўстаўных кан-струкцый

94. Зваротак . 95. Пабочныя словы і сказы .96. Устаўныя канструкцыі .

Адасобленыя члены сказа

97. Адасобленыя азначэнні . 98. Адасобленыя прыдаткі .

Экспрэсіўнае вылучэнне членаў сказа

99. Адчляненне . 100. Далучэнне . 101. Анакалуф .

Паралельныя сінтаксічныя канструкцыі

102. Агульныя заўвагі . 103. Стылістычныя асаблівасці дзеепрыметніка . 104. Сінаніміка дзеепрыметных словазлучэнняў і даданых сказаў. 105. Памылкі ў выкарыстанні дзеепрыметных словазлучэнняў . 106. Стылістыч-ныя асаблівасці дзеепрыслоўя. 107. Сінаніміка дзеепрыслоўных словазлучэнняў і даданых сказаў. 108. Памылкі ў выкарыстанні дзеепрыслоўных словазлучэнняў . Стылістычныя асаблівасці канструкцый з аддзеяслоўнымі назоўнікамі.

Складаны сказ

110. Стылістычнае выкарыстанне розных відаў складаных сказаў .111. Стылістычныя функцыі злучнікаў і злучальных слоў. 112. Эспрэсіўнае вылучэнне частак складанага сказа. 113. Стылістычныя памылкі ў скла­даных сказах .

Асаблівыя прыёмы сінтаксічнай арганізацыі маўлення

114. Агульныя заўвагі .115. Анафара. 116. Эпіфара. 117. Паралелізм. 118. Кальцо страфы. 119. Кампазіцыйны стык. 120. Градацыя. 121. Антытэза . 122. Паўтор . 123. Рытарычнае пытанне . 124. Перыяд .

Стылістыка тэксту

Звышфразавыя адзінствы

125. Абзац . 126. Складанае сінтаксічнае цэлае .

Функцыянальна-сэнсавыя тыпы маўлення

127. Апісанне. 128. Апавяданне. 129. Разважанне .

Стылістычнае выкарыстанне чужой мовы

130. Простая мова . 131. Ускосная мова . 132. Няўласна-простая мова . 133. Памылкі ва ўжыванні чужой мовы . 134. Маналог і дыялог.

Функцыянальная стылістыка

Сістэма стыляў літаратурнай мовы

135. Паняцце функцыянальнага стылю . 136. Стылі маўлення і формы маўлення . 137. Прынцыпы вылучэння стыляў . 138. Вуснае маўленне . 139. Размоўны стыль. 140. Пісьмовае маўленне. 141. Афіцыйна-дзелавы стыль. 142. Навуковы стыль. 143. Публіцыстычны стыль . 144. Мастацкі стыль .