3. Иммитациялық техникалар (рөлдік ойындар, іскерлік ойындар, психодрама, социодрама, психогимнастика, медитация және т.Б.) Ролдiк ойындар

Ролдiк ойын кең ұғымда — бұл әдiс қатысушылардың әр турлi рөлдi бөлiп ойнауы. Оған сюжеттiк — ролдiк күрделi ұйымдасқан ойынды жаткызуға болады. бұл ойын қатысушылардың көп санымен ерекшеленедi.

дұрыс ұйымдақан ролде ойнау қатысушы тұлға үшiн қауiп төндiрмейдi , себебi олар «ойдан шығарылған» персонажды ғана сомдап бередi және (“жаңа өлшеммен” эксперименттейдi. Сол арқылы ролдi ойнағанда қатысушылар үшін ролдiң артынан жасырынып , кез- келген уақытта ролден шыға алады. Сонымен қатар рөлдi ойнау - өзгерудiң күштi механизмi больп табылады.

Ролдiк ойнау процесiнде қатысушыларға сезiмдер мен ойдарын бiлдiруге мүмкiндiк бередi.

Релдердi ойнау

• Қатысушыларға шектеуден шығып және бұл шектеудi ығыстыруға жағдай жасайды

• өзiядiк сана — сезiмнiң кеңiстiгiнiң кеңеюiне көмектеседi

• жасырын тұрған сезiмдерiн бiлдiруге және жиналған iштей кобалжулардан босатылуға мүмкiндiк бередi

• әр түрлi әрекеттi жапықтыруға жағдай жасайды

• формалъдi және формальдi емес топтың өзара осер ету динамиқасы топтың айқын көрінуіне көмектеседi

• реалды өмiрлiк жағдай мен окудың арасында шектеу коймайды озiнiң эмоцияларьн қадағалауға жәрдемдеседi

Мори Ван Ментс ролдердi ойнау тәсiлдерiн төмендегiдей бөлiп көрсетедi:

1. Аквариум - негiзгi ойыншылар бөлменiң ортасына жиналады, ал қалған ойыншылар айналып отырады да әрекеттi бақылайды. «Акварнум» сөзi бiр топ әрекеттi жүзеге асырушы ретiнде болса , екіншi топ бақылаушының рөлiн атқарады дегендi бiлдiредi.

2. Параллель — топ ұсақ топтарға болiнедi (2 — 4 ойыншыдан). Олар бiр ролдi бiр уакытта және бiркелкi ойнайды. Басқаша аййтқанда бiрдей ролдер параллельдi турде ойналады.

З Ролдердiң ротациясы — бұл ролдер ойнауының ұйымдасу тәсiлi, бiр роль кезек - кезек ойналады. Бұл техника ойыншы үшiн мәселенi шешуде көмектеседi.

4. Ролдермен алмасу- рөлдермен алмасудың әр турлi нұсқалары болуы мүмкiн. Екi реалды ойыншылар ролдерiмен алмаса алады. Не болмаса қатысушыға физиқалық және әрекеттiк жағынан таныс емес рол берiлуi мүмкiн . Мысалы: қарама қарсы жыныстын ролi, раса және т.б. Ролдермен алмасу жүргiзушiнiң сигналымен басталады. Бұл әдiс өзiне басқа көзбен қарауға көмектеседi және басқа адамның күйзелiсiне эмпатиямен қарауға жағдай жасап, мәселенi дұрыс түсiнуге, конструктивтi шешуге мүмкiндiк бередi.

5. дубляждау — бұл тәсiл протагонист пен анатагонистің оз ролдерiнен жеңiлiп оның орнына басқа ойыншы келiп тез арада басқа бейнеге кiре алу қабiлетiн анықтайды. Көмекшiлерi протагонист пен антагонистiң артында тұрып ойлары мен сезiмдерiн айтады.

б. Бейнелсу (айна) — бұл объективтi әрекеттің имтациясьның негiзi болып табылады. Бейненi бiлдiретiн ойыншы имтатордың әректiн бақылап отырып сөйлемейтiн корерменнiң рөлiнде болады. Терепевттiк психодромдар үшiн бұл әдiс өте қолайлы , себебi адвм коршаған ортадағы өзi туралы пiкiрлердi бiлуге кемектеседi. Сонымен қатар бұл әдiс ерекше зейiндi, сезiмталдылықты және жүргiзушi тарапынан бакылаудықажет етедi.

7. әңгiмелесу оындығы — ойын ортасына орындық қойылады да ойыншы орындықтың жанына шақырылады. Ортаға шыққан ойыншы орындықта ол сөлесiп жатқан адамды елестетуi қажет. Сөйтiп өзi орындықпен әңгiме жүргiзуi тиiс. әңгiме жүргiзгенде орындыққа бiресе отырып бiресе тұрып, сұрақ қойып өзi жауап қайтарады. Бұл идеяны орындықтарды көп кьп алуға болады. Кейбiр жағдайда орындыққа үндемей отырғая адамды отырғызып бұл адам өзiнiң бар болуымен ойыншыға қолдау бередi.